بخشی از مقاله
کلاشنیکف، (AK-47) (مخفف Automatic Kalashnikov rifle 1947 model;) و یا Kalashnikov (به روسی: Автомат Калашникова образца 1947 года) که به لفظ عامه گاه آن را کلاشینکف و یا به طور خلاصه "کلاش" نیز مینامند اسلحهای انفرادی است که به حالت تمام اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک میتواند تیراندازی کند.اين سلاح به روش غيرمستقيم و با فشار گاز ناشي از انفجار باروت مسلح مي شود و سيستم قفل گلنگدن آن از نوع چرخشي است.اين سلاح در سه نوع با قنداق ثابت وتاشو از زير و تاشو از بغل ساخته مي شود كه نوع تاشو آن به دليل اشغال كردن فضاي كمتر و حمل آسانتر مورد توجه قرار گرفته است. به خاطر کوچکی و سبک بودن نسبی در جنگهای چریکی (پارتیزانی) کارایی دارد. کالیبر اصلی آن ۷٫۶۲ است ولی در کالیبرهای دیگر نیز ساخته شده است.
تاریخچه کلاشنیکف
اسلحه کلاشنیکف در سال 1947 توسط میخائیل کلاشنیکف روسی طراحی شد و در دوران جنگ سرد توسط بسیاری از کشورهای بلوک شرق استفاده گردید.
کلاشنيکف، اسلحه قرن
با گذشت 60 سال از ساخت اولين نمونه سلاح "كلاشنيكف" (AK-47) مخترع اين سلاح ميگويد اين طور نيست كه به خاطر نگراني از خونريزيهايي كه اين اسلحه فوقالعاده رايج در جهان موجب شده، با وجداني آسوده نخوابد.
به گزارش آسوشيتدپرس، ميخائيل كلاشنيكف، مخترع رايجترين تفنگ جهان يعني AK-47 در مراسمي كه به مناسبت ساخت اولين نمونه از اين سلاح در مسكو برگزار شد، اظهار داشت: من با وجداني آسوده ميخوابم، اين سياستمداران هستند كه به خاطر ناكامي در توافق با هم و متوسل شدن به خشونت مقصرند.
احتمالا پيش از شروع به ساخت كلاشنيكف بود كه اين مخترع روس نتوانست به راحتي سر بر بالين بگذارد، شايد او نگران اسلحههاي برتر سربازان آلماني نازي بود، سلاحهايي كه عليه سربازان ارتش سرخ در جنگ جهاني دوم به كار گرفته ميشد.
ميخائيل كلاشنيكف خود زماني كه در خط مقدم ارتش سرخ ميجنگيد، سلاحهاي نازيها را از نزديك مشاهده كرد.
كلاشنيكف پس از آنكه بر اثر حملهي نازيها به تانكش در سال 1941 مجروح و در بيمارستان بستري شد، تصميم گرفت كه با در هم آميختن ويژگيها و كاربردهاي سلاح آمريكايي ام يك و تفنگ آلماني اس. تي. جي 44 يك تفنگ خودكار طراحي و توليد كند. كلاشنيكف كه در سن 87 سالگي كم بنيه اما همچنان تيزهوش به نظر ميرسد در اين مراسم گفت: (اگر ميخواهيد كسي را مقصر بدانيد) آلمانهاي نازي را به خاطر اينكه مرا مجبور كردند طراح سلاح شوم، مقصر بدانيد! وي افزود: البته من همواره ميخواستم كه دستگاهها و ماشينآلات مورد نياز كشاورزي بسازم. از آغاز توليد كلاشنيكف تاكنون بيش از صد ميليون قبضه از مدل AK-47 در كارخانهي توليد اين سلاح در شهر ايژوسك روسيه و يا ساير كشورها با مجوز قانوني و يا به طور غير قانوني ساخته شده است.
در همين حال سرگئي چمزوف، مدير شركت رزوبورن اكسپورت، از كمپانيهاي فعال در زمينهي صادرات تسليحات روسيه گفت كه تقريبا هر ساله يك ميليون قبضه سلاح كلاشنيكف بدون مجوز قانوني توليد ميشود.
كلاشنيكف شاخصترين سلاح بكار گرفته شده در كليهي جنگها، كودتاها و حملات تروريستي و دزديها و آشوبها بوده است. اين سلاح اگرچه به لحاظ دقت در نشانهگيري طراز اول نيست اما به خاطر سهولت تعمير و نگهداري از آن بسيار محبوب است. كلاشنيكف ثابت كرده كه سلاحي قابل اعتماد وايدهآل براي نبردهاي مسلحانه در مناطق جنگلي و بياباني است چرا كه در مناطق مرطوب و پرگرد و خاك ميتواند به طور مستمر شليك كرده و سريعتر از ساير اسلحهها سرهم بندي وآمادهي شليك شود.
ميخائيل كلاشنيكف درخصوص ويژگيهاي اختراعش گفت: سربازان آمريكايي در جريان جنگ ويتنام اسلحههاي M-16 خود را كنار گذاشته و به كلاشنيكف AK-47 روي آوردند. در حال حاضر هم شنيدهام كه سربازان آمريكايي از كلاشنيكف در جنگ در عراق استفاده ميكنند.
قابليت اطمينان و سادگي اين تفنگ باعث شده كه به نماد بسياري از جنبشهاي شورشي در جهان تبديل شود و در پرچم كشور موزامبيك تصوير سلاح كلاشنيكف به چشم ميخورد.
هوگو چاوز، رييسجمهور ونزوئلا كه خود را رهبر جنگ با امپرياليسم خوانده در سال 2005 دستور خريد 10 هزار كلاشنيكف براي ارتش كشورش را صادر كرد.
ولاديمير پوتين، رييسجمهور روسيه طي بيانيهاي اظهار داشت: تفنگ كلاشنيكف سمبل نبوغ خلاقانهي مردم ماست.
خان (اسلحه)
خان به شیارهای موازی و مارپیچی در داخل لوله برخی تفنگها و دیگر جنگافزارها گفته میشود. وجود خان باعث میشود که گلوله با چرخش حول محور حرکت خود از لوله خارج شود. خان با ایجاد حرکت چرخشی در گلوله باعث پایداری ژیروسکوپی گلوله و افزایش دقت تیراندازی میشود.
خان در دو نوع چپ گرد و راست گرد وحود دارد.
کار افزودن خان به لوله سلاحها را «خانکشی» میگویند.
کالیبر
کالیبر (از فرانسه Calibre) درسلاحهای گرم به معنی قطر داخلی لوله سلاح است. گاه این اصطلاح برای اشاره به قطر گلوله نیز به کار میرود.
در زبانهای اروپائی این واژه از واژه ایتالیایی کالیبرو (calibro) آمده که آن نیز خود از واژه عربی «قالب» گرفته شده که قالب هم از ریشه پارسی کال و واژه کالبد گرفته شده است.
کالیبر را در کشورهای اروپایی بر حسب میلیمتر و در آمریکا بر حسب اینچ نشان میدهند.
برخی از کالیبرهای مشهور
در طول تاریخ اسلحه سازی کالیبرهای متفاوتی تولید و مورد استفاده قرار گرفته است. هرچه کالیبر یک سلاح بزرگتر باشد، به دلیل افزایش قطر گلوله وزن آن نیز بیشتر شده و انرژی بیشتری در لحظه برخورد تولید میکند. از این رو در گذشته استفاده از کالیبرهای بزرگ مرسوم بود. ولی در طول جنگ جهانی دوم با تجربیات عملی بدست آمده، همه کشورها به سمت استفاده از کالیبرهای کوچکتر رو آوردند. در همین راستا تعدادی کالیبر بصورت استاندارد معرفی شد که بجای اینکه هر کارخانه ای کالیبر خاص خود را تولید کند؛ همه کارخانه های اسلحه سازی بر اساس کالیبرهای استاندارد، سلاحهای جدید را طراحی و تولید می کنند۰/۲۲ یا کالیبر خفیف
۵/۵۶ کالیبر ناتو (جدید)
۰/۲۷۰ کالیبر بسیار رایج تفنگهای شکاری
۷/۶۲ کالیبر ناتو (قدیمی)
۳۰-۰۶ کالیبر بسیاری از تفنگهای شکاری و معادل کالیبر ناتو (قدیمی)
۰/۳۲ کالیبر سلاح کمری
۰/۳۸ کالیبر رولور اسپرینگفیلد
۰/۴۵ کالیبر کُلت
۹ میلیمتر کالیبر رایج سلاح کمری و مسلسل سبک
۰/۵۰ کالیبر مسلسل سنگین براونینگ معروف به «کالیبر ۵۰»
البته نمونه هایی از کالیبرهای بزرگتر نیز در سلاحهای تک تیراندازی یا ضد زره با مصارف خاص و محدود تولید و مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله معروفترین سلاحهای کالیبر 62/7 اسلحهAK47 کلاشنیکف است که در ایران به عنوان سلاح سازمانی نیروهای مسلح استفاده می شود. همچنین معروفترین سلاحهای کالیبر 56/5 نیز اسلحه M16 و M4 ساخت ایالات متحده است. نتایج خوب استفاده از کالیبر56/5 در جنگهای اخیر ایالات متحده -مانند جنگ ویتنام، سومالی و عراق – همه کشورها را تشویق به استفاده از این کالیبر نموده بطوری که کالیبر 56/5 رسما از سال 1980 در ناتو به خدمت گرفته شد.