بخشی از مقاله
سمپاشها
سمپاش‌هاي محصول زميني
اين سمپاشها براي به كار بردن مواد شيميايي رقيق شده با آب براي كنترل آفات، علفهاي هرز و حمله قارچ استفاده مي‌شوند. در بعضي از مزارع از آنها براي به كارگيري كودهاي شيميايي مايع استفاده ميشود. يك سمپاش متشكل است از يك مخزن يك پمپ پي. تي. اوگرد، سوپاپ كنترل و بوم (لوله‌هاي حامل افشانك) با تعدادي از افشانك‌ها (يا فواره‌ها).
انواع
سمپاشها ممكن است سوار يا كشيدني باشند. سمپاش‌هايي كه مخازن بزرگ دارند معمولاً كشيدني هستند. بعضي سمپاشها داراي مخزن سوار در طرفين تراكتور بوده، كه اينها به مخازن خورجيني معروف هستند. برخي پيمانكاران از سمپاش‌هاي خودگردان، كه در اطراف يك واحد تراكتور جاسازي شده، استفاده مي‌كنند. سمپاشها بر اساس مقدار محلولي كه در هكتار به كار مي‌برند گروه‌بندي مي‌شوند.
سمپاش‌هاي حجم كم: مي‌توانند تا حجم 250 ليتر در هكتار سم به كار برند. آنها ماشين‌هاي سوار ساده با ظرفيت مخزن از 200 تا 500 ليتر و يك پمپ با خروجي كم مي‌باشند.
ماشين‌هاي حجم متوسط: مي‌توانند تا حجم 750 ليتر در هكتار سم به كار برند. آنها ممكن است سوار يا كشيدني بوده و داراي ظرفيت مخزن و پمپ بزرگتري از سمپاش حجم كم باشند.
سمپاش‌هاي حجم زياد: مي‌توانند تا حجم 1200 ليتر در هكتار سم به كار ببرند. ظرفيت مخزن مي‌تواند تا 2500 ليتر باشد اما 1500 ليتر متداول‌تر مي‌باشد. بيشتر سمپاش‌هاي حجم زياد را مي‌توان براي بكارگيري از 250 تا 1200 ليتر در هكتار تنظيم نمود. وقتي كه از مقدار استعمال كم استفاده ميشود اين ماشين‌ها مي‌توانند مساحت بزرگي را بدون پركردن مجدد مخزن سمپاشي نمايند.
قطعات يك سمپاش
معمولاً مخزن از پلاستيك ضد زنگ و در برخي ماشين‌ها از مخزن فولادي گالوانيزه ساخته شده است با نصب يك مخزن اضافي در جلوي تراكتور مي‌توان زمان مصرف شده براي طي مسير از زمين تا مزرعه را كاهش داد در صورت لزوم يك پمپ انتقال كه توسط يك موتور هيدروليكي كار مي‌كند محتويات مخزن جلو را به عقب منتقل مي‌كند. در حالي كه محلول مخزن عقب استعمال م
ي‌شود، پمپ، مواد شيميايي داخل مخزن را به هم مي‌زند تا آن را كاملاً مخلوط نگه دارد.
پمپ معمولاً پي.تي.اوگرد است. گاهي اوقات نيرو به وسيله يك پمپ هيدروليكي تأمين ميشود. پمپ ممكن است از نوع چرخ‌دنده‌اي، غلطك دار يا نوع ديافراگمي باشد. يك سمپاش حجم كم ممكن است داراي يكي از اين پمپ‌ها باشد ولي معمولاً مدلهاي با خروجي و فشار بالاتر داراي پمپ ديافراگمي مي‌باشند فشار كاركرد در هنگام كار با سرعت استاندارد پي.تي.او به ندرت از 3 بار تجاوز مي‌كند. بعضي از ماشين‌هاي بزرگتر داراي خروجي پمپ بيش از250 ليتر در دقيقه مي‌باشند. خروجي پمپ براي يك نمونه از سمپاش اندازه متوسط 100 ليتر در دقيقه است.
براي كنترل فشار سمپاش يك سوپاپ كنترل قابل تنظيم در مسير پمپ تعبيه شده است. اين سوپاپ براي مقدار استعمال مورد نياز تنظيم ميشود. سوپاپ كنترل محلول اضافي را نيز به مخزن برگشت مي‌دهد كه اين عمل سبب هم زدن محتويات مخزن شده و مواد شيميايي و آب را مخلوط نگه مي‌دارد.
صافيها
افشانك‌هاي سمپاش سوراخهاي خيلي ريزي دارند كه به آساني مسدود مي‌شوند. صافيها در مسير سمپاش واقع شده‌اند تا مواد جامد را گير بيندازند.
محل قرار گيري و تعداد صافيها در مدلهاي مختلف متفاوت مي‌باشد. صافيها را مي‌توان در دهانه‌ي ورودي در مكش پمپ و خطوط تخليه و در هر افشانك پيدا نمود. صافيها بايد تميز نگه داشته شوند. كنترل‌ها شامل سوپاپ اصلي كنترل براي لوله حامل افشانك يا ميله سمپاش ، يك تنظيم كننده فشار و يك كنترل انتقالي كه مواد شيميايي را مجاز مي‌سازد تا از جلو به عقب مخزن انتقال يابد. سمپاش‌هاي قديمي‌تر داراي كنترل‌هاي دستي مي‌باشند و لي ماشينهايي كه به تراكتور با اطاقك نصب هستند داراي سيستم‌هاي كنترل الكتريكي يا الكترونيكي‌اند كه به كمك سويچ‌هاي داخل اطاقك كار مي‌كنند.
سوپاپ اصلي كنترل داراي سه وضعيت است كه به وسيله اهرم يا سوييچ كنترل از دور انتخاب ميشود. اين كنترل سمپاشي كردن، قطع سمپاشي و مخلوط كردن را تأمين مي‌كند.
الف) سمپاشي كردن: محلول به وسيله پمپ از مخزن كشيده و تحت فشار به افشانك‌ها ارسال ميشود تا به صورت ذرات ريز (غبار) به كار برده شود.
ب) قطع سمپاشي: پمپ، محلول را از بوم مكيده و آن را به مخزن بازگشت مي‌دهد. اين سيستم مكش، قطع سريع مواد شيميايي را موجب ميشود و چكيدن بوم را به حداقل كاهش مي‌دهد. وضعيت قطع سمپاشي فقط براي مدت كوتاه استفاده ميشود. وقتي كه بوم خشك مكيده شود. پمپ ، هوا را به داخل مخزن مي‌كشد و در سطح محلول كف ظاهر ميشود. وقتي كه سمپاشي مجدداً شروع ميشود، كف عملكرد ضعيف افشانك را ايجاد مي‌كند.
ج) مخلوط: اهرم بايد پس از مدت كوتاهي در وضعيت قطع سمپاشي به سمت مخلوط
حركت داده شود. سپس پمپ محتويات مخزن را به گردش در مي‌آورد تا آنها را كاملاً مخلوط نگه دارد.
بعضي سمپاشها سيستم پركن موتور گرد قوي دارند. از پمپ براي پر كردن مخزن با آب استفاده ميشود تا آن را براي مسير بعدي روي مزرعه آماده سازد. اين عمل يك روش خيلي سريع پر كردن مخزن است.
بوم و افشانك
عرض بوم از 5/5 تا بيش از 18 متر متغير است. بعضي از سمپاش‌هاي خودگردان در آن واحد 27 متر را پوشش مي‌دهند. يك نمونه از سمپاش مرعه‌اي سوار داراي عرض ميله 10 متر بوده و 21 افشانك در فواصل 50 سانتي‌متر دارد. بوم به صورت قطعات سه يا پنج تايي ساخته شده و براي حمل و نقل در پشت ماشين تا كرده ميشود.
دو نوع متداول افشانك، روش سمپاشي بادبزني شكل و مخروطي شكل را ايجاد مي‌كنند. آنها از جنس پلاستيك، فولاد با برنج ساخته شده‌اند. ممكن است يك وسيله ضد چكه نظير سوپاپ تحت فشار فنردار ساچمه‌اي كوچك در داخل هر افشانك تعبيه شده باشد. زماني كه سمپاشي شروع ميشود. فشار پمپ سوپاپ ساچمه‌اي را باز مي‌كند. وقتي كه سمپاشي متوقف ميشود فنر سوپاپ را مي‌بندد. نوع ديگر از واحد ضد چكه از يك مجموعه ديافراگمي كوچك استفاده مي‌كند كه هنگامي كه كنترل در وضعيت قطع سمپاشي قرار مي‌گيرد از جريان سم به افشانك جلوگيري مي‌كند.
بادبردگي سم
در شرايط بادي، محلول خيلي خرد شده ممكن است به فاصله دور وزيده شده و به محصولات مجاور صدمه وارد كند. براي كاهش بادبردگي سم تا جايي كه ممكن است بايد از فشار كم سمپاشي استفاده نمود.
افشانك‌هاي مخصوص با فشار كاري فقط 75% بار را مي‌توان براي برطرف كردن مشكل بادبردگي استفاده نمود. ذرات سم كه توسط اين افشانك پخش ميشود بزرگترند. بنابراين باد بر آن تأثير كمتري دارد.
مقدار استعمال
سه عامل بر مقدار استعمال سمپاش‌هاي گياهي تأثير مي‌گذارند كه عبارتند از:
سرعت جلو تراكتور
سرعت كم تراكتور مقدار استعمال بالايي مي‌دهد با تغيير دنده براي دو برابر كردن سرعت رو به جلو، مقدار استعمال نصف ميشود.
فشار پمپ
مقدار استعمال بالاتر را مي‌توان با افزايش فشار پمپ به وسيله پيچ تنظيم سوپاپ كنترل به دست آورد. فشار زياد همچنين اندازه ذرات كوچكتري را ايجاد مي‌كند و منجر به مشكل بادبردگي ميشود.
وارسي مقدار استعمال
استعمال دقيق مواد شيميايي پاشيدني حائز اهميت است. يك سمپاش را مي‌توان به روشهاي ساكن يا مزرعه تنظيم نمود.
اين آزمايش را مي‌توان با حركت دادن سمپاش براي يك زمان محاسبه شده معادل سمپاشي كردن يك هكتار انجام داد، از اين فرمول براي يافتن زمان سمپاشي كردن يك هكتار استفاده كنيد:
زمان (دقيقه)
براي مثال: زمان براي سمپاشي كردن يك هكتار با عرض سمپاشي 10 متر در سرعت 6 كيلومتر در ساعت برابر خواهد بود.
دقيقه
افشانك‌ها و فشار مورد نياز را انتخاب نماييد. مخزن را با آب پر كنيد و سمپاش را براي زمان‌محاسبه شده، به كار اندازيد.سپس‌مخزن رامجدداً پر كنيد ومقدار آب مورد نياز را اندازه‌گيري‌نماييد. اين مقدار ، مقدار استعمال در تنظيم انتخاب شده خواهد بود.
آزمايش مزرعه
تنظيم روي مزرعه با حركت وسيله براي يك مسافت محاسبه شده با استفاده از سرعت رو به جلو فشار و اندازه افشانك انجام ميشود تا خروجي انتخاب شده به دست آيد.
از اين‌فرمول براي يافتن مسافت طي شده براي سمپاشي نيم‌هكتار استفاده كنيد:
مسافت (متر)
براي پيدا كردن عرض سمپاشي، تعداد افشانك‌ها را ضربدر فاصله بين افشانك‌ها نماييد. براي مثال، سمپاشي يك بوم با 25 افشانك در فواصل 50 سانتي‌متر دارد. اين سمپاش عرض سمپاشي را كه برابر با 5/12 متر است ايجاد مي‌كند.
متر مسافت براي طي نيم هكتار (متر)
با يك مخزن پر، در مسافت محاسبه شده حركت كنيد، سپس مخزن را مجدداً پر كرده، مقدار مورد نياز آب را اندازه‌گيري كنيد. اين مقدار استعمال براي نيم هكتار خواهد بود، بنابراين براي يافتن استعمال در هر هكتار، اين مقدار بايد دو برابر شود.
افشانك‌ها در اثر استفاده مداوم فرسوده مي‌شوند. خروجي آنها بايد در شروع فصل وارسي شود. با مقدار كافي آب در مخزن، سمپاش را رانده و براي يك زمان ثابت از هر افشانك به نوبت، آب جمعآوري كنيد براي سهولت در تعيين مقدار دقيق آب خارج شده توسط هر افشانك از ظرف اندازه‌گير تنظيم شده استفاده نماييد. نيم دقيقه زمان كار براي هر افشانك بايد كافي باشد. هر افشانكي را كه داراي خروجي كم يا زياد مي‌باشد تعويض كنيد. ق
اين مسئله مهم است كه در هنگام سمپاشي سرعت تراكتور مناسب باشد. اين امر را مي‌توان با اندازه‌گيري زمان مصرف شده براي طي مسافت دقيق اندازه‌گير
ي شده وارسي نمود. بر اساس اين كه سرعت به كيلومتر در ساعت است 100 متر را علامتگذاري كنيد. گاز را تنظيم كرده، تا سرعت 540 دور در دقيقه پي.تي.او را بدهد و براي سرعت مورد نياز تراكتور دنده مناسب را انتخاب نماييد.
در مسافت اندازه‌گيري شده حركت كنيد و زمان مصرف شده به ثانيه را وارسي كنيد. تراكتور بايد قبل از رسيدن به اولين ميخ علامتگذاري در سرعت مناسب حركت داشته باشد جداول زير نشان مي‌دهد كه اگر سرعت مناسب باشد چه مدتي براي طي مسافت اندازه‌گيري شده وقت صرف خواهد شد.
وارسي سرعت براي 100 متر
سرعت(كيلومتردر ساعت) 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
زمان(ثانيه) 120 90 72 60 51 45 39 36 33 30
سرويس و نگهداري سمپاش
در پايان روز: مخزن مواد شيميايي را خالي وسپس بخشي از آن را با آب پر نماييد. داخل و خارج ماشين را تميز كنيد، به خاطر داشته باشيد كه لباس محافظ بپوشيد. پس از تميز كردن، آب شستشو را روي زمين بلا استفاده بپاشيد. هرگز شسته‌هاي مخزن را در جايي كه مي‌تواند انسانها، حيوانات، ماهي يا محصولات ديگر را آسيب برساند دفع نكنيد. نهايتاً صافيها و افشانك‌ها را برداريد، تميز كنيد و مجدداً در جاي خود قرار دهيد.
در پايان فصل: همه آثار مواد شيميايي را از سمپاش پاك كنيد. افشانك‌ها را تميز كنيد و آنها را جداگانه انبار نماييد. پمپ را تخليه كنيد تا از آسيب انجماد جلوگيري شود. تمامي فشار روي سوپاپ اطمينان را خارج كنيد و پس از تعمير آسيب‌ها، سمپاش را زير پوشش قرار دهيد.
تميز كردن سمپاش
وقتي كه از يك ماده شيميايي به ماده شيميايي ديگر تغيير مي‌دهيد يا وقتي كه سمپاش را براي انبار كردن آماده مي‌كنيد، همه آثار مواد شيميايي بايد پاك گردد. باقيمانده كمي از مواد شيميايي مي‌تواند در مراحل بعدي به محصولات ديگر خسارت وارد كند.
براي تميز كردن كامل
1. درپوش تخليه را برداريد و مخزن را خالي كنيد.
2. ماشين را با يك برس سفت خصوصاً داخل بالاي مخزن را تميز كنيد. با لوله آب‌پاشي سمپاش را شستشو دهيد.
3. درپوش تخليه را بگذاريد مخزن را با آب تميز پر كرده ماده تميز كننده اضافه كنيد. اگر مواد شيميايي محتوي روغن باشد از محلول پاك كننده استفاده كنيد و گرنه از شستشو كننده سودا استفاده كنيد. دستورالعمل سمپاشي مواد شيميايي را مطالعه كنيد. آب تميز كننده را از طريق پمپ در داخل سمپاش چرخانده و سپس به بيرون بريزيد. مرحله را دو بار تكرار كنيد.
4. ماشين را با بيرون ريختن دو مخزن آب شستشو دهيد.
5. همه صافيها و افشانك‌ها را برداشته، تميز كنيد و دوباره بگذاريد.
ايمني در هنگام سمپاشي
1. هميشه ابتدا دستور‌العمل‌هاي روي بسته را مطالعه كنيد. از لباسهاي محافظ بر اساس دستور استفاده كنيد.
2. با احتياط ظروف خالي را دفع كنيد. براي خارج ساختن هر گونه مواد شيميايي رقيق نشده قوطي‌ها را بشوييد.
3. همه مواد شيميايي را در انبار قفل شده نگهداري كنيد. هر ماده استفاده نشده را به انبار برگردانيد.
4. در هنگام سمپاشي سيگار نكشيد، نخوريد يا نياشاميد. هميشه قبل از انجام اين كارها دستها و سر و صورت خود را شستشو دهيد.
5. هرگز افشانك مسدود شده را با دهان ندميد. افشانك‌هاي يدكي تميز را با خود نگهداريد. (سعي نكنيد كه افشانك مسدود شده را با سوزن باز كنيد اين امر موجب خراب شدن آن ميشود).
6. هرگز مواد شيميايي را به داخل ظرف ديگر منتقل نكنيد.
7. همه لباسهاي محافظ را پس از استفاده تميز كنيد.
8. به خاطر داشته باشيد كه مواد شيميايي سمپاشي مي‌تواند به داخل اطاقك تراكتور وارد شود. حتي در اطاقهاي ايمني مردن، براي برخي از مواد شيميايي خطرناك‌تر به يك ماسك نياز است.
استعمال ذرات كنترل شده
كاهش 90 درصد از مقدار نرمال محلول استعمال شده را مي‌توان با سمپاش كنترل ذرات دست يافت. مواد شيميايي رقيق شده به وسيله يك يا چند صفحه كوچك گردشي كه مواد شيميايي را به طور يكنواخت روي هدف پخش مي‌كند اندازه‌گيري ميشود. اين امكان وجود دارد كه به وسيله سمپاش كنترل كننده ذرات مقدار استعمال را از 100 ليتر به 10 ليتر در هكتار كاهش داد.
سمپاش‌هاي نواري
اين سمپاشها خيلي شبيه به سمپاش‌هاي معمولي محصول مي‌باشند ولي مواد شيميايي را در نوارهاي باريك مي‌پاشند و در جايي كه پوشش دادن كامل نيازي نيست در مصرف مواد شيميايي گران قيمت صرفه‌جويي مي‌كنند. سمپاش‌هاي نواري بيشتر با بذر كار
هاي دقيق استفاده مي‌شوند. بنابراين گياهان جوان مي‌توانند در نوار عاري از علف هرز جوانه زده و كار وجين بين رديف را آسانتر مي‌سازد.
مخزن سمپاش معمولاً بر روي ميله ابزار تراكتور حمل ميشود ولي گاهي اوقات در جلو تراكتور قرار مي‌گيرد. واحد كنترل مواد شيميايي را به افشانك‌هايي كه متصل به
پشت واحدهاي كارنده هستند هدايت مي‌كند.
از سمپاش نواري همچنين براي كاربرد علف‌كش‌ها و آفت‌كش‌ها براي محصولات در حال رشد استفاده ميشود.
سمپاش‌هاي دانه‌اي
مواد شيميايي محافظ محصول را همچنين مي‌توان به صورت جامد دانه‌اي استعمال نمود. سمپاش‌هاي دانه‌اي اين دانه‌ها را بر روي محصولات در حال رشد و يا در هنگام كاشت سيب زميني و ديگر بذور به صورت نوار به كار گيرند.
دانه‌ها در مخزن كوچك متصل به ميله‌ابزار حمل مي‌شوند. يك مكانيزم تغذيه مكانيكي يا هوايي دانه‌ها را به افشانك‌هايي كه در امتداد ميله ابزار به فاصله‌اي قرار گرفته و يا به واحدهاي شيار بازكن متصل مي‌باشند تحويل مي‌دهد. براي بدست آوردن محدوده مقدار استعمال مي‌توان جريان دانه‌ها از مخزن را تغيير داد.
سمپاش‌هاي طنابي
اين ماشين‌ها از يك فتيله طنابي كه بر روي يك قاب سوار تراكتور حمل ميشود تشكيل يافته است. مواد شيميايي تحت فشار به فتيله طنابي ارسال مي‌گردد. مقدار جريان و فشار را مي‌توان تنظيم كرد.
از اين ماشين براي از بين بردن علفهاي هرز كه بالاتر از محصول رشد كرده‌اند استفاده ميشود. فتيله طنابي با علفهاي هرز تماس پيدا كرده و علف‌كش را به كار مي‌برد. ماشين را مي‌توان به جلو يا عقب تراكتور متصل نمود. ارتفاع فتيله طنابي قابل تنظيم است. ماشينهايي با عرضهاي مختلف ساخته شده‌اند. و مدلهاي عريض‌تر را مي‌توان براي حمل و نقل تا نمود. فتيله طنابي را بايد پس از استفاده شستشو داد تا مواد شيميايي پاك گردد . اين كار بايد به دور از محصول و مجراي آب انجام گيرد. از استعمال كننده‌هاي طنابي مي‌توان براي از بين بردن علفهاي هرز در غلات و گياهان ريشه‌اي و مراتع با بكارگيري مقدار كمي از مواد شيميايي مورد نياز براي سمپاشي كلي استفاده نمود.
كارهايي براي انجام دادن
1. محل همه صافيهاي روي يك سمپاش گياهي را مشخص كنيد.
2. تمامي نشريه‌هاي ايمني مزرعه مربوط به سمپاشي گياه را مطالعه كنيد.
3. دستورالعمل ارسالي با مواد شيميايي را مطالعه كنيد. توجه خاصي به اطلاعات مربوط به لباس محافظ داشته باشيد.
4. در هنگام بازديد از يك نمايشگاه كشاورزي انواع زياد وسايل داشت را نگاه كنيد.
« سمپاش‌هاي محصولات زميني »
سمپاش هاي محصولات به منظور پاشيدن مواد شيميايي مايع بر خاك و يا محصولات در حال رشد، جهت كنترل حشرات، علفهاي هرز و بيماريهاي قارچي مورد استفاده قرار گرفته و در عين حال براي پاشيدن كودهاي مايع و هورمون‌هاي گياهي به كار گرفته مي‌شوند. سمپاشها ممكن است خودرو و يا به صورت كششي يا سوارشونده باشند. عرض بوم با نازل‌هاي نوع هيدروليكي و يا ريزش (اتمايزر) از 7 تا 24 تغييرمي‌كند.
انواع سمپاش
1. سمپاش‌هاي خودرو
در مزارع بـزرگ كـشاورزي و شـركت‌هـاي زراعـي، مخزن‌هاي با ظرفيت 3500 – 500 ليتر بيشتر مورد استفاده مي‌باشند. نمونه‌هاي كوچك آنها معمولاً از يك واحد سمپاش تشكيل شده كه بر روي تريلرهاي كشاورزي سوار شده‌اند. چرخ‌ها و تايرهاي پهن جهت تقليل فشردگي خاك انتخاب شده‌اند. پس از اتمام سمپاش ، واحد سمپاش را از روي تريلي برداشته شده و جهت كارهاي ديگر، تريلر آزاد مي‌گردد.
يك سمپاش متداول خودرو ، داراي مخزني با ظرفيت 1500 تا 2000 ليتر است. مزيت اين نوع سمپاشها اين است كه با فشار كم وارده بر زمين، فشردگي خاك كاهش يافته و در عين حال، در صورت مساعد بودن شرايط، سمپاش براي استفاده آماده بوده و تراكتور نيز در طول فصل كاري آزاد مي‌ماند. راننده در كابين جلو قرار گرفته و بدين ترتيب ديد بهتري بر محصولات زراعي خواهد داشت. بعضي از سمپاش‌هاي خودرو داراي چرخ‌ها و محورهاي بلندي نسبت به سطح زمين داشته كه كار كردن آنها را بر روي گياهان پابلند ايده‌آل مي‌سازد.
2. سمپاش‌هاي كششي
اين نوع سمپاشها داراي مخازني با ظرفيت 1500 تا 3500 ليتر بود
و در اكثر مزارع بزرگ يافت مي‌شوند. عرض بوم از 9 تا 24 متر تغيير مي‌كند. مهمترين مزيت آنها اين است كه داراي مخزني با ظرفيت بزرگ بوده و بسهولت به پشت تراكتور بسته ميشود.
سمپاش‌هاي سوار
اين سمپاشها در اندازه‌هاي مختلفي از نوع كوچك ساده با ظرفيت حدود 600 ليتر تا مدلهاي پيچيده‌تر، با ظرفيت 1300 ليتر يا بيشتر ساخته شده‌اند.
سمپاش‌هاي كوچك با ظرفيت مخزن 200 ليتر و با عرض بوم 6 متر براي تراكتورهاي با قدرت 12 تا 15 كيلووات (16 تا 20 اسب بخار) ساخته شده‌اند. بيشتر سمپاش‌هاي سوار داراي بوم قابل تنظيم بوده، كه به راننده اين امكان را مي‌دهد كه در وضعيت بالاتري نسبت به گياهان ايستاده مخصوصاً غلات براي سمپاشي قرار بگيرد.
به طور سنتي سمپاشها از نظر مقدار پخش مايع در هكتار (ايكر) گروه‌بندي شده‌اند. مواد شيميايي جديد، معمولاً به مقدار كم مورد استفاده قرار مي‌گيرند. بنابراين، اكثر سمپاشها مي‌توانند مقادير مختلفي از سموم را پخش نمايند. مصرف سموم تا 250 ليتر، در هكتار حجم كم (20 گالن در هر ايكر) ، و از 250 تا 500 ليتر در هر هكتار را حجم متوسط و تا 1200 ليتر در هكتار (100 گالن در هر ايكر) را حجم زياد در نظر مي‌گيرند.
در سال‌هاي اخي، مصرف ميزان بسيار كم همچون 25 ليتر در هر هكتار(2گالن در ايكر) متداول شده است. اين روش سبب كاهش مقدار آب حمل شده، و بدين ترتيب، باريك بار پركن مخزن زمين بيشتري سمپاشي شده و هزينه مواد شيميايي مصرفي نيز كاهش مي‌يابد. پخش مقدار كم مواد شيميايي به جاي نازل‌هاي معمولي به وسيله اتمايزرهاي گردان بهتر انجام مي‌گيرد. اتمايزرها با توليد قطرات يكنواخت و متوسط امكان استفاده مؤثرتر از مواد شيميايي را فراهم مي‌كند.
اجزاي مختلف سمپاش
1. مخزن
مخزن‌ها معمولاً از مواد پلاستيكي ساييده نشدني، همچون پلي اتيلن يا فيبر شيشه‌اي ساخته مي‌شوند. سمپاشها داراي يك مخزن يدكي در قسمت جلو تراكتور نيز هستند كه در زمان رفت و برگشت براي پر كردن مخزن را كمتر خواهد كرد. يك پمپ انتقال دهنده علاوه بر اين كه سبب انتقال مايع از مخزن يدكي به مخزن اصلي ميشود، در عين حال، در هنگام سمپاشي، از مخزن عقبي به خوبي سبب مخلوط شدن محتويات مخزن جلو مي‌گردد.
2. پمپ
پمپ از نوع غلتكي، پيستوني يا ديافراگمي بوده و نيروي خود
را از مح
ور تواندهي مي‌گيرد. امروزه پمپ‌هاي نوع غلتكي به خاطر مشكل ساييدگي و روغن كاري كمتر مورد استفاده قرار گرفته و پمپ‌هاي چند ديافراگمي بيشتر متداول مي‌باشند. اندازه پمپ‌ها با نوع سمپاش فرق مي‌كند. انواع معمول آنها عبارتند از:
الف) سمپاش نوع سوار، با مخزن 1000 ليتري و پمپ ديافراگمي با 150 ليتر در دقيقه پخش مي‌كند.
ب) سمپاش نوع كششي، با مخزن 2000 ليتري همراه با پمپ شش ديافراگمي، 230 ليتر در دقيقه سمپاشي مي‌كند.
ج) سمپاش نوع خودرو، با مخزن 2500 ليتري با پمپ شش ديافراگمي با مقدار 300 ليتر در دقيقه پاشش انجام مي‌دهد.
پمپ‌هاي سمپاش بايد با سرعت استاندارد 540 دور در دقيقه محور توان دهي راه‌اندازي شود. يك تا 6 بار يا بيشتر فشار عمليات بوده ولي فشارهاي بالا مايع را به قطرات ريز تبديل مي‌كند. از اين عمل بخصوص هنگام وزش باد بايد جلوگيري شود.
3. سوپاپ اطمينان
سوپاپ اطمينان در مسير جريان پمپ به منظور كنترل فشار، قرار داده شده است. اين امر يكي از فاكتورهاي تنظيم مقدار فشار سمپاشي مي‌باشد. سوپاپ اطمينان در عين حال مايع اضافي را كه به مصرف نازل نمي‌رسد به مخزن برگردانده و باعث به هم زدن كامل محتويات مخزن ميشود.
4. صافيها
صافيها از ملزومات سمپاشها هستند. سوراخهاي بسيار كوچك موجود در نازل‌ها با رسيدن ذرات كثيف به آنها به سهولت گرفته ميشود. محل و تعداد فيلترها در سمپاش‌هاي مختلف فرق مي‌كند.
معمولاً عمل صاف كردن در چهار مرحله انجام مي‌گيرد. اولي عبارت است از يك ظرف صافي در قسمت ورودي مخزن، در لوله مكش و قبل از ورود مايع به پمپ، سومي در لوله تخليه و آخرين صافي در نازل‌ها قرار گرفته است. سمپاش‌هايي كه شيلنگ‌هاي پركننده خودكار دارند يك واحد صافي در انتهاي لوله مكش خواهند داشت. تمام فيلترها بايد تميز نگه داشته شوند.
5. به هم زن‌ها
به منظور ايمني در كار با سموم، بعضي از سمپاشها يك لوله مكنده دارند كه توسط پمپ كار مي‌كند. بعد از قرارگيري لوله مكنده در داخل مخزن، مقدار سم مورد نياز مكيده شده و وارد مخزن كوچك اندازه‌گير كه در كنار ماشين قرار گرفته است ميشود. مواد شيميايي سپس داخل آب موجود در مخزن اصلي شده و پمپاژ مواد شيميايي را در مجمو
عه سيستم كاملاً به هم مي‌زنند. سموم پودري قبلاً در داخل يك ظرف نصب شده در كنار سمپاش با آب مخلوط ميشود و پس از آن به داخل آب موجود در مخزن اصلي هدايت شده و كاملاً به هم زده ميشود.
6. مخازن مخلوط كن
استفاده از مخزن مخلوط كن، زمان لازم جهت رفت و برگشت به مزرعه را تقليل مي‌دهد و تشكيل شده از يك منبع آب بزرگ چرخ دار كه مجهز به وسايل به هم زن مواد شيميايي مي‌باشد. به مخزن پر از آب مخلوط كن مقدار مشخصي از مواد شيميايي اضافه نموده و توسط پمپي كه نيروي خود را از محور تواندهي و يا موتور مي‌گيرد، به هم مي‌زنند. سپس مخزن پر از سم به مزرعه برده ميشود، جايي كه سم مخلوط شده توسط يك لوله لاستيكي به مخزن سمپاش منتقل مي‌گردد.
كنترل‌ها
واحدهاي كنترل به صورت دستي و توسط يك اهرم در مدلهاي قديمي و يا به صورت الكتريكي و از داخل كابين راننده به كار مي‌افتند. همانند ساير ماشين‌هاي زراعي، سيستم‌هاي كنترل بسته به ساخت و مدل ماشين متغيير مي‌باشند.
قطع و وصل كردن كليد سمپاش، از كارهاي اصلي سيستم كنترل است. به هنگام قطع شدن كليد، سموم از نازل‌ها به عقب مكيده ميشود تا از چكه كردن جلوگيري نموده و پمپ مواد شيميايي را در داخل سيستم به جريان وا داشته تا محتويات مخزن مخلوط شود.
ميزان فشار پاشش با رگولاتور فشار تنظيم مي‌گردد. بعضي از سمپاشها داراي سيستم كنترل اتوماتيك بوده كه فشار پاشش را با سرعت حركت ماشين براي به دست آوردن مقدار معيني از سم خروجي را تنظيم مي‌نمايد. اگر از دنده‌هاي متفاوتي استفاده شود بايد سيستم كنترل را مجدداً تنظيم نمود.
بيشتر سمپاشها داراي شيلنگ‌هاي پرشونده اتوماتيك هستند، كه به وسيله واحد كنترل اصلي به كار افتاده و براي پمپاژ آب از مخزن سيار به كار رفته و باعث صرفه‌جويي در زمان رفت و برگشت به مزرعه ميشود.
بوم(تيرافشانك)
بوم و نازل‌ها از مواد ساييده نشدني، معمولاً پلاستيك، ساخته شده‌اند كه به وسيله شاسي سبك فلزي و مقاوم نگه داشته مي‌شوند. بوم از 3 يا 5 قسمت درست شده كه در هنگام حمل و نقل تا شدن آنها بر روي هم توسط دست و يا سيستم هيدروليكي انجام مي‌گيرد.
عرض بوم معمولاً بين 7 تا 24 متر است. براي كار بر روي گياهان با ارتفاعات مختلف از تنظيم عمودي استفاده ميشود.
به هم خوردن ارتفاع بوم و حركت غير يكنواخت آن در حين كار بر روي زمين ناهموار، مشكل اصلي به حساب مي‌آيد. اين حركات باعث ميشود كه موقعيت نازل‌ها در ارتباط با محل پاشش به هم خورده و بعضي جاها دو بار سمپاشي شود و يا جاهايي سمپاشي نشده باقي بماند. در بعضي از ماشين‌ها، اتصال بوم به شاسي به صورت لولايي است كه باعث جذب حركت‌هاي تراكتور در سطوح ناصاف مزرعه شده و جلو لرزش‌ها و بالا و پايين رفتن‌ها را مي‌گيرد و در نتيجه بوم به صورت موازي با زمين حركت مي‌كند. است،باعث ميشود كه در موقع برخورد بوم با يك مانع به عقب تا شده و از صدمه ديدن آن جلوگيري شود.
درپوش‌هاي جداگانه كه راننده بتواند در مواقع لازم قسمتي از بوم را ببندد وجود دارد. زماني كه براي سمپاشي عرض كمتري از بوم مورد نياز بوده و يا سمپاشي در كناره‌هاي مزرعه صورت گيرد، از اين درپوش‌ها استفاده ميشود.
افشانك (نازل)
بدنه نازل از پلاستيك و يا فلز ساخته شده است، ولي جن
س خود نازل از پلاستيك يا برنز و يا سراميك مي‌تواند باشد. بيش از يك سري كامل نازل جهت به دست آوردن اندازه‌هاي مختلف پاشش مورد نياز مي‌باشد. دو نمونه معمول داراي فرم پاشش به صورت تخت و يا مخروطي مي‌باشند.
بيشتر سمپاشها يك وسيله ضد چكه در هر يك از نازل‌ها دارند كه موقع خاموش كردن سمپاش از چكه كردن آنها جلوگيري مي‌كند. يك نمونه داراي سوپاپ فنرداري است كه موقع قطع شدن سمپاشي، خروجي نازل را آب‌بندي مي‌كند. نمونه ديگر وسيله ضد چكه، ديافراگم كوچكي است كه در هنگام قطع شدن پاشش، سر نازل را مي بندد. بعضي از سمپاشها به نازل چند سر مجهز هستند كه با چرخش و انتخاب هر يك از آنها اندازه پاشش متفاوتي را مي‌توان انتخاب نمود.
تنظيمات كار
ميزان پاشش
سه فاكتور مؤثر در ميزان پاشش سمپاش‌هاي محصولات زراعي عبارتند از:
1. سرعت پيشروي تراكتور: سرعت پيشروي كم، ميزان پاشش بالايي را به دست مي‌دهد. با دو برابر كردن سرعت، ميزان پاشش نصف خواهد شد.
2. فشار پاشش: مقدار پاشش بيشتر زماني به دست خواهد آمد كه با كنترل رگولاتور فشار، فشار بيشتري را تنظيم كرده باشيم. فشار بالا باعث ريزتر شدن قطرات سم شده و ريسك پراكندن آنها به وسيله باد را افزايش مي‌دهد. بايد از پراكنده شدن سم جلوگيري شود زيرا امكان دارد كه باد سموم را به محصولات اطراف و يا باغات كنار آن هدايت كرده و به آنها صدمه برساند. همچنين باعث تهديد محيط زيست شده و به بوته‌هاي حصارهاي سبز و گل‌ها آسيب برساند.
3. اندازه نازل: نازل‌هايي كه سوراخهاي بزرگ دارند ميزان پاشش زيادتري خواهند داشت. موقعي كه ميزان پاشش كمتري مورد لزوم است بايد از نازل‌هاي با سوراخ كوچك استفاده شود.
پس از يك بار تنظيم، به وسيله سيستم كنترل اتوماتيك، ميزان پاشش مي‌تواند ثابت نگه داشته شود. اين وسيله الكترونيكي را مي‌توان در سمپاش‌هاي گران‌قيمت پيدا كرد. بعضي از سمپاشها داراي يك سيستم تعادل فشار هستند كه در موقع بستن بخشي از بوم، از تغييرات فشار كار جلوگيري مي‌كند.
ارتفاع بوم
بوم در موقع كار بايد كاملاً تراز باشد. فرم پاشش در هر يك از نازل‌ها بايد طوري باشد كه درست روي هدف را در بر گيرد. هنگام سمپاشي علفهاي هرزي را كه بلندتر از محصولات زراعي هستند بايد علفهاي هرز مورد نظر هدف باشند. در بيشتر سمپا
ش‌ها فاصله بين نازل‌ها در روي بوم، حدود 500 ميلي‌متر در نظر گرفته شده است. ارتفاع نازل‌ها از بالاي هدف، به وسيله زاويه الگوي پخش تعيين مي‌گردد. براي مثال: نازل‌هايي كه به فاصله 500 ميلي‌متر از هم نصب شده‌اند و در پاشش صفحه‌اي يا مخروطي شكل به فاصله 530 ميلي‌متر بالاي هدف قرار گرفته‌اند، بايد زاويه پخش 80 درجه باشد. اگر زاويه 110 درجه باشد در الگوي صفحه‌اي بايد 360 ميلي‌متر بالاتر از هدف قرار بگيرد. در صورتي كه شرايط هوا اجازه بدن و جهش‌هاي بوم، جاهاي بدون پاشش باقي نماند. با بالا و پايين بردن بوم در روي شاسي، ارتفاع آن قابل تنظيم است. اين تنظيم خيلي مهم است چون قرارگيري نازل‌ها در ارتفاع نادرست باعث ميشود كه بعضي جاها دوباره پاشي شده و بعضي ديگر بدون پاشش باقي بماند.
سمپاش‌هاي كنترل كننده قطرات(CDA)
حجم پايين ميزان پاشش با به كارگيري ريزپاشهاي (اتمايزر) دوار به جاي نازل‌هاي معمولي امكان‌پذير است؛ ميزان معمول پاشش 25 ليتر در هكتار (10 گالن در هر ايكر) مي‌باشد.
اتمايزرهاي دوار، براي پاشش اكثر مواد شيميايي مناسب مي‌باشند. قطرات يكنواخت و با اندازه متوسط توسط سمپاش‌هاي اتمايزر انجام مي‌گيرد. و از توليد ذرات ريز كه توسط باد پراكنده مي‌شوند و ذرات درشت كه در روي برگها جاري ميشود خودداري مي‌كند. اتمايزرها بسته به مدل آنها به فاصله 1 تا 5/1 متر از هم در روي بوم قرار مي‌گيرند.
اتمايزرهاي دوار بر دو نوع هستند:
الف) اتمايزر افقي : اين وسيله را يك موتور كوچك هيدروليكي كه با سيستم هيدروليك تراكتور كار مي‌كند به راه مي‌اندازد. مواد شيميايي به قمست كف پياله دوار سريع سريع در داخل اتمايزرها هدايت شده و تحت نيروي ثقلي به خروجي رانده مي‌شوند. پياله با تعداد زيادي شيار داخلي سموم را به طور يكنواخت به خروجي مي‌راند. با وجود تغييرات در سرعت‌هاي محور تواندهي ، سيستم كنترل اتوماتيك فشار، مقدار مواد شيميايي را به طور يكنواخت به اتمايزرها مي‌رساند.
ب) ديسك‌هاي دوار عمودي: شكل پاشش آن مشابه با نوع فشاري صفحه‌اي مي‌باشد. مواد شيميايي وارد مركز ديسك دوار به قطر 150 ميلي‌متر شده و نوار باريكي از قطرات ريز را كه با نيروي ثقلي بيرون رانده ميشود، به وجود مي‌آورد. هر ديسك توسط يك موتور الكتريكي 12 ولت كه از باطري تراكتور تغذيه ميشود به كار مي‌افتد. اندازه قطرات را مي‌توان تغيير داد ولي با تغيير دادن سرعت ديسك يكنواختي حفظ خواهد شد. تغييرات سرعت از 1100 تا 4200 دور در دقيقه متغير است. با زياد شدن سرعت، اندازه ذرات ريزتر خواهد شد.
از امتيازات اتمايزرها اين است كه با يكبار پركردن مخزن، مساحت زيادتري را مي‌توان سمپاشي نمود در نتيجه پاشش ذرات به طور يكنواخت ، سموم گياهان را بهتر پوشش داده و از پراكنده شدن ذرات توسط باد و يا همچنين چكيدن قطرات از روي برگها جلوگيري خواهد نمود.
در روي بوم نوعي از سمپاشها نازل‌هاي هيدروليكي و ريزپاشهاي چرخان هر دو با هم نصب شده‌اند. راننده به راحتي مي‌تواند يكي از آنها را نسبت به شرايط آب و هوايي و نوع سم انتخاب نمايد.
سمپاش‌هاي با نازل دو پاششي
يكي از آخرين پديده‌ها در طراحي سمپاش‌هاي مزرعه، عبارت از نوع خاصي از نازل‌هاست كه با مايع و هوا توأماً كار مي‌كندو مايع توسط پمپ معمولي به نازل‌ها منتقل ميشود. باد با حجم زياد و فشار كم توسط يك كمپرسور در سمپاش ايجاد ميشود. هوا و مايع در نازل‌ها با هم مخلوط شده و به طرف سوراخ كوچكي بر روي صفحه دفلكتور رانده و ذرات را به شكل بادبزن پهن مي‌پاشد.
به كارگيري سمپاشها
قبل از شروع فصل كار:
• قطعات صدمه ديده و يا خراب شده را تعمير نماييد.
• پمپ را با دست بگردانيد تا از گير نداشتن آن مطمئن شويد.
• سمپاش را به تراكتور متصل نموده و پمپ را به محور تواندهي وصل نماييد.
• داخل مخزن سمپاش را تميز كرده ، نازل‌ها را از محل خود بيرون آوريد و مخزن را از آب تميز پر كرده و شستشو دهيد.
• فيلترها را بشوييد و عوض نماييد، يك سري تميز از فيلترها را جايگزين فيلترهاي كهنه كرده و سپس مخزن را پر از آب تميز نموده و پس از راه‌اندازي سمپاش، فرم ريزش مايع از نازل‌ها را كنترل كنيد.
• مطمئن شويد كه ميزان پاشش نازل‌ها به يك اندازه باشد. براي اين كار سمپاش را به كار انداخته آب پاشيده از هر نازل را به مدت نيم دقيقه جمعآوري كنيد. با استفاده از ليوان‌هاي مدرج به دقت مقدار ريزش آب هر يك از نازل‌ها معلوم خواهد شد. هر يك از نازل‌ها را كه درست كار نكند، تعويض نماييد. در اثر كار، نازل‌ها ساييده شده و پس از مدتي بايد تعويض شوند.
• بالاخره سمپاش را كنترل كنيد كه چكه نداشته باشد.
سمپاشي
سمپاش را براي مقدار پاشش مورد نياز تنظيم نماييد. نازل‌هاي مناسب را در جاي خود قرار دهيد سپس در حالي كه سمپاش با آب تميز كار مي‌كند، فشار لازم را تنظيم نماييد.
در حالي كه محور تواندهي با 540 دور در دقيقه كار مي‌كند، سرعت مورد نظر را با انتخاب دنده مناسب به دست آوريد. با دقت دستورالعمل مواد شيميايي را كه در روي جعبه آن نوشته شده است مطالعه كنيد. از لباسهاي مناسبي نسبت به نوع سم باري محافظت خود استفاده نماييد. بخشي از مخزن را آب بريزيد و مواد شيميايي را تا محل علامتگذاري شده در ظرف به آن بيفزاييد. سپس بقيه مخزن را جهت تعيين درصد اختلاط با آب پر كنيد. براي سرعت بخشيدن به عمليات از بيرون آوردن پياله فيلتر خودداري نماييد. بعد از پر كردن مخزن پمپ را به كار بيندازيد. تا مواد را كاملاً به هم بزنيد. سپس سمپاش آماده كار مي‌باشد. اكثر سمپاشها يك كاسه مخلوط كن
دارند كه كار پر كردن مخزن با سم و آب را با ايمني بيشتري انجام مي‌دهد.
هنگام شروع كار در مزرعه، اول اطراف آن را دو بار سمپاشي كرده سپس از قسمت اصلي مزرعه، شروع و در يك جهت سمپاشي را ادامه دهيد. مسير حركت سمپاشي بستگي به جهت وزش باد، نوع محصولات مزارع اطراف و شكل مزرعه خواهد داشت. به منظور هماهنگي كار به دو انتهاي بوم يك طناب محكم دراز بسته ميشود. هنگام دور زدن در حاشيه زمين انتهاي طناب ثابت مي‌م
اند تا در دور برگشت بوم از روي آن رد شود. حركت صحيح سمپاش را در مزرعه مي‌توان با ريختن كف از انتهاي بوم و يا با علامتگذاري‌هاي ديگر مشخص كرد. در بعضي از محصولات ، خطوط كاشت، خود راهنماي حركت خواهند بود.
با نصب علامتگذار در خطي كارها، مي‌توان دو خط موازي را بدون كاشت نگهداشت، تا چرخ‌هاي تراكتور سمپاشي كننده از روي آنها حركت نمايد. از اين خطوط براي تمام كارهاي كودپاشي و سمپاشي در طول فصل رويش مي‌توان استفاده كرد. حداكثر راندمان زماني به دست مي‌آيد كه عرض كار سمپاشها و كودپاش‌ها دو برابر عرض بذر كار در نظر گرفته شود. ايجاد خطوط خالي موازي هم اين مزيت را دارد كه موقع حركت تراكتور حداقل صدمه به گياه وارد مي‌آيد و در نتيجه، محافظت بهتري از محصول خواهد شد.
تعيين ميزان پاشش در سمپاش
تعيين ميزان دقيق پاشش مواد شيميايي خيلي مهم است. سمپاشها را بيرون از مرعه به صورت ثابت و يا در حين انجام كار در مزرعه مي‌توان كاليبره كرد.
آزمايش در حالت ثابت
اين كار بدين صورت است كه سمپاش را براي مدت زمان معيني به كار مي‌اندازيم. اين مدت معادل زمان سمپاشي يك هكتار زمين است. از فرمول زير جهت محاسبه زمان لازم براي سمپاشي يك هكتار زمين استفاده مي‌نماييم.
زمان (دقيقه)
براي مثال، زمان لازم براي سمپاشي يك هكتار زمين با عرض پاشش 10 متر و با سرعت 6 كيلومتر در ساعت عبارت خواهد بود از:
دقيقه
نازل‌ها و فشار مورد نياز را انتخاب نماييد. مخزن را با آب پر كنيد و سمپاش را به مدت تعيين شده به كار اندازيد. سپس مخزن را دوباره پر نماييد و مقدار آب مورد نياز جهت پر كردن را يادداشت كنيد. اين مقدار آب، عبارت است از مقدار مصرف در يك هكتار براي وضعيت انتخابي سمپاش .
آزمايش مزرعه
كاليبراسيون در مزرعه بدين صورت است كه سمپاش را در مسافت مشخصي با دنده جلو، نازل‌هايي با فشار و اندازه معيني به حركت در مي‌آوريم. تا مقدار سم مورد نظر پاشيده شود. فاصله لازم جهت سمپاشي 5/0 هكتار زمين از فرمول زير به دست مي‌آيد.
فاصله (متر)
براي پيدا كردن عرض پاشش، تعداد نازل‌ها را به فاصله بين آنها ضرب نماييد. براي مثال، اگر سمپاشي داراي 25 نازل بوده و بفاصله 5/0 متر از هم قرار گرفته باشند، عرض پاشش عبارت است از 5/0 × 25 كه برابر 5/12 متر خواهد بود.
متر مسافت طي شده (متر) براي سمپاشي 5/0 هكتار زمين
مسافت محاسبه شده را با منبع پر پيموده ، سپس مخزن را دوباره پر كنيد و آب مورد نياز جهت پر كردن را اندازه‌گيري نماييد. مقدار سم مورد نياز براي 5/0 هكتار به دست آمده مي‌آيد. بنابراين، اگر عدد به دست آمده را دو برابر نماييد، مقدار مايع مورد نياز در يك هكتار به دست خواهد آمد.
در اثر استفاده مداوم، نازل‌ها ساييده مي‌شوند. ميزان پاشش آنها بايد در شروع هر فصل اندازه‌گيري شود. سمپاش را در حالي كه مقدار زيادي آب داخل مخزن وجود دارد به كار اندازيد.و براي مدت زمان ثابتي، آب پاشيده شده از هر نازل را به نوبت جمعآوري كنيد. براي اين كه مقدار آب جمعآوري شده از هر نازل به راحتي به دست آيد از ظروف مدرج استفاده كنيد. جهت جمعآوري آب مدت نيم دقيقه براي هر يك از نازل‌ها كافي خواهد بود. نازل‌هايي را كه بيشتر و يا كمتراز حد معين پاشش انجام مي‌دهند، عوض كنيد. قبل از آزمايش مقدار پاشش نازل‌ها و فيلترهاي مربوط بايد تميز شده باشند.
هنگام سمپاشي ، دقيق و يكنواخت بودن سرعت حركت با دنده جلو خيلي مهم است. با پيمودن مسافت 100 متر توسط تراكتور با هر سرعت و دنده‌اي كه انتخاب شده است زمان لازم به دست مي‌آيد. روش زير بدين منظور مورد استفاده قرار مي‌گيرد:
1. فاصله 100 متر را با دقت اندازه‌گيري كرده و ابتدا و انتهاي آن را با يك ميله چوبي علامتگذاري نماييد.
2. دنده‌اي مناسب جهت به دست آوردن سرعت لازم را انتخاب نموده و دور موتور را با گاز دادن به 540 دور در دقيقه برسانيد.
3. زمان لازم جهت طي مسافت 100 متر را به دقت اندازه بگيريد.
4. فرمول زير را جهت تعيين سرعت به كار ببريد.
سرعت (كيلومتر در ساعت)
مثال: كيلومتر در ساعت سرعت
5. سرعت موتور و سرعت حركت به جلو را جهت استفاده بعدي يادداشت نماييد. براي محاسبه سرعت حركت بر حسب مايل در ساعت ، مسافت طي شده 100 يارد در نظر گرفته شده و سرعت با تقسيم عدد 205 به مدت زمان محاسبه شده بر حسب ثانيه به دست مي‌آيد. براي مثال زمان لازم جهت طي 100 يارد برابر است با 68 ثانيه، بنابراين، سرعت 3 مايل در ساعت خواهد بود.
حفظ و نگهداري سمپاشها
در خاتمه روز : مواد شيميايي باقيمانده در مخزن را تخليه نموده و به جاي آن مقداري آب بريزيد. قسمت داخلي و بيرون ماشين را تميز نماييد. استفاده از لباس مناسب جهت محافظت خود را فراموش نكنيد. آب اضافي را پس از شستشو محلي غير قابل استفاده بريزيد. آب به دست آمده از شستشوي مخزن را هرگز در محلي كه ممكن است براي انسان، حيوانات، ماهي‌ها و محصولات صدمه بزند، تخليه نكنيد. و درآخر فيلترها و نازل‌ها را جدا كرده، و در جاي خود قرار دهيد.
