نحوه نوشتن طرح اولیه پایان نامه:
۱- طرح اولیه دست نویسی خود را یک خط در میان و با فاصله زیاد بنویسید. در کنار آن حاشیه سفید بگذارید. این امر شما را قادر میسازد تا در صورت لزوم تغییرات و اصلاحاتی را روی متن دست نویسی، بدون احتیاج به بازنویسی انجام دهید. فقط بر یک روی کاغذ بنویسید. این هم به شما کمک میکند تا مطالبی را اضافه یا حذف کنید یا حتی بخش هایی را با بریدن و چسباندن جابه جا کنید.
۲- طرح اولیه پایان نامه خود را به تفصیل ننویسید. حتی الامکان از اختصارات متدوال استفاده کنید. علاوه بر این میتوانید در طرح اولیه، اختصارات شخصی خود را برای کلمات طویل یا تخصصی که به طور مکرر استفاده می کنید، به کار ببرید. در این مرحله در مورد تمیزی، دستور زبان یا املای کلمات وسواس نداشته باشید. چنین خصایصی مهم هستند اما در مراحل بعدی میتوان آن را بررسی و تصحیح نمود. تنها شرط مهم آن است که در مرحله بعدی شما قادر به خواندن و فهمیدن انچه نوشته اید، باشید.
۳- در صورت امکان پایان نامه خود را با استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری حروف چینی کنید. در این صورت میتوانید کارتان را روی دیسکت ذخیره کنید. این کار به شما کمک میکند تا در صورتی که حافظه کامپیوتر شما (به عللی) پاک شد و اطلاعات شما از بین رفت، یک نسخه ذخیره روی دیسکت داشته باشید. این دیسکت (Flash) در بازار به وفور یافت می شود و بسیار سبک، ارزان و قابل حمل و نقل و نگهداری برای مدت طولانی است. در هر مرحله اطمینان حاصل کنید که کیفیت نسخه های چاپی از نظر استانداردهای دانشگاه محل تحصیل شما از جمله ضوابط دانشکده تحصیلات تکمیلی و گروه آموزشی مربوطه، قابل قبول باشد.
۴- بیشتر نرم افزارهای رومیزی که به واژه پرداز معروف هستند امکان «جستجو و جایگزینیدارند. این دستور به شما این توانایی را می دهد که کلمه ای را انتخاب کرده و آن را در سراسر متن پایان نامه خود با کلمه دیگر یا حتی با یک عبارت جدید، جایگزین کنید. در صورتی که می باید از کلمات یا عبارات طولانی در پایان نامه خود استفاده نمایید، از این دستور میتوانید بهره برداری کنید. یک کلمه اختصاری برای کلمه یا عبارت مورد نظر انتخاب کنید (از یک حرف یا کلمه معمولی استفاده نکنید) و آن را در هر جا که کلمه یا عبارت مورد نظر نیاز است بنویسید. هنگامی که یک بخش را به اتمام رساندید، دستور جستجو و جایگزینی را اجرا کنید تا کامپیوتر کلمه یا عبارت مورد نظر را جایگزین کلمه اختصاری کند. مثلاً فرض " کنید، دانشجویی به جای نوشتن کلمه " آموزش و پرورش " به ذکر کلمه اختصاری "آپ" اکتفا میکند. پس از حروفچینی پایان نامه با " جستجو و جایگزینی " به کامپیوتر دستور می دهد که کلمه آپ را جستجو کن و با عبارت آموزش و پرورش جایگزین کن.
۵- اگر در پایان نامه تان فرمول، کاراکتر یا نمادهایی به کار رفته است که در نرم افزار معمولی کامپیوتری موجود نیست، از نرم افزارهای علمی میتوانید استفاده کنید. البته امروزه نرم افزارهای انتشاراتی زیادی به بازار عرضه شدهاند که قابلیت های زیادی در زمینه حروف چینی، صفحه آرایی، فرمول نویسی، کاراکتر یا نماد نویسی و... دارند.
۶- در تهیه طرح اولیه چه از واژه پرداز استفاده کنید، چه با دست خط خودتان بنویسید، مصمم باشید چنانچه در هنگام نوشتن، نظرات و اندیشه هایی به وجود آمدند که در دیگر بخش ها ممکن است مفید باشند، آنها را دور نیندازید. آنها را بر روی فیشهای مناسب بنویسید، فیشها را در طبقه بندی مناسب بایگانی کنید و به کار نوشتن ادامه دهید.
۷-در هنگام نوشتن ممکن است در بعضی مواقع شما در نوشتن یک قسمت فرعی از یک بخش در یک نقطه متوقف شوید و دیگر نتوانید بنویسید. در این موقع بهتر است یک جای خالی بگذارید و به نوشتن بقیه بخش ادامه دهید. در این مرحله هدف شما باید شروع و حفظ جریان نوشتن باشد.
۸- در این مرحله، نگران به وجود آمدن مطالب بیش از حد نباشید. چرا که در طی مرحله بازنگری و تجدید نظر؛ خلاصه کردن، حذف و اضافه و ترکیب اطلاعات و مطالب جدید آسانتر است.
9-به خاطر داشته باشید که هدف شما ترکیب اطلاعات و نه فقط نوشتن خلاصه رئوس مطالب»است. از ارائه تعداد زیادی مثال در پایان نامه خود داری کرده و نتایج کلی را به عهده خواننده نگذارید. برای هر نکته مهم تحقیقی، یا ابتدا اصل کلی را بیان کرده و سپس آن را با چند مثال روشن کنید یا اینکه ابتدا چند مثال بزنید و سپس آنها را با یک نتیجه گیری کلی به هم مربوط کنید.
