گرچه اینگونه داستان های تاریخی و حکایات مستند، با آنچه در «قضیه نویسی» متداول است فرق دارد، ولى خلاد استان را تا حدی می تواند پرکند و برای مبتدیان درامر قصه نویسی هم نوعی تمرین به شمار آید.
البته سبکهای دیگر هم وجود دارد که در این مختصر نمیگنجد. آنچه یاد شد، به قالبهای نویسندگی نزدیکتر بود تا سبکها و مکتبها، سبکها و مکتبهای معروف ادبی که اغلب به روشهای اروپایی مربوط می شود، عبارت است از:
کلاسی سیسم: مکتب کلاسیک، بر پیروی از روش ادبی و شعری استادان قدیم و سرمشق قرار دادن ادبای کهن و نیز پیروی و تقلید از
رمانتیسم: روشی مبتنی بر نوآوری های ادبی و عدم تبعیت از مقررات خشک و ثابت ادبیات کهن و تمایل به آزادی در بیان تخیلات و احساس ها و تمایلات شاعرانه و جستجوی قالب ها و موضوعات نو، «احساس گرایی».
رآلیسم: تکیه بر صورت واقعی زندگی و بیان موضوعات عینی و ملموس و ترسیم دقیقی جزئیات براساس تحقیقی و تجربه، نه تخیلات شاعرانه و احساسی و رمانتیک؛ بلکه (واقعگرایی». سوررآلیسم: بیان آزاد و بی قید و بند تخیلات و احساسات و آنچه در ضمیر پنهان انسان نهفته، بدون ملاحظات گوناگون عقلی، اخلاقی و اجتماعی و نوعی پوچ گرایی و عدم اعتقاد به آنچه «واقعیت» نام دارد و به تمسخر گرفتن هستی و آدمیان، «فراواقع گرایی».
ناتورالیسم: توجه به واقع گرایی و طرح طبیعت موجودات، به همان سان که هست، حتی ترسیم زشت ها و زشتیها و جنبههای منفی و نقاط ضعف و عقیده به اینکه عقاید و صفات و حرکات انسانها زاییده مقتضیات و شرایط جمسی و مزاجی آنان است، «وصف گرایی».
سمبولیسم: نماد گرایی و به کارگیری علایم رمزی و نمادین در بیان معانی و مفاهیم و ارائه معانی و الفاظ و قالبهایی که قابل برداشتهای گوناگون و درکهای متفاوت، طبق روحیات و ذوقیات مخاطبان است، «رمزگرایی».
در سبکهای نثر فارسی نیز بیشتر از سه نوع یاد می شود: «نثر مُر شل» یا ساده و بی پیرایه و روان، که گاهی هم به زبان محاورهای ارائه میشود و مهم بیان مطلب است، بدون شاخ و برگهای اضافی و آرایه های ادبی، همچون: تاریخ بلعمی و تاریخ بیهقی و سفرنامه ناصر خسرو. «نثر مُسجع» یا موزون که تکیه بر آهنگین بودن عبارات و بخشها و بندهای نوشته است،
مثل : گلستان سعدی و مقالات و مناجات خواجه عبدالله انصاری، «نثر مصنوع و فنی» که آراسته به تزیینات لفظی و معنوی است، با به کارگیری صناعات ادبی که گاهی هم متکلفانه می شود، مانند: تاریخ وضاف و مرزبان نامه. توضیح و تفصیلی اینها و نمونه های هر کدام را در کتابهای مبسوطتر آیین نگارش مطالعه کنید.
