بخشی از مقاله
چکیده
گردشگری امروزه اهمیت فوق العاده ای دارد و به دلیل تاثیرات چشمگیری که بر اقتصاد، فرهنگ و جامعه مناطق پذیرنده گردشگران بر جای می گذارد، توجه اغلب دولت ها و مسئولان ملی و محلی را به خود جلب کرده است. صنعت گردشگری نه تنها گامی برای تقویت فرهنگ ها است، بلکه گامی به سوی پیشرفت و تحول اقتصادی و اجتماعی است.
در این مقاله نگرش شهروندان نسبت به تاثیرات اقتصادی گردشگری و همچنین ارائه راهکارهایی برای توسعه گردشگری در شهر آمل می پردازد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی، تحلیلی و جامعه آماری از طریق نمونه گیری تصادفی ساده به تعداد 384 نفر از کلیه شهروندان شهر آمل می باشد.
نتایج تحقیق بیانگر این نکته است که اثرات اقتصادی ناشی از گردشگری به ترتیب اهمیت شامل - ایجاد فرصت های شغلی و درآمدزایی، افزایش استفاده از تسهیلات اقامتی، افزایش سرمایه گذاری در بخش گردشگری، افزایش کاربری های توریستی، تفریحی، افزایش قیمت های زمین و مسکن، افزایش تقاضا برای محصولات صنایع دستی، افزایش تقاضا محصولات بومی و محلی، توسعه و بهسازی شبکه جاده ای و خیابان ها - می باشند و همچنین میزان رضایت شهروندان از تاثیر گردشگری در توسعه مولفه های اقتصادی از سطح بالای برخوردار است.
طرح مساله
امروزه صنعت گردشگری به عنوان صنعتی پویا و دارای ویژگی های بارز و منحصربه فرد، بخش مهمی از فعالیت های اقتصادی و تولیدی کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه را به خود اختصاص داده است - UNWTO 2007 . - Tourism, در بسیاری از کشورها، این صنعت پویا را به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه ی ساختار زیربنایی می دانند. اگرچه در مناطق مختلف، شرایط متفاوت است، اما گردشگری همواره عامل مهمی برای توسعه ی اقتصادی به حساب می آید
گردشگری تاثیرات اقتصادی زیادی از جمله درآمد ارزی، افزایش تولید ناخالص ملی، ایجاد یک منبع درآمدی برای دولت و ملت، یک منبع اشتغال زا، بهبود خدمات اجتماعی است
با توجه به پتانسیل های بالای گردشگری که در مناطق مختلف ایران رواج داشته و وجود آن ها، سبب ایجاد تحولاتی در زندگی اجتماعی و اقتصادی ساکنان مناطق مختلف بوده، درک رابطه بین افزایش میزان گردشگری و نقش آن در توسعه اقتثادی، محیطی نواحی میزبان نیازمند بررسی های بیشتری است
از جمله مناطق گردشگرپذیر کشور که در سال های اخیر پذیرای گردشگران قابل شماری بوده است شهر آمل می باشد. شهر آمل با برخورداری از مواهب طبیعی متنوع، همجواری با جنگل و دریا، شرایط اقلیمی مساعد، وجود یادمان های ارزنده تاریخی و فرهنگی و به عنوان دروازه ورودی به منطقه گردشگری شمال البرز، پتانسیلی غنی را در زمینه گردشگری در خود نهفته است.
شهر آمل با جاذبه های طبیعی و تفریحی و تاریخی هم چون پارک جنگلی میرزا کوچک خان، منطقه تفریحی بلیران، رودخانه های مهم و پرآبی همچون هراز و انواعی از چشمه های آب گرم با خواص درمانی متفاوت و جاذبه های مذهبی و تاریخی مانند امام زاده عبداالله برخوردار است که می توانند فرصت بسیار مناسبی را برای گردشگرانی که قصد رسیدن به این مقصد را دارند فراهم کند.
گردشگری
سازمان جهانی گردشگری وابسته به سازمان ملل - UNWTO - تعریف خود را از گردشگری این چنین ارائه کرده است؛ مجموعه کارهایی که فرد در مسافرت و در مکانی خارج از محیط خود انجام می دهد، این مسافرت بیش از یک سال طول نمی کشد و هدف آن تفریح، تجارت یا فعالیت های دیگر است
توسعه صنعت توریسم مستلزم توجه به تمامی مکانیزم های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشور میزبان است. گردشگری بیش از آنکه یک ابزار اقتصادی باشد، یک مفهوم فرهنگی و انسانی است و در آینده در صورت نهادینه شدن ابزاری خواهد بود در برخورد با معضلات و ناهنجاری های اجتماعی .از آنچه گفته شد می توان به این مهم دست یافت که گردشگری خود یک مفهوم پایدار است
هال1و جنکینز2گردشگری را عبارت از پدیده ها و روابط حاصل از تعامل جهانگردان، عرضه کنندگان و فروشندگان محصول جهانگردی، دولت ها و جوامع میزبان در فرایند جذب و پذیرایی از این گردشگران و سایر دیدارکنندگان می دانند.
آنچه در تمامی تعاریف مشترکاست را میتوان در قالب ویژگی های گردشگری بیان نمود . جدا شدن فرد از محل زندگی دائمی خود موقتی بودن سفر فعالیت هایی مثل تفریح و سرگرمی و بازدید
گردشگری شهری
گردشگری در چارچوب الگوهی فضایی خاصی عمل می کند. یکی از این الگوهای فضایی، گردشگری شهری است. نواحی شهری به علت آن که جاذبه های تاریخی و فرهنگی بسیاری دارند، در اغلب موارد مقاصد گردشگری مهمی محسوب می شوند. شهرها معمولا جاذبه های متنوع و بزرگی شامل موزه ها، بناهای یادبود، مکان های تاریخی را دارا هستند که خود عملکرد گردشگری در فضای شهری در راستای انگیزه های متفاوتی گردشگران بسیاری را جذب می کند .
گردشگری شهری عبارت است از مسافرت به شهر با انگیزه های مختلف بر اساس جذابیت های مختلف و امکانات و تسهیلاتی که شهر دارای آن بوده و در شخص ایجاد جذابیت می کند
نواحی شهری به علت آنکه جاذبه های تاریخی و فرهنگی بسیاری دارندغالباً مقاصد گردشگری مهمی محسوب می شوند×؟شهرهامعمولاً جاذبه های متنوع و بزرگی شامل موزه ها، بناهای یاد بود، سالن های تئاتر، استادیوم های ورزشی، پارک ها، شهربازی، مراکز خرید، مناطق با معماری تاریخی و مکان هایی مربوط به حوادث مهم یا افراد مشهور را دارا هستند که خود گردشگران بسیاری را جذب می کند
علاوه بر این حتی در صورتی که جاذبه های گردشگری در مناطق غیر شهری واقع باشند، از آنجا که شهرها به پیرامون خود خدمات می دهند، در رابطه با گردشگری قرار می گیرند×؟لذا حجم زیادی از امکانات گردشگری در شهرها متمرکز می شوند. به عبارت دیگر محل سکونت، سرو غذا، ارتباطات حمل و نقل، و سایر خدمات گردشگری در شهرها واقع اند که بازدید کنندگان از مناطق اطراف شهر، و خود شهر از آن ها استفاده می کنند
گردشگران شهری از ویژگی های مختلفی برخوردارند. به طور عمده و کلی گردشگری شهری با دو انگیزه و هدف اصلی پنداشته می شود که در واقع آن ها خیلی متفاوت هستند و عبارتند از: تجارت و فرهنگ
محیط های شهری از دو نقطه نظر در صنعت توریسم اهمیت دارند، کانون های شهری به لحاظ تمرکز جمعیت در آن ها و فشارها و خستگی های ناشی از کار و تلاش و فعالیت به عنوان مبدأ مسافرت های توریستی محسوب می شوند. از سوی دیگر به علت وجود امکانات معیشتی و رفاهی، فعالیت های اقتصادی، بازرگانی، صنعتی، فرهنگی، سیاسی، بهداشتی، ارتباطی، فراغتی و داشتن جاذبه های تاریخی و توریستی، به عنوان مقصد مسافرت های جهانگردی نیز به شمار می آیند
