بخشی از مقاله
تأثیر نوع ازدواج(سنتی- مدرن) بر رضایت زناشویی زوجین
چکیده
ازدواج مهمترین مرحله زندگی هر فرد است. روابط بین افراد و شیوه آشنایی آنها با یکدیگر می تواند بر ازدواج و رضایت از زندگی مشترك تأثیرگذار باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر ازدواج هاي مدرن و سنتی و میزان دخالت والدین در زندگی زناشویی در میان زنان و مردان متأهل می باشد. جامعه آماري پژوهش را کلیه زنان و مردان متأهل شهر تهران تشکیل میدادند. گروه نمونه شامل 200 نفر(100 مرد و 100 زن)بود که به روش تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه هاي محقق ساخته شامل(اطلاعات دموگرافیک و سؤالاتی در ارتباط با نوع ازدواج) و پرسشنامه رضایت زناشویی ENRICH را تکمیل کردند. داده هاي پژوهش با استفاده از آزمون هاي آماري تحلیل واریانس یک راهه((ANOVA، آزمون t براي گروههاي مستقل و کروسکال والیس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بین رضایت زناشویی زوجینی که به سبک سنتی ازدواج کرده اند و زوجینی که به سبک مدرن ازدواج کرده اند، تفاوت معناداري وجود دارد. بین میزان دخالت والدین در زندگی زوجین و میزان رضایت زناشویی آنها رابطه معناداري دیده می شود. همچنین نحوه آشنایی با همسر نیز بر رضایت زناشویی تأثیر گذاشته و رضایت زناشویی افرادي که از طریق خانواده آشنا شدهاند، بیشتر از افرادي است که از طریق دوستی و اینترنت آشنا شده و ازدواج کرده اند. بنابراین، نوع ازدواج افراد، شیوه آشنایی آنها با یکدیگر، روابط خانوادگی بعد از ازدواج و دخالت خانواده هاي زوجین در زندگی مشترك، عامل مهمی در رضایت زوجین از زندگی زناشویی و تداوم آن می باشد.
کلید واژه ها: ازدواج سنتی، ازدواج مدرن، رضایت زناشویی.
مقدمه
خانواده به عنوان یک واحد زیستی(بیولوژیکی) است که تشکیل آن مبتنی برپیوند زناشویی میباشد و بر اساس آن افراد با یکدیگر خویشاوند میشوند. خانوده بهعنوان یک گروه اجتماعی در برگیرنده بیشترین، عمیقترین و اساسیترین مناسبات انسانی است که موقعیتهاي متعددي را براي یادگیري و شکلگیري نگرشهاي اساسی یک فرد فراهم می آورد(تاجیک،.(1373 رضایت زناشویی عاملی مهم و تأثیرگذار بر تداوم زندگی و سلامت روحی و روانی میباشد. تعاریف متعددي از طرف صاحب نظران در مورد رضامندي زناشویی ارائه شده است. احساسات عینی از خشنودي، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر، زمانی که همهي جنبه هاي ازدواجشان را در نظر میگیرند. رضامندي یک متغییر نگرشی است، بنابراین خصوصیت فردي زن و شوهر محسوب میشود. طبق تعریف فوق، رضامندي زناشویی در واقع نگرش مثبت و لذت بخشی است که زن و شوهر از جنبه هاي مختلف روابط زناشویی دارند(استاك، .(1998 ازدواج را شاید بتوان مهمترین مرحله زندگی هر دختر و پسري قلمداد کرد. این پدیده اجتماعی از جنبههاي گوناگون قابل تحقیق است. در هر جامعهاي روابط افراد تاثیر زیادي در ازدواج دارد و همچنین ازدواجهایی که در هر جامعه صورت میگیرد، نشانگر واقعیت موجود در آن جامعه است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پزشکی ایران سلامت، ازدواج درگذشته به صورت سنتی بین افراد برقرار میشد و در آن خانواده پسر پس از انتخاب دختري که او را مناسب خانواده و پسر خود می دیدند، پس از خواستگاري، وي را به عقد ازدواج پسر خود در میآوردند. در این ازدواجها دختر و پسر شناختی از هم نداشته و تا قبل از ازدواج از خصوصیات و رفتارهاي درونی و شخصی فرد مورد نظرشان بیخبر بودند. با گذشت زمان و ارتباط با کشورهاي اروپایی گونه دیگري از ازدواج که از آن به ازدواج مدرن یاد میشود، در جامعه ما سایه انداخت. در اینگونه ازدواجها دختر و پسر پس از آشنایی و دوستی با یکدیگر به برقراري رابطهاي عاطفی میپردازند و درصورت وجود هماهنگی و رضایت میان آنها اقدام به ازدواج میکنند. متخصصان عقیده دارند، نمیشود از بین ازدواج سنتی و مدرن مشخص کرد کدامیک موفقتر است.
ولی براساس آمار طلاق و نگاه به اظهارنظرهاي نمونههایی که به صورت سنتی یا مدرن ازدواج کرده اند، پی میبریم در هر دو ازدواج انتخاب نادرست وجود دارد. ازدواج اینترنتی امري است که در چند سالهي اخیر در کشورما از رواج بالایی برخوردار بوده است. با رایج شدن استفاده اینترنت در میان نسل جوان دایرهي ارتباطی افراد بسیار بالا رفته است. در ازدواج مدرن، به جاي این که ارزشهاي سنتی مهم باشند، ارزشهاي خود فرد که میخواهد ازدواج کند، مهم می شود. به همین خاطر هر دو طرف حق دارند که شریک زندگیشان را آزادانه از بین اطرافیانشان انتخاب کنند. براي همین شکل ازدواج مدرن اساسا با شکل ازدواج سنتی متفاوت است. ضمن این که عشق رمانتیک قیل از ازدواج در ازدواج مدرن خیلی پر رنگ است. در ازدواج مدرن وسایل ارتباطی نوظهور مثل اینترنت میتواند نوع جدیدي از رابطه پیش از ازدواج را تعریف کند و رسانه هاي جمعی هم توقعات مدرن از زندگی را ترویج میکنند. بنابراین میتوان عنوان کرد که نحوهي تشکیل خانوادهها مهمترین عامل در تداوم رابطهي زناشویی است. ما در این پژوهش به بررسی این مسئله پرداختهایم که نوع آشناییها و نحوه ازدواجها چقدر بر روي رضایت زناشویی تأثیرگذار است. بین رضایت زناشویی زوجینی که به سبک سنتی ازدواج کرده اند و زوجینی که به سبک مدرن ازدواج کردهاند، تفاوت وجود دارد. بین میزان دخالت والدین و میزان رضایت زناشویی زوجین تفاوت وجود دارد. بین رضایت زناشویی و نحوهي آشنایی با همسر تفاوت وجود دارد.
روش پژوهش
جامعه و نمونه مورد مطالعه: جامعه آماري پژوهش را کلیه زنان و مردان متأهل شهر تهران تشکیل می دادند. گروه نمونه شامل 200 نفر(100
مرد و 100 زن) بود که به روش تصادفی انتخاب شدند.
ابزارگردآوري اطلاعات: براي جمع آوري اطلاعات از پرسشنامههاي محقق ساخته شامل(اطلاعات دموگرافیک و سؤالاتی در ارتباط با نوع ازدواج) و پرسشنامه رضایت زناشویی ENRICH استفاده شد. پرسشنامه انریچ از 115 سؤال بسته و 12 خرده مقیاس تشکیل شده که به جز مقیاس اول آن که 5 سؤال دارد، بقیه مقیاس ها داراي 10 سؤال است. درجه بندي سؤالات به صورت لیکرت 5 درجه اي از کاملاً موافقم تا کاملاً مخالفم میباشد. اولسون و دیگران اعتبار این پرسشنامه را با ضریب آلفاي 0/92 گزارش کرده اند. ضریب آلفاي فرم 48 سؤالی پرسشنامه در پژوهش میرخشتی 0/92 و در فرم 47 سؤالی پژوهش سلیمانیان 0/95 به دست آمده است(ثنایی،.(1379 دادههاي پژوهش با استفاده از آزمونهاي آماري تحلیل واریانس یک راهه((ANOVA،آزمون t براي گروههاي مستقل وکروسکال والیس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
