بخشی از مقاله
۱. مقدمه
با توسعه روزافزون فنآوری اطلاعات در ابعاد مختلف آن، به ویژه در زمینه اطلاعات مکانی، افق های نوینی پیش روی متخصصین و کاربران سیستم های مبتنی بر این پدیده در بخشهای مختلف نظیر گردآوری، ذخیره و آنالیزگشوده شده است. - - Allison and Weston, 1999 ; Stephenson, 2000 در این رهگذر، فرصتهای مناسبی جهت بهره مندی از این رویکرد در عرصه محاسبات و ذخیره اطلاعات فراهم آمده است.
از آنجاییکه بیش از نیمی از اطلاعات موجود و در دسترس جامعه بشری اطلاعات مکان مرجع می باشد، لذا سیستم های مورد استفاده جهت گردآوری، تجزیه و تحلیل و مدیریت این نوع از داده ها در این تحول نقش بسزایی ایفا می کنند. ظهور نسل جدید کامپیوترها موسوم به کامپیوترهای دستی و جیبی و پیشرفتهای اخیر در فنآوری ارتباطات، بستر جدیدی را جهت بهره مندی هر چه بهتر از سیستم های اطلاعات مکانی به منظور پردازش، مدیریت و انتقال اطلاعات پدید آورده است.
- Li et al., 2002 در این راستا، تلاش های متعددی با هدف معرفی نسل جدید سیستمهای اطلاعات مکانی بر روی کامپیوترهای PDA به صورت ماﮊولار و با قابلیت های محدود و خاص انجام گرفته است . - Wober et al.; 2002, Caylor, 2000, Winkley, 2000 - با توجه به نیاز روزافزون که به وجود چنین سیستمهایی در سطح کشور احساس می شد، برای نخستین بار در کشور، سیستم اطلاعات مکانی مبتنی بر تکنولوﮊی کامپیوترهای PDA ١با قابلیت اجرای توابع موردنیاز طراحی و پیاده سازی گردید. در این نوشته، گزارشی پیرامون بخشهای مختلف سیستم آماده شده ،توانائیها و قابلیت های آن و ارزیابی نحوه عملکرد و میزان کارآیی آن ارائه گردیده است.
۲. سیستم آماده شده
در راستای نیل به یک سیستم اطلاعات مکانی جامع سیار، سیستم طراحی و پیاده سازی گردید. این سیستم مطابق آنچه که در شکل ۱ دیده می شود، از سه بخش اصلی PDA ، گیرنده GPS و نرم افزار طراحی شده تشکیل یافته است. گیرنده بخش خارجی سیستم و کامپیوتر و نرم افزار، بخش داخلی آن را تشکیل می دهند. در ادامه، به توضیح هریک از المانهای این سیستم خواهیم پرداخت.
۲. ۱. کامپیوتر PDA
خانواده کامپیوترهای PDA به دو گروه عمده: کامپیوترهای دستی٢ و کامپیوترهای جیبی٣ تقسیم می گردند - شکل ۲ - . تفاوت عمده موجود DA بین این دو گروه، تنوع موجود در اندازه، نوع نمایشگر و نحوه ورود اطلاعات به آنها می باشد. کامپیوترهای جیبی در مقایسه با کامپیوترهای دستی سبکتر و کوچک تر بوده و دارای صفحات نمایشگر LCD کوچک و تکنولوﮊی stylus/touch-screen و برنامه های تشخیص تایپ دستی برای ورود اطلاعات می باشند.
دستگاههای PDA همانند کامپیوترهای شخصی از ریزپردازنده استفاده می نمایند اما برخلاف کامپیوترهای شخصی،این دستگاهها از ریزپردازنده های کوچکتر و ارزانتر استفاده می نمایند. سرعت این پردازنده ها در حال حاضر بین ١٦ تا ٧٥ مگاهرتز می باشد. سیستم های عامل بکار رفته در کامپیوترهای PDA به پیچیدگی سیستم های عامل استفاده شده در کامپیوترهای شخصی نمی باشند. این نوع از سیستم های عامل دارای مجموعه دستورات کمتری بوده که به حافظه کمتری نیاز خواهند داشت . کامپیوترهای PDA عمدتا" از دو نوع سیستم عامل Palm OS و PocketPC استفاده می نمایند.
کامپیوترهای PDA دارای هارد دیسک نبوده و برنامه های مورد نظر در یک نوع حافظه ROM ذخیره می گردند. اطلاعات فوق زمانیکه کامپیوتر خاموش است ، همچنان در حافظه باقی خواهند ماند. داده ها و سایر برنامه هائی که توسط کاربران اضافه می گردد ، در حافظه RAM دستگاه ذخیره می گردند. رویکرد فوق نسبت به کامپیوترهای شخصی دارای چندین مزیت است. زمانیکه PDA روشن می گردد، تمام برنامه ها بلافاصله قابل استفاده بوده و نیازی به معطل شدن برای فعال شدن هر یک از برنامه ها نخواهد بود.
زمانیکه محتویات یک فایل تغییر داده می شود، اطلاعات جدید بصورت اتوماتیک ذخیره خواهند شد و نیازی به استفاده از دستور Save نخواهد بود. زمانیکه دستگاه خاموش می گردد، اطلاعات همچنان در حافظه باقی خواهند ماند. حداقل حافظه کامپیوترهای PDA دو مگابایت است. سیستم عامل PocketPC نسبت به Palm OS فضای بیشتری از حافظه را اشغال خواهند کرد، در برخی از مدل های PDA امکان ارتقاﺀ حافظه وجود دارد. کامپیوترهای PDA دارای یک نوع خاص از صفحات نمایشگر LCD می باشند.
