مراحل نگارش مقاله علمی پژوهشی

موضوع یا عنوان مقاله

اولین بخش یک مقاله عنوان است که باید اشتراکاتی با موضوع اصلی تحقیق داشته باشد و به شکلی جذاب جمله بندی شده باشد. عنوان، مفهوم اصلی مقاله را نشان میدهد و باید به طور خلاصه مضمون اصلی پژوهش را نشان دهد. عنوان مقاله باید جذاب باشد یعنی به گونهای انتخاب شود که نظر خوانندگان را که معمولاً ابتدا فهرست عناوین مندرج در یک مجله علمی را میخوانند به خود جلب کند. همچنین عنوان باید کوتاه و گویا و تنها بیانگر متغیرهای اصلی پژوهش باشد. تعداد کلمات در عنوان را در حداکثر دوازده واژه بیان کرده اند.

نکات کلیدی:

۱) عنوان مقاله حتی الامکان باید دقیق و رسا بوده و از به کاربردن اصطلاحات ناآشنایا اختصاری خودداری شود.

۲) عنوان مقاله حتی الامکان باید جمله خاصی باشد که نکات اصلی و عمده موضوع را در برداشته

باشد.

۳) به طورمعمول (نه همیشه) و در نامگذاری اکثر تحقیق ها این نکات در نظر گرفته می شود:

چه چیزی را میخواهیم بررسی کنیم، در چه جامعه ای، در کجا و در چه مکانی، مثلا عنوان مقاله

میتواند این باشد: بررسی رابطه سطح سواد مادران و تغذیه کودکان شهر تهران سال ۱۳۸۶.

۴) عنوان باید فاقد پیشداوری باشد. به عنوان مثال انتخاب این عنوان برای یک مقاله مناسب به نظر نمیرسد: بررسی علل بی علاقگی رانندگان نسبت به بستن کمربند ایمنی!

 ۵) اگر کلماتی در توصیف ویژگی مطالعه شما نقش کلیدی دارند حتماً در عنوان خود آن را بگنجانید. مثل مطالعه آیندهنگر، مطالعه دوسویه کور یا مطالعه تصادفی شده. ۶) هیچگاه نباید در عنوان مقاله نتیجه پژوهش را به صورت ثابت شده ذکر کرد.

نام مولف یا مولفان و سازمان وابسته

بعد از عنوان پژوهشی، نام مولف یا مولفان ذکر می شود و در سطر زیر آن نام دانشگاه یا موسسه که هر یک از مولفان در آن مشغول به کارند می آید. اگر پژوهشی به وسیله دو یا چند نفر انجام بگیرد و همه آنها به یک دانشگاه یا موسسه وابسته باشند. نام موسسه یکبار آن هم به دنبال نام مولفان ذکر می شود. اما اگر هر یک از مؤلفان به سازمان خاصی وابسته باشند باید بعد از نام هر یک از آنان، بلافاصله نام موسهای که به آن وابسته اند، ذکر شود. ترتیب قرار گرفتن نام مولفان به دنبال یکدیگر معمولاً متناسب با میزان مشارکت آنان در انجام پژوهشی است اما اگر میزان مشارکت همه افراد در اجرای پژوهشی یکسان باشد اسامی آنان به ترتیب حروف الفبا دنبال هم قرار میگیرد.

چکیده

چکیده خلاصه جامعی از محتوای یک گزارش پژوهشی است که همه مراحل و اجرای اصلی پژوهشی را در خود دارد. هدفها، پرسشها، روش ها، یافتهها و نتایج پژوهشی به اختصار در چکیده آورده می شود. در متن چکیده باید از ذکر هرگونه توضیح اضافی خودداری شود. مطالب چکیده باید فقط به صورت گزارشی (بدون ارزشیابی و نقد) از زبان خود پژوهشگر (نه نقل قول) به صورت فعل ماضی تهیه شود. چکیده در حقیقت بخشی کامل، جامع و مستقل از اصلی گزارش در نظر گرفته می شود و نباید پیش از انجام گزارش پژوهش تهیه شود. طول چکیده برای مقاله بستگی به روش های خاص هر مجله دارد و معمولاً بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ کلمه پیشنهاد شده است.

* دلایل عدم پذیرش چکیده یک مقاله در نشریات علمی:

۱) ابهام در موضوع مقاله و وجود تعداد زیاد مقالات مشابه آن

۲) عدم تبیین زمینه اصلی تحقیق

۳) نمونه گیری نامناسب

۴) عدم رعایت اصول مقالهنویسی مورد نظر نشریه

۵) عدم ذکر صحیح ارقام آماری

۶) فقدان بحث و پرداختن به نتایج

۷) چکیدههای خیلی کوتاه و خیلی زیاد

۸) بیدقتی در تهیه متن (غلط تایپی، اشتباهات متن)

۹) عدم ارتباط موضوع مقاله با رویکرد نشریه

واژگان کلیدی

معمولاً در انتهای چکیده واژگان کلیدی پژوهش را بیان می کنند تا به خواننده کمک کنند پس از خواندن چکیده و آشنایی اجمالی با روند تحقیق بفهمد چه مفاهیم و موضوعاتی در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است. معمولاً با توجه به حجم و محتوای مقاله پنج تا هفت واژه کلیدی در هر مقاله بیان می شود.

ساختار مقاله مبتنی بر پژوهش میدانی

روش ها و اصول کلی ناظر برگزارش فعالیت پژوهشی شاخههای علوم تقریباً به طور خاصی به کار میروند که همگی متکی بر روش علمی است. انجمن روانشناسان به منظور تسهیل در امر انتقال روش نتایج پژوهش، الگوی استاندارد شدهای را در اختیار مؤلفان قرار داده تا در هنگام تهیه گزارش پژوهشی خود آن اصول را به کارگیرند و تقریبا همه مجله های معتبر علوم انسانی در تهیه و تنظیم نوشته های پژوهشی خود از آنها پیروی میکنند که در زیر به اختصار به مراحل آن اشاره میشود.

مقدمه

هر مقاله علمی با یک مقدمه شروع می شود و آن خلاصهای از فصل اول و دوم پایاننامه و رساله هاست که به طور مختصر به بیان کلیات تحقیق و بررسی مختصری از پیشینه آن میپردازد، بنابراین در مقدمه مقاله مساله تحقیق و ضرورت انجام آن و اهداف آن از نظر بنیادی و کاربردی به صورت مختصر بیان می شود و سپس به بررسی سوابق پژوهشی که به طور مستقیم به موضوع تحقیق مرتبط است پرداخته میشود. مقدمه باید یک منطق اساسی را در تحقیق بیان کند و به خواننده نشان دهد که چرا این تحقیق ادامه منطقی گزارشی های پیشین است. در این بخش پس از نتیجه گیری از پژوهشهای بررسی شده محقق باید پرسشهای پژوهش خود را به صورت استفهامی بیان کرده و به تعریف متغیرهای تحقیق به صورت عملیاتی بپردازد.

روش تحقیق

هدف اساسی از بیان روش آن است که به گونهای دقیق چگونگی انجام پژوهش گزارش شود تا خواننده بتواند آن را تکرار و همچنین درباره اعتبار نتایج داوری کند بنابراین مولف باید همه مراحل اجرا از جمله آزمودنیها، ابزارهای پژوهش، طرح پژوهش، روش اجرا و روش تحلیل دادهها را بیان کنند.

الف) آزمودنی ها: جامعه مورد مطالعه و ویژگی ها و مشخصات آن از نظر تعداد، سن، جنسیت، میزان تحصیلات و... همچنین چگونگی انتخاب آنها و در صورت گروهبندی شدن تعداد گروهها و

تعداد افراد هر گروه بیان می شود.

ب) ابزارها: ابزارهای آزمایش مثل پرسشنامه، تست و ... پس از آن بیان می شود. چنانچه ابزار

سنجش یک وسیله مشهور و استاندارد شده باشد اشاره به نام آن کافی است اما اگر یک مقیاس خودساخته باشد باید چگونگی طراحی و تهیه آن و شواهد مربوط به اعتبار و روایی بودن آن گزارش شود.

ج) طرح پژوهش: به نقشه کارپژوهشگر برای حل مساله پژوهشی طرح گفته می شود.ابتدا متغیرهای مستقل، وابسته و تعدیل کننده و ... بیان می شود سپس طرحهای پژوهشی مثل طرح تک آزمودنی پیش تست - پس تست، تحلیل واریانس عاملی و ... که به کار گرفته شده بیان می شود. همچنین تکنیکهای کنترل متغیرهای نامربوط و ناخواسته مانند تصادفی ساختن، همتاسازی و... موردتوجه قرار میگیرد.

د) شیوه اجرا: در این قسمت همه مراحلی که آزمودنی و آزماینده در طول مطالعه انجام دادهاند به صورت گامبهگام تشریح می شود. گردآوری دادهها، دستورالعملهای اجرای پژوهشی، چگونگی تشکیل گروههای آزمایشی و کنترل چگونگی اجرای آزمایش و شیوه ثبت پاسخها و امثال آن به طور خلاصه و دقیق توضیح داده می شود.

ر) تحلیل دادهها: در این قسمت چگونگی طبقه بندی، مرتب کردن و خلاصه کردن دادهها بیان میشود، همچنین روش های آماری توصیفی به کار گرفته شده مثل فراوانی ها، درصدها، نمودارها، مقادیر مرکزی و پراکندگی در روشهای آماری استنباطی مثل اجرای آزمون استفاده شده در تحقیق بیان میگردد:tZf

نتایج

در این بخش توصیف کلامی مختصر و مفیدی از آنچه به دست آمده است ارائه می شود. این توصیف کلامی با اطلاعات آماری مورد استفاده کامل می شود و بهترین روش آن است که دادهها از طریق شکل و نمودار یا جدول نمایش داده شوند. ساختار بخش نتایج معمولاً مبتنی بر ترتیب منطقی پرسش ها یا فرضیهها و نیز وابسته به تاییدشده بودن یا تأیید نشده بودن فرضیه هاست. ترتیب بیان نتایج نیز یا برحسب ترتیب تنظیم سوال ها یا فرضیههای آنهاست یا برحسب اهمیت آنها روش متداول بیان نتایج آن است که ابتدا مهمترین و جالب ترین یافتهها و سپس به ترتیب یافتههای کم اهمیت تر ارائه می شود.

بحث و تفسیر

در این بخش تمام اجزای گزارش به هم ربط داده میشوند و محقق با ترکیب و پیوند بخش های مختلف خواننده را به سوی یک نتیجه گیری کلی هدایت میکند. بنابراین لازم است شباهتها وتفاوتهای نتایج این پژوهش با پژوهشهای قبلی روشن و نیز معلوم شود که یافتههای پژوهش به  روشن شدن مساله مورد بررسی و زمینه دانش آنچه کمکی کرده است.

بنابراین توصیه میشود در این بخش ضمن توضیح کوتاهی درباره مساله پژوهش و بیان نتایج تحقیق به تفسیر نتایج تحقیق پرداخت. برای این کار باید این نتایج را با یافتههای نتایج پیشین مقایسه کرد. آنگاه توضیح داد که پژوهش حاضر به گسترش دانش زمینه مورد نظر چه کمکی کرده است و در ضمن آن کاربرد احتمالی آن را مشخص کرده و نقاط ضعف پژوهش را همراه با پیشنهادهایی برای پژوهشگرانی که در آینده میخواهند در این زمینه پژوهش کارکنند بیان کرد.

د) مراحل نگارش مقاله علمی ترویجی

اصول به کار گرفته شده در این نوع مقالات با توجه به روشهای به کار گرفته شده با اصول پژوهشهای میدانی اندکی متفاوت است. هرچند این اصول ممکن است با توجه به موضوعهای مختلف تحقیقی و رشتههای مختلف تغییر کند ساختار کلی ای که تقریباً همه پژوهشهای توصیفی باید در قالب آن درآیند به شرح زیر است:

مقدمه

آنچه در مقدمه یک مقاله تحقیق کتابخانهای قرار میگیرد- همانند تحقیقات میدانی - کلیاتی است که محقق باید قبل از شروع بحث آن را برای خواننده روشن کند مانند تعریف و بیان مساله تحقیق، تبیین ضرورت انجام آن و اهدافی که این تحقیق به دنبال دارد. همچنین محقق باید خلاصه ای از سابقه بحث را که به طور مستقیم مرتبط با موضوع است- بیان کند و درنهایت توضیح دهد که این مقاله به دنبال کشف یا به دست آوردن چه مسالهای است به عبارتی مجهولات یا سوال های موردنظر چیست که این مقاله درصدد بیان آنها است.

طرح بحث (متن)

در این بخش مولف وارد اصلی مساله می شود در اینجا باید علاوه بر موضوعی که مقاله در پی تحقیق آن است عناوین فرعی تر از آنها را نیز مراعات کند؛ اصولی مانند منطقی و مستدل بودن، منظم و منسجم بودن، تناسب بحث با عنوان اصلی، ارتباط منطقی بین عناوین فرعی تر در مساله، خلاقیت و نوآوری در محتوا، اجتناب از کلی گویی، مستند بودن بحث به نظریههای علمی و دینی،جلوگیری از حاشیهروی افراطی که به انحراف بحث از مسیر اصلی میانجامد و موجب خستگی خواننده میشود و همچنین پرهیز از خلاصه گویی و موجز گویی تفریطی که به ابهام در فهم میانجامد، رعایت امانت حقوق مولفان، اجتناب از استناد دادن به صورت افراطی، توجه داشتن به ابعاد مختلف مساله و امثال اینها.

نتیجه گیری

در این قسمت محقق باید به نتیجه معقول، منطقی و مستدل برسد. نداشتن تعصب و سوگیری غیرمنصفانه در نتیجه گیری، ارتباط دادن نتایج با مباحث مطرح شده در پیشینه، ارائه راهبردها و پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده، مشخص کردن نقش نتایج در پیشبرد علوم بنیادی و کاربردی و امثال آن از جمله مواردی است که محقق باید به آنها توجه داشته باشد.

ارجاعات

اعتبار یک گزارش پژوهشی علاوه بر صحت و دقت دادهها و استدلال حاصل از آنها به منابع و مراجعی است که از اطلاعات آنها در پژوهش استفاده شده است. ارجاعات از موارد مهم ساختار یک مقاله علمی است که چگونگی استفاده از اندیشههای دیگران را به خواننده معرفی میکند. در این قسمت به دو بحث مهم اشاره میشود، یکی شیوه ارجاع دادن در متن است و دیگری شیوه ذکر منابع در پایان مقاله.

ارجاعات در متن

نخستین چیزی که درباره استناد دادن در متن باید مشخص شود این است که: چه چیزی باید مستند شود؟ مک برنی موارد استناد آوردن را به شرح زیر بیان داشته است:

الف) باید اندیشه هایی را که به دیگران تعلق دارند مشخص کرد و با ذکر ماخذ نشان داد که از آن چه کسانی است (امانتداری).

ب) هر زمان که افکار و اندیشه هایی با چارچوب فکری کسان دیگری همخوانی دارند موارد را

باید با ذکر منبع مشخص کرد.

ج) هر زمانی که نظریه، روش یا دادهای مورد بحث قرار میگیرد منبع آن را باید ذکر کرد تا اگر

خواننده خواست اطلاعات بیشتری درباره آن کسب کند بتواند به آن مراجعه کند. د) باید نقل قول هایی را که از یک متن به صورت مستقیم و بدون دخل و تصرف داخل گیومه آورده می شود مستند ساخت. بنابراین اطلاعاتی که برای خوانندگان اطلاعات عمومی به حساب می آیند لازم نیست مستند شوند. نویسنده تنها در صورتی می تواند به آثار خود ارجاع دهد که این ارجاع برای مطالعه بیشتر باشد و نقل از خود معنا ندارد همچنین در استناد کردن حتی الامکان باید به منبع مستقیم یا ترجمه آن استناد کرد. تنها زمانی به منابع دیگران استناد می شود که محقق دسترسی مستقیم به اصلی اثر را نداشته باشد که در آن صورت باید مشخص کرد که آن مطلب از یک منبع دست دوم گرفته شده است.

شیوه ارجاع در متن

هرگاه در متن مقاله مطلبی از یک کتاب یا مجله یاس... به صورت مستقیم یا غیرمستقیم نقل شود باید پس از بیان مطلب آن را مستندسازی کرد. مستندسازی شیوههای مختلفی دارد که در اینجا به بخش هایی از آن اشاره می شود. در استناد نام مولف و صاحب اثر بدون القاب آقا، خانم، استاد، دکتر، پروفسور، حجتالاسلام، آیتالله، و امثال آن آورده می شود مگر در جایی که لقب جزو نام مشخص شده باشد. مانند خواجه نصیرالدین طوسی، آخوند خراسانی، امام خمینی، علامه طباطبایی

الف) یک اثر با یک مولف: پس از آوردن متن داخل پرانتز، نام مولف، تاریخ انتشار، شماره صفحه به ترتیب میآید و پس از آن نقطه آورده می شود مانند: (منطقی، ۱۳۸۲، ص ۲۷).

ب) یک اثر با بیش از یک مولف: اگر تالیف دارای دو یا سه مولف باشد نام آنها به ترتیب ذکرشده در اثر به همراه سال انتشار و شماره صفحه می آید ولی در آثار با بیش از سه مولف نام اولین مولف ذکر می شود و به دنبال آن عبارت «و همکاران» و سپس سال انتشار و شماره صفحه می آید مانند: (سرمد، بازرگان و حجازی، ۱۳۷۹، ص ۵۰) یا (نوربخشی و همکاران، ۱۳۴۶، ص ۷۵).

ج) آثار با نام سازمآنها و نهادها: در صورتی که آثار به نام شرکتها، انجمن ها، موسسات، ادارات

و مانند اینها انتشار یابند در استناد کردن به جای نام مولف نام سازمان میآید مانند: (فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، ۱۳۸۲، ص ۳۴).

د) دو یا چند اثر یک مولف: هرگاه به دو یا چند اثر مهم اشاره شود همه آنها در داخل پرانتز و به ترتیب تاریخ نشر پشت سرهم می آیند مانند: (والاس، ۱۹۸۰، ص ۱۹۸۸:۱۵، ص ۲۷؛ ۱۹۹۰، ص ۵) و اگر چند اثر یک موؤلف در یک سال منتشر شده باشد آثار مختلف او با حروف الفبا از هم متمایز میشوند؛ مانند: (احمدی، ۱۳۶۵ الف، ص ۱۳۶۵:۲۲ ب، ص ۱۶).

ر) استناد آیات و روایات: در استناد دادن به آیات ابتدا نام سوره سپس شماره آیه ذکر می شود. درباره روایات نهجالبلاغه ابتدا نام کتاب سپس شماره خطبه نامه یا کلمات قصار ذکر می شود و در روایات غیر نهجالبلاغه نام گردآورنده روایات، تاریخ نشر، شماره جلد و صفحه می آید مانند: (بقره ۳۹)؛ (نهجالبلاغه، خطبه ۳۳)؛ (مجلسی ۱۴۰۳، ج ۵۶، ص ۱۹۸).

زیرنویس (پاورقی) توضیحی

توضیحات اضافی یا توضیح اصطلاحاتی را که نویسنده برای حفظ انسجام متن نمی تواند آن را در متن بیاورد می توان در زیر صفحه با مشخص کردن شماره آنها بیان کرد. نکته قابل توجه اینکه این توضیحات باید حتی الامکان خلاصه ذکر شوند و نباید تکرار مطالب متن باشند. ترجمه آیات و روایات باید در متن مقاله های فارسی بیاید و در صورت نیاز متن عربی آن در پاورقی ذکر شود. اما در جایی که آوردن متن عربی در متن ضروری باشد برای پرهیز از اطناب در متن علمی از آوردن ترجمه در متن اجتناب می شود و به توضیح و تبیین ان اکتفا می شود. در ترجمه متون توضیحاتی که مولف در زیرنویس آورده باید عینا ترجمه شود و در صورتی که مترجم برای بیان اصطلاح یا تبیین مطلبی توضیحی را ضروری ببیند می تواند آن را در پاورقی ذکر کند و در مقابل آن لفظ «مترجم»را برای متمایز ساختن آن از توضیحات مولف بیاورد.

معادل ها

کلمه های بیگانه در داخل متن حتماً باید به فارسی نوشته شود و املای لاتین آنها در پاورقی ذکر شود. این موضوع منحصر به اصطلاحات تخصصی یا اسامی اشخاص است. چنانچه در موارد

خاصی لازم باشد شکل لاتین آنها در داخلی متن بیاید، باید آنها را مقابل صورت فارسی در داخل پرانتز نوشت (غلامحسین زاده، ۱۳۷۲، ص ۱۷). نکته قابل توجه در استناد دادن معادل ها این است که اولاً در هر متن یا مقاله یا کتاب فقط یکبار معادل انگلیسی آنها آورده می شود ثانیاً معادل های به کار گرفته شده باید یکنواخت باشند و در صورت آوردن معادل های دیگر مثل فرانسه، آلمانی و ... باید در متن توضیحی درباره آن داده شود. در نوشتن اسامی اشخاص ابتدا نام بزرگ سپس حرف اول نام کوچک با حروف بزرگ نوشته میشود مانند jung,c

الارجاع درمنابع

محقق باید در پایان مقاله فهرستی از منابع و مراجعی را که در متن به آنها استناد کرده است به ترتیب حروف الفبای نام خانوادگی در منابع فارسی (عربی یا انگلیسی در صورت استفاده) بیاورد. مقصود از فهرست منابع به دست دادن صورت دقیق و کامل همه مراجعی است که در متن مقاله به آنها استناد شده است. هدف از ارائه این فهرست نشان دادن میزان تلاش پژوهشگر در بررسی و استفاده از منابع گوناگون، احترام به حقوق سایر نویسندگان و مولفان و نیز سهولت دستیابی خواننده به منابع مورد نظر است. علاوه بر اینکه تمامی مراجع و ماخذی که در متن به آنها استنادشده باید در فهرست منابع آورده شود. پس در بخش منابع فقط منابعی آورده می شود که در متن به آنها استناد شده است. در ذکر هر منبع حداقل پنج دسته اطلاعات ضروری به نظر میرسند که در همه ارجاعات مشترک اند:

 ۱. نام مولف یا مولفان؛ ۲. تاریخ انتشار اثر؛ ۳. عنوان اثر؛ ۴. نام شهر (ایالت):۵. نام ناشر

 جداسازی این اطلاعات از هم با نقطه (.) و جداسازی اجزای مختلف هر یک از آنها با ویرگول (،) صورت میگیرد.

 ارجاع در منابع:

الف) در ارجاع کتاب با یک مولف اطلاعات ضروری ذکرشده در بالا می آید درصورتی که اثر تجدید چاپ شده باشد پس از عنوان کتاب شماره چاپ می آید مانند:

 جوادی آملی، عبدالله (۱۳۷۲). هدایت در قرآن (چاپ سوم). تهران: مرکز نشر فرهنگی رجال

 ب) در ارجاع منابع دارای دو مولف یا بیشتر اسامی مولفان به ترتیب نام ذکرشده در کتاب نوشته می شود و بین نام خانوادگی و نام آنها ویرگول و بین اسامی مولفان نقطه ویرگول (؛) می آید مانند:

سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، زهره (۱۳۷۹). روشهای تحقیق در علوم رفتاری (چاپ سوم)، تهران: نشر آگاه.

 ج) در معرفی کتابهای ترجمه شده پس از ذکر نام مولف و تاریخ انتشار ترجمه ذکر میشود. در آثاری که تاریخ نشرشان مشخص نیست داخل پرانتز به جای تاریخ نشر علامت سوال (؟) میآید مانند:

 صدرالدین شیرازی، محمد (۱۳۷۵). شواهد الربوبیه، ترجمه جواد مصلح، چاپ دوم تهران: انتشارات سروش. د) در معرفی کتابهایی که با عنوان سازمآنها یا نهادها منتشر شدهاند به جای نام اشخاص نام مراکزذکر می شود: مرکز اسناد و مدارک علمی، وزارت آموزش وپرورش، (۱۳۶۲)، واژهنامه آموزش وپرورش: فارسی-انگلیسی، انگلیسی-فارسی، تهران، نشر مولف.

ر) کتابهایی که به جای مولف ویراستاری یا به صورت مجموعه مقالاتی بوده که به وسیله افرادمختلف نوشته شده است اما یک یا چند نفر آنها را گردآوری کردهاند بدین صورت می آیند.

شفیع آبادی، عبدالله (گردآورنده)، (۱۳۷۴). مجموعه مقالات اولین سمینار راهنمایی و مشاوره تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.

ارجاع مقاله در منابع

برای ارجاع به مقاله هایی که در مجله ها -L به چاپ میرسند ابتدا نام مولف یا برای ارجاع یی ته در us نحصصی به چاپ میر م مومولفان پس از آن تاریخ انتشار اثر بعد عنوان مقاله و به دنبال آن نام مجله و شماره آن ذکر می شودسپس شماره صفحات آن مقاله در آن مجله با حروف مخفف صص در فارسی و در انگلیسی آورده می شود مانندpp

حداد عادل، غلامعلی (۱۳۷۵). آیا انسان میتواند عینی باشد. فصلنامه حوزه و دانشگاه، ش ۹،41-35.

ارجاع پایان نامه و رساله در منابع:

 در ارجاع رساله ها و پایاننامه ها پس از ذکر عنوان باید ذکر شود که آن منبع پایاننامه کارشناسی ارشد یا رساله دکترا و به صورت چاپ نشده است سپس باید نام دانشگاهی را که مولف در آن فارغالتحصیل شده است آورد: ایزدپناه، عباس (۱۳۷۱). مبانی معرفتی منشا و اهل عرفان، پایاننامه کارشناسی ارشد، چاپ نشده دانشگاه قم. ارجاع از یک روزنامه در منابع:

در معرفی مقاله هایی که در خبرنامه ها و روزنامه ها به چاپ میرسد یا استنادهایی که از متن سخنرانی اشخاص در یک روزنامه آورده می شود همانند ارجاع مقاله در مجله تمام اطلاعات ضروری را آورده سپس سال انتشار، روز و ماه، نام روزنامه و شماره صفحه را ذکر می کنیم مانند:

 محقق کجیدی، محمدکاظم (۱۳۷۵، ۲۱ مهر)، موانع ساختاری توسعه بخش کشاورزی، روزنامه کیهان، ص ۶ ارجاع فرهنگنامه و دایرهالمعارف در منابع:

در ارجاع دایرهالمعارف ها نام سرپرست آورده می شود سپس بقیه اطلاعات ضروری همانند کتاب به ترتیب میآید مانند: بجنوردی، سید کاظم و همکاران (۱۳۷۷)، دایرهالمعارف بزرگ اسلامی (چاپ دوم)، تهران: مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلام.

 ارجاع کنفرانسها، سمینارها و گزارشها:

 ارائه گزارش از همایشها و سمینارها باید به شکل زیر بیان شود: (سلطانی، ۱۳۶۳، ص ۱۹). همایش بینالمللی نقش دین در بهداشت روان (۱۳۸۰). چکیده مقالات اولین همایش بینالمللی نقش دین در بهداشت روان، تهران: دانشگاه علوم پزشکی ایران.

 نقل منابع الکترونیکی(اینترنت)

 امروزه نقل از منابع اینترنتی یکی از منابع ارجاع است که در ذکر آن اطلاعات ضروری به ترتیب زیر بیان می شود:

 (روی خط اینترنت)، ج ۸، ش ۱، (۱۹۹۲)CORE بارلو، جان پی (۱۹۹۶). درخت یوشع میلرزد نقل شده در تاریخ ۲۵ مارس ۱۹۹۶، قابل دسترسی در:

Directory...publzines/CORE-Zine File:Ptpetext.org2.g.8Corel.