البته معادل سازی، کار فرهنگستان زبان یا ادیبان فرزانه و زبانشناسی است که بدرستی از عهدهٔ این کار برآیند. به علاوه یک واژه، در کاربردهای مختلف، شاید معادلهای مصطلح مختلفی داشته باشد، که باید سراغ رایجترین آنها رفت، مثلاً به کلمهٔ سوء و سین (به معنای بد) در این تعبیرها دقت کنید: سییٰ التربیه : بی تربیت - --- سوء تغذیه رفتار ناپسند بدنامی بدرفتاری

نية سيئة : سوء نيت

(سین» در این کلمات و تعابیر، همه از ریشهٔ واحد است، ولی در معادلها، گاهی کلمات مختلفی باید گذاشت که همیشه کلمهٔ «بد» معادل مطلوب آن نیست. نمونهٔ دیگر واژهٔ «افتتاح » است که در اصطلاحهای مختلف، برابرهای گوناگون باید برایش برگزید؛ مثلا: افتتاحیهٔ (در اصطلاح روزنامه نگاری): سرمقاله رأسمال الافتتاح (در تجارت): سرمایهٔ اولیه افتتاح الحساب (در امور بانکی): افتتاح و بازکردن حساب به همین جهت، یافتن و تشخیص « تشابه»های هر دو زبان و نیز «تفاوت » های آن، در کیفیت جمله بندی و قواعد نگارشی و کاربرد اصطلاحات و لغات، از نیازهای عمدهٔ مترجم است. مشکلی مترجم تازه کار، انتخاب واژهٔ مناسب، از میان واژه های معادل و هم معناست.

البته گاهی هم برای یک کلمه، ترکیب یا اصطلاح، معادل شناخته شده ای نیست. اگر مترجم، ادیب و زبانشناسی باشد، می تواند واژهٔ برابر و معادل وضع کند. این اصطلاحسازی باید منطبق بر قواعد ادبی زبان مقصد باشد. اصطلاحسازی در موارد نبود واژههای معادل، اغلب در متون و موضوعات علمی و فنی و ابزار و ادوات صنعتی پیش میآید.

ویژگی های ترجمهٔ آزاد یا تحتاللفظی در ترجمه، سه شیوه مطرح است: ۱ - ترجمهٔ ازاد ۲ - ترجمهٔ تحت اللفظی و لفظ به لفظ ۳- ترجمه جمله به جمله ترجمهٔ آزاد،

گرچه گاهی زیباتر است و مترجم، مضمون و محتوا را گرفته، با بیان و قلم خودش آن را می نگارد، ولی دقیق نیست و نمی توان محتوای اینگونه ترجمه ها را به حساب مؤلف اصلی گذاشت. مثلاً کتاب «سخنان علی (ع)» از جواد فاضل، ترجمهٔ آزاد نهج البلاغه است. زیباست، اما دقیق و مستند نیست و به صورت «نقل به معنی» ترجمه شده است. در ترجمهٔ تحت اللفظی، مترجم میکوشد تا از حال و هوای کلمات و جمله دور نشود و عیناً معادل هر کلمه را در مقابلش بگذارد؛ چون ساختار جمله در زبانهای مختلف، متفاوت است گاهی اینگونه ترجمه های واژه به واژه، ثقیل، نامأنوس و غیر جاذب است.