بخشی از مقاله
نهنگ ها
كتاب به من بگو چرا ؟، نويسنده : آركدي لئوكوم ، مترجم : ف . جعفري نميتي
كتاب قصه نهنگ ها ، نويسنده : داوود غفارزادگان
كتاب نهنگ ، نويسنده : نادين سوني ير ، مترجم : دكتر سيد رضا معيني
مقدمه
دريا آرام بود خورشيد مي درخشيد . موجها ، بازي كنان ، روي كول هم سوار مي شدند و تا ساحل پيش مي آمدند .
موجها از دور نقره اي رنگ بودند و مثل پولكهاي ماهي برق مي زدند . اما وقتي به ساحل مي خوردند سفيد و كف آلود مي شدند .
خورشيد هنوز وسط آسمان نرسيده بود كه « نهنگ آبي » و بچه هايش به نزديكي صخره ها رسيدند . بچه هاي نهنگ آبي تا آن موقع شير دريايي نديده بودند براي همين خيلي به شوق آمده بودند . دلشان مي خواست روي صخره ها بروند و با آنها بازي كنند اما مي دانستند كه نمي توانند . آنها فقط مي توانستند در كنار مادرشان شنا كنند و با دم بزرگشان آب را به آسمان فواره كنند .
هيولاي عظيم دريا
اين هيولاي عظيم دريا را مشاهده مي كنيد او با هر نفس فواره اي از بخار آب به بلندي چهار متر در سطح اقيانوس را به هوا مي فرستد .
اين هيولا نهنگ گوژ پشت يا ژوبار است كه اين چنين هوا را با سر و صداي زياد از شش هاي خود خارج مي كند و پس از يك نفس عميق دوباره در آب شيرجه مي رود .
خصوصيات نهنگ
نهنگ گوژ پشت سي تن وزن دارد . طول آن به سيزده تا چهاده متر مي رسد . چشمان سر زنده و خوش حالت اين حيوان عظيم و الجثه فقط به اندازه يك ليمو ترش است با شيتت مي درخشد . بدن يك پارچه و پوست نرم اين حيوان محيط نا مناسبي براي زندگي انگل ها و موجودات ريز دريايي است . به همين دليل سطح بدن نهنگ سفره پر نعمتي براي محسوب مي شود .
چگونگي محل زندگي نهنگ
نهنگ هر تابستان براي رسيدن آبهاي قطبي پنج كيلو متر شنا مي كند . ژوبار اين سفر بيست و يك روزه را با خوردن موجودات ريز دريايي كه به آنها پلانگتون مي گويند را طي مي كند . براي اين منظور حيوان مقدار بسيار زيادي آب دريا را مي بلعد . سپس در حالي كه زبان بزرگش را بيرون نگه داشته آب بلعيده را از ميان تيغه هاي شن گش مانندش بيرون مي دهد و غذاي موجود در آب پشت دهانش باقي مي ماند و نهنگ هر روز در حدود دو هزار كيلو ميگوي ريز مي خورد .
خصوصيات و محل زندگي برخي نهنگ ها
نهنگ ها موجودات پستانداري و خونگرم هستند كه به بچه هاي خود شير مي دهند . اما جالب و عجيب اين است كه در دريا تنها چند موجود پستاندار وجود دارد . اين جانوران شامل والها گراژ ماهي و دلفين ها مي شود . اجداد اين جانوران در ابتدا بر روي خشكي زندگي مي كرده اند و سپس به دلايلي كه به درستي براي ما روشن نيست به دريا نقل مكان كردند . در اين مرحله نرم بدن به تدريج تغيير كرده و براي زندگي در آب شكل يافت موهاي بدنشان از بين رفت و پوستشان صاف شد پاهاي عقب به دمهاي مسطح و قوي تغيير شكل يافت و دستهاي جلو به شكل باله هايي پارو مانند در آمدند .
نهنگ بر خلاف تمام ماهي ها كه براي تنفس آبشش دارند با شش تنفس مي كنند و به همين دليل هر نيم ساعت يك بار به سطح آب مي آيند تا اكسيژن را بر روي ريه هاي خود بكند و هواي مصرف شده را از سوراخ بيني خارج مي كنند . بيني اين جانوران مستقيماً با ناي ارتباط دارد . بنابراين نهنگ مي تواند با دهان شنا كند بدون آنكه آب وارد شده او را دچار خفگي سازد .
به دنيا آمدن نهنگ
بعد از به دنيا آمدن بچه نهنگ مادرش او را به پوزه مي گيرد و به سرعت به سطح آب مي رساند . به اين ترتيب بچه نهنگ در كمتر از 10 ثانيه ششهاي خود را از هوا پر مي كند . بچه نهنگ چهار متر طول و دو تن وزن دارد .
شير دادن نهنگ
نهنگ مادر ، براي شير دادن به نوزادش به پهلو مي خوابد . بچه نهنگ هر روز چهل و پنج ليتر شير مي نوشد . اين شير كه چربي فراوان دارد غليظ و بسيار مقوي است . نوزاد در يك هفته وزن خود را به دو برابر مي رساند بچه نهنگ از پشت مادرش بالا مي رود و روي دم او سرسره بازي مي كند . مادرش او را در ميان بازوهاي بزرگ و سفيدش مي گيرد و نوازش مي كند و گويي با او حرف مي زند .
انواع نهنگ ها
1- نهنگ آبي : جانوري است غول پيكر ولي بسيار آرام و صلح جو . بدنش در هنگام تولد به اندازه يك اتوبوس است و وزن او در بزرگي برابر با وزن دو هزار انسان بزرگسال است . نهنگ آبي دندان ندارد و غذايش ميگو و ديگر جانوران ريز دريايي است .
2- نهنگ قاتل : بدنش از نهنگ آبي بسيار كوچكتر ولي آرواره هايش پر از دندانهاي تيز و خطرناك است . اين نهنگ در پشت خود باله اي به طول 5/2 متر دارد كه مانند پرچمي ترسناك در حال اهتزاز است . نهنگ قاتل و دوستانش قربانيان خود را محاصره مي كنند و آنها را از پا در مي آورند .
3- نهنگ قطب شمال : اين نهنگ دنداني دارد كه به اندازه دو متر از دهانش بيرون زده است . هنگامي كه نهنگ قطب شمال در زير يخهاي قطبي گرفتار مي شود با اين دندان يخ را سوراخ و هواي تنفس خود را تهيه مي كند .
4- نهنگهاي دندان دار : هفتاد نوع هستند اسامي محلي يا علمي ناميده مي شوند . تيره نهنگها تيغه اي ده گونه مختلف دارد ونهنگ آبي كه به خاطر رنگ ، بدنش به اين نام خوانده مي شود بزرگترين حيوان روي كره زمين است .
