بخشی از مقاله

چکیده:
هدف از تحقیق حاضر عبارت است از بررسی میزان شیوع، نوع و سازو کار آسیبهای ورزشکاران تکواندو کار پسر نوجوان در رده ملی. جامعه آماری تحقیق حاضر ۲۶۵ نفر از ورزشکارانی (با دامنه سنی ۱۴ تا ۱۷ سال) بودند که در مسابقات قهرمانی نوجوانان کشور در سال ۱۳۸۵ شرکت کردند. ابزار تحقیق پرسشنامه استاندارد شده ای بود که در زمینه اندازه گیری میزان شیوع، نوع، و ساز و کار آسیب ورزشکاران تکواندو تدوین و استفاده شده بود. اطلاعات مورد نیاز را یکی از محققان با استفاده از پرسشنامه و از طریق مشاهده و مصاحبه با پزشک مسابقات، مربیان و ورزشکاران جمع آوری کرد. به منظور تجزیه و تحليل داده ها از روشهای آمار توصیفی و استنباطی خی دو استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد از هر ۱۰۰ ورزشکار ۲۷ نفر در معرض آسیب قرار گرفته اند، میزان آسیبهای رخ داده در اندام تحتانی ( 60.5 درصد) به طور معناداری بیشتر از سایر نقاط بدن بوده است همچنین میزان آسیبهای عضلانی - وتری به طور معناداری بیشتر از سایر آسیبها بوده است نتایج همچنین نشان داد بیشترین نوع آسیبها به ترتیب از نوع کوفتگی (۳۳٫۱ درصد)، اسپرین (30.9 درصد)، و خراشیدگی (8.4 درصد) بوده است مهم ترین عوامل ایجاد آسیب خطای تکنیکی حریف (۱۷٫۸ درصد)، کاربرد اشتباه تکنیکی (۱۱٫۳ درصد)، و آسیب دیدگی قبلی (11.1درصد) بود. نتایج همچنین نشان داد از نظر پزشک مسابقات، مربیان، و ورزشکاران مهم ترین ساز و کار بروز آسیب مربوط به ضربة حريف (۶۳٫۴ درصد) و ضربه زدن به حریف (۲۱٫۸ درصد) بوده است. اصلاح قوانین، کاهش ضربات غلط و استفاده از وسایل حفاظتی و ایمنی بیشتر از راههای کاهش آسیبها در تکواندوست

 

 

 


مقدمه
داشتن سبک زندگی سالم در تمامی گروههای سنی لازم و ضروری است (۱۵). افراد بنا به دلایل مختلف در برنامه های فعالیت بدنی شرکت می کنند. اما علی رغم تمامی فواید حضور منظم در فعالیت بدنی، خطر بروز آسیب بخصوص در ورزش رقابتی و قهرمانی واقعیتی انکارناپذیر است (۴). امروزه موضوع آسیب ورزشی به موضوعی نگران کننده برای ورزشکاران، مربیان و مسئولان ورزشی تبدیل شده است (۶).
علاقه و شرکت در ورزشهای هنری و ورزشهای رزمی مانند کاراته، تکواندو، کونگ فو، و ووشو در سالهای گذشته به میزان زیادی افزایش یافته است. برای مثال بیرر (۱۹۹۶) عنوان می کند بیش از ۷۵ میلیون نفر در رده نوجوانان در سرتاسر جهان، حداقل در یکی از ورزشهای رزمی حضور فعال دارند (۵)
تکواندو نیز از جمله رشته های ورزشی است که در ۱۴۰ کشور جهان به صورت حرفه ای دنبال می شود و ۱۲۰ کشور به صورت رسمی در فدراسیون جهانی تکواندو عضوند (۸). ورزش تکواندو از سبکهای غنی و زیربنایی هنرهای رزمی است که سابقه آن به ۱۵۰۰ سال قبل برمی گردد. شیوه مبارزه در آن آزاد و به گونه ای است که از دستها و پاهای غیر مسلح برای ضربه زدن و دفاع در برابر حریف استفاده می شود. در این ورزش ضربه به سر و صورت حریف آزاد است (۲۲۸). به علت طبیعت برخوردی بودن ورزش تکواندو و استفاده زیاد از حرکاتی مانند ضربه زدن (بیش از ۸۰ درصد تکنیکهای مورد استفاده در مسابقات تکواندو از نوع ضربه است)، ساق به ساق شدن و افتادن، میزان شیوع آسیب در این رشته ورزشی در سطح بالایی است (۹،۲۲). در سالهای گذشته تحقیقات چندی در جهت ارزیابی میزان آسیبهای رخ داده در ورزشهای رزمی بخصوص تكواندو صورت گرفته است که نتایج تحقیقات مختلف نشان دهنده شدت آسیب مختلف نقاط مختلف آسیب، و ساز و کارهای متفاوت آسیب است.
پیتر و همکاران (۱۹۹۵) با تحقیق بر روی تکواندو کاران اروپایی میزان آسیب را به ازای هر ورزشکار ۳۹٫۵ آسیب گزارش کردند. آنها عنوان کردند شایع ترین نوع آسیب کوفتگی است و در اندام تحتانی رخ می دهد و مهم ترین ساز و کار آسیب ضربه خوردن از حریف و ضربه زدن به حریف بوده است (۱۸).
پیتر و زمپر (۱۹۹۹) با تحقیق بر روی تکواندو کاران نوجوان دختر و پسر میزان آسیبهای وارد بر سر و گردن را در پسرها ۲۱٫۴ آسیب و در دخترها ۱۶٫۹ آسیب در هر ۱۰۰۰ ورزشکار در معرض آسیب قرار گرفته گزارش داده اند. آنها ضربه مغزی را بیشترین نوع آسیب و زمین خوردن را مهم ترین ساز و کار آسیب معرفی کرده اند (۱۷).
گه و واتکینسون (۲۰۰۲) نیز میزان آسیبهای وارد بر سر را در ورزشکاران تکواندو کار میزان بالایی گزارش دادند (۳۶۵ مورد به ازای هر ۱۰۰۰ ورزشکار) و ساز و کارهای آسیب را دریافت ضربه از حریف و برخورد سر به زمین عنوان کرده اند (۱۱).
کاظمی و همکاران (۲۰۰۵) با تحقیق بر روی تکواندو کاران کانادایی در مسابقات رده ملی، بیشترین میزان آسیب را در ناحیه پایین تنه (۴۶۵ درصد) و بیشترین نوع آسیب را اسپرین و استرین (۴۵ درصد) گزارش داده اند (۹).
کاظمی و همکاران (۲۰۰۴) همچنین با تحقیق بر روی زنان و مردان حاضر در مسابقات رده ملی کانادا در سال ۱۹۹۷، پایین تنه را بیشترین ناحیه در معرض آسیب در هر دو گروه مردان (۳۲ آسیب به ازای هر ۱۰۰۰ ورزشکار در معرض آسیب) و زنان (۱۳٫۸ آسیب به ازای هر ۱۰۰۰ ورزشکار در معرض آسیب) عنوان کرده اند. شایع ترین آسیب را در مردان اسپرین و در زنان کوفتگی گزارش داده اند (۱۰).
در تحقیقی که زیتاروک و همکاران (۲۰۰۵) درباره پنج ورزش رزمی انجام دادند بیشترین میزان آسیب را بعد از رشته کاراته در تکواندو گزارش کردند و سر، گردن و پایین تنه را بیشترین نقاط در معرض آسیب معرفی کرده اند (۲۲).
عوامل مختلفی از قبیل عدم آمادگی جسمانی، عدم آگاهی ورزشکاران و مربیان از انواع و علل آسیب و ضعف مهارتی در تشدید آسیبهای ورزشی مؤثرند (3). به هر حال با توجه به رشد روزافزون افراد شرکت کننده در ورزش (از جمله ورزشهای رزمی)، دستیابی به راهبردهایی به منظور پیشگیری و کاهش آسیبهای ورزشی لازم و ضروری به نظر می رسد (۱۹، ۲۰). یافتن چنین راهبردهایی از راه شناخت میزان، نوع و ساز و کارهای آسیبهای رخ داده امکان پذیر است. از آنجا که در ورزش تکواندو نیز به دلیل ماهیت برخوردی بودن آن بروز آسیب در آن در حد بالایی است، هدف از تحقیق حاضر بررسی میزان، نوع و ساز و کارهای آسیبهای ورزشکاران تکواندو کار پسر نوجوان ایرانی در رده ملی است

روش شناسی
تحقیق حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است که در آن میزان شیوع، نوع و ساز و کارهای آسیبهای رخ داده در ورزشکاران تکواندو کار پسر نوجوان در رده ملی ارزیابی شده است.

جامعه آماری
جامعه آماری تحقیق حاضر ۲۶۵ نفر از تکواندو کاران پسر نوجوان (با دامنه سنی ۱۴ تا ۱۷ سال) بود که در مسابقات قهرمانی نوجوانان کشور در سال ۱۳۸۵ شرکت کرده بودند. این مسابقات در قالب ۳۱ تیم و در شهرستان قم برگزار شد. ورزشکاران شرکت کننده در این مسابقات حداقل کمربند مشکی دان 1 در رشته تکواندو داشتند.

ابزار اندازه گیری و شیوه جمع آوری اطلاعات
شیوه جمع آوری اطلاعات به صورت مشاهده مصاحبه و پرسشنامه بود. ابزار جمع آوری اطلاعات این تحقیق، پرسشنامه استاندارد شده ای بود که قبلا کاظمی و پیتر (۲۰۰۴) در زمینه اندازه گیری میزان شیوع آسیب و ساز و کار آسیب ورزشکاران تکواندو تدوین و استفاده کرده بودند (۱۰). این پرسشنامه شامل اطلاعات شخصی، نوع آسیب، محل آسیب، سازوکارهای آسیب، و برخی اطلاعات مورد نیاز دیگر بود.
نحوه جمع آوری اطلاعات بدین صورت بود که محققان پس از هماهنگیهای لازم در محل مسابقه حاضر شدند و با مشاهده مسابقه، همچنین مصاحبه با پزشک مسابقات، مربیان و ورزشکاران، نوع و محل و ساز و کار آسیبهای رخ داده در پرسشنامه را ثبت کردند. همچنین بعد از اتمام مسابقه و پس از دادن توضیحات لازم به ورزشکاران، پرسشنامه ای به افراد آسیب دیده داده می شد که در آن ورزشکار مواردی از قبیل علل آسیب را مشخص می کرد.

روشهای آماری
به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. از آمار توصیفی جهت تدوین جدول توزیع فراوانی، میانگین و درصدها و از آمار استنباطی خی دو جهت مقایسه بین میزان شیوع آسیب در نواحی مختلف بدن استفاده شد. عملیات آماری با نرم افزار آماری SPSS نسخه ۱۳٫۵ انجام گرفت و سطح معناداری آزمونها در نظر گرفته شد.
یافته ها
جدول ۱ نسبت آسیبهای رخ داده را بر حسب تعداد ورزشکاران، تعداد افراد در معرض آسیب و بر حسب زمان مسابقه نشان می دهد. نتایج نشان داد .
نسبت آسیب در هر ۱۰۰ ورزشکار شرکت کننده در مسابقات ۵۳٫۶ مورد بوده، از هر ۱۰۰ ورزشکار ۲۶٫۹ نفر در معرض آسیب قرار گرفتند، و نسبت آسیب در هر ۱۰۰ دقیقه مسابقه ۸٫۹ مورد بوده است (جدول 1).
نتایج تحقیق حاضر نشان داد میزان آسیبهای رخ داده در اندام تحتانی (۶۰٫۶ درصد) به طور معناداری بیشتر از سایر نقاط بدن بوده است همچنین در اندام تحتانی، ناحیه روی پا (۳۴٫۸ درصد) دچار بیشترین میزان آسیب شده بود . در حالی که در اندام فوقانی، انگشتان (30.5درصد بیشترین آسیب را دیده بودند (جدول ۲، ۳ و ۴).

تعداد و درصد آسیبهای بافتی و نوع آسیبهای رخ داده در جدول ۵ و ۶ آمده است. نتایج نشان داد میزان آسیبهای عضلانی وتری با ۴۲٫۹ درصد به طور معناداری بیشتر از سایر آسیبها بوده است نتایج همچنین نشان داد بیشترین نوع آسیبها به ترتیب از نوع کوفتگی (۴۷ مورد، ۳۳٫۱ درصد)، اسپرین (۴۴ مورد، ۳۰٫۹ درصد)، و خراشیدگی (۱۲ مورد، ۸٫۴ درصد) بوده است (جدول ۵ و ۶).
نتایج نشان داد مهم ترین عوامل ایجاد آسیب خطای تکنیکی حریف (۱۷٫۸ درصد)، کاربرد اشتباه تکنیک (۱۱٫۳ درصد)، و آسیب دیدگی قبلی (۱۱٫۱ درصد) معرفی شده است. نتایج همچنین نشان داد مهم ترین ساز و کار بروز آسیب مربوط به ضربه حریف (۶۳٫۴ درصد) و ضربه زدن به حریف (۲۱٫۸ درصد) بوده است (جدول ۷ و ۸).

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید