بخشی از مقاله
جلوگیری با آمپول
روش اول **آمپول مگسترون
یک روش تزریقی جلوگیری از بارداری است و با تزریق آن تا سه ماه از بارداری پیشگیری خواهد شد. مکانیسم عمل آن مشابه قرصهای ضد بارداری می باشد و اثر بخشی آن بیش از 99 درصد است. با توجه به فاصله زیاد بین تزریقها و نداشتن مشکلاتی که خوردن قرصها دارند مانند فراموش شدن – سر موقع خوردن و غیره روش خوبی جهت جلوگیری می باشد احتیاطها و عوارض آن تقریبا مشابه عوارض قرصهای بارداری است که در قسمت مربوطه توضیح داده شده است بهتر است
کسانی که تازه ازدواج کرده اند در ابتدا از قرصهای جلوگیری از بارداری استفاده نمایند و در صورت عدم بروز عارضه نسبت به تزریق این آمپولها اقدام نمایند
روش دوم ** آمپول سیکلوفم
روش دیگری است که با تزریق آن خانمها می توانند از بارداری جلوگیری کنند و زمان جلوگیری با تزریق این آمپول یک ماه می باشد و اثر بخشی آن 99 درصد است بدیهی است که برای ادامه روش باید ماهی یکبار این آمپول تزریق شود
پيشگيري با مگسترون
DMPA يا مگسترون يك روش تزريقي پيشگيري از بارداري است. اينآمپول حاوي ماده موثره دپ ومدروكسي پروژسترون استات است و تا سه ماه از بارداري پيشگيري مي‌نمايد. مگسترون از طريق 3 مكانيسم زير، تاثير خود در پيشگيري از بارداري را اعمال مي‌كند:
)1 جلوگيري از تخمك‌گذاري
)2 دشوار نمودن رسيدن اسپرم به رحم از طريق افزايش غلظت ترشحات دهانه رحم
)3 تاثير بر مخاط داخلي رحم (اندومتر.)
اثربخشي اين روش در سال اول استفاده بيش از 99/7 درصد است.
مزاياي استفاده از مگسترون:
اثربخشي بالا
آساني استفاده
فاصله‌هاي استفاده نسبتاً طولاني‌مدت (هر 3 ماه يك بار)
اين روش براي افرادي كه با استفاده مداوم و هر روزه از يك روش مشكل دارند، مانند افراد فراموشكار، مناسب است
كاهش ابتلا به سرطان‌هاي رحم و تخمدان، بيماري‌هاي التهابي لگن، كم‌خوني، فيبروم رحم، اندومتريوز، حاملگي خارج از رحم، كانديديازيس (نوعي بيماري قارچي واژن)، سندرم قبل از قاعدگي (پي.
ام.اس) و درد زمان قاعدگي
افزايش ندادن عوارض استروژني به دليل نداشتن استروژن
مناسب براي افراد مبتلا به ديابت و بيماري تيروييد
قابل استفاده در هر دوره سني
قابل استفاده در دوران شيردهي
افزايش شير مادر
تداخل نداشتن با تماس جنسي
عدم نياز به قطع مصرف قبل از اعمال بزرگ جراحي
مناسب براي بيماران تشنجي (اگر با مصرف داروهايي مانند كاربامازپين و فني تويين هم‌زمان نباشد.)
معايب اين روش هم عبارتست از:
تاخير در بازگشت باروري
لزوم تزريق در فاصله‌هاي زماني سه ماهه
عدم پيشگيري از بيماري‌هاي مقاربتي ازجمله ايدز
احتمال افزايش وزن
آمنوره (قطع عادت ماهيانه)
نحوه از استفاده از مگسترون
زمان شروع استفاده:
در زمان قاعدگي: اولين تزريق (شروع استفاده از روش) در يكي از پنج روز اول قاعدگي انجام مي شود و تا يك هفته نيز از يك روش كمكي مانند كاندوم استفاده مي‌شود.
در مادران غيرشيرده: اولين تزريق بلافا
صله پس از زايمان و تا 3 هفته پس از آن امكان‌پذيراست و نيازي به برگشت قاعدگي نيست.
در مادران شيرده: در صورت قاعده نشدن و تغذيه انحصاري شيرخوار با شير مادر و انتخاب مگسترون به عنوان روش پيشگيري از بارداري، مصرف آن بايد 6 هفته پس از زايمان آغاز شود ولي در صورت قاعده شدن، تزريق بايد در يكي از پنج روز اول قاعدگي انجام شده و تا يك هفته نيز از يك روش كمكي، مانند كاندوم استفاده شود.
به دنبال قطع روش: اگر فرد در پنج روز اول دوران قاعدگي مراجعه كند، مي‌توان بلافاصله مگسترون را تزريق نمود، در غير اين صورت تا فرارسيدن دوره قاعدگي بعدي (براي تزريق آمپول) كاندوم در اختيار فرد قرار داده خواهد شد.
چگونگي استفاده از مگسترون:
-1 يك آمپول 150 ميلي‌گرمي مگسترون هر 3 ماه يكبار تزريق مي‌شود.
اگر متقاضي در محدوده فاصله زماني 2 هفته زودتر و يا 2 هفته ديرتر از موعد مقرر مراجعه نمايد، مي‌توان ضمن تاكيد بر لزوم رعايت زمان تعيين شده، آمپول را تزريق كرد.
-2 قبل از تزريق و براي به وجود آوردن سوسپانسيون يكنواخت، بايد ويال يا آمپول را به شدت تكان داد.
-3 تزريق اين آمپول عضلاني (بالاي عضله بازو يا باسن) و عميق (با استفاده از سرسوزن بلند) است. محل تزريق نبايد ماساژ داده شود.
آزمايش‌ها و معاينه‌هاي لازم:
-1 اندازه‌گيري وزن و قد و محاسبه شاخص توده بدن.
-2 اندازه‌گيري و ثبت فشار خون. (فشار خون كنترل شده از موارد منع مصرف نسبي است.
در پيگيري‌ها به تغيير فشار خون دقت شود.
)
-3 انجام پاپ‌اسمير.
-4 اندازه‌گيري‌چربي‌هاي خون (يكبار.) اگر چربي بدن از 200 ميلي‌گرم در دسي‌ليتر بيشتر بوده و دو فاكتور خطر عروقي و يا اختلالات نادر چربي خون وجود داشته باشد، آغاز استفاده از روش توصيه نمي‌شود.
توجه: اگر انجام آزمايش و معاينه‌هاي فوق در اولين مراجعه ممكن نباشد، مي‌توان اولين نوبت آمپول را تزريق كرد. بايد به خاطر داشت كه انجام بررسي‌هاي يادشده در فاصله زماني سه ماه پس از تزريق اول صورت دارد.
احتياط هنگام استفاده از مگسترون
بروز هريك از علايم زير نشان‌دهنده ضرورت مراجعه فوري به بيمارستان است.
)1 خونريزي شديد يا طولاني (دو برابر شدن مقدار و يا مدت زمان قاعدگي در مقايسه با قاعدگي‌هاي قبلي) ، )2 سردرد شديد همراه با تاري ديد، )3 زردي چشم و پوست، )4 تاخير قاعدگي (در فردي كه حين استفاده از مگسترون قاعدگي مرتب داشته است) ، )5 افزايش فشار خون.
اين موارد نيز بايد در مراجعه‌هاي بعدي فرد مورد پيگيري قرار گيرد:
در صورت تاخير بيش از 2 هفته براي تزريق بعدي و وجود قاعدگي ماهيانه در طول استفاده از اين روش، بررسي احتمال بارداري و استفاده از يك روش ديگر (مانند كاندوم) تا قاعدگي بعدي ضروري است.
O در موارد قطع قاعدگي (آمنوره) در استفاده‌كنندگان از روش بايد به فرد، اطمينان داده شود كه اين مسئله عادي و بي‌خطر است. همچنين فرد بايد مطمئن شود كه قطع قاعدگي دليل وجود بارداري نيست.
O در صورت بروز لكه‌بيني يا خونريزي بين دوره‌هاي قاعدگي هم، بايد به فرد اطمينان داده شود كه اين عارضه، شايع و بي‌خطر بودن است ولي اگر خونريزي ادامه يابد، بايد به پزشك مراجعه شود.
O سابقه سردرد شديد (ميگرن) ، مانع استفاده از مگسترون نيست. اگر مصرف آمپول باعث شروع و يا تشديد سردرد، تاري ديد، از بين رفتن موقت بينايي، برق زدن در چشم، ديدن خطوط زيگزاگي و يا اختلال در تكلم و حركت همراه شود، استفاده از يك روش غيرهورموني هم توصيه مي‌شود.
O اگر مشكلي وجود نداشته باشد و فرد ما
يل به ادامه استفاده از مگسترون باشد، پس از سه ماه، براي تزريق نوبت بعدي مراجعه نمايد.
نكته )1 استفاده از مگسترون پيش از زايمان اول، ممكن است باعث تاخير در بازگشت باروري شود.
نكته )2 مصرف آن در افراد زير 16 سال، با توجه به احتمال اثر منفي بر رشد استخواني توصيه نمي‌شود.
حاملگي هم‌زمان با استفاده از مگسترون:
اگر هم‌زمان با استفاده از مگسترون بارداري اتفاق بيافتد، احتمال افزايش مرگ‌ومير نوزادي‌به علت كاهش وزن نوزاد هنگام تولد وجود دارد.
بنابراين در بارداري‌هاي هم‌زمان با استفاده از اين روش، نياز به مراجعه متخصص زنان است.
برگشت باروري پس از قطع روش:
ممكن است بازگشت باروري پس از قطع استفاده از روش با تاخير مواجه شود، اين تاخير به طور معمول حدود 8-9 ماه پس از آخرين تزريق به طول مي‌انجامد.
ولي تزريق مگسترون ناباروري دايمي ايجاد نمي‌كند.
اگر فرد نخواهد باردار شود و نيز مايل به ادامه استفاده از مگسترون نباشد، عليرغم تاخيري كه در بازگشت باروري با استفاده از مگسترون پس از پايان مدت 3 ماهه وجود دارد، بايد از يك روش ديگر پيشگيري از بارداري استفاده نمايد.
