در ابتدای سمینار چون مخاطبین هنوز به خوبی روی محلی های خود مستقر شده اند و یا در حال صحبت و صرف قهوه یا چای می باشند، ضرورت دارد دانشجو به نحوی توجه آنها را جلب کند و مخاطبین را مدیریت نماید. بهتر است جلب توجه شنوندگان با مطلبی شروع شود که در شنوندگان جذبه و علاقه ایجاد نماید. این کار ممکن است با بیان کلی مسئله مورد نظر در قالب یک تا دو اسلاید یا بیان یک سؤال علمی یا یک جمله تحریک کننده عملی شود. دانشجو ممکن است برای رسیدن به این هدف به تشریح بیشینه کار تحقیقی خود بپردازد. باید به خاطر داشت بسیاری از شنوندگان علاقهمند به شنیدن خلاصه ای از وضعیت موجود دانش در موضوع سمینار هستند.
معرفی مضمون موضوع سمینار برای وادار کردن مخاطبین به فکر روی آن و معرفی ساختار سمینار به مخاطبین توصیه شده است. این دو مورد به مخاطبین اجازه خواهد داد که بدانند چه چیزی را قرار است دنبال کنند. معرفی ساختار خود به معرفی موضوع کمک میکند. . در شروع سمینار باید هدف را به طور دقیق، ساده و مختصر بیان نمود. در طی یک سمینار نباید به اهداف زیادی اشاره شود. ارائه یک یا سه هدف کفایت میکند. در هر صورت دانشجو باید هدف اساسی را مشخص و حداکثر دو هدف جانبی دیگر را مشخص کند. دانشجو باید همه تلاش خود را به تمرکز روی هدف در طول سمینار مصروف دارد. با این حال دانشجو باید وقت کافی (حدود ۳۰ درصد کل وقت) را جهت بیان جنبههای عمومی کار تحقیقی خود در نظر گیرد. این بهترین فرصت برای دانشجو است تا با بیان سؤالات علمی آنها را به خوبی و به وضوح به شنوندگان بشناساند و همزمان نتیجه گیری کار تحقیقی خود را (در صورت علاقه) بیان کند.
با این کار وی باعث میشود شنوندگان بهتر نتایج او را دنبال کنند و فعالانه به وی گوش دهند و نتیجه کلی کار دانشجو را پیش بینی کنند. باید به خاطر داشت که ارائه سمینار علمی، ارائه یک داستان کاراگاهی نیست که در لحظه آخر برای شنونده معمای آن حل شود. در اواسط سمینار بهتر است دانشجو به شرح اصلی پیکره سمینار خود بپردازد و روی موضوع سمینار متمرکز شود. دانشجو نباید همه نتایج را مورد بحث قرار دهد و تنها به بیان نتایج کلیدی و بحث آنها بپردازد. وی نباید تنها اعداد و ارقام ارائه کند، بلکه باید سعی کند. آنها را تفسیر کند تا مطلب روشن شود (جدول های بزرگ حاوی اعداد زیاد مناسب نیستند).
نتیجه گیری باید به گونهای بیان شود که حاضرین مجدداً به گفته های دانشجو توجه کافی داشته باشند. پایان سمینار معمولا در سمینارهای علمی براساس زمانی تعیین می شود که از قبل به دانشجو اطلاع داده شده است و یا در آیین نامه ای ذکر شده است. با این حال به طور کلی زمان در طولانی بودن یک سمینار بیمعنی یک سمینار طولانی، نطقی است که طولانی می شود و یک سمینار کوتاه، نطقی است که مستمع انتظار پایان آن را دارد. به طور سر انگشتی می توان با نگاه در چشم های مستمعین، فکر آنان را خواند و متوجه شد که آیا حواس آنان معطوف به سمینار است یا خیر؟ تنها بدین وسیله می توان دریافت که سمینار طولانی بوده یا کوتاه. ممکن است یک سمینار ۲۰ تا ۴۰ دقیقه ادامه داشته باشد، اما اگر مستمع خود را مشتاق به ادامه آن بداند، دیگر مدت زمان برای او بی معنی است. پس طولانی یا کوتاه بودن یک سمینار را نمی توان با واحد زمان سنجید. به جای نگاه کردن به ساعت خود در خلال سمینار، به دستهای مستمعین نگاه کنید. اگر آنها در حال نگاه کردن به ساعتشان .میباشند، باید دانست که باید به سمینار خود پایان داد بخش پایانی سمینار بخش اصلی سمینار را تشکیل می دهد. دانشجو در پایان باید هنرمندانه چگونگی به پایان رساندن سمینار را به نمایش بگذارد.