بخشی از مقاله
یهودیت
یهودی یکی از سه دین ابراهیمی است که پیروان آن از دوران کهن تاکنون خود را فرزندان قوم بنی اسرائیل میدانند.به راستین ، این دین نخستین دین ابراهیمی به شمار می رود. پیامبر یهودیان موسی نام دارد و کتاب آسمانی وی تورات نام دارد. گفتنی است که در کتاب های آسمانی انجیل و قرآن از موسی به نیکی و از پیامبران بزرگ منش یاد شده است.
یهودیان و فرزندان قوم بنی اسرائیل بیش از پنج هزار سال است که در سرزمین اسرائیل می زیسته اند. همکنون کشور اسرائیل تنها کشور یهودی در جهان شناخته میشود.
پیدایش یهودیت
پیدایش این دین با آمدن دستور خدایی بر موسی (ع) در كوه حوریب آغاز شد، و به نامهای چون: دین عبری، دین بنی‌اسرائیل، دین كلیمی و دین یهودی آشنا است. رابرت هیوم در كتاب ادیان زنده جهان می‌گوید «این واژه نخستین بار در حدود یكصد سال پیش ازمیلاد مسیح در ادبیات یونانی- یهودی به كار رفته است و واژه دیگری كه تمام تاریخ این دین را در بر
بگیرد، وجود ندارد.». مأموریت اصلی، موسی، برد و چرخه ی استوار بود. نخست دعوت بنی‌اسرائیل به عبادت خدای یكتا یا یهود و دوم آزادی قوم بنی‌اسرائیل از اسارت فرعون مصر بود. موسی با آوردن تورات از جانب خداوند، قوم خود را به راه رستگاری هدایت نمود. بعد از موسی، یوشع رهبری بنی‌اسرائیل را برعهده گرفت و بعد از یوشع، پیامبران زیادی با آوردن كتاب مقدس، هدایت قوم بنی‌اسرائیل را عهده‌دار شدند. یهودیان، عهد قدیم را محصول تعالیم انبیا، خود میدانند، تعالیمی كه از موسی (حدود 1250سال قبلا از میلاد)شروع و به ملاكی
(حدود 160 قبل از میلاد) ختم میشود. عهد قدیم، میراث گرانبهای موسی و پیامبران بنی اسرائیل محسوب میشود. از عهد قدیم دو نسخه مهم قدیمی موجود و در دسترس است: یكی به زبان اصلی، یعنی عبری و دیگری به زبان یونانی كه به ترجمه سبعینیه (با هفتادتنان) معروف است. قدیمی‌ترین نام عبری كتاب مقدس هاسفریم به معنای الكتب میباشد.
زمان کهن
عهد قدیم شامل 39 كتاب است كه در دوره‌ای بیش از هزار سال به رشته تحریر در آمده‌اند. یهودیان برای كتاب مقدس، تقدس والائی قائلند و آن را الهام خداوند بر نویسندگان كتاب مقدس میدانند و بر این باورند كه كتاب مقدس دو مؤلف دارد یكی خدا و دیگری بشر و بین‌ایند و عنصر خدایی و بشری جدایی وجود ندارد. البته بعضی‌ها هم وجود دارند كه ایراداتی را بر كتاب مقدس گرفته‌اند و این كتاب را از قلمرو الهی بودن خارج دانسته‌اند كه در اینجا مجالی برای بحث در مورد آن وجود ندارد.
عهد قدیم به سه بخش تورات (قانون یا اسفار پنجگانه)، نبودیم (پیامبران)، و كتوبیم (نوشته‌ها) تقسیم میشود. تورات شامل پنج كتاب موسی (ع) میباشد كه در مدت 40 سال بر موسی وحی شد. این بخش سرچشمه اصلی وحی و نبوت است.
تورات دارای پنج كتاب (سفر) به نامهای پیدایش، خروج، لاویان، اعداد و تثینه است. بخش پیامبران، دارای دوبخشچه ی پیامبران پیش گام (متقدم) (صحیفه یوشع، داوران، سموئیل اول، سموئیل دوم، پادشاهان اول و دوم) و پیامبران پایانی (متأخر) كه دارای كتابهای اشعیا، ارمیا، و تمام پیامبران كوچك دیگر است كه تا پیش از مسیحی (160 سال پیش از میلاد) ظهور كرده‌ند. بخش نوشته‌ها، گردایش سوم از زمان کهن است كه شمار آن به دوازده میرسد و دارای مزامیر، امثال، غزل غزلها و ... میشوند.
البته باید اضافه كنیم كه بسیاری از پژوهش گران بر این باورند كه اسفار را موسی ننوشته ,بلكه سرگذشت موسی مبتنی است بر در روایات سیصد و چهارصد سال بعد از او كه به رشته نوشتاری درآمده و به صورت حكایت موجود است. اما اکنون درباره ی اسلام و قرآن سخن می‌رانیم.
صهیونیسم و مهاجرت یهودیان
اولین موج مهاجرت به اسرائیل در عصر مدرن ، مربوط به سال ۱۸۸۱ می‌گردد که طی آن یهودیان طبق عقاید سوسیال – صهیونیستی موسی هس و یا صرفاً به علت خلاص شدن از آزار دیگران[نیاز به ذکر منبع] اقدام به بازخرید زمین از دولت عثمانی و یا زمین داران عرب نمودند.
پس از اسکان یهودیان و شروع فعالیتهای کشاورزی آنان ، درگیری و تنش بین اعراب و یهودیان جوانه زد.[نیاز به ذکر منبع] تئودور هرتزل(۱۸۶۰-۱۹۰۴) یک یهودی اتریشی، بنیان گزار جنبش صهیونیسم بود.او در سال ۱۸۹۶ کتاب «کشور یهودی» را به چاپ رساند و در این کتاب خواستار ایجاد کشوری از یهودیان شد.سال بعد او در تشکیل اولین «همایش صهیونیسم بین الملل» فعالیت کرد.
تشکیل صهیونیسم سبب موج دوم مهاجرت به اسرائیل شد که طی آن و مابین سالهای ۱۹۰۴ و ۱۹۱۴ حدوداً ۴۰٫۰۰۰ نفر به این منطقه سرازیر شدند.در سال ۱۹۱۷ وزیر امور خارجهٔ انگلیس ، آرتور ج. بالفور، «اعلامیهٔ بالفور» را صادر نمود که در آن ایجاد خانه‌ای بین اللمللی برای یهودیان در منطقهٔ فلسطین لحاظ شده بود.در سال ۱۹۲۰ فلسطین به صورت اتحادیه‌ای از ملتها و تحت نظارت و ادارهٔ بریتانیا در آمد.
پس از جنگ جهانی اول ، مهاجرت یهودیان طی موجهای سوم(۱۹۱۹-۱۹۲۳) و چهارم(۱۹۲۴-۱۹۲۹) ادامه یافت. در سال ۱۹۲۹ شورش اعراب سبب کشته شدن ۱۳۳ یهودی شد.
پا گرفتن جنبش نازیسم در سال ۱۹۳۳، پنجمین موج مهاجرت یهودیان را سبب شد.یهودیان که تا سال ۱۹۲۲ یازده درصد ساکنان منطقه را تشکیل می‌دادند ، تا سال ۱۹۴۴ افزایش یافته و ۳۰٪ جمعیت را تشکیل دادند. پیش از این، علاوه بر املاک خصوصی یهودیان در منطقه،۲۸٪ از کل زمینها نیز به صورت کاملاً قانونی توسط سازمانهای صهیونیست خریداری شده
بود. شایان ذکر است که مناطق جنوبی کشور را زمینهای لم یزرع ، بیابان و مرداب تشکیل می‌داد و یهودیان در حقیقت با خشک کردن مردابها گام مهمی در آباد کردن منطقه برداشتند
متعاقب هولوکاست در اروپا، مهاجرتهای دیگری نیز به مقصد اسرائیل انجام گرفت .با پایان گرفتن جنگ جهانی دوم عدهٔ یهودیان ساکن منطقهٔ فلسطین به ۶۰۰٫۰۰۰ نفر رسید.
در سال ۱۹۳۹ بریتانیا احتمالاً به علت شورش عظیم اعراب منطقه بر ضد یهودیان(۱۹۳۶-۱۹۳۹) طرحی موسوم به «کاغذ سفید ۱۹۳۹» را عملی نمود که مطابق آن مهاجرت یهودیان طی جنگ جهانی را به ۷۵٫۰۰۰ نفر محدود و هم چنین خرید زمین توسط یهودیان را در این منطقه ممنوع می‌کرد. کاغذ سفید از دید یهودیان و صهیونیستها چیزی جز خیانت و توهین نبود و البته با مفاد اعلامیهٔ ۱۹۱۷ بارفور نیز مغایرت داشت.از آن طرف اعراب نیز با «کاغذ سفید» راضی نشدند و خواستار توقف کامل مهاجرت یهودیان به منطقه بودند.به هر حال «کاغذ سفید» تا پایان یافتن دورهٔ قیمومیت بریتانیا بر «اتحادیهٔ ملتهای فلسطین» راهگشای سیاست آنها در منطقه بود.
در ایران یهودیان به اسامی دیگری از قبیل کلیمی وجهود نامیده میشوند همچنین در کتب مذهبی و روایات به نامهای بنی اسرائیل وعبریان نیز معروف میباشند که هر کدام از این القاب واسامی در کارنامه وتاریخ این ملت ریشۀ خود را دارد. اصل نام این ملت که امروزه یهودیان نامیده میشوند، عبریان بود که ریشه یابی وفلسفه این نام از نظر یک ایرانی قابل تعمق است.
در توراه آمده است زمانی که حضرت ابراهیم جد بزرگ ملت یهود در عراق بر علیه بت پرستی قیام کرد برای جدا بودن از این طایفه بت پرست وی و پیروانش به طرف دیگر رودخانه فرات رفته و از آن رو به حضرت ابراهیم وپیروانش لقب عبری را دادند که از کلمۀ ( Eber ) به معنی عبور کرده گرفته شده و مشخص کننده گروهی بود که از فرات عبور کرده وخود را از آن نظام فکری فاسد جدا ساختند وکلمه عبور در زبان فارسی همان کلمه عبری עבר است که اگر آن را حرف به حرف همانطور که میبینیم به فارسی یا عربی بنویسیم همان عبور میشود وباز لازم به تذکر است که اصولاً اکثر کلمات عربی همان کلمه عبری است که با حروف عربی نوشته شده وکلاً گرامر این زبان ریشه در زبان عبری دارد.
از دیگرنامهای قوم یهود بنی اسرائیل است که در توراه ودیگر کتب مقدس به کرات به آن اشاره شده. کلمه اسرائیل لقبی است که خداوند به حضرت یعقوب داد واز آنجا که دوازده سبط ملت یهود از حضرت یعقوب میباشند از این جهت به آنان بنی اسرائیل یعنی فرزندان حضرت یعقوب نیز گفته میشود.
نام دیگری که یهودیان به آن معروف میباشند و بیشتر در ایران مورد استفاده است نام کلیمی است و دلیل این نام این است که چون در قرآن آمده حضرت موسی کلام به کلام با خداوند صحبت میکرده از این رو به وی لقب کلیم الله داده شده به همین جهت پیروان حضرت موسی را کلیمی مینامند.
کلمۀ یهودی از نام یهودا یکی از دوازده پسر حضرت یعقوب گرفته شده وهمچنین ماشیح یا ناجی که یهودیان در انتظارش میباشند از نسل یهودا خواهد بود. از آنجا که یهودا در زبان لاتین Judah جودا تلفظ میشود به همین جهت به یهودیان Jew میگویند وکلمۀ جهود در زبان فارسی از همین جا آمده با این تفاوت که در ایران کلمۀ جهود را زمانی مورد استفاده قرار میدهند که بخواهند یهودیان را مسخره کرده ویا با بی احترامی از آنان یاد کنند. اما دلیل دیگر که نام یهودی به آنان داده شده این است که در عبری کلمۀ یهودیم یعنی مردمان خدا وسه حروف اول نام یهودا در عبری وسه حروف اول نام اعظم خداوند در عبری که یهودیان اجازۀ تلفظ آن را ندارند یکی میباشد.
در اصل یهودی به کسی گفته میشود که از نسل حضرت ابراهیم، حضرت اسحاق وحضرت یعقوب وهمسرانشان باشند و یهودیت باور واجرای قوانینی الهی است که در زمان این پیامبران اجرا میشده و پس از خروج بنی اسرائیل از مصر خداوند توسط حضرت موسی از طریق توراه در کوه سینا رسماً به یهودیان اعطا فرمود.
یک فرد یهودی کسی است که مادرش یهودی باشد ویا از طریق آموزش توسط مراجع صلاحیت دار جامعۀ یهودی به این دین گرویده شود. حتی اگر فردی پدرش غیر یهودی بوده ولی مادر یهودی داشته باشد وبه هیچ عنوان قوانین یهود را رعایت نکند این شخص از نظر قانون یهودیت، یهودی به حساب میاید
اگر فردی از پدر یهودی متولد شود ولی مادری غیر یهودی داشته باشد و حتی کاملاً با قوانین یهودی بزرگ گردد طبق قانون یهود، یهودی نبوده وچنین شخصی میبایست وقتی به سن قانونی رسید مانند یک غیر یهودی مراحل گرویدن به دین یهود را انجام داده و یهودی شود.
اما به مجرد اینکه شخصی غیر یهودی پس از گذراندن مراحل قانونی به یهودیت گرویده شد او همانند یک یهودی است که جد آن به حضرت یعقوب میرسد. اصولاً در یهودیت تبلیغ دین مجاز نبوده ویک یهودی نمی تواند دیگران را مجبور به تغییر مذهب کند مگر خودشان بخواهند تغیر مذهب داده و طبق قوانین شرعی و آموزش قوانین یهودیت، یهودی شوند. چرا که در باور یهودیت همانطور که اشاره شد انسانیت، خداپرستی و کسب علم ودانش هدف بوده و فقط با عوض کردن دین به تنهائی مسئله ای حل نمیشود واگر اینگونه بود در بین ادیان دیگر این همه اختلاف و برادر کشی مشاهده نمیشد.
در طول هزاران سال از تاریخ یهود افراد بسیاری چه از مردم عامی ویا رهبران دیگر مذاهب، وزرا وشاهزادگان به یهودیت گرویده اند که وابستگی وخدمت بعضی از آنان به یهودیت به حدی بوده که میتوان گفت ادامۀ حیات یهودیت مدیون آنان است که برای نمونه میتوان از بتیا دختر فرعون مصر، ییترو پدر زن موشه ( حضرت موسی ) که رهبر و کاهن اعظم سرزمین خود بود، اونقلوس پسر برادر امپراتور روم، ربی عقیوا که پدر بزرگش به یهودیت گرویده بود نام برد، امروزه در کشورهای آزاد به یهودیانی بر میخوریم که از آفریقا، هند، چین، ژاپن ، مکزیک و حتی کشورهای عربی به یهودیت گرویده اند.
امر مهمی که بر عکس دیگر ادیان در یهودیت به آن اشاره وتاکید میشود این است که برای رضای خداوند و به بهشت رفتن حتماً نباید که یهودی بود بلکه انسانیت است که شرط اصلی است و زیر بنای هر نظام وباوری میبایست بر انسانیت وانسان دوستی برقرار باشد، جان هر انسانی ارزشمند بوده و کسی که در زندگی گذرای امروز دست یاری و کمک ونجات به دیگر انسانها بدهد، خداوند نیز او را نیز دوست داشته و با اوست چه یهودی باشد ویا غیر یهودی و از نظر روحانی مقامی در عالم باقی دارد وبهشت از آن اوست واین یک شعار نیست بلکه در تاریخ یهود بسیار به این مطلب اشاره شده و مورد اهمیت است وبرای پی بردن به امر انسان دوستی و نوع دوستی خیلی ساده به ماهیت کلمۀ عبری آدم אדם ( א آ- ד د- ם م ) که طبق معمول درعربی و فارسی کپی شده توجه کنیم به عمق و درایت فلسفۀ یهود پی میبریم .
