در زمان وقوع حوادث (زلزله)

پس از وقوع زلزله و با گذشت تنها یک روز، مدیران، با بحران فاضلاب هاي انسانی روبرو خواهندبود. این بحران خود زیـر مجموعه بحران هاي بهداشتی و بیماري هاي واگیر دار و بحران هاي روانی ناشی از بوي تعفن و آشفتگی در سایت هـاي اسکان موقت خواهد بود. بحرانی که قادر است تاموجب برافروختن اتش بحران هاي اجتماعی نیز گـردد، کافیـست توجـه کنیدکه حداقل در روز، هر انسان نیاز به دوبار استفاده از سرویس هاي بهداشتی و استفاده از حـداقل ده لیتـر آب جهـت نظافت شخصی داشته باشد، به شرطی که حمام را در نظر نگرفته باشیم که در یک اجتماع پنج میلیونی ایـن میـزان آب یعنی پنجاه میلیون لیتر که برابر است با دوهزار و پانصد تریلی با حجم بیست هزار لیتر فاضلاب که می بایـست از سـطح شهر جمع آوري و دفع گردند.

حال اگر بخواهیم بصورت تخصصی با این مشکل روبرو شویم می بایست در ابتدا به شبکه هاي جمع آوري و دفع فاضلاب در شهرها نظري اجمالی انداخته و سپس به تغییرات حاصله از زلزله بـر شـریان هـاي مـذکور توجـه کـرده و برنامـه اي متناسب براي آن طراحی کنیم.

همانطور که می دانیم استراتژي مسیرگذاري شبکه هاي فاضلاب و نحوه جمع آوري و هدایت فاضلاب توسط فاضـلابروها بصورت ثقلی می باشد یعنی شریان جمع آوري فاضلاب مسیري معکوس توزیع آب را طی می کند، بنـابراین در ابتـدا از واحدهاي مسکونی شروع می کنیم، پس از زلزله بجز واحدهایی که در برابر زلزله مقاومـت کامـل مـی کننـد و صـدمات جبري سازه اي نمی خورند، مابقی ساختمان ها بعلت نوع سیستم سنتی لوله هاي جمع آوري فاضلاب، بـر اثـر شکـست لوله ها قابلیت استفاده از سرویس هاي بهداشتی را از دست خواهند داد، در صورتی که براي هـر فـرد در تهـران مـصرف سرانه ده لیتر در نظر بگیریم ما با پنجاه میلیون فاضلاب در روز روبرو هستیم که مـی بایـست بـراي جمـع آوري و دفـع موقت آن توسط سرویس هاي بهداشتی عمومی به مردم سرویس بدهیم و این به یعنی حداقل ده هزار چـشمه سـرویس بهداشتی که به هر پانصد نفر در روز هر چشمه سرویس بدهد و اگر هر بیست چـشمه را یـک سـرویس عمـومی در نظـر بگیریم تعداد پانصد سرویس بهداشتی طراحی شده براي زلزله، که داراي سیستم تصفیه فاضلاب مدفون و ضد زلزله بوده و در صورت ریزش چاه هاي جاذب قادر به ارائه سرویس پیوسته می باشد لازم داریم.

علاوه بر این مساله، فرو ریزش و اسنداد نقاط شبکه فاضلاب نیز مشکل دیگري اسـت کـه ممکـن اسـت در زمـان زلزلـه بوجود آید، چرا که مکان یابی و رفع اشکال آن شاید تا چند هفته طول بکشد. همچنین فاضلاب هاي صنعتی و شیمیایی و نیز فاضلاب هاي سطحی که ناشی از باران هستند میتواند بر مشکلات ما بیفزاید که توجه به آن ها الزامی اسـت. نکتـه مهم دیگر، وجود تصفیه خانه هاي فاضلاب در سیستم فاضلاب شهر می باشد که در هر حالت مـی بایـست داراي تـوان بهره برداري لازم پس از زلزله نیز باشد.

در پایان وجود پرسنل بهره بردار و نیروهاي انسانی کارآمد که می توانند پس از زلزله به باز نمودن شبکه فاضلاب کمـک نمایند و نیز امکاناتی که براي آنها از پیش تهیه نموده ایم، از تجهیزات و آموزش هـاي مـرتبط تـا نقـشه هـا و اطلاعـات حیاتی پیرامون آنچه در شهر اختیار داریم نیز می بایست مورد توجه کافی قرار گیرد.