بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
جزوه شماره3 تشريح الزامات استاندارد ISO9001:2000
اسلاید 2 :
فهرست مطالب
0 - مقدمه
0-1- كليات
0-2- رويكرد فرايندي
هدف و دامنه كاربرد
مراجع الزامي
اصطلاحات وتعاريف
سيستم مديريت كيفيت
مسووليت مديريت
مديريت منابع
پديدآوري محصول
اندازه گيري ، تحليل و بهبود
اسلاید 3 :
معرفي استانداردISO9001:2000- مقدمه
0-1- كليات(General)
اين استاندارد الزامات يك سيستم مديريت كيفيت را نشان مي دهد.
الزامات سيستم مديريت كيفيت كه در اين استاندارد تعيين شده است، مكمل الزامات و يا خواسته هاي مشخص شده براي محصول هستند.بنابراين ،اين استاندارد بين الزامات سيستم مديريت كيفيت و الزامات ويا خواسته هاي مربوط به محصولات تمايز قايل است.
كليه الزامات اين استاندارد عمومي بوده و در تمام سازمانها از هر بخش صنعتي و يا اقتصادي و يا خدماتي بدون توجه به نوع، اندازه يا پيچيدگي و درجه محصول عرضه شده كاربرد دارد.
الزامات و يا خواسته هاي مربوط به محصولات مي توانند توسط مشتريان و يا توسط خود سازمان و يا پيش بيني خواسته هاي مشتري و يا به موجب مقررات و استانداردهاي اجباري تعيين گردند.
اين استاندارد ساختار غير تجويزي دارد و به سو.الات ”چه چيزي(What)“و“چرا(Why)“ پاسخ مي دهد و نه به سوال چگونه(How) (مؤلف). بنابراين در استاندارد قصد برآن نيست كه يكساني در ساختار سيستمهاي مديريت كيفيت يا يكساني در مستندات بوجود آيد. چراكه طراحي و بكارگيري سيستم مديريت كيفيت در يك سازمان تحت تأثير نيازهاي در حال تغيير، اهداف ويژه آن، محصولات ارائه شده ، فرايندهاي بكارگرفته شده ، اندازه و ساختار سازمان قرار مي گيرد.
اين استاندارد مي تواند توسط طرفهاي درون سازماني و برون سازماني از جمله سازمانهاي گواهي دهنده و يا مشتري بر حسب موارد مشخص شده در قرارداد في مابين ، جهت ارزيابي توانايي سازمان در برآورده كردن خواسته هاي مشتري، الزامات مربوط به قوانين و مقررات و الزامات خود سازمان مورد استفاده قرار گيرد.
اطلاعاتي كه در ذيل“يادآوري“ (Note) آمده است، راهنمايي هايي را براي درك بهتر و روشن ساختن الزامات مربوطه ارائه مي دهد و خود يك الزام نمي باشد.
اسلاید 4 :
معرفي استانداردISO9001:2000-مقدمه
فرايند 1
فرايند2
(درونداد2) برونداد1
محصول
بازخورد
فرايند3
(درونداد3) برونداد2
محصول
محصول
برونداد 3
روش اجرايی
روش اجرايی
0-2- رويكرد فرايندي(process approach)
تعريف فرايند(process): مجموعه فعاليتهاي مرتبط بهم يا متعامل كه دروندادها را تبديل به بروندادها ميكند.
غالباً برونداد يك فرايند مستقيماً درونداد
فرايند بعدي را تشكيل مي دهد.
توجه : دروندادها مي توانند شامل منابع نيز باشند مانند تجهيزات ، كاركنان ، اطلاعات ، منابع مالي و غيره.
روش اجرايی
اسلاید 5 :
معرفي استانداردISO9001:2000-مقدمه
0-2- رويكرد فرايندي-الگوي سيستم مديريت مبتني بر فرايند
اسلاید 6 :
معرفي استانداردISO9001:2000-مقدمه
هنگام به كارگيري الگوي سيستم مديريت كيفيت مبتني بر فرآيند ، بر اهميت موارد زير تأكيد ميشود:
درك و برآورده كردن الزامات
نياز به در نظر گرفتن فرايندها بر حسب ارزش افزوده
دستيابي به نتايج مربوط به عملكرد و اثر بخشي فرايند
بهبود مداوم فرايندها بر پايه اندازهگيري مبتني بر عينيت
الگوي فوق نشان ميدهد كه مشتريان نقش مهمي در تعيين الزامات و يا خواستهها به عنوان دروندادها دارا ميباشند. پايش رضايت مشتري مستلزم ارزيابي اطلاعات راجع به تلقي مشتري در اين مورد است كه آيا سازمان توانسته خواستههاي مشتري را برآورده نمايد يا نه.
الگوي فوق تمامي الزامات اين استاندارد را در بر ميگيرد ولي فرايندها را به تفصيل نشان نميدهد.
اسلاید 7 :
معرفي استانداردISO9001:2000-مقدمه
0-2- رويكرد فرايندي- يادآوري (چرخه PDCA و نحوه بكارگيري آن در فرايندها)
تعيين اهداف و فرايندهاي لازم جهت ارائه نتايج بر طبق خواستههاي مشتري و خطمشي سازمان
اجراي فرايندها
اجرا
طرحريزي
انجام اقدامات جهت بهبود مداوم عملكرد فرايند
پايش و اندازهگيري فرايندها و محصول بر طبق خطمشيها ، اهداف و الزامات و يا خواستههاي مربوط به محصول و گزارشدهي نتايج
بررسي
اقدام
اسلاید 8 :
معرفي استانداردISO9001:2000-مقدمه
0-2- رويكرد فرايندي- يادآوري(بكارگيري چرخه PDCA در الگوي سيستم مديريت كيفيت)
مسووليت مديريت
پديدآوري محصول
مديريت منابع
اندازهگيري،تحليل و بهبود
اسلاید 9 :
معرفي استانداردISO9001:2000-الزامات
اين استاندارد داراي 8بند اصلي بشرح زير است :
هدف و دامنه كاربرد (Scope)
مراجع الزامي (Normative reference)
اصلاحات و تعاريف (Terms and definition)
سيستم مديريت كيفيت (Quality Management system)
مسووليت مديريت (Management Commitment)
مديريت منابع (Resource management)
پديدآوري محصول (Product realization)
اندازه گيري ، تحليل و بهبود (Measurement ,analysis and improvement)
اسلاید 10 :
معرفي استانداردISO9001:2000-الزامات
اسلاید 11 :
1- هدف و دامنه كاربرد(Scope)
1-1- كليات(General)- هدف از بكارگيري استاندارد ISO9001:2000
سيستم مديريت كيفيت بر مبناي استاندارد ISO9001:2000
به كارگيري مؤثر سيستم شامل فرايندهاي :
مديريتي مديريت منابع
اندازه گيري،تحليل و بهبود پديدآوري محصول
ارائه مستمر محصولي كه خواسته هاي مشتري ، الزامات سازمان و قوانين و مقررات مرتبط را برآورده نمايد و دستيابي به آن را تضمين كند.
اثبات توانايي سازمان براي مشتري ،خود سازمان (مديريت و كاركنان) و قانون گذاران و در نهايت افزايش مستمر رضايت مشتري
خواسته هاي مشتري الزامات سازمان قوانين و مقررات مرتبط
ورودي ها
اجراي سيستم
خروجي ها
نتيجه
طراحي سيستم
* بهبود مداوم روح استاندارد را تشكيل مي دهد.
اسلاید 12 :
هدف و دامنه كاربرد(Scope)
1-2- كاربرد (Application)
كليه الزامات اين استاندارد عمومي بوده و قصد بر آن است كه براي تمامي سازمانها بدون توجه به نوع ، اندازه و محصولي كه ارائه مي كنند قابل بكارگيري باشد .
هرگاه يك يا چند الزام اين استاندارد را به دليل ماهيت سازمان و محصول آن نتوان بكار برد ، اين الزامات را مي توان در نظر نگرفت.هرگاه الزاماتي استثناء شود، ادعاي انطباق با اين استاندارد قابل پذيرش نيست ، مگر اينكه :
اين استثنائات محدود به الزامات مذكور در بند7 اين استاندارد باشد.
چنين استثناهايي بر توانايي يا مسووليت سازمان در فر اهم آوردن محصولي كه خواسته هاي مشتري و الزامات مربوط به قوانين و مقررات ذيربط را برآورده نمايد تأثير نگذارد.
اسلاید 13 :
مراجع الزامي(Normative reference)
مرجع استاندارد ISO9001:2000 استاندارد ISO9000:2000 مي باشد.
استاندارد ISO9000:2000 شامل مقرراتي است كه از طريق ارجاع به آن در اين استاندارد ، جزيي از اين استاندارد محسوب ميشود.
اگر استاندارد مرجع شامل تاريخ باشد (ISO9000:2000) ، اصلاحات يا تجديد نظرهاي بعدي آن شامل اين استاندارد نمي شود.
توصيه مي شود امكان به كارگيري آخرين چاپ استاندارد ISO9000 در اين استاندارد همواره بررسي شود.
استانداردهايي كه بدون ذكر تاريخ انتشار به آنها ارجاع شده است ، همواره آخرين چاپ استاندارد ارجاع شده معتبر است.به طور مثال در يادآوري بند(7-6) كه مربوط به كنترل وسائل پايش و اندازه گيري است به استــــــاندارد ISO10012-1,2 بدون ذكر تاريخ ارجاع شده است.كه اين استانداردها در سال 1993 تدوين شده اند. در صورتي كه در حال حاضر استانداردهاي فوق منسوخ شده و استاندارد ISO10012:2003 جايگزين آنها شده است.بنابراين بايد از آخرين ويرايش اين استاندارد استفاده نمود.
اسلاید 14 :
در اين استاندارد ، اصطلاحات و تعاريف مذكور در استاندارد ISO9000:2000 به كارگرفته شده است.اصطلاحات زير كه در اين استاندارد ،براي تشريح زنجيره تامين (supply chain) به كارگرفته شده است به منظور هماهنگي با واژگاني كه اكنون به كار مي رود(نسبت به ويرايش قبلي استاندارد مربوط به سال 1994)تغيير يافته است :
توجه 1: سازمان جايي است كه اين استاندارد در آن به كار گرفته شده است.
توجه 2: در اين استاندارد منظور از مشتري ، مشتري برون سازماني است.
توجه3: در اين استاندارد ”اصطلاح محصول“ فقط به محصولي اطلاق مي شود كه براي ارائه به مشتري در نظر گرفته شده است يا بر حسب خواست وي ارائه ميگردد.
توجه4: در سر تاسر اين استاندارد هرگاه محصول به كار رود ، اين اصطلاح مي تواند به معناي خدمت نيز باشد.
اصطلاحات و تعاريف(terms and definition)
تأمين كننده
(supplier)
عرضه كننده
(supplier)
پيمانكار فرعي
(sub-contractor)
مشتري
(customer)
سازمان
(organization)
مشتري
(customer)
ISO9001:2000
ISO9001:1994
اسلاید 15 :
سيستم مديريت كيفيت(Quality Management system)
4-1- الزامات عمومي(General requirements)
4-2- الزامات مربوط به مستندات (Documentation Requirements)
4-2-1- كليات (General)
4-2-2- نظامنامه كيفيت (quality manual)
4-2-3- كنترل مدارك (Control of documents)
4-2-4- كنترل سوابق (Control of records)
اسلاید 17 :
سازمان بايد يك سيستم مديريت را ايجاد ،مدون و اجرا نموده و آنرا برقرار نگهدارد و به طور مداوم اثربخشي آنرا بر طبق الزامات اين استاندارد بهبود بخشد.
سازمان بايد :
الف- فرايندهاي مورد نياز براي سيستم مديريت كيفيت و كاربرد آنها را در سرتاسر سازمان،مشخص نمايد.
ب- توالي و تعامل بين اين فرايندها را تعيين نمايد.
ج- معيارها و روشهاي لازم جهت حصول اطمينان از اينكه هم اجرا و هم كنترل اين فرايندها اثربخش هستند را تعيين كند.
د- از در دسترس بودن منابع و اطلاعات لازم جهت پشتيباني از اجرا و پايش اين فرايندها اطمينان يابد.
ه- اين فرايندها را پايش ، اندازه گيري و تحليل نمايد.
و- اقدامات لازم جهت دستيابي به نتايج برنامه ريزي شده و بهبود مداوم اين فرايندها را انجام دهد.
4-1- الزامات عمومي
Plan
&
Do
check
Act
اسلاید 18 :
4-1- الزامات عمومي
فرايندهاي شناسايي شده بايد توسط سازمان بر طبق الزامات اين استاندارد مديريت گردد.
هرگاه سازمان تصميم بگيرد فرايندي را كه بر انطباق محصول با الزامات تأثير مي گذارد به غير (outsource) يا تأمين كننده بيروني(supplier) واگذار نمايد.سازمان بايد از اعمال كنترل خود بر چنين فرايندهايي اطمينان يابد.
كنترل فرايندهاي واگذار شده به غير بايد در چارچوب سيستم مديريت كيفيت مشخص گردد.
يادآوري: فرايندهاي مورد نياز براي سيستم مديريت كيفيت اشاره شده در فوق بايستي شامل فرايندهاي مربوط به فعاليتهاي مديريتي ، فراهم كردن منابع، پديدآوري محصول و اندازه گيري باشد.
اسلاید 19 :
4-2- الزامات مربوط به مستندات
4-2-1- كليات
مستندات سيستم مديريت كيفيت بايد شامل موارد زير باشد :
الف- بيانيه هاي مدون در مورد خط مشي كيفيت و اهداف كيفيت
ب- يك نظامنامه كيفيت
ج- روشهاي اجرايي مدوني كه تهيه آنها در اين استاندارد الزامي شده است.
مدارك مورد نياز سازمان جهت حصول اطمينان از اثربخش بودن طرح ريزي، اجرا و كنترل فرايندهاي آن
ه- سوابقي كه تهيه آنها در اين استاندارد الزامي شده است(به بند4-2-4رجوع شود)
اسلاید 20 :
4-2- الزامات مربوط به مستندات
4-2-1- كليات
يادآوري1: هرگاه عبارت“روش اجرايي مدون“ (documented procedure) در اين استاندارد ذكر شود، بدين معني است كه روش اجرايي بايستي ايجاد (established) ، مدون(documented)، اجرا (implemented) و برقرار(maintained) نگهداشته شود.
يادآوري2: گستره مستندسازي سيستم مديريت كيفيت مي تواند از سازماني به سازمان ديگر به علل زير متفاوت باشد:
الف- اندازه سازمان و نوع فعاليتهاي آن
ب- پيچيدگي فرايندها و تعامل آنها
ج- شايستگي كاركنان
يادآوري3: مستندات مي تواند به هر شكل يا نوع از هر رسانه اي باشد.
