قواعد و اصول نقد

نکاتی که هنگام نقد یک اثر باید رعایت کرد:

چگونگی نقد کردن در کار نقادی، قاعده و اصولی هست که پیروی از آن، نقادیها و نکته سنجیهای نویسندگان و شاعران و پدید آورندگان آثار را در حق یکدیگر تا حدی تحت ضابطه و ترتیب علمی می آورد و رهنمون میدهد. کلمه «نقد» در لغت به معنی «بهین چیزی برگزیدن)، و نظر کردن است. در دراهم تا در آن به قول، اهل سره را از ناسره بازشناسند و از دیرباز این کلمه در فارسی و تازی بر وجه مجاز در مورد شناخت محاسن و معایب کلام به کار رفته و در اصطلاح، شناخت ارزش و بهای آثار و شرح و تفسیر آن است؛ به نحوی که معلوم شود که نیک و بد آن چیست و منشا آنها کدام است.

اساساً بررسی و نقد منطقی و به دور از خب و بغض یک اثر منتشر شده  علمی از جهات مختلف سودمند است و کمترین بهره اش این است که صاحب اثر را به موارد خطا هدایت میکند و فایده  عمومیش نیز می تواند جلوگیری از اشاعه  خطا باشد. اما شیوه  مشروع و معقول در نقد آن است که: ناقد ضمن اعتنا به بری بودن خود از عیوب، اشکالهایی که به اشخاص یا مطالب آنان تشخیص داده است،

با صمیمیت و با خلوص کامل و به شیوه  ادب و ملاطفت مطرح میسازد و با وسعت نظر و دیدی علمی و فرهنگی و فارغ از برخوردهای خصومت آمیز و اختلافات سلیقه ای و جلوه و جمال دادن به خود به قضاوت می پردازد و در مقام کمک به رفع آن و راهگشایی برای مؤلف در اصلاح تألیف، همدلی و همراهی می کند و میکوشد در نتیجه  بلوغ ناشی از دهها سال آزمون و حذف خطا، ذهنیات خود را با ظرفیتی محدود و با شتاب، حقیقت نپندارد و عنان قلم رها نکند و بی پروا نراند و بوق و کرنا نکند تا اگر یک حرف حسابی هم دارد مورد توجه قرار گیرد.