بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
نظارت و راهنمایی آموزشی
(فصل سوم)
اسلاید 3 :
مسئولان نظارت و راهنمایی آموزشی،نقش ها ، پست ها و مقامهای سازمانی
مسئولیت نطارت و راهنمایی آموزشی در آموزش و پرورش به افراد متخصص واگذار می شود که با صرف وقت و تلاش فراوان این کار را انجام می دهند اما نیل به هدفهای آموزش و پرورش مستلزم همکاری گروه کثیری از متخصصان است که بدون وجود آنان تحقق هدفها بعید به نظر می رسد،نظارت و راهنمای آموزشی یکی از این تخصص هاست .
اصولا وجود تعداد زیادی متخصص در آموزش و پرورش در نتیجه نیازهای ویژه آموزشی و پیچیدگی روز افزون نظامهای آموزشی است.
به همان نسبت که وظایف و مسئولیتهای آموزش و پرورش متعدد و متنوع می شود فرایند های اداره امور آن هم پیچیده تر می گردد و نیاز به متخصصان افزایش می یابد ؛بنابراین ،راهنمایان آموزشی نیز به طور اعم از لحاظ تعداد و نوع تخصص شمارشان بیشتر می شود ، اما به طور اخص ، افراد معینی در نظام آموزشی هر کشور راهنمایان آموزشی نامیده می شوند.
اسلاید 4 :
راهنمای آموزشی:
به طور کلی ،می توان گفت هرکسی با هر مسئولیتی در هر بخش از آموزش و پرورش به طور مستقیم یا غیر مستقیم برای اصلاح فرایند آموزش در مدرسه و کلاس درس تلاش می کند راهنمای آموزشی نامیده می شود.
با این توضیح :
مدیران مدارس، معاونین آموزشی مدرسه، معلمان راهنما، مشاوران آموزشی، مدیران گروههای آموزشی، روئسا و معاونان آموزشی نواحی آ.پ، هماهنگ کننده های برنامه آموزشی و متخصصان تعلیم و تربیت در زمره راهنمایان اموزشی قلمداد میشود
نکته:
نظارت و راهنمایی آموزشی بیشتر یک وظیفه و یک فرایند تلقی می شود تا یک پست سازمانی یا شخص خاص؛
به عبارت دیگر آنچه مهم است عنوان فرد نیست، بلکه وظایف و مسئولیتهای است که وی در این مورد برعهده دارد(گلیمان گوردون و راس گوردون1995)
اسلاید 5 :
بن هاریس(1963) درباره نقش راهنمای آموزشی می گوید:
نظارت و راهنماییی به طور مستقیم به آموزش معلمان و به طور غیر مستقیم به اموزش دانش اموزان کمک می کند. به اعتقاد وی نظارت و راهنمایی اموزشی به معنی کمک به آموزش معلمان است و بیشتر فعالیتهایی را شامل می شود که معلمان را قادر می سازد فرایند آموزش را اصلاح کنند بنابراین باید افرادد گوناگونی در این زمینه به معلم کمک کنند که تلویحا“ راهنمای آموزشی خوانده می شوند
شایان ذکر است که:
صرف نظر از همه افرادی که تلویحا“ ناظر یا راهنمای آموزشی خوانده می شود افرادی با عنوان رسمی راهنمای آموزشی در مدارس انجام وظیفه می کنند. این افراد از طرف آموزش و پرورش به طور رسمی کار نظارت و راهنمایی اموزشی را انجام می دهند و طرحها، تحقیقات و برنامه هایی را که متخصصان دیگر برای اصلاح فرایند آموزش در نظر گرفته اند از طریق همکاری حرفه ای با معلملن اجرا می کنند .
اسلاید 6 :
مدارس با توجه به اینکه چه کسی وظایف نظارت و راهنمایی اموزشی را در آنجا بر عهده دارد متفاوتند:
1- در بعضی از مدارس گروههای آموزشی و اصولا مدیران گروهها به این کار مبادرت می کنند( یک نفر متخصص از یک تیم چند نفره)
دربعضی دیگر از مدارس مدیران این وظیفه را انجام میدهند. اما مدیران به دللایل زیر نمی توانند در زمینه های تخصصی کار معلمان دخالت کنند
اول:تخصص مدیران در بسیاری از موارد با تخصص معلمان متفاوت است
دوم:به علت تنوع و پیچیدگی دروس امکان اینکه مدیر بتواند به همه دروس اشراف داشته باشد و صاحب نظر باشد ممکن نیست
سوم: به علت اشتغالات فراوان و حیطه بسیار گسترده مسئولیتهای اداره مدرسه وقتی برای تخصیص به وظایف نظارت و راهنمایی نمی ماند.
چهارم:اکثر معلملن ،مدیران را واجد شرایط نظارت و راهنمایی نمی دانند
پنجم:مدیران مدارس در گروههای آموزشی مدارس عضویت ندارندو این عدم عضویت ناشی از عدم پذیرش و مقبولیت آنان در بین معلمان و عدم همکاری معلمان با آنان است
اسلاید 7 :
2- در بعضی از مدارس معلمان راهنما وظیفه نظارت و راهنمایی آموزشی را برعهده دارند
معلمان راهنما افراد با تجربه ، ورزیده و ماهری هستند که صلاحیتهای علمی و سوابق تجربی ویژگیهای اخلاقی و توانایی رهبری شان به مرور زمان به کارکنان آموزشی ثابت شده است.
3- در مدارس دیگر افرادی تحت عنوان راهنمایان آموزشی همین نقش را به طور رسمی ایفا می کنند. این راهنمایان در تشکیلات مدرسه پست ثابت سازمانی ندارند و از طرف مناطق آموزش و پرورش برحسب ضرورت به کار در مدارس منصوب می شوند.
معمولا پستهایی که رهبران آموزشی تحت عنوان راهنمایان آموزشی در آموزش و پرورش احراز می کنند شامل عناوینی چون معاون آموزشی منطقه،مدیر یا مسئول برنامه ریز آموزشی، ،هماهنگ کننده آموزشی ،مشاوران و راهنمایان آموزشی می شود
اسلاید 8 :
نقش های راهنمایان آموزشی:
معاون آموزشی منطقه:
معاون آموزشی منطقه به طور مستقیم با امور آموزشی و پرورش در مدارس،معلمان، دانش آموزان و مدیران سروکار دارد.بعلاوه خدمات گسترده ای در زمینه های آموزشی، وسایل آموزشی و کمک آموزشی وخدمات جانبی بسیار دیگری که مورد نیاز معلملن و دانش آموزان است ارائه می دهد.
معاون آموزشی منطقه از نظر سازمانی،مهمترین،متنوعترین و دشوارترین مسئولیت را در منطقه آموزشی برعهده دارد.
مدیر یا مسئول برنامه ریز آموزشی:
مدیر برنامه ریز،فردی حرفه ای،کارآزموده و مجرب است که معمولا“ در منطقه آموزشی فعالیت می کند و از لحاظ پست سازمانی از معاون آموزشی منطقه پایین تر است.
مسئولیت های مدیر برنامه آموزشی شامل تهیه برنامه تفضیلی آموزشی، تجدید نظر در برنامه های آموزشی و تعقیر و اصلاح آنها و انطباق دادن انها با یافته های جدید و نیز استفاده از این یافته ها در برنامه های آموزشی مدارس است از این رو کار اصلی او هدایت برنامه های آموزشی در جهت نیل به نتایج مطلوب اموزشی است.
اسلاید 9 :
راهنمای آموزشی:
راهنمایی آموزشی،فردی متخصص،مجرب،صاحب نظر و حرفه ای است که معمولا درمنطقه آموزشی با همین عنوان فعالیت می کند .پست سازمانی و مرتبه شغلی او از مدیر برنامه ریز آموزشی پایین تر است و کار اصلی اش هدایت و رهبری آموزشی است.
راهنمایی آموزشی معمولا طبق برنامه های کاری مشخصی برای کمک به معلمان در مدارس حضور پیدا می کند او نسبت به معاون آموزشی و مدیر برنامه ریزی آموزشی با معلمان ارتباط نزدیک تری دارد
اسلاید 10 :
همکاری در زمینه های تخصصی و شیوه های کار معلمان
بررسی مسائل و مشکلاتی که نیاز به تحقیقات دارد
اعلام تصمیمات تازه منطقه در مورد خط مشی های آموزشی لازم اجرا در مدارس
انتقال نظرات و پیشنهادات معلمان به منطقه آموزشی
اصلاح و بهبود وضع آموزشی
وظایف راهنمای آموزشی:
اسلاید 11 :
نظارت و راهنمایی آموزشی برنامه ای مقطعی و موقت نیست بلکه تا زمانی که مدارس فعال هستند ،معلمان و دانش اموزان در کلاسها کار و تلاش می کنند ،مشکلات و موانع اموزشی در پیشرفت تحصیلی دانش اموزان وقفه ایجاد می نمایند،ضرورت می یابد.
نظارت و راهنمایی آموزشی باید به عنوان فرایندی منظم و مستمر در مدارس باقی بماند. راهنمای آموزشی در این فرایند نقش عامل تعقیر و معلم نقش مجری تعقیر را ایفا می کند
اسلاید 12 :
هماهنگ کننده برنامه های آموزشی:
هماهنگ کننده کسی است که با ایجاد هماهنگیهای لازم بین منطقه آموزشی و مدارس سعی دارد مسائل و مشکلات راهنمایان آموزشی،مدیران و معلمان را رفع کند یا کاهش دهد.
او منبع اطلاعات و برقرارکننده ارتباط بین واحدها و افراد مختلف در منطقه و مدرسه است
هماهنگ کننده ها خدمات متعدد و گوناگونی ارائه می دهند که هدف انها اصلاح آموزش در مدارس است
خدماتی مانند:
تشکیل جلسات گوناگون با معلمان
تنظیم برنامه آزمونهای گوناگون تحصیلی
بررسی سوابق و حضور و غیاب کارکنان مدارس
ایجاد هماهنگی های لازم به جهت برگزاری کنفرانس ها و سمینارها
برقراری ارتباط بین همه کسانی که برای بهبود و ارتقای کیفیت کار معلمان تلاش می کنند
.
اسلاید 13 :
مشاور:
مشاور متخصص آموزشی ای( تحصیلی و شغلی ) است که به منظور مشورت و راهنمایی در مدرسه با معلمان و دانش آموزان همکاری دارد.
مسئولیت اصلی او بحث و گفتگو با معلم و دانشد اموز به منظور اتخاذ بهترین و عاقلانه ترین تصمیم درباره آینده تحصیلی و شغلی دانش اموز تصمیم صحیحی بگیرند
اجرای آزمون های استعدادها و پیشرفت تحصیلی و نظر سنجی و تجزیه و تحلیل این آزمونها و نتیجه گیری از آنها از فعالیت های مشاور در مدرسه است.
مشاور از لحاظ سازمانی هیچ گونه قدرت اجرایی ای ندارد و فقط بنا به صلاحیت و تخصص خود حق دارد در زمینه های مربوط به کار دانش آموزان نظردهد یا او را راهنمایی کند
