بخشی از مقاله


بررسی عوامل مؤثر در افزایش تصادفات درون شهری و ارائه راهکارهایی جهت کاهش آن (مطالعه موردی: شهر زنجان)

چکیده

تصادفهای ترافیکی یکی از عوامل بسیار مهم مرگ و میر و صدمات جانی و مالی بوده و آثار سنگین اجتماعی فرهنگی و اقتصادی آن، جوامع بشری را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. درکشور ما نیز این مسئله به صورت یک معضل و مشکل درآمده است به گونه ای که ایران به لحاظ تصادفها و سوانح جاده ای و ترافیکی به عنوان یکی از کشورهای دارای بیشترین موارد تصادف و مرگ و میر ناشی از آن معرفی شده است. باتوجه به این مسئله هدف این تحقیق بررسی علل تصادفات در شهر زنجان و ارائه ی راهکارهایی برای کاهش آن می باشد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و جامعه ی آماری تصادفات رخ داده طی سال 1390، در شهر زنجان می باشد که داده های این پژوهش با مراجعه به سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری زنجان گردآوری شده است. نتایج نشان می دهد از مجموع 1869 مورد تصادفات اتفاق افتاده در سال 1390 در شهر زنجان، در حدود 1680 مورد یعنی حدود 90 درصد تصادفات عوامل انسانی تأثیر گذار بوده و در مقابل تنها در 72 مورد یعنی حدود 3,85 درصد عوامل محیطی و در 117 مورد یعنی 6,15 درصد عوامل فنی و مدیریتی دخیل بوده اند. این تصادفات در مجموع باعث کشته شدن 6 نفر و مجروح شدن 2901 نفر شده است و 542 مورد نیز باعث وارد شدن خسارات سنگین شده است. بیشتر این تصادفات در تقاطع تربیت و سپس میدان جهاد و همچنین بلوار مهدوی صورت گرفته اند و این محدوده ها به عنوان نقاط حادثه خیز مشخص شده اند.
واژگان کلیدی: عوامل مؤثر، تصادف، درون شهری، راهکارها، زنجان.

.

-1 مقدمه

حمل و نقل و ارتباطات از بخش های زیربنایی در اقتصاد هر کشور به حساب می آید و این پدیده امروز به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی کشورها محسوب می شود. سیاست های حمل و نقل در سراسر جهان به وضوح نیازمند رشدی هستند تا پای به پای تمایل فزاینده برای جابه جایی، توسعه یابند و کیفیت زندگی را حفظ کنند. در این راستا مدیریت ایمنی و کاهش حوادث جاده ای یک موضوع کالبدی به حساب می آید (تیماس، .(53:1383 از طرفی تصادفات ترافیکی یکی از عوامل بسیار مهم مرگ و میر و صدمات شدید جانی و مالی بوده و آثار سنگین اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن، جوامع بشری را به شدت مورد تهدید قرار داده است. شدت این صدمات در کشورهای درحال توسعه بیشتر بوده و از اینرو تعداد و شدت تصادفات در کشورهای مذکور در مقایسه با کشورهای توسعه یافته چندین مرتبه بالاتر است (زاهدی، .(35:1385 عوامل مؤثری در بروز این حوادث دخیل هستند که در سه عنوان کلی به راه، وسیله نقلیه و عامل انسانی تقسیم می شوند، که هر کدام از این عوامل هم زیر بخش های گوناگونی را در بر می گیرد (سلمانی و همکاران، .(89:1387 در یک حالت کلی می توان این عوامل را به سه عامل کلی انسانی، عوامل طبیعی و فنی و مدیریتی تقسیم بندی کرد. بنابراین برای شناسایی هر پدیده، باید علت های مؤثر در آن مورد مطالعه قرار گیرد (صفارزاده و همکاران، .(459:1387 از آن جایی که بروز تصادف در راه های درون شهری به سبب وجود زنجیره ای از

علت هاست که این زنجیره شامل علل و عوامل جاده ای و انسانی، وسیله نقلیه و محیط اطراف است که هر یک از آن ها نیز مشتمل بر اجزای متعدد دیگر هستند (آیتی و واحدی، .(136:1386 ضروری است که با دیدی جامع نگر به این حوادث نگریسته شود. همچنین در شرایط کنونی هزینه های ناشی از حوادث جاده ای بسیار زیاد است. به طوری که این هزینه ها برای اتحادیه اروپا سالانه 180 میلیون یورو است (وزارت راه و ترابری، .(24:1385 طی سال 1999 این هزینه ها در کشور چین معادل 12/5 میلیارد دلار برآورده شده (ژویو1،(126 :2003 و در سال 2000 در بنگلادش 745 میلیون دلار 1/6) درصد تولید ناخالص داخلی) می باشد(سیلکوک2،.(12 :2003 همچنین حوادث ترافیکی علت اصلی مرگ و میر و صدمات جدی در کشورهای درحال رشد است و از دلایل عمده ی تلفات انسانی، خصوصا جوانان به شمار می آید. طبق گزارشات سازمان بهداشت جهانی در سال 2009، یک میلیون و سیصد هزار نفر بر اثر تصادفات جاده ای کشته و3 حدود بیست الی پنجاه میلیون نفر زخمی یا معلول شده اند که برای خانواده ها و بازمانده ها اثرات زیانبار روحی و اقتصادی بر جای گذاشته است (بریری و اسماعیلی، .(2:1389 از طرفی هر انسان منحصر به فرد و غیر قابل جایگزین است و پذیرفته نیست که بیش از 23 هزار نفر از ایرانیان هر ساله بر اثر تصادفات کشته و بیش از 700 هزار نفر مصدوم شوند (پور معلم و قربانی، .(1:1390

تحقیقات اخیر در ایران نشان می دهد که 38 درصد تصادفات ناشی از مرگ و میرهای غیرطبیعی به علت تصادفات جاده ای است. بر اساس آمار منتشر شده از سازمان پزشکی قانونی 235587 نفر بر اثر تصادفات رانندگی در کشور ، ایران، از سال 79 تا پایان سال 1389 کشته شده اند و طی این مدت 2221810 نفر نیز بر اثر تصادفات رانندگی مصدوم شده اند (گزارشات متوفیات تصادفات ترافیکی پزشکی قانونی کشور، .(1389 بنابراین یافتن راه حلی برای کاهش این تصادفات و مشکلات ناشی از آن ضرورتی اجتناب ناپذیر تلقی می شود.

بیان مسئله

امروزه تعداد تصادفات جاده ای در کشور ما رو به افزایش است و در نتیجه خسارت های مالی ناشی از آن ها که بر خانواده ها و دولت تحمیل می شود، بسیار بالا بوده و با توجه به این خسارت های مالی و جانی، روانی و اجتماعی در مواردی غیر قابل جبران می باشد ضرورت دارد، به منظور جلوگیری از خسارت تصادفات رانندگی راهکارهای مؤثری به اجرا گذارده شود. تلفات جاده ای در ایران هر ساعت 3 نفر تخمین زده می شود (وزیری، .(80:1384 این یعنی در هر ماه 2160 نفر و در هر سال به طور متوسط 25920 نفر از ایرانیان در جاده ها در اثر تصادفات جاده ای از بین می روند. این آمار تکان دهنده ای است چرا که مرگ ناشی از تصادفات طی یکسال تقریبا با تلفات انسانی زلزله بم برابری می کند اما چون این نوع حوادث ناگهانی نیست چندان مشهود نمی باشد. کشوری مثل انگلستان با وجود 6 برابر بودن تعداد وسایل نقلیه، 32 بار کمتر از ایران تلفات جاده ای دارد. از این گذشته، خسارت های مالی تصادفات جاده ای در ایران سالانه بالغ بر 4 میلیارد دلار است (پیوندی و همکاران، .(277:1384 چنانچه کینگام معتقد است که شیوه های آموزش رانندگی و اعطای گواهینامه به عنوان یک روش مدیریتی تأثیر زیادی در وقوع حوادث جاده ای دارد (کینگهام 4،.(135 :2008 بر اساس نظر گجرد و همکارانش مصرف مواد مخدر، قرص های روانگردان و الکل می تواند تصادفات جاده را به چند برابر افزایش می دهد ( جیجرد و همکاران5،.(1199 :2001 همچنین عوامل مدیریتی تأثیر گذار بر روند وقوع تصادفات در جاده در ارتباط با عملکرد پلیس و شیوه های آموزشی، نصب علائم و کیفیت آسفالت، نوع اتومبیل و ... می باشد. عوامل طبیعی و محیطی مانند بارش برف و باران و یخبندان، مه هم تأثیر زیادی در وقوع تصادفات جاده ای دارد. در این راستا کوین کای اعتقاد دارد که در اثر وقوع بارش های پاییزه در استرالیا تصادفات جاده

 

ای در مقایسه با فصول دیگر افزایش می یابد (کیای1،.(445 :2006 به طور کلی امروزه کارشناسان و محققان ترافیک، تصادف را پدیده پیچیده ای در نظر می گیرند که انسان، راه و خودرو سه رکن اصلی آن را تشکیل می دهند. تصادف ناشی از وجود نقص در یکی از این سه رکن یا نقص متقابل آن ها در یک حالت مخاطره آمیز است و مادامی که هر یک از این سه عامل وظیفه خود را درست انجام دهند، حادثه ای اتفاق نمی افتد. در میان ارکان اصلی تصادف، انسان قوی ترین عنصر است. بنابراین منطقی است که جامعه تمام تلاش های خود را بر انسان متمرکز کند (سلمانی و همکاران، .(88:1387 لذا با توجه به مراتب فوق این پژوهش کوشیده است به سؤالات زیر پاسخ دهد:

مهمترین عوامل مؤثر در ایجاد سوانح و تصادفات درون شهری زنجان کدامند و سهم هریک از این عوامل چگونه است؟ الگوهای توزیع و پراکندگی سوانح رانندگی در شهر زنجان چگونه است؟

اهداف تحقیق
- تعیین سهم هر یک از عوامل مؤثر در بروز تصادفات در محدوده مورد مطالعه.

- تحلیل توزیع و پراکنش فضایی تصادفات رخ داده در شهر زنجان.
- ارایه راهکارها و رهنمودهایی برای کاهش عوامل تأثیر گذار در بروز تصادفات.

-2 پیشینه پژوهش و مبانی نظری

طی چند دهه گذشته مطالعات متعددی در زمینه سنجش دیدگاه ها و ادراکات متخصصان در زمینه عوامل تأثیر گذار بر تصادفات جاده ای در سطح جهان(پارکر2،1998، مارتینز3، 1997، میلز 4،(2003 صورت گرفته است. اولدیر و اسپایسر عقیده دارند که حوادث رانندگی را می توان پیامد وضعیتی دانست که سه عامل راننده، محیط و وسیله نقلیه در آن سهیم هستند(اولدر و اسپیکر5،.(1986 همچنین در مورد بررسی عوامل مؤثر در تصادفات جاده ای نیز پژوهش هایی انجام گرفته است که در زیر به چند نمونه اشاره می شود.

امین منصور (1376) در مقاله خود با عنوان »نقش فاکتورهای مؤثر در تصادفات جاده ای و شهری استان اصفهان« به نقش عوامل مؤثر در تصادفات جاده ای و شهری در اصفهان پرداخته و چنین نتیجه گیری کرد که بیش ترین تصادفات جاده ای و شهری در اصفهان مربوط به تصادفات ترافیکی است.

سادات حسینی و سلیمانی (1388) در مقاله ای تحت عنوان بررسی علل تصادف های فوتی بزرگراه ها (مطالعه موردی: شهر اصفهان) تصادفهای فوتی بزرگراههای شهر اصفهان درسال 86 را مورد بررسی قرار داده اند. نتایج تحقیق نشان داده که اکثر تصادفهای فوتی در بزرگراههای مورد مطالعه زمانی اتفاق می افتد که اختلاف جرم وسایل درگیر درتصادف زیاد می باشد. علاوه بر این میزان تصادفها در نیمه دوم سال بیش از نیمه اول سال می باشد.

اردغان ( (2009 در مقاله خود با استفاده از GIS به تحلیل فضایی ناامنی جاده ای میان استان های مختلف ترکیه پرداخت و چنین نتیجه گرفت که تصادفات و مرگ و میرهای جاده ای در استان های ترکیه دارای الگوی تصادفی خاصی نیست. زیرا توزیع فضایی آن ها در جاده های ارتباطی بعضی از استان ها از جمله استامبول، آنکارا و آنتالیا بیش تر است.

زنگی آبادی و همکاران (1391) در مقاله ای تحت عنوان »بررسی علل تصادفات در بزرگراه ها مورد مطالعه: بزرگرا ههای درون شهری اصفهان« به بررسی علل تصادفات در بزرگراهها پرداخته اند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که بیش ترین دلایل تصادف در بزرگراه های درون شهری اصفهان، عدم توجه به جلو 14/6) درصد)، عدم رعایت حق تقدم 12/2) درصد) و عدم رعایت فاصله طولی 9) درصد) است. در این میان سبقت و سرعت غیر مجاز بیشترین تصادفات فوتی در بزرگرا هها را به خود اختصاص داده اند.

 

عوامل مؤثر در تصادفات

به عنوان یک قاعده کلی سه عامل مهم در حوادث رانندگی نقش اساسی دارند که عبارتند از : انسان، وسیله نقلیه، راه و محیط.

عامل انسان مطالعات نشان داده در 95 درصد از کلیه تصادفات ترافیکی، اشتباهات انسان دخیل است، بنابراین آنچه اهمیت

بیشتری می یابد، شناخت هر چه بیشتر عامل انسان است که به نوبه خود مجموعه قابل توجهی از عوامل را در بر می گیرد و در گروه های سنی مختلف موضوعات قابل تاملی را مطرح می کند. در مورد افراد یک جامعه، مؤثرترین راه پیشگیری از تصادفات، اصلاح رفتارهای پر خطر ترافیکی و مهارت های رانندگی افراد از طریق آموزش و اجرای برنامه های آموزشی و فرهنگی است. البته مسئله تمایز ایمنی ترافیک کودکان از بزرگسالان نیز مطرح است چرا که کودکان به سهولت نمی توانند درک کنند که چه چیزهایی برای تامین ایمنی آنها مهم است، آنها معمولا یاد نگرفته اند هنگام عبور از خیابان به هر دو طرف نگاه کنند و نمی دانند هنگام مواجهه با خطر چه واکنشی باید نشان دهند. در زمینه آموزش، فرآیند یادگیری دامنه گسترده ای را ایجاب می کند که باید به طور تدریجی طی سال ها متمادی صورت گیرد زیرا کودکان به تدریج فرا می گیرند و این روند از وضعیت های ترافیکی ساده آغاز می شود و با رشد کودکان و یادگیری عمقی آنها نوبت به مسایل پیچیده تر می رسد. علاوه بر این، نگرش بزرگسالان نیز باید اصلاح شود به این معنی که ضمن افزایش آگاهی آنان از مسایل ترافیکی، محدودیت های کودکان نیز باید به آنان القا شود (وهاب زاده، .(62:1387 نتیجه یک مطالعه نشان داده است اگر ایمنی رانندگان گروه سنی 18 تا 24 سا له مطابق ایمنی رانندگان گروه سنی 25 ساله یا بالاتر باشد، سالانه از تصادفات منجر به جرح، 2800 فقره کاسته می شود. همچنین قبل از اینکه یک راننده تازه کار به یک راننده به اصطلاح ایمن تبدیل شود باید به طور مرتب مسافتی حدود یکصد هزار کیلومتر را در مدت شش سال رانندگی کند. در میان بزرگسالان عوامل متعددی زمینه ساز بروز تصادفات می شوند که از جمله : الکل و دارو، رانندگی در سرعت بالا، کهولت، خستگی و بیماری. در جوامعی که با مصرف مشروبات الکلی مواجه هستند، تاثیرات زیانبار آن ایمنی ترافیک را مخدوش می کند. آزمایش های رانندگی نشان داده است میانگین 42 درصد الکل در خون باعث 32 درصد افت قابلیت رانندگی در وضعیت های بحرانی می شود و افت قابلیت رانندگی در دوز بعد از مصرف مشروبات الکلی 20 درصد است. مصرف دارو در رانندگی عواقب نسبتا مشابهی را به همراه دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. از سایر عوامل انسانی که در بروز تصادف مؤثر هستند، می توان از کهولت، خستگی و بیماری نام برد . فرآیند افزایش سن، خطر تصادف را بالا می برد که به نوبه خود ناشی از نقصان کارایی اعمال جسمانی و ذهنی است و شامل بر افت شنو ایی، افت بینا یی و کاهش مدت زمان عکس العمل می شود. خستگی که خواب آلودگی و نهایتا افت کارایی فرد را به همراه دارد بویژه در شرایط تاریکی هوا یکی از دلایل وقوع تصادف است که در مسافت های طولانی و نیز در شرایطی که یکنواختی بر مسیرها حاکم است، قابل مشاهده است. بیماری عامل دیگری در افت ادراک و کاهش میزان عکس العمل محسوب می شود. به بیان دیگر در بعضی شرایط عوارض مصرف دارو می تواند به بروز تصادف بینجامد. از سال 1983 در بعضی از کشورها از جمله سوئد به منظور جلب توجه افراد نسبت به عوارض داروهایی که ایمنی ترافیک را مخدوش می کند مثلث قرمز رنگی در برچسب داروها چاپ می شود (بهروزی، .(37:1381

عامل وسایل نقلیه به ندرت اتفاق می افتد که تصادفی فقط دارای یک علت واسط باشد زیرا هر یک از عناصر سه گانه عبور و مرور یعنی

وسیله، راه و انسان، می تواند وضعیتی را ایجاد کند که با ترکیب آن اوضاع و سایر عوامل علت اصلی تصادف شکل گیرد. سهم هر یک از عناصر یادشده در ایجاد تصادف با دیگری تفاوت دارد و به طور کلی می توان گفت به موجب آمارهای موجود سهم وسیله نقلیه در بروز حوادث که به طور عمده با عنوان نقص فنی همراه است اعم از اینکه حادث

باشد یا مستمر از سهم راننده و جاده کمتر است. از انواع نواقصی که می تواند در بروز تصادف نقش مؤثری داشته باشد می توان به نقص تایر، جعبه فرمان، ترمزها، نقص چراغ ها و ... اشاره کرد (فرزام، .(41:1381

عامل محیط و راه عوامل محیطی ترافیک که شامل عرض و شرایط راه، میزان روشنائی راه و حجم ترافیک است، تاثیر بسیاری در خطرات

تصادف دارد. به طور کلی این عوامل علل غیر مستقیم تلقی می شوند زیرا بستگی به استفاده کنندگان راه دارد تا با تعدیل رفتار ترافیکی خود با شرایط غالب راه، نحوه رانندگی خود را سازگار کنند. البته برخی اوقات نیز عوامل محیط ترافیک می تواند عامل مستقیم محسوب شود که این امر در شرایطی مصداق دارد که استفاده کننده از راه نتواند اتفاق منجر به تصادف را پیش بینی کند. از میان عوامل محیط ترافیک که بیش از سایرین در خطرات تصادف متمایز و برجسته است، می توان به دو عامل لغزندگی و تاریکی اشاره کرد. هنگامی که این دو عامل با یکدیگر تلفیق شوند، میزان افزایش خطر تصادف به مراتب بیشتر است ( بهروزی،.(39:1381

جدول:1 عوامل مؤثر در تصادفات

عامل انسانی عامل محیطی عامل فنی و مدیریتی
• خستگی و خواب آلودگی • بارش برف و باران • کیفیت راه
• نقص عضو مؤثر • باد • وجود پیچ های تند
• مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر • گرد و خاک و غبار • عرض کم جاده
• بی توجهی به مقررات • دما و یخبندان • نقص فنی خودرو
• عجله و شتاب بی مورد • مه گرفتگی • فرسوده بودن خودرو
• عدم تشخیص سهم عبور سایرین • عدم ترویج و آموزش
• تخلف عمدی کافی
• ضعف ناشی از کهولت سن • عدم نصب علائم کافی
• نبستن کمربند در جاده ها
• انجام دادن کارهای حاشیه ای هنگام •عدم تنظیم باد لاستیک
رانندگی (صحبت کردن با موبایل) های خودرو

منبع: سلمانی و دیگران،(92 :1387
-3 روش شناسی تحقیق

با توجه به موضوع پژوهش، روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی می باشد. تحقیق حاضر در سه مرحله مطالعات اسنادی، جمع آوری اطلاعات میدانی و تجزیه و تحلیل اطلاعات به دو روش کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. در روش کنابخانه ای برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از منابع موجود در کتابخانه های دانشگاه ها، سازمان ها، مراکز و اداره های مرتبط استفاده شده است و از توانمندی های نرم افزار Arc Gis به تولید نقشه های مربوطه پرداخته شده است. منطقه مورد مطالعه، محدوده شهر زنجان می باشد و جامعه نمونه، تعداد تصادفات رخ داده در سال 1390 در این محدوده می باشد.

-4 یافته های تحقیق

معرفی محدوده مورد مطالعه موقعیت جغرافیایی شهر زنجان منطبق بر 48درجه و 29دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 40 دقیقه عرض شمالی

است. این شهر در سال 1390 حدود 388796 نفر جمعیت داشته است. زنجان به عنوان اولین و بزرگ ترین نقطه شهری استان و به عنوان یکی از شهرهای میانه اندام کشور در رده جمعیتی250-500 هزار نفری و مرکز سیاسی اداری استان زنجان محسوب می شود (ابراهیم زاده و دیگران،.(40 :1389 طی چند دهه گذشته به دنبال تغییر و

تبدیل سیستم حمل و نقل(از سیستم سنتی به سیستم مدرن حمل و نقل و وسایل نقلیه موتوری) در منطقه مورد مطالعه هر ساله تصادفات زیادی روی می دهد که بسیاری از این تصادفات منجر به مرگ و میر و جراحات و خسارات زیادی می شود. این تصادفات و تلفات ناشی از آن ها به قشر و گروه خاصی اختصاص ندارد بلکه قربانیان خود را از تمامی اقشار محدوده مورد مطالعه اعم از زن و مرد، پیر و جوان، تحصیل کرده، کم سواد، راننده حرفه ای و معمولی می گیرد.

شکل:1 موقعیت شهر زنجان

وضعیت حوادث و تصادفات ترافیکی شهر زنجان بر اساس آمار سال 1385، حدود 80 درصد کل حوادث رانندگی کشور را حوادث ترافیک درون شهری تشکیل می

دهد. با افزایش مالکیت اتومبیل، سهم حوادث شهری در سال های اخیر افزایش قابل توجهی یافته است. طی 1378 الی 1385، سهم حوادث درون شهری کشور از 68 درصد به بیش از 80 درصد افزایش

یافته است(مرکز آمار ایران،.(83 :1385 شهر زنجان نیز از این قاعده مستثنی نیست و در سال 1390 حدود 1869 مورد تصادف در این شهر اتفاق افتاده است. شهر زنجان به عنوان شهری در حال توسعه دارای مسائل و مشکلاتی از جمله ترافیک، عدم وجود پارکینگ، کمبود سرانههای شهری و کمبود معابر عریض، میباشد(کلانتری و همکاران،.(33 :1388 که علاوه بر این، وقوع تصادفات همه ساله در این شهر حجم زیادی از بودجه، امکانات، تجهیزات، توان و انرژی نیروی انسانی را به خود اختصاص داده و موجب اتلاف منابع میگردد. که احتمال بروز این سوانح، با توجه به نوع برخورد آنها میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله سرعت و سبقت غیرمجاز، عدم استفاده از کمربند و کلاه ایمنی، عدم رعایت فاصله طولی، حرکت نکردن در بین خطوط و استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی باشد که هر یک از این عوامل مستلزم ارائه راهکارهای مناسب است. رئیس سازمان حمل و نقل و پایانههای استان زنجان نیز اعلام نموده است که خستگی، خواب آلودگی، عدم توانایی در کنترل وسیله نقلیه، عدم رعایت حق تقدم و سرعت غیر مجاز 70تا 75 درصد تصادفات جادهای را تشکیل میدهد. با بررسی تعداد و زمان تصادف مشخص می شود که در 6 ماه اول سال بیشترین تصادفات بین ساعات 18 تا 24 اتفاق افتاده است و در 6 ماهه دوم بیشتر تصادفات بین ساعات 12 ظهر الی 18 عصر به وقوع پیوسته است. و کمتریت تصادفات بین ساعات 1 بامداد تا 6 صبح رخ داده است. و از مجموع 1869 تصادف رخ داده در سال 1390 در محدوده شهر زنجان، 6 نفر فوتی، حدود 2901 نفر مجروح و حدود 542 مورد نیز موجب خسارت شده است. نکته جالب توجه این است که بیشترین تصادفات در فصل تابستان به وقوع پیوسته است.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید