بخشی از مقاله
چکیده
بتن غلتکی را بتن خشک با اسلامپ صفر تعریف میکنند که کاربرد اصلی آن در اجراي سازههاي حجیم مانند سدهاي انحرافی و ... میباشد. آنچه مسلم است، برتريهاي فراوان در روش اجراي بتن غلتکی، موجب گسترش روز افزون و رویکرد جهانی به آن شده است.یکی از این ویژگیهاي مهم بتن غلتکی میزان نفوذپذیري آن است که همواره باعث نگرانی طراحان بوده است. از آنجا که تعداد درزهاي افقی اجرایی در بدنه سدهاي بتن غلتکی، پنج تا هفت برابر بیشتر از سدهاي بتنی متعارف است بنابراین میزان نفوذپذیري درزها تأثیر قابل توجهاي بر میزان نفوذپذیري سدها دارد. در واقع کیفیت درزها در سدهاي بتن غلتکی نشان دهنده عملکرد مناسب این نوع سدها میباشد. از این رو اجراي یک لایه عمود بر درزها به منظور کاهش نفوذپذیري مسئلهاي مهم در اجراي سدهاي بتن غلتکی میباشد.
در این مقاله هدف اصلی معرفی روشهاي آببند کننده و مقایسه میزان تاثیر این لایهها با یکدیگر است. و همچنین تاثیر نوع درز در میزان نفوذپذیري بتن غلتکی است. به این منظور بتن غلتکی با سه نوع درز داغ، درز گرم و درز سرد ساخته شد. سپس نمونهها به وسیله دو روش، غنی کردن بتن غلتکی با استفاده دوغاب سیمان و استفاده از بتن متراکم متعارف آببند شد. با استفاده از آزمایشهاي تعیین عمق نفوذ آب و ضریب نفوذ گاز اکسیژن میزان تاثیر پارامترهاي متغیر بر میزان نفوذپذیري اندازگیري شد. مطابق با نتایج بدست آمده وجود درز سرد و گرم باعث افزایش نفوذپذیري بتن غلتکی میشود. همچنین از بین دو روش مذکور، استفاده از بتن غلتکی غنی شده با دوغاب سیمان تاثیر بیشتري در کاهش نفوذپذیري بتن غلتکی دارد.
.1 مقدمه
در پی هزینه هاي بالا و سرعت کم احداث سد هاي بتنی متعارف نسبت به سدهاي خاکی ،در دهه ي 1950 آمار احداث سدهاي خاکی بر سد هاي بتنی پیشی گرفت اما تخریب سد هاي خاکی به دلیل رسوبگذاري سیلاب ها و فرسایش درونی بیشتر نسبت به سد هاي بتنی سبب شد که این نوع سدها با ایمنی کمتري همراه باشند ، محقّقان در دهه هاي 1960 و 1970 به دنبال یافتن مصالحی با سرعت و روش اجراي مشابه مصالح خاکی و ایمنی مشابه مصالح بتنی با کاهش سیمان و افزایش درصد درشت دانه ها به بتن غلتکی یا در اصطلاح ههل دست یافتند. [1]
نفوذپذیري بتن غلتکی از مهمترین مسائل مورد اهمیت در سد هاي بتنی غلتکی است که متاثر از عواملی متعددي از جمله وجود درزهاي ناشی از نحوه اجراي لایهاي آن و همچنین نفوذپذیري توده بتن است . ضخامت هر لایهي بتن غلتکی به 30سانتیمتر میرسد، در نتیجه از هر مترمکعب بتن غلتکی سطحی بالغ بر 3 متر مربع درناحیه درز ها واقع شده است که سبب میشود بحث نفوذپذیري در بتن غلتکی حائز اهمیت زیادي شود.[2] بر اساس فاصله زمانی اجراي درز ها و وضعیت گیرش درحین اجراي لایهي جدید، مشخصهاي به نام سن بلوغ تعریف میشود که از حاصلضرب درجه حرارت سطحی لایه پایینی در زمان اجراي دو لایه متوالی بدست میآید بر اساس این مشخصه درز ها به سه نوع داغ ، گرم و سرد دسته بندي می شوند.
همانطور که اشاره شد نفوذپذیري بتن غلتکی به نفوذپذیري توده بتن غلتکی و همچنین نفوذپذیري درزهاي آن بستگی دارد که ناشی از عوامل متعددي چون نوع مخلوط بتن غلتکی، نوع درزها و فرصت کاري میباشد. از راهکار هاي اجرایی کاهش اثر درزها بر نفوذپذیري در مرحله اول مدیریت نوع درز و در مرحله بعد استفاده از لایهاي آببند کننده در امتداد عمود بر درزها است. در این مقاله در ابتدا به بررسی میزان تاثیر نوع درز در میزان نفوذپذیري و سپس میزان تاثیر استفاده از دو روش آببند کننده هبه و لبغن پرداخته شده است. [3]
.3-2 ساخت نمونهها
ساخت نمونهها بر اساس استاندارد ذصه ق1حA صورت گرفت. زمان اختلاط براي طرح به منظور مخلوط شدن کامل مصالح و بر اساس تجربه 4/5 دقیقه در نظر گرفته شد و همچنین به منظور بهبود خواص مکانیکی بتن مخلوط غلتکی پس از اختلاط به مدت 18 دقیقه بین ساخت و تراکم وقفه ایجاد شد. این زمان به صورت تجربی و به وسیله آزمایشهاي زمان وبه و وزن مخصوص بتن تازه بدست آمده است. سپس با توجه به نوع درز نمونهگیري در قالبهاي مکعبی به ابعاد 20×20×20 انجام گرفته و با استفاده از یک وزنه مکعب مستطیلی به وزن 20 کیلوگرم متراکم گشت. نمونهها پس از تراکم به مدت 24 ساعت با پارچه خیس و پس از باز کردن قالب به مدت 28 روز در حوضچه آب با دماي 21-25 درجه سانتیگراد عملآوري شدند.
