دیدگاه های مختلف در ارتقاء همگونی

دیدگاه اولسون و گیون

اولسون و گیون سه عامل را در ارتقاء همگونی مؤثر میدانند:

  1. مستندسازی برای کمک به کاربرد واژه ها یا طرح های کدگذاری به صورتی که در استانداردهای نمایه سازی تأکید شده است..

۲. جزء نگری پایین

۳. کلی نگری پایین

کاهش جزء نگری و کل نگری موجب کاهش تعداد اصطلاحات نمایه ای و افزایش همگونی میشود. اما حل مسائل مربوط به همگونی آشکارا نارسایی های دیگری پدید می آورد؛ زیرا جزء نگری و کل نگری پایین موجب مانعیت و جامعیت پایین خواهد شد که این امر در نظام بازیابی اطلاعات مشکلاتی به وجود میآورد (اولسون و گیون، ۲۰۰۳).

دیدگاه فارو

 فارو عوامل تأثیرگذار بر همگونی نمایه سازی را موارد زیر میداند:

۱. بی طرفی نمایه ساز

۲. دانش او در زمینه موضوعی مدرک

۳. ارتباط مستقیم نمایه ساز با کاربران

۴. سازگاری زبان نمایه سازی با واژه های جدید

۵. اعمال تغییرات در واژهها براساس نیازهای جدید کاربران (فارو، ۱۹۹۱)

به طور کلی عوامل گوناگونی که در کاهش یا افزایش میزان همگونی تأثیرگذار هستند را میتوان به صورت زیر برشمرد:

۱. هرچه تعداد اصطلاحات اختصاص یافته بیشتر شود میزان همگونی کاهش مییابد، زیرا احتمال اختلاف نظر در انتخاب واژه های یکسان، هنگامی که تعداد انها زیاد می شود افزایش مییابد.

۲. استفاده از واژگان کنترل شده موجب همگونی نمایه سازی می شود. زیرا در انتخاب واژهها الگویی تقریباً یکسان در اختیار نمایه سازان قرار می دهد.

۳. جزء نگری کاهش همگونی را به دنبال دارد. زیرا موجب افزایش تعداد اصطلاحات اختصاص یافته می شود.

4.موضوع مدرک و واژه های آن نیز در میزان همگونی تأثیر می گذارد. موضوع های ملموس با همگونی بیشتر نمایه سازی می شوند..

۵. ویژگیهای فردی نمایه ساز مانند تجربه و آموزشی و علاقه او موجب تغییر میزان همگونی در نمایه سازی می شود.

۶. چنانچه ابزارهایی مشترک (مانند واژهنامه ها، اصطلاحنامه ها، و ...) در نمایهسازی استفاده شود همگونی بهبود مییابد.

۷. هر چه طول مدرک کوتاهتر باشد. تعداد اصطلاحات نمایه ای نیز کمتر و در نتیجه همگونی بیشتر می شود.

۸ میزان آشنایی نمایه سازها با نیازهای کاربران موجب هدایت آنها به سمت انتخاب اصطلاحات نمایهای تقریباً مشابه می شود و همگونی را افزایش میدهد.

۹. انعطاف پذیری زبان نمایه سازی و امکان روز آمد سازی آن، امکان ورود واژههای جدید و سازگاری با نیازهای جدید کاربران را فراهم می آورد و موجب بهبود همگونی می شود.

۱۰. هر چه میزان کل نگری افزایش یابد از آنجا که تعداد اصطلاحات نمایه ای بیشتر می شود همگونی کاهش مییابد.