شاگرد خوب
شناخت اوصاف و خصوصیات شاگرد خواب، هم در جهت ارتقای کیفی کلاس مفید است، هم در مورد تشویق و توجه بیشتر به استعداد آنها، از طریق توجه به امتیازها.
این اوصاف عبارتند از:
۱ - دقت و کنجکاوی درباره مطالب درسی
۲- اعتماد به نفسی
۳- وقت شناسی
۴- ادب و متانت
۵- صراحت و بی ترسی صحبت کردن
۶- نظم در کلاسی
۷- حافظه خوب
۸ - قدرت استدلالی
۹- اطاعت از اولیای مدرسه و پدر و مادر
۱۰- پایبندی به ضوابط و مقررات
۱۱ - پرهیز از غرور و خود بینی
۱۲ - مطالعه خارج از برنامه
۱۳ - مطالعه قبلی درس و یادداشت کردن اشکالات
بحث تشویق، همراه با توجه به مسائل تنبیه و توبیخ است، ولی از آنجا که محور کار آموزشی بیشتر برپایه تشویق باید باشد، به آن بیشتر توجه می شود.
۱- تشویقی، استفاده از غریزه حساب نفس است که در همه هست.
۲- هیچ کسی بی نیاز از تشویق نیست و حتی تحسین لفظی اثرات خود را می گذارد و تشویق همیشه مالی و مادّی نیست.
۳- نیاز به تشویق در افراد کوچک و کم سن، بیش از بزرگسالان است.
۴ - نیاز به تشویق در افراد کم کار و ضعیف درسی بیش از افراد کوشا و زرنگ است.
۵ - تشویق، در هر کاری، باعث تقویت همان خواهد شد؛ خوب یابد. تشویق خوبان باعث تشویق صفات خوب، همچون نظم، خط، درسخوانی، وقت شناسی، نظافت، و... میگردد. در این باره، کلام علوی لایه بسیار جالب است: (لایکونائی الحسین والمسییٰ عبْد کی تنزلت سواء، فانٹ فی ذلک تزهيداً لأهل الاحسان في الاحسان وتدريب لأهل الاسئة... واصل في خشن الناء عليهم، فإن كثرة الذكر لجشن أفعالهم ܼ . تهزّ الشجاع وتحرّض الناکل ...» ܦ «نیکوکار و بدکار در نظرات یکسان نباشد، چرا که در این کار، بی رغبتی نیکوکاران نسبت به نیکی و تمرین و تقویت بدکاران نسبت به بدی است...... پیوسته از کارهای خوبشان یادکن، که یادکردن بسیار تحریک میکند.»
-
اثرتشویقی: در شاگرد سه ایجاد اعتماد به نفس و نشاط برای کار در معلم سه محبوبیت نزد شاگردان و قدرشناسی تشویق باید: - بجا و به اندازه باشد (بیش از حذ و کمتر از آن، لطمه میزند) - متناسب با عمل باشد (بیش از حذتملق است و کمتر، حسد) - همراه با عمل باشد (فاصله، باعث کاهش تأثیر می شود)
- گاهی باشد، نه همیشه (همیشه بودن، از جاذبه و تأثیر میکاهد)
توجه: نکات یاد شده در مورد تنبیه و کیفر نیز عینا مطرح است.
انواع تشویق: - جایزه نقدی، پول، کتاب، وسایل دیگر - با برخورد:
۱ - گفتاری: مثل گفتن کلمات: عالی، خوب، خیلی خوب، فوق العادها
۲- غیرگفتاری: لبخند، تکان دادن سر به علامت رضا، نگاه دوستانه.
۳- صوتی: آهان، هان، ها، هوم، خوب، و... تشویق غیرگفتاری، در مورد شاگردان خجالتی که از تشویق در برابر