بخشی از مقاله
خلاصه اجرا
خواب‌آلودگي مفرط ممكن است سبب شود كه خطر برخورد وسايل نقليه موتوري افزايش يابد، زيرا فرد دچار خواب‌آلودگي است، زماني كه رانندگي مي‌كند يا اينكه توجه‌اي به حوادث جاده و وظيفه رانندگي به علت خواب‌آلودگي و خستگي كاهش مي‌يابد و چابكي و ورزيدگي ندارد. اين برخوردها اصولاً به علت انحراف از جاده و خروج از آن مي‌باشد كه ممكن است بازتابش رفتار راننده خواب‌آلود باشد. ميزان دلايل علمي و قانون مراجع به خستگي راننده به اندازه كافي است تا تضمين كند كه توجه ويژه‌اي به راه‌هاي تقحقيق درباره جلوگيري از برخودردها صورت گيرد كه خواب‌آلودگي فاكتور اصلي و تعيين كننده علت مي‌باشد.
وقوع موقتي اينت تصادفات خواب‌آلودگي استتباط با تغييرات شبانه‌روزي وضعيت خواب دارد. اصولاً اوج تصادفات و خودروها در ساعات اوليه صبح و اوج دوم تصادفات در ساعات بعدازظهر حدود ساعت 3 عصر مي‌باشد. علت بعدي اين تصادفات خواب‌آلودگي به سن نيز ارتباط دارد. اين تصادفات براي افراد سنين بين 48-15 سال در ساعات اوليه صبح رخ مي‌دهد و براي افراد مسن‌تر در ساعات نيمه بعدازظهر اتفاق مي‌افتد. به نظر مي‌رسد كه رانندگان رفتارهاي مختلفي را به هشدار خودرو و چرخ نشان مي‌دهند. به هر
حال، دانش و آگاهي ما درباره تكنيك‌هاي واقعي، بيدار نگهداشتن راننده است.
به هر حال افراد و آژانس‌هاي بسياري در تلاشند كه انواع خاص از رفتارها را جهت بيدار نگهداشتن بكار گيرند و عده زيادي نيز از آن دفاع مي‌كنند. مثلاً پايين نگهداشتن پنجره يا توقف مصرف كافئين و بعضي غذاها. بعضي از رانندگان حرفه‌اي چيزهاي خاصي را مطالبه مي‌كنند كه بهتر از بقيه كار مي‌كند.
به هرحال، هيچ يافته‌اي از دليل قطعي وجود ندارد كه هر يك از اين رفتارها بسيار موتر از بقيه باشد يا اينكه آنها هوشياريشان را براي مدت طولاني نگه مي‌دارند. اين مطالعه اثر متقابل را آزمايش مي‌كند كه نشان مي‌دهد در برخورد و مبارزه با رانندگي خواب‌آلودگي، كداميك موثر و كداميك غيرموثر و كداميك نسبتاً موثر مي‌باشد. ما تحقيقي را بر روي مقالاتي به عمل آورديم كه راجع به
واكنش‌‌هايي كه رانندگان در هنگام مواجهه با خواب‌آلودگي از خود نشان مي‌دهند تا در هنگام رانندگي هوشيار بمانند، را به عمل آورديم. ما جستجويمان را با استفاده از خدمات بانك‌هاي اطلاعات آنلاين كامپيوتري مثل MEDLINE و همچني PS YCHINFO و نيز استفاده از موتورهاي جستجوي شبكه جهاني اينترنت بهره جستيم.
در مقاله حاضر راجع به موضوع ما اطلاعات خيلي كمي در رابطه با پشتيباني علمي كاري كه انجام مي‌شود يا نمي‌شود، بدست آورديم. از روي اطلاعات بدست آمده از جستجوي مقاله، همچنين از ورودي تعداد كمي از گروه‌هاي بررسي، يك ابزار براي رفتارهاي همراه با رانندگي در شرايط خواب‌آلودگي و مستقيماً براي آنهايي كه دانش رانندگي دارند، درنظر گرفته شد تا شرايطي كه ممكن است رفتار خواب‌آلودگي را بدتر و تشديدتر كند يا جلوي آن را بگيرد، شناسايي كنند. در حالي كه داده‌هاي علمي كمي راجع به وسايل و رفتارهاي تكنولوژيكي وجود دارد كه ممكن است در مبارزه با خواب‌آلودگي بكار برده شود.
به نظر مي‌رسد كه قويترين دادهها به شكل حساب‌هاي حديثي با حكايتي آورده شده است. در موضوعات اقدام متقابل مطالعات اوليه نشان مي‌دهد كه اولين انتخاب افراد خبره در هنگام خواب جلوگيري از آن با دومين انتخاب مديريت رفتار خواب مثل گرفتن دوش مي‌باشد. بعضي از افراد خبره كه تنها در شرايط غيرمعمول از داروهايي استفاده مي‌كنند كه مستقيماً سبب افزايش سطح هوشياري مي‌شود، ما متوجه شديم كه مطالعات تجربي دليل قاطعي براي اقداماتي دارند كه ممكن است در برخورد با خواب‌آلودگي در حين رانندگي موثر باشند. بنابراين ما تلاش كرديم كه مطالعه‌اي را طراحي كنيم كه نه تنها مي‌خواهد نظر افراد خبره را در اثربخشي رفتارهاي متقابل خاصي درنظر بگيرد، بلكه به جمعيتي كشيده شود كه مي‌توانند نتيجه علمي نهايي راجع به تكنيك‌هاي جلوگيري، رد يا احتمالي و اميدبخش بيان نمايند
.
ما از مطالعات تجربي متداول در اين زمينه باخبر بوديم و نيز اميد به كشف داده‌هايي داريم كه (چه منتشر شده يا منتشر نشده) كه دليلي را براي اقدامات موثر فراهم نمايند. ما يك بررسي را انجام داديم و مجموعه سوالاتي را طراحي كرديم كه به 1221 نفر از افراد علاقه‌مند و خبره در زمينه تحقيق خستگي فرستاديم كه از اين افراد، 213 نفر پاسخ دادند. بازخورد افراد پاسخ دهنده پشتيباني از فرضيه ما بود كه كمتر دليلي علمي براي رفتارهاي موثر (يا غيرموثر) براي خواب‌آلودگي در حين رانندگي وجود داردد. دادهها نشان مي‌دهد كه بيشتر مردم، صرف‌نظر از شغلشان، سطح تحصيلات و ويژگي‌هاي ديگر، معتقدند كه هيچ جانشيني براي خواب وجود ندارد.
سپاسگذا
ري
تحقيق اخير بر روي اين مقاله بر پايه حمايت‌هاي موسسه امريكايي اتومبيل ايمني ترافيك است. ما از داوطلبيني كه در بحث‌هاي گروهن‌هاي غيررسمي راجع به تكنيك‌هاي رفتاري در مقاببه با خواب‌آلودگي در هنگام رانندگي شركت نمودند، سپاسگذاري مي‌كنيم و همچنين از افراد پاسخ‌دهنده كه وقت و زمانشان را صرف كردند تا موضوعات مطرح در پرسشنامه جلوگيري از رانندگي در حالت خواب‌آلودگي را پاسخ دهند، تشكر مي‌گردد.
بررسي مقالات علمي و فني
مقدمه
اندازه خواب‌آلودگي/خستگي، فاكتور شركت كننده در تصادفات خودروهاي موتوري قابل بحث هستند. برآوردهاي رسمي فدرال كم است. تقريباً 3-1درصد كل تصادفات مي‌باشند. لذا تخمين‌هاي ناچيزي كه برپايه داده‌هاي ناكافي بروز مي‌كند، خواب‌آلودگي بسيار به عنوان يك شركت كننده در تصادفات خودروهاي موتوري عمل مي‌كند. بنابراين، بسياري از محققين اكنون جهت تشخيص رانندگي در شرايط خواب‌آلودگي عامل معني‌داري در حوادث جاده مي‌شوند. خواب‌آلودگي مفرط يك خطر افزايش يافته در تصادفات وسايط نقليه مي‌باشد، زيرا راننده‌اي كه در خواب رفته است، در حين رانندگي حواسش به حوادث جاده كم شده و با توجه به خواب‌آلودگي و خستگي وظيفه رانندگي‌اش با به نحو احسن انجام نمي‌دهد.
دليل كافي وجود دارد كه خستگي راننده يك فاكتور احتمالي اصلي در بسياري از تصادفات وسايط نقليه موتوري است، لذا تاييد مي‌كند كه توجه بيشتر به سمت تحقيق درباره‌ي راه‌هاي جلوگيري از تصادفاتي صورت گيرد كه در آن خواب‌آلودگي فاكتور اصلي در علت موضوع مي‌باشد. به نظر مي‌رسد رانندگان روش‌هاي مختلفي را بكار مي‌گيرند تا در حين رانندگي، هوشياريشان باقي بماند.
به هرحال، اطلاعات كمي راجع به روش‌هاي مختلفي را بكار مي‌گيرند تا در حين رانندگي هوشياريشان باقي بماند. به هرحال، اطلاعات كمي راجع به روش‌هاي علمي بكار رفته وجود دارد. در يك تلاش در اين خصوص پرسشنامه‌اي جهت جلوگيري از خواب‌آلودگي در حين رانندگي تهيه گرديد كه در اختيار افراد خبره قرار داده شد تا تجربيات خود را راجع به ايمني ترافيك و حين خواب‌آلودگي و خستگي ارائه نمايند كه براي اين كار بازنگري و بررسي بر روي مقالات علمي و فني راجع به واكنش‌هاي حين خواب‌آلودگي در رانندگي انجام شد.
روش‌ها:
ما يكسري تحقيق بر روي مقالات موجود انجام داديم كه راجع به كارهايي است كه رانندگان در حين رانندگي انجام مي‌دهند تا با خواب‌آلودگي مبارزه كرده و هوشياري خود را در حين رانندگي باقي نگه دارند. ما تحقيقاتمان را با بكارگيري از سرويس‌هاي بانك اطلاعاتي PS YCHINFO, MFDLINE مبتني بر منابع آنلاين كامپيوتري شروع نموديم. در زير نمونه‌اي از كلمات و عباراتي كه در انجام جستجو بكار رفته و نيز تعداد مقالات شناسايي شده به صورت خلاصه آورده مي‌شود:
تصادفات و خواب رفت 3 مورد
رانندگي و خواب‌آلودگي 20 مورد
خواب رفتن و تصادف صفر مورد
تصادفات خواب‌آلودگي و جلوگيري صفر مورد
پيشگيري و خواب‌آلودگي صفر مورد
خواب‌آلود و جلوگيري 3 مورد
جلوگيري و كسالت 19 مورد
جلوگيري و خستگي خودرو 3 مورد
جلوگيري و خستگي و خودرو صفر مورد
اقدام متقابل و خواب‌آلودگي صفر مورد
اقدام متقابل و كسالت صفر مورد
جستجوي مقالاتمان بعد با استفاده از جستجوهاي شبكه جهاني اينترنت با كمك موتورهاي جستجوي اينترنت مثل: MAGELLAN, LYCOS, YAHOO, INFOSEEK انجام شده كلمات كليدي مشابه در جستجوهاي شبكه جهاني اينترنت بكار گرفته شد. با توجه دقيقي بر روي مقالاتي نموديم كه يك رابطه‌اي با موضوعات عملكرد خودرو در حين خواب‌آلودگي داشت، خواه اينكه اثرات متقابل ممكن است ذكر شده باشد يا خير؟
نتايج:
جستجوي فشرده مقاله هيچ اطلاعاتي راجع به اقدامات متقابل رفتاري نشان نداد كه حتي پيدا نكرد. زماني كه جستجوها با كلمات كليدي مثل «اقدام متقابل و خستگي و تصادف» انجام شده، هيچ مقاله علمي پيدا نگرديد. همچنين نتيجه مشابهي براي جستجوي كلمات كليدي «كسالت و تصادف» و «چرت‌زدن و تصادفات» بدست آمده در موارد كمي كه مقالات محدودي پيدا شد (يعني كلماتي مثل «حوادث و خواب‌آلودگي»، « خواب‌آلودگي و رانندگي» و «خستگي و راننده‌ها») مقالات ارزش علمي لازم را براي بررسي اقدامات متقابل رفتاري براي رانندگي در حالت خواب‌آلودگي نداشتند.
با اطمينان مي‌توانيم بگوييم كه مقاله‌اي كه ارزش علمي داشته باشد و راجع به اقدام متقابل در رانندگي در حالت خواب‌آلوده باشد، تقريباً موجود نيست. مقالاتي كه وجود دارند، به نظر مي‌رسد كه بهترين روش‌ها را به صورت استفاده تركيبي از چرت زدن و استفاده از كافئين مي‌دانند كه با خواب‌آلودگي راننده مبارزه مي‌كند. به هرحال، مقالات موجود چيزي در رابطه با اقدامات متقابل رفتاري معتبر، ثابت شده و ثابت نشدن نشان نمي‌دهند. به هرحال، مقاله در مورد اقدامات متقابل رفتاري كه ارزش علمي داشته باشد، كافي نيست و روايت‌هاي بسياري وجود دارد كه ممكن است در طراحي‌هاي آزمايشات جهت آزمايش تاثير اقدامات متقابل مصرفي متداول مفيد واقع شوند. با توجه به بررسي رانندگي در حالت خواب‌آلودگي در نيويورك درسال 1994 بر روي 1000 راننده (با نمونه‌برداري اتفاقي) در 62 شهرك ايالت نيويورك راه حل‌هاي ممانعتي پاسخ دهندگان در رابطه با رانندگان خواب‌آلود به صورت زير است:
• توقف و كنار زدن خودرو؛
• دوش گرفتن؛
• تعويض رانندگان؛
• گوش كردن به راديو؛
• صحبت كردن؛
• ضربه زدن به صورت؛
• معرفي آشاميدني يا خوراك مختصر شامل آنهايي كه همراه با كافئين باشند؛
از 1000 راننده نمونه‌برداري شده، 59درصد بر روي نوارهاي صدادار شانه جاده حركت مي‌كردند و واقعاً همه پاسخ دهندگان احساس مي‌كردند كه اين نوارها به آنها كمك مي‌كند تا در جاده هوشياري خود را حفظ كنند. 45درصد پاسخ دهندگان در سال گذشته زماني كه احساس خواب‌آلودگي در حين رانندگي مي‌كردند، به كنار جاده زده و استراحت مي‌كردند. همه اين پاسخ دهندگان احساس مي‌كردند كه توقف به آنها كمك مي‌كند تا جلوي خواب‌آلودگي و كسالت گرفته شود (نيروي كار ايالت نيويورگ در برخورد با خواب‌آلودگي در حين رانندگي، تيمي را جهت كاوش و جستجو تصادفات رانندگان خواب‌آلود در سال 1994 بنيان نهاد).
خواب‌آلودگي در خودرو براي تعداد زيادي از تصادفات خودرو غالباً در شرايط رانندگي يكنواخت رخ مي‌دهد (مثلاً جاده‌هاي صاف، طولاني و بدون پيچ و خم)، البته خستگي قبل از خواب‌آلودگي رخ مي‌دهد. اگر محققين معتقدند كه شرايط رانندگي در رسيدن به حالت سستي خيلي موثر است، آنها ممكن احتمال كسالت را يك عامل سببي در تصادفات بيانگارند. چيزي كه اين موضوع نشان مي‌دهد، اين است كه محققين بر اهميت احتمالي كسالت چشم‌داشت داشته باشند كه يك
فاكتور شركت كننده در تصادفات است. چنانچه آنها احساس نكنند كه شرايط رانندگي منجر به خستگي مي‌شود. درگيري راننده خواب‌آلود در تصادفات، ارتباط زيادي با جنس و سن راننده دارد.
در سال‌هاي بين 1993-1990، رانندگان مرد نسبت بالاتري از رانندگاني را شامل مي‌شدند كه به خواب مي‌رفتند (نقل قول). تقريباً يك سوم رانندگاني كه به خواب مي‌رفتند، بين سنين 24-18 سال بودند، در حالي كه رانندگان اين محدوده سني تنها 19درصد كل رانندگان را شامل مي‌شدند.
هورن و رينر (1995) متوجه شدند كه افراد جوان (كه زير 30 سال داشتند) به ويژه مردان، درصد بيشتري از اين تصادفات را بويژه در ساعات اوليه صبح به خود اختصاص مي‌دهند.
اين رانندگان گروه بسيار شايعي از كاربران جاده را در اين زمان از روز شامل مي‌شوند. افراد مسن‌تر ممكن است در ساعات اوليه بعدازظهر در معرض اين تصادفات باشند. تحقيق آينده نياز به توجه به اين نسبت بين جنس، سن و رانندگي در حالت خواب‌آلودگي دارد.
بحث‌هاي گروهي غيررسمي از 25 گروه دانشجويان فيلادلفيا از دانشگاه‌هاي پنسيلوانيا، دركسل و تمپل نشان داد كه پاسخ دهندگان معمولاً راه‌ها و تكنيك‌هاي رفتاري زير را در مبارزه با خواب‌آلودگي در حين رانندگي انجام مي‌دهند:
• صداي راديو را بالا مي‌برند؛
• از رانندگي در شب پرهيز مي‌كنند؛
• پنجره خودرو را پايين مي‌دهند؛
• سعي مي‌كنند به خط مستقيم خيره نشوند؛
• بر روي نوارهاي صدادار كنار جاده حركت مي‌كنند؛
• به موزيك تند گوش مي‌دهند؛
• اگر در طول روز است، دوش گرفته و استراحت مي‌كنند؛
• سيگار مي‌كشند؛
• با كسي حرف مي‌زنند؛
• به نوبتي رانندگي مي‌كنند؛
• خودشان را نيشگون مي‌گيرند يا به صورتشان ضربه مي‌زنند؛
• قهوه مي‌خورند يا آشاميدني‌هاي كافئين‌دار مي‌خورند؛
• اگر تاريك نباشد، در نواحي باز جهت استراحت توقف مي‌كنند؛
• در ماشين بازي‌هايي انجام مي‌دهند؛
در موارد ذكر شده تكنيك‌هاي زير با درصد بيشتري توسط پاسخ‌دهندگان بكارگيري مي‌شد:
صداي راديو را بالا مي‌برند (76درصد)؛ نوشيدني‌هاي كافئين‌دار مي‌خورند (52 درصد)؛ شيشه پنجره را پايين مي‌دهند (48 درصد)؛ خودشان را نيشگون مي‌گيرند يا ضربه مي‌زنند (24 درصد)؛ (درصد: تعداد پاسخ دهندگاني كه از 25 شركت كننده كل آن كار را انجام مي‌دادند). از 25 دانشجوي كالج، تنها يك دانشجو گزارش داد كه جهت مبارزه با خواب‌آلودگي بر روي متكا درزا مي‌كشد (اين تكنيك اعتقاد بر اين است كه تنها اقدام ايمني مبارزه با خواب‌آلودگي در هنگام رانندگي است). نتيجه
كمي وجود دارد كه تكنيك يا اقدام بكار رفته در حين رانندگي ادامه‌دار باشد. قبلاً پنجره را پايين مي‌دهند يا صداي راديو را بالا مي‌برند. اين كارها اقداماتي موقتي به شمار مي‌رود و فايده‌اي موقتي دارند.
يافته‌هاي هورن و راينر نشان مي‌دهد كه راديوي ماشين كارايي رانندگي را در حين رانندگي با شرايط خواب‌آلود بهبود نمي‌بخشد. در حقيقت، اين كار مي‌تواند حواس راننده را پرت كند تا نسبت
به خوابش آگاه باشد و رانندگي را خراب نكند و تشويق مي‌شود كه آنها رانندگي را در حالت
خواب‌آلودگي رانندگي را ادامه ندهند.
تنها گزارش ديگري كه مي‌تواند بر اثرات راديويي ماشين بر راننده‌هاي خواب‌آلود پيدا شود، گزارش فاگراستروم و ليسپر بود. با وجود علاقه‌مندي به رفتار راننده، تنها داده‌هاي زمان واكنش كه وجود دارد، در جايي كه نشان داده شده برونگراها (برخلاف درونگرها) از داشتن آهنگ راديو به صورت زمينه بيشتر سود مي‌برند و راننده‌هاي بي‌تجربه بر خلاف راننده‌هاي باتجربه از آهنگ خواب‌آلود پيروي مي‌كنند. به هرحال، اثرات كوتاه است، اقدام متقابل استراحت جهت بدست آوردن بهترين خواب مي‌تواند يك مسافرت سبك را به همراه داشته باشد.
يك مطالعه انجام شده است كه ببينيم چه فاكتورهايي شدت پس‌افتادگي را پيش‌بيني مي‌كنند كه مي‌تواند منجر به رانندگي خواب‌آلودگي شود. تعداد يك فاكتور در پيشگيري شدت پس‌افتادگي ظاهري مي‌شود كه چقدر خواب قبل از مسافرت كم شده است. ما حداقل توصيه مي‌كنيم كه دو ساعت خواب خوب شبانه قبل از آغاز كار انجام شود. علاوه بر اين، اگر شما نياز به 8 ساعت خواب داريد، بايد سعي كنيد 8 ساعت بخوابيد و نه كمتر. اين توصيه‌ها در همه اشكال رانندگي و حمل
و نقل كاربرد دارد. بنابراين ضروري است كه فرد 8 ساعت خواب خوب را جهت انجام كار رانندگي طولاني مدت بدست آورد. ظاهراً راهنماي درستي از هوشياري در راننهد خاص، EEG است. نتيجه خوبي وجود دارد كه طلوع فعاليت‌هاي آلفا (8-11Hz) و تتا (4-7Hz) EEG نشاندهنده افزايش خواب‌آلودگي است. بنابراين پتانسيل لازم براي لغزش در توجه و رفتار بيشتر مي‌شود. تكنيك‌هاي متعدد رفتار زيستي براي مديريت خستگي از لحاظ علمي سطح هوشياري را بهبود مي‌بخشد. بعضي از اين اعمال شامل موارد زير است:
• با استفاده از داروهاي خواب‌آور در ساعات خاصي از كار بطور موثر بخوابيد.
• خواب‌هاي برنامه‌ريزي شده‌اي بر پايه مطالعه علمي انجام شود كه خواب‌آلودگي فيزيولوژيكي را كاهش مي‌دهد.
• با مصرف كافئين بطور موثر سطح هوشياري افزايش مي‌يابد.
• با استفاده از نورهاي روشن در هنگام كار، سطح هوشياري افزايش مي‌يابد.
اين تكنيك‌هاي رفتاري بعضي از رفتارها و اقدامات مبارزه با خستگي است كه به تاييد علمي رسيده و در رانندگي خودرو، سبب رفع كسالت مي‌شوند. براي مثال رانندگاني كه مسافت‌هاي طولاني را رانندگي مي‌كنند، بايد توجه كنند كه روش‌هاي برنامه‌ريزي شده‌اي را در نواحي خا در مسير حركتي‌شان بگيرند. علاوه بر اين، راننده خواب‌آلود در محل‌هاي استراحت و توقف، قهوه مصرف كند يا نوشيدني‌هاي كافئين‌دار بنشود تا سطح هوشي
ري‌اش افزايش يابد كه در اين صورت كار كردن با خودروي موتوري ايمن‌تر است.
سرانجام اينكه، چراغ‌هاي رواشنايي كمك مي‌كند كه سطح هوشياري بالا رود، راننده از رانندگي در شب پرهيز كند، بويژه در زماني كه خواب كم است و يا اينكه مصرف الكل صورت گرفته باشد. الكل خواب‌آلودگي را افزايش مي‌دهد و خيلي اوقات جهت تحريك خواب مصرف مي‌شود. يك معني اين
است كه شما نبايد الكل را قبل از رانندگي مصرف كنيد يا اگر شما تمايل به رانندگي در طول روز را داريد، مصرف آن سبب مي‌شود سستي و خواب‌آلودگي افزايش يابد و در خودرو سطح هوشياري كاهش مي‌يابد. الكل سبب سستي و وارفتگي مي‌شود و آن را تحريك مي‌كند و سبب مي‌شود كه با توجه به گرفتگي ناچيز ارگان‌هاي تنفسي، فرد خروپف كند يا تنگي نفس و حبس نفس در زماني كه گرفتگي كامل موقتي ارگان‌هاي تنفسي صورت گيرد. اين كاهش هوشياري مي‌تواند فاجعه‌بارتر شود، اگر شخص بخواهد پشت خودرو بنشيند. اغلب توصيه مي‌شود كه راننده‌هاي
خواب‌آلود در طول رانندگي وقفه‌اي ايجاد نمياند تا در حين رانندگي هوشيار باقي بمانند. هيچ نتيجه پشتيباني حقيقي وجود ندارد.
يافته‌هاي مربوطه از مطالعه محروميت كامل خواب مناسب تركيبي از كشمكش‌هاي تمريني سنگين مي‌باشد. نتيجه اينكه چنين تمريني برآورد مفيدي ندارد و ممكن است خواب‌آلودگي را شدت بخشد.
هورن و فوستر، اثرات كوتاهتر، مقدار عملي بيشتر تمرين در سطح نهايي خواب‌آلودگي را آزمايش نمودند. آنها متوجه شدند كه موضوعات متعددي گزارش دادند كه سطوح حد واسط تمرين، سطح هوشياري را بالا مي‌برد. اين اثر تقريباً 15-10 دقيقه بعد از توقف ورزش و تمرين بطول مي‌انجامد. تنها اقدام ايمن در مبارزه با تصادف اتومبيل با رانندگي كسالت‌بار، همان توقف كامل راننده مي‌باشد. در هنگام توقف، مصرف كافئين و يا دوش گرفتن مي‌تواند بسيار موثر باشد. از اين رو توقف رانندگي مشخصاً يك توصيه است، همانطوري كه گاهي لازم است از رانندگي صرف‌نظر شود.
به راستي بهترين اقدام براي جلوگيري از خواب‌آلودگي همان خواب است. سوالي كه سپس
مي‌آيد، اين است كه طول خوابي كه بهترين درجه شادابي را فراهم مي‌آورد، چه مقداري است؟ مطالعات نشان مي‌دهد دوش‌هاي مستمر بين يك تا سه ساعت مشخصاً سطح هوشياري و كارايي را افزايش مي‌دهد. نتيجه‌اي كه وجود دارد، اين است كه دوش‌هايي كه در دوره خواب گرفته مي‌شود، كمتر از يك ساعت طول مي‌كشد (مثلاً 45-20 دقيقه)، مي‌تواند هوشياري را بهبود و افزايش دهد. بزرگترين منفعت و سود در هوشياري از اولين ساعت خواب (نسبت به ساعات
بعدي) بدست مي‌آيد. اگرچه دوش گرفتن مي‌تواند به طور معني‌داري به رفع خستگي كمك كند، نبايد براي دفع طولاني‌تر بهبود خواب بكار برده شود. دوش گرفتن يك اقدام متقابل خستگي است كه مي‌تواند سود و فايده زيادي داشته باشد. اگر به درستي بكار برده شود و محدوديت‌ها شناسايي شود. محدوديت‌ها شامل:
- دوش گرفتن احتياج به صرف اينرسي خواب كه مفيد است، دارد.
- دوش گرفتن تنظيم و تعادل شبانه‌روزي كار شبانه را بهبود نمي‌بخشد.
- دوش گرفتن بدهي خواب را تلافي و جبران نمي‌كند.
هيچ نتيجه‌اي وجود ندارد كه توقف بدون خواب براي بعضي دوره‌هاي زماني مثل يك دوش، خواب‌آلودگي را معكوس كند و هوشياري را در اپراتور بهبود بخشد كه با توجه به كاهش خواب، خستگي را تحمل مي‌كند. هيچ ماده‌اي از لحاظ فيزيكي مفيدتر از دوره استراحت نمي‌باشد. بعد از خواب/دوش گرفتن، احتمالاً روش قدرتمند بعدي براي كم كردن خواب‌آلودگي، گرفتن يك محرك يا مشروب دارويي است كه حاوي كافئين باشد كه عاري از اثرات جانبي باشد.
تحقيقات سيستماتيك كمي بر روي اثرات كافئين در رانندگي انجام شده است. در يك مطالعه از كيفيت و كارايي رانندگي در رانندگان خواب‌آلوده شبيه‌سازي يك خودروي ايده‌آل مي‌باشد كه هوردن و رينر متوجه شدند هم كافئين و هم دوش گرفتن به طور معني‌داري حوادث رانندگي، خواب‌آلودگي و فعاليت‌هاي EEG شاخص كسالت و اثرات ثابت بر يك ساعت رانندگي را كاهش مي‌دهد.
به هرحال، بايد متذكر شد كه بر خلاف باور عمومي، كافئين اثرات كسالت و خواب‌آلودگي را افزايش نمي‌دهد (در حين رانندگي). به عبارت ديگر،كافئين يك جايگزين براي خواب نيست، در حالي كه اثرات آن سريع از بين مي‌رود. عموماً براي جلوگيري از كمبود هوشياري، ويژگي‌هاي زير براي
برنامه‌ريزي توصيه مي‌شود:
• از رانندگي اول وقت (قبل از 00/6 صبح) پرهيز شود؛
• از رانندگي طولاني مدت (بيشتر از 16 ساعت) پرهيز شود؛
• حداقل 7 ساعت خواب فراهم شود؛
• طول كار از 10 ساعت بيشتر نشود؛
• اگر تداخل پيدا كرد، طول كار كاهش يابد؛
• يك دوش بگيريد (تحقيق بعدي نياز به ارزيابي استفاده از دوش‌هاي كوتاه مدت كمتر از 5 دقيقه به عنوان يك عمل متقابل دارد)؛
• دوره خواب اصلي را اجازه دهيد كه در ساعات شبانه باشد؛
• از چرخش كار بين شب و روز پرهيز كنيد.
بحث و نتيجه
در حالي كه داده‌هاي عملي كمي براي اقدامات پيشگيرانه رفتاري و تكنولوژيكي در جهت مبارزه با رانندگي در حالت خواب‌آلودگي وجود دارد، به نظر مي‌رسد كه قويترين دادهها به شكل نقل قول و حكايتي آمده است. در موضوع اعمال متقابل، اولين انتخاب پيشگيري است كه از طريق برنامه‌ريزي دقيق كارها صورت مي‌گيرد (مثلاً جلوگيري از كار شبانه يا اول وقت). دومين انتخاب مديريت رفتاري خواب است (يعني دوش گرفتن). كافئين مي‌تواند جهت بهبود هوشياري مصرف شود، ولي اين
اثرات سريع از هم مي‌پاشد. بخاطر جلوگيري از تصادفات حاصل از رانندگي در حالت خواب‌آلودگي تشخيص دهند و سپس فعاليت و عمل مناسبي جهت جلوگيري از تصميم اتخاذ شده، يكي از فعاليت‌هاي بسيار، مهم قطع رانندگي است.
با توجه به پيشنهادات محققين، راننده بايد سعي كند
دوش بگيرد و يا توقف كرده و كافئين مصرف كند. مشكلي كه وجود دارد، اين است كه ممكن نيست كه يك يا هر دو رفتار توصيه شده را بكار ببريم. سوالي كه وجود دارد، اين است كه راننده چه چيزي را مي‌تواند استفاده كند تا بيدار بماند؟ تحقيق بعدي كه مورد نياز است، اين مي‌باشد كه تاثير ديگر اعمال متقابل رفتاري و تكنولوژيكي را بررسي نماييم. تحقيق بعدي كه مورد نياز است، ارزشيابي اثرات حواس‌پرتي بر راننده‌هاي خواب‌آلود مي‌باشد (مثلاً آيا براي يك راننده خسته خيلي موثر است كه يك تماس با خانه بگيرد تا به عنوان يك مكانيسم حواس‌پرتي از خواب‌آلودگي، جلوي تصادف گرفته شود؟).
موضوع رانندگاني كه در خودرو به خواب مي‌روند و سبب ايجاد تصادف مي‌شود، بخاطر اين است كه توجه كافي از افراد حرفه‌اي پزشكي دريافت نمي‌كنند و همچنين برنامه‌هاي ايمني ترافيك يا همگاني دريافت ندارند. عنصر اصلي جلوگيري از تصادفات وسايل نقليه موتوري كه با خواب مرتبط مي‌شود، اين است كه به آموزش مردم در همه سطوح و بخش‌هاي جامعه درباره خطرات رانندگي
در زمان خواب پرداخته شود. بنابراين، تحقيق بعدي، بر پايه نظرات كارشناسان خواب و ايمني حمل و نقل استوار است و بسياري از نظرات عقيده‌اي مردم براي توسعه و ارزيابي اقدامات متقابل موثر موردنياز (فوريتي) مي‌باشد. چالشي كه است و هيچ ترديدي در آن نيست. اگر ما آگاهي‌مان را از اين مشكل بالا ببريم.
پايش اعمال متقابل رفتاري در رانندگي كسالت‌بار
مقدمه
با طبيعت و اندازه مشكل اجتماعي تصادفات اتومبيل راننده خواب‌آلود در گزارشات دولتي و رسانه‌اي برقرار است. موسسه آمريكايي اتومبيل براي ايمني حمل و نقل، پيشنهاد يك مطالعه براي ارزيابي كارشناسان از رفتارهاي موثر در زمان خواب‌آلودگي در حين رانندگي ارائه داده است. اقدامات متقابل ممكن است شامل تغيير در رفتار راننده در استفاده از وسايل هشدار دهنده تكنولوژيكي باشد. مطالعه وسايل تكنولوژيكي در كمك به مقابله با خواب‌آلودگي و كسالت ناشي از رانندگي نسبتاً جديد است و دادهها و آمار و اطلاعات خيلي كمي در اين زمينه موجود مي‌باشد. يكسري مطالعات ارزيابي رفتار راننده در رابطه با اين محدوده اغلب شامل اين است كه راننده‌ها به سادگي قبل از رانندگي احتمال خواب‌آلودگي‌شان را كاهش دهند.
به ندرت مطالعات نشان مي‌دهد كه چه اقداماتي در حين رانندگي موثر است. از طريق بازنگري مقالات راجع به اقدامات متقابل رانندگي در حالت خواب‌آلودگي، اين بينش را فراهم مي‌آورد كه تحقيقات علمي كمي در اين زمينه وجود دارد. اين درك نيروي محركه لازم طراحي يك تحقيق است كه نه تنها نظرات كارشناسان را با توجه به اثرات اقدامات رفتاري خاص ارزيابي مي‌كند، بلكه تمايل
دارد كه اين جمعيت مي‌تواند نتايج علمي نهايي و تعيين كننده‌اي براي تكنيك‌هاي اميدبخش، ثابت شده و ثابت نشده ذكر نمايد. ما همچنين تعدادي از مطالعات تجربي شايع در اين زمينه آگاه هستيم و اميد داريم كه هر داده‌اي را كشف و آشكار نماييم. چه فشرده باشد، چه نشده باشد، كه دليلي از اقدامات موثر را فراهم مي‌آورد.
هدف اوليه ما، تشخيص نتيجه قطعي يك اقدام رفتاري خاص براي خ
واب‌آلودگي حين رانندگي است كه مي‌تواند موثر يا بي‌اثر باشد. ما درباره نظرات دستگاه‌هاي تكنولوژيكي را جويا نشديم كه در برابر تغييرات رفتاري قابل ترجيح هستند يا خير؟ ما همچنين نمي‌پرسيم كه چرا بعضي اقدامات كار مي‌كنند، در حالي كه بقيه كار نمي‌كنند. تلاش ساده ما، ارزيابي نوع خاصي از رفتار (مثل بستني خورد يا ضربه زدن به صورت) است كه هر نوع اثري را بر خواب‌آلودگي و كسالت در حين رانندگي دارد. پاسخ مناسب ما شامل يك مورد با پشتيباني علمي است. به دنبال آن، نظرات كارشناس در تحقيق خواب يا ايمني حمل و نقل يا استفاده از نظرات راننده باتجربه‌اي جهت مشخص كردن بهترين چيز بعدي است.
روش‌ها
طراحي مطالعه
بر پايه اطلاعات بدست آمده از جستجوي مقاله، ما يك ابزاري درست كرديم كه به فرد دستور مي‌دهد كه درباره ايمني خستگي و رانندگي اطلاعاتي را كسب كند كه براي آن از نظراتشان راجع به رفتارهاي همراه با رانندگي در شرايط خستگي مي‌پرسد. از طريق آناليز پاسخ‌هاي راجع به پرسشنامه، ما اميدواريم كه نه تنها شرايطي كه ممكن است رفتار رانندگي كسل كننده را تشديد كند يا مانع شود، را شناسايي كنيم، بلكه همچنين تكنيك‌هايي كه بهترين نتيجه و كاربرد را در مقابله با خواب‌آلودگي دارند، شناسايي كنيم كه در مرحله با رانندگي كفايت مي‌كند.
ما يك بانك اطلاعاتي راجع به پاسخ‌دهندگان ايجاد نموديم كه با بررسي كتاب‌هياذ راهنماي انجمن‌هاي علمي (مثل انجمن‌هاي تحقيق بين‌المللي خواب) و با بدست آوردن ليست پستي از روي كنفرانس‌ها راجع به تحقيق خستگي و مرتبط با جلوگيري از تصادفات وسيله نقليه موتوري فراهم نموديم. موضوعات راجع به تمامي فهرست‌ها به تفضيل در بخش موضوعات زير آورده شده است.
داده‌هاي فهرست پستي به بانك اطلاعاتي اكسس مايكروسافت وارد شد. تمامي داده‌هاي مرتبط ديگر به سيستم‌هاي آناليز اكسل مايكروسافت و Svstat 7 انتقال داده شد. داده‌هاي بعدي شامل موارد زير مي‌باشند، ولي هيچ محدوديتي ندارند:
طبيعت موضوعات و موارد رفتاري (مثل تغيير درك خطر رانندگي خواب‌آلود)، مربوط به موردي كه ثابت شده و مربوط به موردي كه ثابت نشده، ولي احتمال بالايي دارد، مربوط به موردي كه ثابت نشده، ولي احتمال كمي دارد و مربوط به موردي كه ثابت شده و بي‌اثر است. پاسخ دهندگان بر حسب شغلشان دسته‌بندي شدند و پاسخ‌هاي اين افراد با موارد مختلف مقايسه گرديد. مقوله‌هاي شغلي به شرح ذيل هستند:
1. محققين/دانشمندان؛
2. متخصصين بهداشت و پزشكي؛
3. معلمين؛
4. متخصصين محقق ايمني حمل و ترافيك؛
5. مهندسين فاكتورهاي انساني/ديگر مهندسين؛
6. مديران؛
7. و غيره.
پاسخ‌دهندگان همچنين بر حسب اينكه آنها افراد حرفه‌اي خواب بودند يا نبودند، براي آناليز دادهها و اهداف مقايسه‌اي دسته‌بندي شدند.
موضوعات:
از تعداد 1221 كارشناس (سن بين 76-22) مسائل رانندگي، خستگي و ايمني ترافيك جهت تكميل پرسشنامه جلوگيري از خواب‌آلودگي در حين رانندگي پرسش شد. داوطلبين بر پايه درگيري آنها در رانندگي خواب‌آلود و خواب‌آلودگي و خستگي در شش سال گذشته در ايالات متحده، استراليا، سوئد، ايرلند و اروپا براي مشاركت انتخاب شدند. ما دفاتر انجمن‌هاي علمي زير بررسي نموديم تا اين افراد را كه علاقه‌مندي اوليه‌شان را به صورت خستگي و پيشگيري آن اعلام نمودند، انتخاب كنيم:
انجمن اختلالات امريكا؛
انجمن خواب امريكا؛
انجمن تحقيق خواب؛
انجمن روانشناسي خواب؛
فدراسيون جهاني انجمن‌هاي تحقيق خواب؛
انجمن تحقيق و وزان يا ريتم‌هاي بيولوژيكي؛
انجمن كارهاي پژوهشي فاكتورهاي انساني؛
انجمن علوم عصبي و انجمن‌هاي بين‌المللي تحقيق خواب.
علاوه بر اين، ما اسناد موسسه و انجمن كاميون‌هاي امريكا، شركت‌هاي وسايل نقليه موتوري، ارتش امريكا، نيروي هوايي امريكا، نيروي دريايي امريكا، بخش تحقيق خستگي NASA و نيروي كار رانندگي كسل كننده نيويورك بررسي نموديم. ما اين افراد را به خاطر شناسايي دانش و نظرات آنها درباره رفتارهايي كه ممكن است جلوي چرت زدن و خستگي در حين رانندگ را بگيرد، بررسي نموديم. اطلاعات بدست آمده از ميان منابع مختلف به خاطر رابطه آنها با اعمال متقابل رفتاري و
كسالت در حين رانندگي بررسي نموديم. تمامي اطلاعات بدست آمده درباره شركت كنندگان از اين مطالعه با اعتماد كامل بحث شد، بجز در جاهايي كه ممكن است احتياج به قانون داشته باشد و تمامي ركوردها بوسيله يك عدد كد امنيتي شناسايي مي‌شد كه فقط كاركنان و افرادي كه مطالعه مي‌كردند، از آن آگاه بودند.
هدف از شناسايي هر شركت كننده با يك عدد كد اين بود كه امكان آناليزهاي مربوط به آمارگيري نمونه مطالعه فراهم شود و ميانگين فراهم شود تا ما بتوانيم كپي نتايج را به همه پاسخ‌دهندگان فرستاده مي‌شود. تمامي دادهها و پاسخ‌هاي شركت كنندگان به صورت عددي كدبندي شده و به عنوان شاخص‌هاي حفظ مشخصات و شركت‌كننده علامت‌گذاري مي‌شود.
نتايج
تعداد 1221 پرسشنامه به صورت ملي و بين‌المللي توزيع گرديد. بررسي اصلي در ضميه منابع آورده شده است. ما نسبت پاسخ 2/23% (8/16% ملي، 9/4% بين‌المللي و 5/1% ناشناخته) بدست آورديم. 4/72% پاسخ‌دهنگان از ايالات متحده و 2/21% پاسخ‌دهندگان بين‌المللي بودند. م
ا نتوانستيم كشور 4/6% پاسخ‌هايي كه برگشت داده شدند را شناسايي كنيم. سن پاسخ‌دهندگان از 76-22 سال متغير بود. ميانگين سن 4/47 سال بود و انحراف معيار 9/10 بود. 3/76% پاسخ‌دهندگان مرد و 6/22% زن بودند و 1/1% نيز جنسيت خود را مشخص نكرده بودند. بالاترين درجه آكادميك تحصيلي (تقريباً يك سوم شركت كنندگان) دكتري Ph.D بودند. شغل متوسط نمونه مطالعه (7/24% پاسخ‌دهندگان) محقق و دانشمند بودند.
ما از داوطلبين‌مان سوال كرديم كه چه علائمي را آنها به عنوان خواب‌آلودگي يا كسالت مي‌شناسند؟ اين سوال انتهاي آن باز بود و جدول 1 پنج علامت نخست كسالت و خواب‌آلودگي را در حين رانندگي آورده است. ما درخواست كرديم كه پاسخ‌دهندگان براي ما نظراتشان را درباره پنج علامت نخست خواب‌آلودگي فراهم نمايند تا نظرات كارشناسي را درباره چيزهايي كه يك راننده در حين خواب‌آلودگي به آن توجه مي‌كند، مشخص و ارزيابي شود.
جدول (1):
رفتارها زمانهای گزارش گیری درصد عکس العمل آنها
بستن بی اختیار چشم 99 35.0%
بی توجهی 69 24.4%
خمیازه کشیدن 46 16.3%
ناتوانی از قرار گرفتن در جاده 44 15.6%
باز کردن کمربند 33 11.7%
احساس خستگی 33 11.7%
به نظر مي‌رسد كه يكي از فاكتورهاي اوليه شركت كننده با اين تصادفات خواب‌آلودگي، اين است كه راننده نمي‌تواند يا نخواهد توانست تشخيص دهد كه آنها در كسالت شديد هستند. به نظر مي‌رسد كه چشمان راننده بسته مي‌شود و توجه‌اش سرگردان شدن و هميشه خميازه مي‌كشد. راننده دريافت مي‌كند كه كسل‌آلود است. به هر حال، بسياري از مردم شاخص‌هايي را براي يك دليل يا غيره چشم‌پوشي مي‌كنند كه احتياجج به مطالعه بيشتر دارد. براي قسمت بعدي ما سوالات زير را مطرح كرديم:
«لطفاً نسبت علاقه‌مندي و اعتقاد خودتان را به موارد زير نشان دهيد كه كداميك از فاكتورهاي زير كسالت و خواب‌آلودگي فردي را در حين رانندگي افزايش يا كاهش مي‌دهند». درجه و مقياس پاسخ به اين سوال به شرح زير است:
1. قطعاً خواب‌آلودگي يا كسالت را افزايش خواهد داد.
2. احتمالاً كسالت را افزايش خواهد داد.
3. هيچ اثري ندارد.
4. احتمالاً كسالت را كاهش خواهد داد.
5. قطعاً كسالت را كاهش خواهد داد.
ما 26 فاكتور رانندگي را بررسي نموديم تا متوجه شويم كه پاسخ‌دهندگان چه احساسي نسبت با مفهوم‌هاي رانندگي با شيوع بالاي تصادفات خودرو در خواب‌آلودگي ارتباط نزديكي دارد. اين مفهوم شامل (ولي محدود نمي‌شود) شرايط رانندگي يكنواخت، مصرف الكل و رانندگي در شب مي‌باشد. جدول 2 مفهوم‌ها يا متن‌هايي را نشان مي‌دهد كه ما معاني پاسخ آنها را به صورت نزولي فهرست‌بندي نموده‌ايم.
جدول 2: با توجه به اينكه يك متن يا مفهوم خاص خواب‌آلودگي يا كسالت را افزايش يا كاهش خواهد داد، رتبه‌هاي زير آورده شده است:
ردیف حالت رانندگی رتبه
1 رانندگي وارد شتابي مي‌شود تا به يك نقطه خاصي برسد؛ 4.17
2 رانندگي را حالي كه به حمام رفته‌ايد را انجام دهيد؛ 4.16
3 رانندگي را در بادهاي شديد (30-40m.p.h) انجام دهيد؛ 3.92
4 رانندگي در جاده دست‌اندازدار؛ 3.92
5 رانندگي در ترافيك سنگين؛ 3.92
6 رانندگي در مسير ناشناخته؛ 3.92
7 رانندگي در بزرگراه با زيرگذرهاي ساخت جاده؛ 3.86
8 رانندگي در جاده بادي؛ 3.84
9 رانندگي در طوفان و برف؛ 3.77
10 رانندگي با خودرويي كه احتياج به تعمير ترمز دارد؛ 3.75
11 رانندگي در حالي كه تلاطم هيجاني وجود دارد؛ 3.74
12 رانندگي در بارش شديد باران؛ 3.69
13 رانندگي با ترافيك متوسط؛ 3.32
14 رانندگي در بزرگراه تقسيم نشده؛ 3.28
15 رانندگي در بزرگراه روستايي دو بانده؛ 3.11
16 رانندگي در يك روز ابري؛ 2.66
17 رانندگي در بزرگراه تقسيم شده؛ 2.58
18 رانندگي با راديوي نقص‌دار؛ 2.56
19 رانندگي در روز مرطوب و نمناك؛ 2.47
20 رانندگي در شب قبل از اواسط شب؛ 2.28
21 رانندگي در تاريكي؛ 2.18
22 رانندگي در جاده مستقيم؛ 2.15
23 رانندگي در ترافيك كم؛ 2.15
24 رانندگي با 2-1 شيشه آبجو يا شيشه‌هاي شراب؛ 1.67
25 رانندگي در شب بعد از اواسط شب؛ 1.38
26 رانندگي بعد از مصرف 4-3 شيشه آبجو يا شراب؛ 1.20
جدول 3، 5 متن گزارش شده را درباره رانندگي نشان مي‌دهد كه احتمالاً كسالت يا خواب‌آلودگي را كاهش مي‌دهد، در حالي كه جدول 4، 5 متن گزارش شده درباره رانندگي را نشان مي‌دهد كه خواب‌آلودگي را در حين رانندگي افزايش مي‌دهد. جدول 3، پنج متن گزارش شده كه احتمالاً در حين رانندگي كسالت و خواب‌آلودگي را كاهش مي‌دهند:
جدول (3)
ردیف حالت رانندگی رتبه
1 رانندگي در حالي كه شتاب به يك نقطه خاصي رسيده است؛ 4.17
2 رانندگي بعد از گرفتن يك حمام؛ 4.16
3 رانندگي در باد تند (30-40m.p.h)؛ 3.92
4 رانندگي در جاده دست‌انداز؛ 3.92
5 رانندگي با ترافيك سنگين. 3.92
جدول 4: پنج متم رانندگي گزارش شده كه احتمالاً كسالت و خواب‌آلودگي را در حين رانندگي افزايش مي‌دهد:
ردیف حالت رانندگی رتبه
1 رانندگي بعد از مصرف 4-3 بطري آبجو و شيشه شراب؛ 1.20
2 رانندگي در شب بعد از اواسط شب؛ 1.38
3 رانندگي بعد از مصرف 2-1 شيشه آبجو يا شيشه‌هاي شراب؛ 1.67
4 رانندگي با ترافيك كم يا بدون ترافيك؛ 2.15
5 رانندگي در جاده مستقيم؛ 2.15
از جدول 4 به سادگي استنباط مي‌شود كه بدترين سناريويي براي تصادف خودرو تحت تحريك خواب‌آلودگي احتمالاً به صورت زير است:
رانندگي در شب، در جاده مستقيم و رانندگي در ترافيك كم يا بدون ترافيك، رانندگي بعد از مصرف يك يا چند شيشه بطري مشروب الكلي، يك وضعيتي كه كاملاً متداول است. براي قسمت بعدي پرسشنامه، ما از داوطلبين سوال زير را پرسيديم:
كدام يك از رفتارهاي زير احتمالاً سبب مي‌شود سطح هوشياري در راننده خسته يا خواب‌آلود افزايش يابد؟ لطفاً تخمين بزنيد. مدت رفتارهايي كه در مبارزه با رانندگي كسل كننده موثر باقي مي‌مانند، براي تمام موارد كه شما احتمالاً هوشياري راننده را افزايش خواهيد داد يا قطعاً هوشياري راننده را افزايش مي‌دهد؟
درجه ما از پاسخ‌ها به صورت زير است:
1. قطعاً هوشياري راننده را افزايش نخواهد داد؛
2. احتمالاً هوشياري راننده را افزايش خواهد داد؛
3. احتمال هوشياري راننده را افزايش خواهد داد؛
4. قطعاً هوشياري راننده را افزايش خواهد داد؛
ما گزينه «بدون اثر» را در اين زمان بكار نبرديم، زيرا ما مي‌خواهيم پاسخ دهندگان را مجبور كنيم كه يكي يا ديگري را برگزينند. جدول 5 را ببينيد كه چندين صفحه مي‌باشد. براي رتبه‌بندي پاسخ دهندگان (بوسيله معني پاسخ) كه رفتار خاصي را برمي‌گزينند كه در راننده خواب‌آلود رفته سطح هوشياري را افزايش خواهد داد.
