راهنماهای موضوعی
راهنماهای موضوعی وب، پایگاه هایی هستند که اطلاعات صفحات یا سایت های وب منتخب را توسط نیروی انسانی در پایگاه خود نمایه می کنند. در راهنماهای موضوعی وب، فرایند شناسایی، بررسی، تجزیه و تحلیلی، ارزیابی و نمایه سازی صفحات یا سایتهای وب توسط نیروی انسانی و براساسی معیارهای از پیش تعیین شده انجام می شود (کوشا، ۱۳۸۱ الف: ۲۶). از آنجایی که فرایند نمایه سازی و تجزیه و تحلیل صفحات وب توسط نیروی انسانی متخصص انجام میگیرد، اطلاعات نمایه شده در پایگاه راهنمای موضوعی وب از کیفیت بالاتری نسبت به موتورهای کاوش برخوردار است. علاوه براین، رویکرد نمایه سازی انسانی در راهنماهای وب، سبب شده است که آنها نسبت به موتورهای کاوش که فرایند گردآوری اطلاعات در آنها به صورت خودکار و ماشینی صورت می گیرد، از ریزش کاذب بسیار کمتری برخوردار باشند (کوشا، با ۱۳۸۱: ۴۳۴).
ابر موتورهای کاوش
برخلاف موتورهای کاوش و راهنماهای منفرد، ابر موتورهای کاوش خود پایگاه اطلاعاتی ندارند و به جمع آوری و جستجوی صفحات وب از طریق روبات ها نمیپردازند. کاری که ابرموتورهای کاوش می کنند، فرستادن همزمان واژه (های) جستجو به پایگاه چند موتور کاوش یا راهنمای منفرد در شبکه جهانی وب است. به طور مثال از طریق ابر موتور کاوش متاکراولر، میتوان از طریق واسط جستجوی واحد، به طور همزمان در پایگاه ۱۳ موتور کاوش منفرد به جستجو پرداخت (کوشا، با ۱۳۸۱: ۴۳۶).
در بیانی کلی می توان گفت که در حوزه فناوری ذخیره و بازیابی اطلاعات در وب رویکردهای نمایه سازی متفاوتی وجود دارد از جمله نمایه سازی محتوا محوری (بر مبنای کلیدواژه های متن)، استناد محوری (مبتنی بر تحلیل پیوندها)، معنا محوری (توجه به مفاهیم انتزاعی) شامل نمایه سازی معنایی پنهان (رویکرد ریاضی) و نمایه سازی بر مبنای هستی شناسی لغوی (رویکرد زبان شناختی) (شریف، ۱۳۸۴: ۱۲۹). هرکدام از این رویکردها مزایا و معایبی دارند که توجه به آنها در جامعیت و مانعیت اطلاعات تأثیرگذار است.