توصیه ها و پیشنهادات کلی
در تکمیل مطالب فصول گذشته و به منظور دستیابی سریع تر به نکات کلیدی ارائه شده توصیه و پیشنهادهایی بدین شرح بیان می شود:
- توصیه ی اکید آن است که حتماً حمایت مالی مناسبی برای تحقیق خود پیدا کنید. تعریف پروژه در دانشگاه به صورت یک طرح تحقیقاتی هم از نظر مالی و هم به لحاظ علمی حایزاهمیت است. سعی کنید کارتان به صورت یک طرح تحقیقاتی مطرح شود (در یک دانشگاه یا هر جای دیگر). همچنین باید بتوانید از آن یک یا چند مقاله در نشریات علمی چاب نمایید.
- به جاست در ابتدای رساله چند صفحه به تعاریف و مفاهیم اختصاص داده شود و منظور خودتان را از موضوع مورد نظر بیان کنید. این امر در ابتدای کار نیز اهداف شما را با استاد راهنما همسو می نماید.
- از نکات مهم در ابتدای کار آن است که حرفها و طرح های خود را با استاد راهنما مطرح نموده و با او هم نظر باشید. در این صورت بعدا کار راحت تر خواهد بود. بنابراین، در ابتدای کار اصل را بر رفع ابهامات و مجهولات بگذارید.
- به زبان ساده پیشنهادات اولیه را بنویسید. خودتان را با لغات مشکل درگیر نکنید، معنای مورد نظرتان را خیلی ساده بیان کنید، ابهامی باقی نگذارید، از زیرنویس استفاده کنید و منظور خود را از هر موضوعی بگویید.
-از به کار بردن عباراتی چون " بعضی معتقدند "پرهیز نمایید، مشخص کنید این بعضی ها چه کسانی هستند و درباره آنها توضیح دهید. لذا منظور خودتان را باز و ساده بنویسید. چیزی را در پرده ابهام نگذارید.
- در امتحان جامع استادان معتقدند دانشجو باید بتواند سوال را دوباره با زبان خودش بنویسد و به آن پاسخ مناسب بدهد. لذا در رساله هم سعی نکنید مطالب را کتابی بنویسید، بلکه به صورت تحلیلی و منطقی مطالب را بیان کنید.
-مقیاس کار باید حتماً از کوچک به بزرگ باشد، مثلاً اگر در شهرسازی رساله می نویسد، از مقیاسی کوچکتر از مقیاس شهر شروع کنید. مثلا به جای شهر، میدان یا یک خیابان را مورد مطالعه قرار دهید.
-هدف را به نحوی انتخاب کنید که در مدت معینی به نتیجه برسید.
- منابع مختلف و عقاید متفاوت را بخوانید.
- ممکن است در ارتباط با موضوع مورد نظر شما چند مورد مطالعه وجود داشته باشد، سعی کنید انها را بررسی نمایید.
- روش تحقیقی را شفاف و روشن بیان کنید
- نمی شود از آثار گذشته نتیجه ی ضابطه مندی برای امروز گرفت. سعی کنید آثار گذشته را به روز کنید و سپس نتیجه ی متناسب با زمان را از آنها استخراج کنید.
- اگر می خواهید ضوابطی را ارائه دهید سعی کنید حد آن را در رساله معلوم سازید برای کجا ؟ در چه زمان هایی ؟ و....
- باید توجه به هدف رساله به تنظیم و جهت دهی فرضیه ها، روش تحقیق، آزمون فرضیه ها، و موارد دیگر بپردازید. نباید هدف اصلی رساله گم و کمرنگ شود.
- روش تحقیق باید از کلیات به اصل موضوع منتهی شود و مشخصاً توضیح دهد برای مطالعه ی خاص چه روشی را پیشنهاد میکند، به گونه ای که دیگران بتوانند به آن استناد نمایند.
- از تکرار مطالب به شدت جلوگیری شود.
- سعی کنید آنچه را که ضرورتی جهت طرح در متن رساله ندارد به پیوستها منتقل نمایید.
- شکل ظاهری رساله بر اساس مصوبه و ابلاغ دانشکده یا دانشگاه صورت گیرد و نه به صورت سلیقه ای.
- سعی کنید در مرحله ی تدوین و نگارش نهایی ادبیات نوشتاری را جایگزین ادبیات گفتاری نمایید.
- دقت کنید که فصل بندی رساله ی شما باید حاکی از روند تعیین شده ی کار باشد، به سیر منطقی و انسجام این فصول توجه نمایید.
- از انتقال بی مورد و بی جای مطالب به قسمت پیوست، یا برعکس، پرهیز نمایید، سعی کنید هر مطلبی را در جای خود ارایه کنید.
- بسیاری از مطالبی که برای شما روشن است و بیان نمی کنید ممکن است خواننده را در ابهام قرار دهد، به افراط و تفریط ها در زیاده گویی و توضیح واضحات یا کم گویی و ابهام در ارایه توجه نمایید.
- در قلمروی تحقیق و محدودیت های کارتان سعی کنید جانب اعتدال را مراعات کنید؛ رعایت تواضع علمی و غلو نکردن از یک سو و کوچک نشمردن از آن سوی دیگر ج همچون ذکر همه ی ضعف های مطالعه ج که باعث زیر سوال رفتن رساله شما می شود.
هر چه را که ضروری نیست حتما نباید نوشت و از نوشتن توضیح واضحات احتراز کنید، مگر در مواقع استثنایی که ضرورت دارد.
- در ارجاع به فصول گذشته، منابع، پانوشتها، پی نوشتها و یا آوردن اسامی لاتین در متن رساله بر اساس قاعده ای که گروه، دانشکده یا دانشگاه شما ابلاغ کرده است عمل نمایید؛ در غیر این صورت، روش ارجاع شما براساسی دستورالعملهای معتبر مراجع دیگر باشد. در انشای کلمات و عبارات به ویژه در قسمت تقدیر و تشکر اغراق نکنید. همچنین بهتر است صرفاً به نام کسانی که نقش تعیین کننده تری در رساله شما داشته اند اکتفا نماید.
سخن پایانی
انجام آخرین اقدام لازم جهت دریافت درجه ی دکتری و کارشناسی ارشد مستلزم تدوین رساله ی نهایی است که خود منوط به طی مراحلی است که در این کتاب به آن اشاره شده است. مرحله مقدماتی اقداماتی چون انتخاب اولیه ی موضوع، انتخاب استاد راهنما و تهیه ی طرح پیشنهادی تحقیقاتی و مراحل تصویب آن را شامل میگردد. همانطور که اشاره شد پیشنهاد طرح تحقیقاتی که مهمترین اقدام عملی در این مرحله از فرآیند تکمیل دوره ی دکتری و کارشناسی ارشد است، باید از درون مایه ای تحقیقاتی و پژوهشی برخوردار باشد، زیرا ماهیت این دوره چیزی جز این نیست. مرحله ی تکمیلی فرآیند انتخاب موضوع تحقیق، بیان مقدمه و معرفی یک رساله، سابقه ی موضوع تحقیق را در برمیگیرد. و مرحله ی سوم یا پایانی تدوین رساله، مربوط به تدوین و نگارش نهایی رساله بوده و نحوه ی دفاع از آن را مورد توجه قرار میدهد. دانشجوی تحصیلات تکمیلی با فرآیندی مستمر مواجه است. فرآیندی مبتنی بر دو رکن تفکر و عمل و نیز ابعادی متنوع همچون ابعاد روانی شور و شوق، علاقه به تحقیق، انجام کاری مستقل، خستگی و دلسردی، احساس رضایت و راحتی و نظایر آن. از سوی دیگر ابعاد عملی نظیر برنامه ریزی، زمان بندی، مدیریت منابع و پیمودن مراحل تحقیق مبتنی بر مدیریت تحقیق او را به چالش وامی دارد. به این سبب، باید آمادگی های لازم جهت مقابله با این شرایط را در خود پرورش داده و به توانمندی ها و قابلیت های خود برای همسازی و هماهنگی با آن بیفزاید. همچنین نقاط ضعف احتمالی خود را شناسایی و نسبت به کاستن یا از بین بردن آنها اقدام نماید. در این صورت میتواند امیدوار باشد که تحقیقی نو و رسالهای در خور را تدوین نموده و لایق اخذ مدرک دکتری و کارشناسی ارشد در رشته ی خود گردیده است.
Abstract
To compose the dissertation is the last move toward winning a doctorate & master degree, for which one needs to take the three steps as following: Initial step includes activities such as taking up a primary subject, choosing the best supervisor, preparing the proposal and doing all the other things to get it approved. Proposal formulation, that is the most important part at this stage, should inherit research character. Supplementary step embraces the process of taking a research subject, presenting a preface and a general introduction of the dissertation, explaining the background, master thesis & and finally pondering all the research methods to write up doctorate. The end step is about how to write a
paper and the way we might present it orally.
In fact a doctorate or master student faces a continuous process which has been built on thought and also on various aspects such as a psychological tend for doing self supporting research activity having a sense of prostration and disappointment and at the sometime satisfaction and freedom. On the other hand practical features(e.g. programming, Timing, and resource management) bring him a real challenge: therefore he should come up with enough readiness too meet with this environment and to be adjusted with it. He or she also has to anticipate potential weaknesses and do his best to resolve them. master degree & Fulfilling all said above he or she may hope to present a new admirable research which is worthy of a
doctorate.
پیوست1
8-نظرکمیته تخصصی گروه
