کشور ایران با داشتن حداقل 15 همسایه، بیشترین تعداد همسایه را پس از روسیه و چین در دنیا دارا میباشد که با تمام همسایه های خود مرز مشترک آبی دارد .(Maleki, 2005) از 8755 کیلومتر مرز ایران با کشورهای همسایه اش، نزدیک به 22 درصد آنرا 26 رودخانه کوچک و بزرگ مرزی تشکیل میدهد.

همچنین ایران با 7 همسایه خود مرز رودخانهای دارد که بزرگترین مرز رودخانهای ایران با همسایگانش مربوط به رودخانه ارس – مرز مشترک ایران و ارمنستان و آذربایجان بطور 475 کیلومتر- و کوچکترین مرز رودخانهای مربوط به رودخانه دریرج بطول 5.2 کیلومتر – قمستی از مرز مشترک ایران و عراق-میباشد. علاوه بر تعداد زیاد همسایگان و رودخانههای متعدد مرزی ایران، همسایگی با عراق و افغانستان که در بدترین شرایط جنگ و ناامنی به سر میبرند نیز شرایط مرزی ایران را بحرانیتر کرده است(.(Mianabadi & Mostert, 2011 گذشته از این موارد، ایران موقعیت ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک بسیار مهمی در بین ذخایر انرژی خلیج فارس و دریای عمان برخوردار است.

لذا با توجه به موارد فوق، میتوان به راحتی نتیجه گرفت که ایران یکی از پر تنشترین مسائل مرزی را در دنیا دارا میباشد .(Mojtahed-Zadeh, 2007)

اما آنچه که شرایط فوق را حادتر نموده است، بحران کمبود آب در منطقه است که صلح در منطقه را بطور جدی تهدید مینماید. با توجه به نیاز شدید آبی و کمبود آب، پیش بینی میگردد که بحران کمبود آب، یک عامل مهم در تنشها و تضادهای آتی منظقه خواهد بود .(Mojtahed-Zadeh, 2007) تحت این شرایط، استفاده معقولانه و عادلانه از منابع آبی مشترک بینالمللی مانند رودخانه های دجله و فرات، هیرمند، اترک و آمودریا در قلب تنشها و درگیریهای سیاسی- اجتماعی بین کشورها قرار خواهد گرفت و میتواند عمیقاً بر روابط حال و آینده این کشورها اثر گذارد. به بیان دیگر، ایران نه تنها از کمبود آب در منطقه و ناامنی در همسایگانش رنج میبرد؛ بلکه بشدت درگیر تنشهای سیاسی است که بدلیل استفاده بیش از حد و غیرعادلانه از منابع آبی مشترک توسط برخی از کشورها ایجاد میگردد.