بخشی از مقاله

تست روانشناسی

روانشناسي:
اجرای مجدد این تست در نمونه کوچکی از 31 مرد و زن به فاصله سه ماه ضریب پایانی بین 66% تا 92% برای صفات فرعی و ضریب پایانی بالاتری (93% ، 87% ، 86%) برای عوامل اصلی O , E , N به دست داده است.
فرم کوتاه آزمون 5 عاملی NEO (60 سوالی) روی 208 نفر از دانشجویان به فاصله سه ماه اجرا گردید که ضریب های پایانی 83% ، 75% ، 80% ، 79% به ترتیب برای عوامل C , A , O , E , N بدست داده است (مک کری و کوستا 1986).


پایانی دراز مدت تست NEOــPI نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است. یک مطالعه طولی 6 ساله روی مقیاس های O.E.N ضریب های پایانی 68% تا 83% را هم در گزارش های شخصی و هم در گزارش های زوج ها نشان داده است. ضریب پایانی دو عامل C , A به فاصله 3 سال 79% و 62% بوده است.


در یک مطالعه طولی 7 ساله از ارزیابی همسالان که در آن کل تست به کار رفته بود، ضریب های پایانی بین 51% تا 82% برای 18 صفت فرعی O.E.N 18% تا 63% برای عوامل اصلی پنج گانه مردان و زنان به دست داده است (کوستا و مک کری، 1988 ، 1983).
گلدبرگ (2002) به عنوان تنظیم کننده شکل کوتاه پرسشنامه NEOــIPIP یافته های خود را در بررسی اعتبار و پایانی 5 پرسشنامه مقدماتی NEOــIPIP بدین گونه شرح می دهد :


مطابق با علاقه گسترده علمی اخیر به طب رفتاری و روانشناسی سلامت، من متغیرهای، از بعضی شاخصهای حرکتی و رفتاری مرتبط با بهداشت به عنوان معیار مقدماتی استفاده کردم. تحلیل عاملی از 39 ماده پرسشنامه فعالیتهای بهداشتی جامع منطقی سه عامل عمودی ارائه می دهد : 1 ) خطر گریزی 2 ) اعمال و حرکات جهت بهداشت خوب 3 ) نگرانی های بهداشت عمومی .
نمرات عامل عمودی در هر یک از این سه عامل سلامتی (بهداشت) به عنوان متغیرهای معیار استفاده می شوند به همراه نمرات عامل در جزء غیرچرخشی نخستین حاصل از تحلیلی از همه 39 مواد HAQ (اعمال و حرکات مرتبط با بهداشت عمومی). در تحلیل رگرسیون مرحله ای، نمرات ناشی از هر یک از پنج مجموعه مقیاس های مقدماتی NEOــIPIP و هر یک از چهار مقیاس اصلی PF 16 کتل ، CPI (پرسشنامه شخصیتی کالیفرنیا )، TCI (پرسشنامه خوی و خصلت ) و پرسشنامه NEOــPI به طور مجزا به عنوان متغیرهای پیش بینی کننده منظور شدند. برای کنترل هرگونه تأثیر جنس، سن یا سطح سواد آزمودنی، همه تحلیل ها با استفاده از دو شیوه الحاقی تکرار شدند : الف ) ابتدا با استفاده از شیوه های رگرسیون ترتیبی، سه متغیر جمعیت شناختی منظور شده بودن، بعداً به وسیله نمرات مقیاس شخصیت پیگیری شدند، و ب ) بعد از اینکه تأثیرات سه متغیر جمعیت شناختی سوگیری ایجاد کرده بودند، نمرات عامل اقامتی ناشی از HA

Q به عنوان متغیرهای معیار درنظر گرفته شدند.
یافته های اعتباریابی به طور خلاصه این گونه است : در هر مرحله از تحلیل رگرسیون، برای هر یک از 4 متغیر معیار، و برای هر یک از سه نوع از شیوه های رگرسیون، مجموعه مقیاس های مقدماتی NEOــIPIP به صورت خاصی بالاترین پیش بینی را در مقایسه با مجموعه مقیاس های اصلی داشتند. از چهار معیار، پیش بینی پذیرترین معیارها خطر گریزی و اعمال و حرکات مرتبط با بهداشت عمومی بود و برای این دو معیار مقیاسهای ای پی ای پی همیشه پیش بینی کننده تر از مقیاس

های پرسشنامه اصلی بودند. برای مثالف در تحلیل های رگرسیون استاندارد پیش بینی کننده خطر گریزی برای TCI و در مطابقت آن با مقیاس های NEOــIPIP ، همبستگی های چندگانه در هر یک از چهار مرحله نخست، برای مقیاس های TCI در مقابل مقیاس های NEOــIPIP عبارت بودند از : (1) : 42/0 ، 57/0 ؛ (2) 49/0 ، 63/0 ؛ (3) 52/0 ، 64/0 ؛ و (4) 54/0 ، 65/0 ارزشهای مطاب

ق برای پیش بینی همان معیار با استفاده از تحلیل های رگرسیون عبارت بودند از : (1) 49/0 ، 60/0 ؛ (2) 54/0 ، 65/0 ؛ (3) 55/0 ، 66/0 ؛ و (4) 57/0 ، 67/0 خلاصه اینکه بعداً شواهد نخستین ملاحظه کارایی و سودمندی پایانی و پیش بینی مقیاس های NEOــIPIP کاملاض مطلوب بودند (گلدبرگ ، 2002).


3 . 2 ) روایی تست
واژه روایی در اصطلاح فنی از نظر موفقیت یک وسیله اندازه گیری در سنجش آن چیزی است که برای آن تنظیم شده است. روایی مربوط به معیار یا همان روایی پیش بین متداولترین نوع روایی است که یک تست از جنبه آماری دارد، یعنی ضریب همبستگی بین نمرات آزمونی به عنوان پیش گویی کننده رفتار آزمون شوندگان با نمرات معیار خارجی به کار می رود.
مک کری و کوستا (1985 ، 1987) تعداد 80 سوال دو قطبی را به نمونه بزرگی از افراد سالمند داده و از تحلیل پاسخهای آنها به 5 عامل دست یافته اند که از آن به عنوان شاهدی قوی برای روایی کامل عوامل تست (NEOــIPــR) استفاده کردند.


گلدبرگ (1989) مجموعه های متعددی از صفات را برای پنج عامل ساخت، همه این مجموعه ها با عوامل اصلی تست (NEOــIPــR) مطابقت داشتند.
تراپنل و ویگیز، برای ارزیابی مدل پنج عاملی مقیاس چرخه بین فردی را توسعه دادند آنها در این بررسی ارتباطی قوی بین مقیاس های صفات خود و مقیاس های مختلف پرسشنامه 5 عاملی شخصیت (NEOــIPــR) نشان دادند.


حداقل دو نمونه قابل استفاده دیگر از مدل پنج عاملی پیشنهاد شده است. نمونه پنج عاملی سؤالات QــSET کالیفرنیا (بلاک، 1961) و پرسشنامه شخصیتی هوگان (هوگان، 1986)، که شش مقیاس آن گویای وجود پنج عامل می باشد در این تست E به دو بخش اجتماعی بودن و جاه طلبی تقسیم شده است. ارتباط میان عوامل این دو پرسشنامه و پرسشنامه 5 عاملی (NEOــIPــR) روایی ساختار عوامل اصلی و صفات فرعی این تست را مورد تأیید قرار می دهد (گلدبرک، 1989 ، مک کری و کوستا، 1986).


روش جمع آوری داده ها
جهت تحقیق در مدارس از اداره کل استان و شهرستان مجوز لازم دریافت شد و جهت انتخاب نمونه تحقیقی چهار دبیرستان انتخاب شد که دو دبیرستان دخترانه و دو دبیرستان پسرانه بودند. از این دبیرستانها نمونه موفق و ناموفق تحصیلی (پیشرفت تحصیلی بالا و پایین) دختر و پسر برگزیده شدند. دانش آموزان با معدل بالاتر از هفده به عوامل پیشرفت تحصیلی بالا و پایین تر از 13 به عنوان پیشرفت تحصیلی پایین، با بررسی پرونده و کارنامه سالهای قبلی آنان، انتخاب شدند. با

حضور محقق و با توضیحاتی در مورد دلیل آزمون شخصیت به گونه ای که موجب سوگیری دانش آموزان در پاسخ به آزمون نشود، تست اجرا شد. به سوالات دانش آموزان در خصوص سوالات پرسشنامه که در نظر آنان مبهم و یا احتمالاً گنگ بود، پاسخ داده شد. به دانش آموزان اطمینان خاطر لازم داده شد، مبنی بر این که اطلاعات حاصل از پرسشنامه محرمانه خواهد بود و آزمون

مربوط به هیچ اداره یا ارگان خاصی نیست و برای آنان هیچ پیامد سوء خاصی ندارد. بعد از اجرای تست بر روی آزمودنی ها، پاسخنامه تکمیل شده نمونه هایی که جوابهای تصادفی و توأم با بی مسئولیتی می دادند کنار گذاشته شدند. در نهایت نمونه ای 220 نفری به دست آمد که توضیح دقیق آن در ابتدای همین فصل داده شده است.
روش های آماری در تجزیه و تحلیل داده ها


آنچنان که قبلاً هم اشاره شد ما در این تحقیق می کوشیم تا ارتباط معنی دار بین موفقیت تحصیلی و پرسشنامه پنج عاملی را با مقایسه دو گروه از نمونه های موفق و ناموفق تحصیلی بررسی کنیم و به جهت نوع نمونه گیری می توان گفت که این تحقیق در ردیف تحقیق های بنیادی – کاربردی قرار داد که می توان گفت تحقیقی پس رویدادی می باشد.
داده ها از نوع مقایسه فاصله ای می باشند و به همین علت ضرروتاً باید از ارزشهای آماری پارامتریک استفاده می شد، که اولین و مهمترین آن روش آماری مقایسه میانگین های نمونه های مستقل (TــTEST) است. چون نمونه ها مستقل از هم بودند روش آماری نمونه های مستقل انتخاب شد و داده ها براین اساس با نرم افزار آماری SPSS مورد محاسبه قرار گرفتند.
مقدمه
بعد از اجرای پرسشنامه شخصیتی نئو با کلید مربوط به هر عامل نمرات خام استخراج شدند و پاسخنامه هایی که معیوب به نظر می آمدند و یا آزمودنی در پرکردن آن دقت نکرده بود و یا احتمالاً شانسی و تصادفی تکمیل نموده بودند کنار گذاشته شدند. نمرات خام مربوط به هر یک از 5 عامل هر یک از آزمودنی ها جهت تجزیه و تحلیل آماری به کامپیوتر داده شد و با نرم افزار آماری اس.پی.اس.اس (spssــ12) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.


جهت بررسی و روشن نمودن ارتباط معنی دار پرسشنامه نئو با پیشرفت تحصیلی عوامل پنجگانه این تست به طور مجزا مورد بررسی و محاسبه آماری مقایسه میانگین ها قرار گرفت. به عبارتی فرضیه های فرعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند تا در نهایت بتوان فرضیه اصلی را نیز مورد ارزیابی قرار داد. فرضیه ها با روش آزمون معنی دار بودن تفاوت میانگین ها برای نمونه های بزرگ و مستقل (tــtest) مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
با توجه به اینکه داده ها از سه گروه از نمونه ها به دست آمده بودند. لذا تجزیه و تحلیل

آماری در میان سه گروه به صورت مجزا انجام گرفت. برای هر گروه دو نمونه موفق و ناموفق (با پیشرفت بالا و پایین) تحصیلی انتخاب شده بودند.
گروه اول مربوط به دانش آموزان پیش دانشگاهی پسر با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین بود و گروه دوم شامل دانش آموزان پیش دانشگاهی دختر با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین می شد و نهایتاً نمونه های گروه سوم از دانشجویان با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین تشکیل می یافت که از دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف به عنوان دانشجویان با پیشرفت تحصیلی بالا و از دانشجویان دانشگاه پیام نور واحد نقده به عنوان دانشجویان با پیشرفت تحصیلی پایین استفاده شده بود.
داده های خام حاصل از دانش آموزان پیش دانشگاهی پسر با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین در جدول (1 ــ4) ارائه شده است. توضیح هر یک از ستونها به شرح زیر است :
مورد : شماره یا کد هر یک از آزمودنی هاست که در این تحقیق مورد سنجش قرار گرفته اند.
گروه : این ستون با کدهای 1 ، 2 ، 3 ، 4 ، 5 و 6 نشان داده می شود که هر کد نمایانگر نمونه مربوطه می شود به این ترتیب که هر «مورد» که یکی از این کدها در جلوی آن قرار دارد مربوط به نمونه موردنظر است که به شرح زیر اعلام می شود :


ــ دانش آموزان پسر با پیشرفت تحصیلی بالا با کد (1)
ــ دانش آموزان پسر با پیشرفت تحصیلی پایین با کد (2)
ــ دانش آموزان دختر با پیشرفت تحصیلی بالا با کد (3)
ــ دانش آموزان دختر با پیشرفت تحصیلی پایین با کد (4)
ــ دانشجویان پسر با پیشرفت تحصیلی بالای انتخاب شده از دان

شگاه صنعتی شریف با کد (5)
ــ دانشجویان دختر با پیشرفت تحصیلی پایین انتخاب شده از دانشگاه پیام نور واحد نقده با کد (6)
N : نمرات آزمودنی ها در عامل روان نژندی یا نروتیسم (Neuroticism)
E : نمرات آزمودنی ها در عامل برون گرایی (Extroversion)
O : نمرات آزمودنی ها در عامل گشودگی یا انعطاف پذیری (Openness)
A : نمرات آزمودنی ها در توافق جویی یا دلپذیر بودن (Agreeableness)
C : نمرات آزمودنی ها در با وجدان بودن (Conscientiousness)
جهت اطلاع از داده ها به بخش ضمیمه مراجعه شود.


تجزیه و تحلیل آماری دانش آموزان پیش دانشگاهی پسر
داده های مربوط به دانش آموزان پیش دانشگاهی پسر در بخش ضمیمه در جدول (1) ارائه شده است. این داده ها بعد از وارد کردن به کامپیوتر، مورد ارزیابی قرار گرفتند. آمارهای توصیفی مربوط به این داده ها در جدول (1ــ4) ارائه می شود.
جدول (1ــ4) : جدول آماره های توصیفی دانش آموزان پیش دانشگاهی پسر با پیشرفت تحصیلی بالا
عامل پیشرفت تحصیلی تعداد میانگین خطای استاندارد خطای استاندارد میانگین
روان نژندی بالا 55 71/19 569/4 616/0
روان نژندی پایین 49 86/19 335/4 619/0
برون گرایی بالا 55 11/20 025/5 678/0
برون گرایی پایین 49 76/28 697/4 671/0
گشودگی بالا 55 20/27 205/3 432/0
گشودگی پایین 49 92/24 957/3 565/0
توافق جویی بالا 55 53/25 751/3 506/0
توافق جویی پایین 49 24/27 337/4 620/0
با وجدان بودن بالا 55 65/37 777/5 779/0
باوجدان بودن پایین 49 06/35 218/5 745/0

بعد از محاسبه معنی داری تفاوت میانگینها جدول (2ــ4) بدست می آید که در آن برای هر یک از پنج عامل tــtest برای نمونه های مستقل و بزرگ محاسبه شده است.
جدول (2ــ4) : tــtest محاسبه شده برای گروه دانش آموزان پیش دانشگاهی پسر با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین
عامل تفاوت خطای معیار تفاوت میانگین انحراف میانگین محاسبه شده
روان نژندی 876/0 148/0ــ 439/4 169/0ــ
برون گرایی 957/0 354/1 897/4 414/1
گشودگی 703/0 282/2 741/3 245/3
توافق جویی 793/0 718/1ــ 109/4 166/2ــ
با وجدان بودن 085/1 593/2 646/5 391/2

آنچنان که از جدول (2ــ4) پیداست می توان مشاهده کرد که نتایج آزمون معناداری تفاوت میانگین دو نمونه از دانش آموزان پیش دانشگاهی پسر با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین در هر یک از 5 عامل با درجه آزادی (102) به شرح زیر است :


روان نژندی
فرضیه : بین روان نژندنی و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و منفی وجود دارد.
آن چنانکه جدول (2ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (169/0ــ) با درجه آزادی 102 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t (980/1) کوچک تر است (05/0 p>) تفاوت معنادار نمی باشد. بنابراین فرض H. پذیرفته می شود و فرض 1 H رد می شود. لذا می توان گفت بین روان نژندی پایین و پیشرفت تحصیلی بالا رابطه معنی دار وجود ندارد.


برون گرایی
فرضیه : بین برون گرایی و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و منفی وجود دارد.
آنچنانکه جدول (2ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (414/1) با درجه آزادی 102 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t (980/1) کوچکتر است (05/0 p>) تفاوت معنادار نمی باشد. بنابراین فرض H. پذیرفته می شود و فرض 1H رد می شود. لذا می توان گفت بین برون گرایی پایین و پیشرفت تحصیلی بالا رابطه معنی دارد وجود ندارد.
گشودگی یا انعطاف پذیری
فرضیه : بین گشودگی (انعطاف پذیری) و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. آن چنانکه جدول (2ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (425/3) با درجه آزادی 102 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t با (617/2) بزرگ تر است (01/0 p<) . از این رو تفاوت معنادار می باشد. بنابراین فرض H. رد می شود و فرض 1H پذیرفته می شود. لذا می توان گفت با 99% فاصله اطمینان بین انعطاف پذیری بالا و پیشرفت تحصیلی بالا رابطه معنی دار وجود دارد.


توافق جویی
فرضیه : بین دلپذیری (توافق جویی) و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. آنچنانکه جدول (2ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (166/2ــ) با درجه آزادی 102 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t (980/1) بزرگ تر است (05/0 p<) به همین علت تفاوت معنادار می باشد. بنابراین فرض H. رد می شود و فرض 1H پذیرفته می شود. لذا می توان گفت با 95% فاصله اطمینان بین توافق جویی و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و منفی وجود دارد.
با وجدان بودن
فرضیه : بین دلپذیری (وظیفه شناسی) و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. آنچنانکه جدول (2ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (391/2) با درجه آزادی 102 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t (980/1) بزرگ تر است (05/0 p<) به همین علت تفاوت معنادار می باشد. بنابراین فرض H. رد می شود و فرض 1H پذیرفته می شود. لذا می توان گفت با 95% فاصله اطمینان بین با وجدان بودن (وظیفه شناسی) و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و منفی وجود دارد.


تجزیه و تحلیل داده های دانش آموزان پیش دانشگاهی دختر
داده های بعدی مربوط به گروه نمونه های دانش آموزان پیش دانگشاهی دختر با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین می شود که در جدول (2) در بخش ضمیمه نشان داده می شود. محاسبات آماری مربوط به این داده ها در پایین ارائه می شود.
آمارهای توصیفی داده های مربوط به دانش آموزان پیش دانشگاهی دختر در جدول (3ــ4) آمده است و تعداد آزمودنی ها، میانگین، خطای استاندارد و خطای استاندارد میانگین در آن ذکر شده است.
جدول (3ــ4) : آماره های توصیفی دانش آموزان پیش دانشگاهی دختر با

پیشرفت تحصیلی بالا و پایین
عامل پیشرفت تحصیلی تعداد میانگین خطای استاندارد خطای استاندارد میانگین
روان نژندی بالا 56 98/19 604/6 883/0
روان نژندی پایین 60 77/22 318/5 678/0
برون گرایی بالا 56 70/29 099/6 815/0
برون گرایی پایین 60 05/28 261/5 679/0
گشودگی بالا 56 48/27 443/3 460/0
گشودگی پایین 60 62/24 043/4 522/0
توافق جویی بالا 56 27/27 074/4 544/0
توافق جویی پایین 60 13/27 596/3 464/0
با وجدان بودن بالا 56 25/37 388/5 720/0
باوجدان بودن پایین 60 65/34 708/4 608/0

داده های مربوط به دانش آموزان پیش دانشگاهی دختر با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین مورد محاسبه آماری آزمون معنادار بودن تفاوت میانگین نمونه های بزرگ و مستقل tــtest قرار گرفت و جدول (4ــ4) را به دست داد که در آن (tــtest) برای هر یک از 5 عامل نشان داده شده است.
جدول (4ــ4) : tــtest محاسبه شده برای دانش آموزان پیش دانشگاهی دختر با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین
عامل تفاوت خطای معیار تفاوت میانگین انحراف میانگین محاسبه شده
روان نژندی 110/1 785/2ــ 109/6 509/2ــ


برون گرایی 055/1 646/1 716/5 560/1
گشودگی 700/0 865/2 015/4 096/4
توافق جویی 712/0 135/0 818/3 185/0
با وجدان بودن 938/0 600/2 192/5 772/2

آنچنان که از جدول (6ــ4) پیداست می توان مشاهده کرد که در آزمون معناداری تفاوت میانگین دو نمونه از دانش آموزان پیش دانشگاهی دختر با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین در هر یک از 5 عامل با درجه آزادی (114) به شرح زیر است :
روان نژندی
فرضیه : بین روان نژندنی و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و منفی وجود دارد.
آن چنانکه جدول (4ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (507/2ــ) با درجه آزادی 102 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t (980/1) کوچک تر است (05/0 p<) به همین علت تفاوت معنادار می باشد. بنابراین فرض H. پذیرفته می شود و فرض 1 H رد می شود. لذا می توان گفت بین روان نژندی پایین و پیشرفت تحصیلی بالا

رابطه معنی دار وجود دارد.
برون گرایی
فرضیه : بین برون گرایی و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و منفی وجود دارد.
آنچنانکه جدول (4ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (560/1) با درجه آزادی 102 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t (980/1) کوچکتر است (05/0 p>) تفاوت معنادار نمی باشد. بنابراین فرض H. پذیرفته می شود و فرض 1H رد می شود. لذا می توان گفت بین برون گرایی پایین و پیشرفت تحصیلی بالا رابطه معنی دارد وجود ندارد.
گشودگی یا انعطاف پذیری
فرضیه : بین انعطاف پذیری و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. آن چنانکه جدول (4ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (096/4) با درجه آزادی 102 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t با (617/2) بزرگ تر است (01/0 p<) . از این رو تفاوت معنادار می باشد. بنابراین فرض H. رد می شود و فرض 1H پذیرفته می شود. لذا می توان گفت با 99% فاصله اطمینان بین انعطاف پذیری بالا و پیشرفت تحصیلی بالا رابطه معنی دار وجود دارد.
توافق جویی
فرضیه : بین دلپذیری (توافق جویی) و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. آنچنانکه جدول (4ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (185/0) با درجه آزادی 102 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t (980/1) کوچک تر است (05/0 p>) به همین علت تفاوت معنادار نمی باشد. بنابراین فرض H. رد می شود و فرض 1H رد می شود. لذا می توان گفت بین توافق جویی و پیشرفت تح

صیلی رابطه معنی دار و منفی وجود ندارد.
با وجدان بودن
فرضیه : بین دلپذیری (وظیفه شناسی) و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. آنچنانکه جدول (4ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (772/2) با درجه آزادی 102 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t (980/1) بزرگ تر است (05/0 p<) به همین علت تفاوت معنادار می باشد. بنابراین فرض H. رد می شود و فرض 1H پذیرفته می شود. لذا می توان گفت با 95% فاصله اطمینان بین با وجدان بودن (وظیفه شناسی) و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و منفی وجود دارد.


تجزیه و تحلیل آماری داده های دانشجویان پسر
اینک داده های مربوط به گروه سوم نمونه ها یعنی نمونه های انتخاب شده از دانشجویان مورد بررسی آماری قرار می گیرد. شما می توانید این داده ها را در بخش ضمیمه در جدول (3) مشاهده کنید. موردهایی که با کد 5 در ستون گروه نشان داده می شوند دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف می باشند و دانشجویان با کد 6 ، دانشجویان دانشگاه پیام نور واحده نقده هستند.
آماره های توصیفی داده های مربوط به دانشجویان پسر در جدول (5ــ4) آمده ا

ست و تعداد آزمودنی ها، میانگین، انحراف معیار و واریانس در آن ذکر شده است.
جدول (5ــ4) : آماره های توصیفی داده های مربوط به دانشجویان پسر با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین
عامل دانشکاه پیشرفت تحصیلی تعداد میانگین خطای استاندارد خطای استاندارد میانگین
روان نژندی صنعتی شریف بالا 38 45/19 401/5 876/0
روان نژندی پیام نور واحده نقده پایین 38 89/19 342/4 704/0
برون گرایی صنعتی شریف بالا 38 16/30 989/4 809/0


برون گرایی پیام نور واحده نقده پایین 38 82/29 730/4 767/0


گشودگی صنعتی شریف بالا 38 11/27 807/2 455/0
گشودگی پیام نور واحده نقده پایین 38 89/24 893/2 469/0


توافق جویی صنعتی شریف بالا 38 32/26 172/3 515/0
توافق جویی پیام نور واحده نقده پایین 38 53/27 585/3 582/0
باوجدان بودن صنعتی شریف بالا 38 45/38 588/5 907/0
باوجدان بودن پیام نور واحده نقده پایین 38 71/35 291/5 858/0
داده های جدول (5ــ4) که مربوط به دانشجویان پسر با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین می باشد و مورد محاسبه آماری معنادار بودن نمونه های مستقل و بزرگ (tــtest) بقرار گرفت و t محاسبه شده در هر یک از 5 عامل در جدول (6ــ4) ارائه شده است.
جدول (6ــ4) : tــtest محاسبه شده برای داده های مربوط به دانشجویان با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین
عامل تفاوت خطای معیار تفاوت میانگین انحراف میانگین محاسبه شده
روان نژندی 124/1 447/0ــ 873/4 398/0ــ
برون گرایی 115/1 342/0 832/4 307/0
گشودگی 654/0 211/2 042/3 381/3
توافق جویی 776/0 211/1ــ 417/3 559/1ــ


با وجدان بودن 246/1 737/2 578/5 192/2

آنچنان که از جدول (6ــ4) پیداست می توان مشاهده کرد که در آزمون معناداری تفاوت میانگین دو نمونه از دانشجویان پسر با پیشرفت تحصیلی بالا و پایین در هر یک از 5 عامل با درجه آزادی (74) به شرح زیر است :
روان نژندی
فرضیه : بین روان نژندنی و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و منفی وجود دارد.
آن چنانکه جدول (6ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (398/0ــ) با درجه آزادی 74 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t (980/1) کوچک تر است (05/0 p>) به همین علت تفاوت معنادار نمی باشد. بنابراین فرض H. پذیرفته می شود و فرض 1 H پذیرفته می شود. لذا می توان گفت با 95% فاصله اطمینان بین روان نژندی پیشرفت تحصیلی بالا رابطه معنی دار وجود ندارد.
برون گرایی
فرضیه : بین برون گرایی و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و منفی وجود دارد.
آنچنانکه جدول (6ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (307/0) با درجه آزادی 74 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t (980/1) کوچکتر است (05/0 p>) تفاوت معنادار نمی باشد. بنابراین فرض H. پذیرفته می شود و فرض 1H رد می شود. لذا می توان گفت بین برون گرایی پایین و پیشرفت تحصیلی بالا رابطه معنی دارد وجود ندارد.
گشودگی یا انعطاف پذیری


فرضیه : بین انعطاف پذیری و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. آن چنانکه جدول (6ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (381/3) با درجه آزادی 74 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t با (617/2) بزرگ تر است (01/0 p<) . از این رو تفاوت معنادار می باشد. بنابراین فرض H. رد می شود و فرض 1H پذیرفته می شود. لذا می توان گفت با 99% فاصله اطمینان بین انعطاف پذیری بالا و پیشرفت تحصیلی بالا رابطه معنی دار وجود دارد.


توافق جویی
فرضیه : بین دلپذیری (توافق جویی) و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. آنچنانکه جدول (6ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (559/1ــ) با درجه آزادی 74 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t (980/1) کوچک تر است (05/0 p>) به همین علت تفاوت معنادار نمی باشد. بنابراین فرض H. پذیرفته می شود و فرض 1H رد می شود. لذا می توان گفت بین توافق جویی و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و منفی وجود ندارد.


با وجدان بودن
فرضیه : بین دلپذیری (وظیفه شناسی) و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. آنچنانکه جدول (6ــ4) نشان می دهد چون t محاسبه شده (192/2) با درجه آزادی 74 و حداکثر آلفای قابل قبول (05/0) از ارزش محاسبه شده در جدول مقادیر بحرانی t (980/1) بزرگ تر است (05/0 p<) به همین علت تفاوت معنادار می باشد. بنابراین فرض H. پذیرفته می شود و فرض 1H پذیرفته می شود. لذا می توان گفت با 95% فاصله اطمینان بین با وجدان بودن (وظیفه شناسی) و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار و منفی وجود دارد.


بحث و نتیجه گیری
مطالعه شخیّت برای شناخت انسان اهمیّت زیادی دارد و اغلب روان شناسان شخصیّت پذیرفته اند که جهت نیل به تبیینی کامل از ماهیّت انسان، صفات شخصی پایدار، جنبه های متغیّر موفقیّت وتعامل آنها را بایددر نظر داشت. درنتیجه کوششهای بسیاری برای شناخت اساسی ترین عامل هایی که زیر بنای کلی کار کرد شخصیّت را می سازند صورت گرفته است، که در همین رابطه رابرت مک کری و ویل کوستا (1985) الگویی متوسط ارائه کرده اند که پنج عامل (روان نژندی، برون گرایی، انعطاف پذیری، دلپذیر بودن و با وجدان بودن) را در بر می گیرد.
این پنج عامل با انوع شیوه های سنجش از جمله خودسنجی ها، آزمون های عینی و گزارش های مشاهده گران تأیید شده اند و سپس پژوهش گران براین اساس، یک آزمون شخصیت به نام پرسشنامه 5 عاملی شخصیت (NEO) ساختند که سرواژه های به دست آمده از حرف اول سه عامل نخست (روان نژندی، برون گرایی، گشودگی) هستند که این عوامل جنبه های برجسته شخصیت را تشکیل می دهند (آزمون شخصیتی NEOــPI در سال 1377 ، توسط میر تقی گروسی فرشی، در ایران هنجاریابی شده است.)
همچنین به نظر می رسد گرایش های با دوام بنیادی شخصیت ما (مثل صفاتی که در الگوی 5 عاملی مک کری و کوستا توصیف شدند) حداقل برای مدت چند سالف بدون تغییر می مانند و طبق اغلب شواهدی که تا به امروز موجود می باشد و به نظر می رسد که این صفات و قابلیت های بنیادی از 30 سالگی به بعد ثابت می مانند و آنچه می تواند آنها را تغییر دهد، شیوه ای است که ما برای نشان دادن این ویژگی ها انتخاب می کنیم. بنابراین آن چیزی که موجب تغییرات یا رشد شخصیت در بزرگسالی می شود انواع عوامل اجتماعی و محیطی و انواع سازگاری هایی است که باید برای کنارآمدن با آنها داشته باشیم.


نظریه های مختلف در مورد شکل گیری شخصیت دو مؤلفه محیط و وراثت را درنظر می گیرند. هر نظریه بسته به سوگیری و دیدگاه کلی خود بر یکی از این دو تأکید بیشتری می کنند و بیشتر نظریه های وراثتی نگر یا محیطی نگر به این مساله تأکید دارند که شخصیت اغلب در سنین اول زندگی شکل می گیرد و بعد از آن تکوین می یابد. با توجه به نظریه های مختلف می توان به این مساله اشاره کرد که شخصیت به عنوان مجموعه ویژگی های نسبتاً پایدار و بی همتا در فرد که پیش بینی رفتار فرد را در موقعیت های مختلف تا حدودی میسر می سازد، در جریان بده بستان های

محیطی تعامل کرده و به محیط اثر گذاشته و از آن اثر می پذیرد. به همین جهت می توان گفت که پیشرفت تحصیلی نیز مساله ای است که از هفت سالگی فرد شروع شده و تا پایان عمر بر شرایط و کیفیت زندگی فرد اثر می گذارد.
می توان گفت پیشرفت تحصیلی موضوعی است که از یک طرف متأثر از شخصیت فرد و از طرفی خود در اثر نتایج عینی ای که در زندگی فرد به وجود می آورد در آن اثر می گذارد فردی با پیشرفت تحصیلی پاسخها و علایمی را که از محیط انسانی و اجتماعی می گیرد متفاوت از پاسخهایی است که فردی بل پیشرفت تحصیلی پایین دارد. بر همین اساس فردی موفق در تحصیل احتمالاً پاسخهایی محیطی مثبت و پذیرش بیشتری پیدا می کند و همین عامل سبب تقویت رفتارها و خصایل خاص در محیط می شود فرد رفتار موفقیت در تحصیل را با جدیت بیشتری دنبال کند و بیشتر در روی آن سرمایه گذاری کرده و تلاش برای موفقیت تحصیلی و مطالعه بیشتر او را درون گراتر کند و این رفتار به نوبه خود نیز باعث می شود فرد توانایی های ذهنی خود را در اثر مطالعه بیشتر تقویت کند و در خصوص رعایت زمان بندی و رفتارهای مربوط به مطالعه و برنامه ریزی زندگی و

وظیفه شناسی بیشتری داشته باشد. از طرفی عدم موفقیت می تواند سبب رفتاری روان نژند گونه شود که بیشتر مضطرب و افسرده و نگران شود و برعکس آن نیز می تواند صحیح باشد بدین گونه که ممکن است افراد مضطرب و افسرده خوی و نگران نتوانند موفقیت تحصیلی مطلوبی کس

ب کنند. افراد با پیشرفت تحصیلی پایین ممکن است به علت عدم کامیابی در تحصیل که مستلزم درون گرایی است بیشتر به محیط بیرون روی بیاورد و سعی در تقویت روابط اجتماعی و توافق جویی بیشتری باشد و به شغل ها و فعالیت هایی روی آورند که مستلزم تعامل بیشتر با افراد زیادی باشد.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید