مقاله گردشگری و امنیت شهری

بخشی از مقاله

چکيده
امروزه «امنيت » به عنوان مهمترين و زيربنايي ترين اصل در تدوين استراتژي توسعه صنعت گردشگري کشور هاي جهان بشمار مي رود. صنعت گردشگري ارتباط تنگاتنگ با برقراري امنيت همه جانبه در سطوح ملي، منطقه اي و بين المللي داشته و هرگونه بروز نا امني و بي نظمي و بکارگيري خشونت در سطوح مختلف ، زيانهاي جبران ناپذيري را بر اين صنعت وارد مي سازد. توسعه گردشگري مي تواند براي کشورمان ، درآمد زا و اشتغال زا باشد از طريق افزايش شغل ، مفاسد اجتماعي که در نتيجه بيکاري گريبان گير جامعه ما شده است را از ببرد. محدوده مورد مطالعه تحقيق حاضر دراستان فارس ، شهر شيراز(به طور موردي: دروازه قرآن ، آرامگاه حافظ ، سعدي، ارگ کريم خاني و امامزاده سيد علاالدين حسين ) مي باشد. روش تحقيق توصيفي- تحليلي است و با استفاده از مطالعات ميداني و جمع آوري داده از طريق بررسي هاي اسنادي ، کتابخانه اي و مشاهده اي انجام شده است . يافته ها نشان داد علي رغم برخورداري از امنيت و وجود گشت و ايستگاه هاي مخصوص پليس و نيروي انتظامي در مناطق مذکور به غير از مناطق اطراف امامزاده سيد علاالدين حسين مابقي مکان ها داراي امنيت و در شرايط مطلوبي براي گردشگران مي باشند. از راهکارها ي مهم تاثير گذاربر ايجاد امنيت در توسعه گردشگري شهر شيراز که پيشنهاد شده مي توان به افزايش ايستگاه هاي پليس ، افزايش نورپردازي فضاهاي عمومي و گردشگري و تشکيل پليس گردشگري، متشکل از مجموعه اي از نيروهاي کارآمد، آموزش ديده ، مسلط به زبان انگليسي و افرادي که تخصص خاص مربوط به امور اطلاعاتي را ديده اند وآشنا به مناطق جذب گردشگري باشند، تا از بروز خشونت و جرم عليه گردشگران ، کشف سريع جرم ، کنترل هرچه بيشتر جهانگردان در خصوص عدم ارتکاب به جرائم سوء امنيتي فعاليت کنند، اشاره کرد.
کليد واژه : صنعت گردشگري ، امنيت گردشگري، امنيت شهري، پليس گردشگري، شيراز
مقدمه :
امنيت شاخص ترين عامل گسترش صنعت جهانگردي است بازنگري در ارتباط ارگانيک صنعت توريسم و امنيت ملي يک ضرورت است . امنيت در معناي گسترده يکي از مهمترين مسائلي است که در ميزان تقاضاي گردشگران خارجي براي سفر به ايران و هر کشور ديگر تاثير گذار است . همگام با گسترش صنعت جهانگردي در برهه کنوني ارتباطات ارگانيک اين صنعت با مولفه هايي چون امنيت داخلي و ملي، صنايع حمل و نقل ، خدمات ، رسانه ، جامعه و ... وارد فاز جديدي شده است . امروزه يکي از فضاهاي گردشگري که مورد توجه گردشگران قرار گرفته است ، فضاهاي عمومي شهر است . گردشگري داراي ماهيت دوگانه است ، به اين معنا که از يک سو شهر به معناي اصلي ترين مبدا گردشگران به شمار مي آيد و دوم اين که شهر به عنوان مقصد گردشگري مد نظر دارد و در واقع ، هدف از ورود گردشگر به فضاي شهري، يعني شهر بعنوان مقصد گردشگري است و به قصد بازديد از جاذبه هاي گردشگري شهر وارد فضاي آن مي شود(راهنمايي، ١٣٨٦ ، ٢٠).
هم اکنون صنعت گردشگري اهميت فراواني براي جوامع توسعه يافته و در حال توسعه دارد مزاياي صنعت گردشگري که اهميت و ارزش آن انکار ناپذير است را مي توان با توجه به چشم انداز هاي مختلف و ابعاد و زواياي آن را بررسي کرد که البته جهانگردي بيشتر پديده اي سياسي است . يکي از مواردي که مي بايست در گردشگري قويا مورد تاکيد قرار گيرد امنيت مي باشد، آسايش ، راحتي و امنيت از مسائل بسيار مهمي است که گردشگران را به نقاط مختلف دنيا جلب مي کند(ابرار،١٣٨٥).
گسترش شهرنشيني از علل مهم شکل گيري گردشگري قلمداد مي گردد و تکامل و تراکم شهرها، تگناها و محدوديت هاي خاصي را براي ساکنانش به وجود آورده و ادامه چنين روندي باعث مي گردد که انسانها به دنبال گريزگاهي باشند که خود را براي مدتي از معضلات دست و پاگير زندگي شهري رها ساخته و زماني را به تفريح و تفرج و ترميم قواي تحليل رفته اختصاص دهند. ساکنان شهرها به دلايل متعدد از جمله يکنواختي فيزيکي و فضايي شهرها با بافت نامتجانس و نامانوس طبيعي آنها و نيز انواع افسار گسيختگي ها و فشارهاي روحي و رواني و آلودگي هاي صوتي و زيست محيطي به اتخاذ تصميماتي در زمينه گذران اوقات فراغت وادار مي گردند(کارگر،١٣٨٦، ٥).
امنيت و گردشگري در تعامل دوجانبه هم مي توانند تاثير افزايشي بر هم داشته باشند و هم تاثير کاهشي. طي سال هاي گذشته ، صنعت گردشگري به دليل کاهش رشد ايمني و امنيت ، به شدت تحت تاثير اين دو عامل قرار گرفته است . از سويي پنج عامل جرم ، تروريسم ، ايمني و بهداشت ، غذا، مباحث مرتبط با سلامتي و و حوادث و بلاياي طبيعي به عنوان عوامل تاثير گذار بر صنعت گردشگري در هزاره جديد شناخته مي شوند. توجه به اين مباحث پس از حوادث تروريستي يازده سپتامبر و در ميان ده مبحث مهم گردشگري بين المللي مطرح شده است (منسفلد، ١٣٨٨ ، ٣٤٨).
امنيت و گردشگري، پارامتر هاي يک معادله هستند که نسبتي مستقيم با هم دارند. در واقع همانطور که يکي از عوامل مهم توسعه گردشگري وجود امنيت است ، اصولا تا امنيت برقرار نباشد، سفري شکل نخواهد گرفت و سخن گفتن از گردشگري، بيهوده خواهد بود. با اين وجود صنعت گردشگري و مقوله امنيت ارتباط تنگاتنگي با هم دارند، لذا ملاک امنيت در گردشگري، احساس امنيت توسط گردشگران است . جهانگردي از مهمترين فعاليت هاي انسان معاصر است که همراه با به وجود آوردن تغييراتي شگرف در سيماي زمين ، تحولاتي بنيادي در شرايط اقتصادي و فرهنگي و اداب و رسوم به وجود اورده است . بررسي وضعيت نواحي و سرزمين هايي که همه ساله و در فصل هاي مختلف مورد بازديد جهانگردان قرار مي گيرند نشان مي دهد تغييرات ناشي از جهانگردي در انها بسيار چشمگير تر و مهم تر از تغييراتي است که ناشي از گسترش ساير فعاليت هاي اقتصادي است (محلاتي١٣٨٠، ٢٠).
در مجموع يکي از مهمترين عواملي که مي تواند باعث افول صنعت توريسم در هر کشوري شود، فقدان امنيت در آن کشور است .
ناگفته پيداست با افزايش امنيت در کشور در هر بعد مرزي و داخلي بر ميزان تمايل جهانگردان افزوده خواهد شد(فائقي، ١٣٩٠).
البته لازم به ذکر است که يکي از مسائل قابل توجه در دامن زدن به اين بي امني ها که بر وجهه بين المللي ايران نيز تاثير منفي گذارده است ، تبليغات سو رسانه هاي بيگانه در خصوص فقدان امنيت براي گردشگران در ايران است . اين مساله باعث شده که کشورمان علي رغم توانايي هاي بسيار بالا، و جاذبه هاي گردشگري، نسبت به ساير کشورها در سطح بين المللي، وضعيت رضايت بخشي نداشته باشد. براساس بررسي هاي به عمل آمده ، ثابت شده است که سياست ايران در زمينه گردشگري در سطح جهاني، ضعيف بوده و پديده جهاني شدن ، اين ضعف را نمايان تر ساخته است (تولايي،٢٠٠٦ ، ٧).
به طور کلي ملاک امنيت در گردشگري، احساس امنيت توسط گردشگران است . در اين پژوهش درصدد هستيم ضمن بررسي عناصر تاثير گذار بر امنيت درک شده (ايستگاه هاي پليس و نورپردازي)توسط گردشگران ، راهکار هاي مناسبي براي افزايش نظم و امنيت در سطح کلي و جزئي ارائه که پيرو آن مي توانيم شاهد افزايش توسعه گردشگري در کشورمان و به خصوص در شهرمان ، شيراز باشيم .
پيشينه پژوهش :
بر طبق مطالعات انجام شده در زمينه گردشگري، به وضوح شاهد اهميت اين صنعت در کشورمان بوده ايم به طوري که توجه صاحب نظران و برنامه ريزان بسياري را به خود جلب کرده است . در اين بخش با توجه به موضوع بررسي، به مطالعاتي که در زمينه گردشگري و امنيت انجام شده است اشاره مي گردد:
لطفي فر و يغفوري در همايش ملي توسعه سواحل که در بهمن ماه ٩١ برگزار گرديد، مقاله اي تحت عنوان نقش امنيت در توسعه گردشگري، مورد شناسي:چابهار، ارائه نموده اند که در آن ضمن بهره گيري از روش تحقيق توصيفي- تحليلي، به اين نتيجه رسيدند که امنيت فاکتوري تعيين کننده در توسعه گردشگري چابهار مي باشد و در نهايت نيز به بررسي مشکلات و موانع اين امر در شهرستان چابهار پرداخته و راهکارهايي را در زمينه ارتقا صنعت گردشگري ارئه مي دهند.
در پژوهش مشابه ديگري که رباني و همکارانش در سال ١٣٩٠، با موضوع نقش پليس در تامين امنيت و جذب گردشگري نمونه موردي:شهر اصفهان انجام دادند، به بالا بودن ميزان رضايتمندي گردشگران خارجي از امنيت در شهر اصفهان اشاره کردند، که البته در اين ميان از نحوه اطلاع رساني پليس ، نظارت پليس بر عملکرد(هتل ها و رستوران ها و آژانس هاي مسافرتي) و همچنين تراکم زياد در برخي برخي از مراکز گردشگري، رضايت کمتري داشته اند ولي با اين حال در مجموع گردشگران خارجي تمايل داشته اند، دوباره به اين شهر مسافرت کنند و يا آن را به ساير دوستان و آشنايان جهت سفر معرفي نمايند. در اين پژوهش رابطه بين حضور فيزيکي زياد پليس در فضاهاي گردشگري و ميزان احساس امنيت رواني گردشگر خارجي ، معنادار نبوده و رد گرديد. هزار جريبي در تابستان ١٣٩٠ در مقاله اي با موضوع احساس امنيت اجتماعي از منظر توسعه که با هدف شناخت ميزان احساس امنيت و تعاملات مردم با گردشگران خارجي صورت پذيرفت به اين نتيجه رسيد که بين احساس امنيت و گردشگري رابطه مثبت و مسقيمي وجود دارد. به عبارتي هر مقدار احساس امنيت اجتماعي از منظر گردشگران افزايش يابد به همان اندازه تمايل آنان به اقامت در ايران و حتي سفر مجدد، بيشتر است . امنيت اجتماعي از منظر گردشگران خارجي براي سفر به ايران حاکي از آن است که گردشگران آفريقايي بيشترين احساس امنيت و گردشگران اروپايي کمترين احساس امنيت را داشته اند.
صيدايي و هدايتي مقدم نيز در پژوهشي با هدف بررسي نقش امنيت در توسعه گردشگري که در سال ١٣٨٩ انجام گرفت ، ضمن تاکيد بر لزوم و ضرورت توجه به گردشگري پايدار، يکي از مهمترين عوامل دستيابي به اين مهم را امنيت گردشگران و مقاصد گردشگري عنوان کردند و به اين نتيجه دسته يافتند که ميان گردشگري، ثبات ، توسعه و امنيت ، رابطه اي تعريف شده وجود دارد نويسندگان ضمن بررسي اهميت گردشگري و نقش امنيت در توسعه گردشگري پايدار به بررسي موانع توسعه جهانگردي در ايران و ارائه راهکارهايي جهت ارتقاي اين صنعت پرداخته اند.
هال در مقاله اي به بررسي وضعيت گردشگري درکشورهاي جهان سوم و برخي از مهمترين مشکلات گردشگري اين کشورها از جمله نبود امنيت رواني و جاني پرداخته و بر لزوم توجه دولت هاي جهان سوم در جهت از بين بردن اين معضلات از طريق ايجاد پليس گردشگري تأکيد نموده است (٢٠٠٨ ,HALL).
خسروي نيز در سال ١٣٨٩در پژوهشي که در مورد رابطه بين امنيت و گردشگري انجام داد، به اين نتيجه رسيد که يک کشور با سرمايه گذاري در بخش گردشگري مي توان باني حذف برخي از مهمترين انگيزش هاي مجرمانه باشد و به اين ترتيب به تضمين نسبي امنيت منجر گردد.
زارعي، سال ١٣٨٥در مطالعه اي که بر روي تاثير امنيت رواني بر توسعه صنعت توريسم در استان هاي بوشهر و فارس داشته ، به بررسي شناخت عوامل موثر بر ايجاد گردشگران و تعيين درجه اهميت هر کدام از آنها پرداخته است .
مواد و روش :
اين تحقيق از نوع توصيفي – تحليلي است . جمع آوري دادها از طريق بررسي هاي اسنادي و کتابخانه اي و برداشت هاي ميداني نگارنده صورت گرفته است . با استفاده از مطالعات ميداني نگارنده در سطح شهر شيراز به طور موردي: دروازه قرآن ، آرامگاه حافظ ، سعدي، ارگ کريم خاني و امامزاده سيد علاالدين حسين انتخاب و به دليل گستردگي و تعدد جاذبه هاي گردشگري، ما در اين پژوهش اين پنج مکان را که بيشترين تعداد بازديد کننده نسبت به ساير جاذبه ها داشته اند، انتخاب نموده ايم . شيراز با دارا بودن ١٧٤٩٩٢٦نفر جمعيت پر جمعيت ترين شهر استان فارس به عنوان مرکز اين استان و کلان شهر منطقه جنوب است . شيراز در جنوب غربي ايران قرار گرفته است و در حدود ٢٢٠کيلومتر مربع مساحت دارد و در عرض شمالي ٢٩ درجه و ٣٥ دقيقه و طول شرقي ٥٢ درجه و ٣٠ دقيقه قرار گرفته است .ارتفاع متوسط شهر از سطح دريا ١٥٤٠متر است . بافت تاريخي شهر شيراز حدود ٣٥٠ هکتار را به خود اختصاص داده که با اهميت ترين و جذاب ترين جاذبه هاي گردشگري شيراز را در خود جاي داده است .
شيراز به عنوان مرکز استان فارس ، قطب اصلي گردشگري استان است . شهر شيراز در عرصه ي ملي يکي از پنج شهر بزرگ فرهنگي و تاريخي محسوب مي شود و جايگاه ارزنده اي در برنامه ي ملي توسعه گردشگري دارد. شيراز به عنوان قلب ايران و پارس مرکز پنجمين منطقه ي گردشگري کشور است و قلمرو توريستي منطقه ٥ با مرکزيت شيراز، شامل استان هاي اصفهان ، فارس ، کهگيلويه و بويراحمد و بوشهر است (طرح جامع جاذبه هاي گردشگري شيراز،١٣٨١، ٦١).
تصوير شماره يک : موقعيت جغرافيايي شهر شيراز
بحث اصلي:
امنيت به مفهوم رهايي از ترس و خطر و احساس دوري از هر گونه تهديد، يکي از نيازهاي اصلي و اساسي انسان ها از آغاز زندگي بوده است . امنيت به اين معنا پيوند عميقي با ساختار هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي جامعه دارد. تعاريف لغوي امنيت در فرهنگ هاي لغت عبارت از در امان بودن ، آرامش ، حفاظت در مقابل خطر، احساس آزادي از ترس و رهايي از تهديد بر اساس نگرش هاي جديد امنيت به همان اندازه که مقوله هاي فيزيکي است يک مقوله رواني نيز محسوب مي شود(هزار جريبي،١٣٨٩، .(2
از امنيت در فرهنگ لغات با معاني مختلفي بکار رفته است . در فرهنگ معين ، امنيت به معناي ايمن شدن و در امان ماندن تعريف شده (فرهنگ معين ، ١٣٨١، ٣٥٢) و در فرهنگ عميد، به ايمني و آرامش و آسودگي ياد گرديده (فرهنگ عميد، ١٣٨١، ٢٣٣) البته لازم به ذکر است امنيت مفهومي کلي است که شامل وضعيت سلامت و آرامش و رفاه و ثبات جامعه مي شود و در حقيقت محفوظ ماندن از آسيب ، توسط ديگران است . در مجموع امنيت اجتماعي فضايي است که شامل دو بعد عيني و ذهني است . در بعد عيني، امنيت اجتماعي به معناي شرايط و موقعيت ايمن و حفظ و گسترش آن براي افراد جامعه در مقابل عوامل بيروني است . مانند ناآرامي هاي شهري، جرم و ... و بعد ذهني امنيت اجتماعي به معناي احساس امنيت و آرامش است (ماندل ، ١٣٧٧ ، ٢٢).
شهرهاي پر جمعيت و محيط هاي بزرگ اجتماعي، ناهنجاري ها و آسيب هاي فراواني را به همراه داشته است و بستري براي ايجاد اختلال و ناامني را در اين گونه جوامع به وجود آورده است . عواملي مانند: رشد حاشيه نشيني، افزايش يأس اجتماعي، گسترش جرم و جنايت ، چند پارگي فرهنگي، فقر اقتصادي، فقر فرهنگي و... در بين گرو ههاي شهري امنيت اجتماعي را به شدت کاهش مي دهد(گروسي، ١٣٨٦، ٢٦).
منظور از امنيت ايجاد شرايطي است که فرد بتواند در آن آزادانه رشد کند و هيچ گونه ترسي از عوامل بيروني زمان حال و آينده نداشته باشد. به عبارت ديگر ارضاي نياز به حفاظت از خود در حال و آينده ؛ نياز رهايي از وحشت و اضطراب ؛ تأمين جاني و عدم محروميت از نيازهاي اساسي براي فرد ايجاد امنيت مي کند(رضائيان ،١٣٧٢، ٤٢).
از عوامل ايجاد نظم و امنيت در جامعه ، قانو نگرايي و پرهيز از قانون گريزي است . امام خميني(ره )، حکومت جمهوري اسلامي را حکومتي مبتني برقانون عدل الهي دانسته و به اعتقاد ايشان همه در سايه ي قانون با امنيت کامل به سر مي برند وهيچ حاکمي حق ندارد برخلاف مقررات و قانون شرع مطهر، قدمي بردارد(امام خميني، ١٣٧٣، ٦٢).
امام خميني (ره ) امنيت را بهترين وسيله ي جلب اعتماد مردم و موفقيت دولت ها مي دانند و مي فرمايند: هدف بعثت ها به طورکلي اين است که مردمان بر اساس روابط اجتماعي عادلانه ، نظم و ترتيب پيدا کرده ، قد آدميت راست گردانند و اين با تشکيل حکومت و اجراي احکام امکان پذير است ، خواه نبي خود موفق به تشکيل حکومت شود مانند رسول اکرم (ص ) و خواه پيروانش پس از وي توفيق تشکيل حکومت و برقراري نظام عادلانه اجتماعي را پيدا کنند(امام خميني،١٣٧٣، ٥٩).
استاد شهيد مرتضي مطهري حکومت را تدبير امور اجتماعي به منظورتحقق نظم ، امنيت ، رفاه و برقراري عدالت اجتماعي مي داند.
ايجاد امنيت تنها کار پليس يا نيروي انتظامي يا نيروي اطلاعاتي و امثال آ نها نيست ، تمام دستگاه هاي فرهنگي و تبليغي از آموزش و پرورش و دانشگاه ها گرفته تا رسانه هاي گروهي، همه و همه بايد دست به دست هم بدهند تا نظم ، انضباط و احترام به قانون به يک ارزش تبديل شود، به طوري که اگر يک فرد از اعضاي خانواده کارخلافي انجام داد، نتواند آن را براي خانواده ي خود نقل کند؛ هنوز متأسفانه در فرهنگ جامعه ، بسياري از کارهاي خلاف ، نوعي زرنگي تلقي مي شود! اين امر مستلزم يک تحول عميق فرهنگي است .
در سند چشم انداز بيست ساله ي جمهوري اسلامي ايران در افق ١٤٠٤ هجري شمسي، به امنيت نيز اشاره شده است . در يکي از بند هاي آن چنين آمده است : جامعه ي ايراني در افق اين چشم انداز چنين ويژگي هايي را خواهد داشت : امن ، مستقل و مقتدر با سامان دفاعي مبتني بر بازدارندگي همه جانبه با مردم و حکومت ، توسعه يافته ، متناسب با مقتضيات فرهنگي، جغرافيايي و تاريخي خود، متکي بر اصول اخلاقي و ارزش هاي اسلامي، ملي و انقلابي، با تأکيد بر مردم سالاري ديني، عدالت اجتماعي، آزادي هاي مشروع ، حفظ کرامت و حقوق انسان ها و بهره مندي از امنيت اجتماعي و قضايي. طرح چنين موضوعي در سند چشم انداز بر اهميت آن مي افزايد و توجه مسئولان مربوط را به امنيت اجتماعي ضرورتي اجتناب ناپذير مي داند.
امنيت هم مساله هاي عيني و ذهني است . در بهد عيني آن گونه که ولفرز معتقد است امنيت يعني نبود تهديد، براي ارزش هاي کسب شده و در بعد ذهني عبارت است از فقدان هراس از حمله به ارزش هاي مزبور(کولمان ، ٢٠٠٢). امنيت در حالت عمومي در بر گيرنده امنيت جاني و مالي مسافران و گردشگران که از وظايف اوليه و اساسي دولت محسوب مي شود. يکي از مسائل مهم در زمينه امنيت گردشگري، آگاهي و اشراف به جرائم ارتکابي عليه گردشگران و تهيه نقشه مناطق جرم خيز است ، که اين آگاهي نياز به جمع آوري و طبقه بندي اطلاعات مرتبط با جرائم رخ داده و مکان هاي ارتکاب جرم در گذشته دارد. خوشبختانه نيروي انتظامي شيراز با در دست داشتن کارشناسان خبره و نرم افزارها و زير ساخت هاي لازم ، در اين زمينه داراي اطلاعات و امکانات به روزي است .
امنيت گردشگري
گردشگري بزرگترين و پر رونق ترين صنعت جهان است ، انتظار مي رود که در قرن بيست و يکم نيز اين صنعت پيشتاز بوده و سر صعودي آن ادامه يابد. جهانگردي يک قدرت اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي بزرگ و البته پديده هاي بسيار سياسي است و بنابر عقيده پک و لپي طبيعت جهانگردي در هر جامعه اي، متاثر از عوامل پيچيده و در هم بافته سياسي و همچنين ويژگي هاي جغرافيايي است که ديگران را مجذوب خود مي کند(پاپلي و سقايي، ١٣٨٥).
از مهمترين عواملي موثر در صنعت توريسم در هر کشور، ميزان امنيت يا ميزان احساس امنيت گردشگران در آن کشور است .
بنابراين گام اول در بهبود صنعت توريسم در ايران برقراري و تضمين امنيت فراگير، هم در بعد خارجي و هم در بعد داخلي و ملي آن است . به منظور تحقق اين هدف لازم است ضمن ارتقاي امنيت با به کارگيري وسايل ارتباطي و د رسانه هاي بين المللي، وجود امنيت کامل در کشور را به سمع و نظر عموم و جهانگردان همه کشور هاي جهان رساند تا تصوير نادرست فقدان امنيت در کشور، مانع از رشد و توسعه صنعت توريسم نشود(الواني، ١٣٧٩، ٤٥).
گردشگري دانشي است چند رشته اي که اگر بدون انجام تجزيه و تحليل هاي امنيتي و سياسي دقيق توسعه و تکامل يابد قطعا کامل نخواهد بود(سلطاني، ١٣٨٨، ١٠٢) در توسعه گردشگري عوامل متعددي تاثير گذار هستند که امنيت شاخص ترين عامل گسترش گردشگري است (بشيري،١٣٨٧ ، ٧٩) حضور مستقيم بازديد کنندگان و گردشگران در يک کشور علاوه بر توسعه اقتصاد و تبادلات فرهنگي، آن کشور را بعنوان يک قطب امن گردشگري به جهانيان معرفي مي کند تا آنجا که امنيت در معناي گسترده يکي از مهمترين مسائلي است که در ميزان تقاضاي گردشگران براي سفر تاثير گذار است (عندليب ،١٣٨٠، ١١٦).

آنچه امنيت گردشگري ناميده مي شود تنها حفاظت او از شر دزدان و تبهکاران نيست ، تلفات جاده اي، سقوط هواپيما، بوروکراسي در تشريفات رواديد و بيمه ، نحوه برخورد نيروي انتظامي، نحوه فعاليت کسبه ، محدود بودن ساعات کسب کار کسبه در ارتباط با گردشگري به دليل نداشتن امنيت پس از ساعت مقرر است ، در صورتي که بسياري از درآمدهاي گردشگري از طريق تفريحات شبانه مانند کنسرت هاي موسيقي، تئاتر، برگزاري جشنواره هاي فرهنگي و هنري بدست مي آيد. در غير اين صورت گردشگراني که به اين گونه مناطق سفر مي کنند و هزينه هاي سنگيني را براي ديدار از اين مناطق متقبل مي شوند چاره اي ندارند جز اينکه نيمي از وقت خود را در اتاق هاي هتل سپري کنند، زيرا نيروي انتظامي امنيت ساعات نيمه شب را تضمين نمي کند. نياز گردشگر در استفاده بهينه از روزهاي سفر تنها در سايه امنيت ميسر است (کاکاوند، ١٣٨٦).
بسياري از گردشگران ، قبل از سفر به ايران انتظار داشته اند امنيت جاني و يا مالي شان به خطر افتد. علاوه بر تبليغات منفي بروز برخي از حوادث امنيتي که براي گردشگران در ايران اتفاق افتاده ، ماننده دزديده شدن گردشگران توسط رانندگان تاکسي، دزدي و غارت اموال آنها توسط اراذل و اوباش ، کيف قاپي توسط موتور سواران ، جيب بري در بازار ها و ترمينال هاي اتوبوسراني، بيهوش کردن گردشگر توسط قرص هاي خواب آور ، عدم رعايت قوانين راهنمايي و خطراتي که ممکن است در اثر تصادفات براي گردشگران اتفاق افتد، سوانح هوايي و عدم اطمينان به پرواز هاي هوايي ايران ، حضور معتادين در ترمينال ها، فردوگاه ها، خيابان هاي اصلي شهر و غيره ، باعث شده در برخي از موارد به تبليغات منفي عدم امنيت در ايران دامن زند. بنابراين اين مساله ضرورت توجه به نظارت بيشتر در تامين امنيت گردشگران مي طلبد(رباني و همکاران ، ١٣٩٠، ٤٢) در واقع امنيت و حفظ و جان و مال گردشگر در هر کشور جز لاينفک يک سفر به حساب مي آيدو تا حدي که هرچه گردشگران در يک محل ، از ضريب امنيتي بالاتري برخوردار باشند، تمايل بيشتري به سفر دارند و در نتيجه باعث توسعه گردشگري مي شود.