بخشی از مقاله
چکیده:
در حال حاضر استفاده نقشه هاي پوشش گیاهی یکی از ارکان مهم در تولید اطلاعات جهت برنامه ریزي هاي کلان وخرد می باشد. استفاده از تصاویر ماهواره اي امروزه به عنوان راهکاري مناسب در تهیه نقشه هاي پوشش گیاهی مطرح است. در سالهاي اخیر سنجنده ؛مًفه به عنوان یکی از گزینه هاي تولید نقشه هاي پوشش گیاهی مطرح شده است و تحقیقاتی نیز با استفاده از آن صورت گرفته است.
در این تحقیق از 144 تصویر روزانه این سنجنده با قدرت تفکیک مکانی 250 جهت تولید نقشه پوشش گیاهی استان زنجان استفاده شد . در این پژوهش از ترکیبات حداکثر دو هفته اي و طبقه بندي هیبرید استفاده و در نهایت نقشه پوشش گیاهی این استان تولید شد و نتایج حاصله با نتایج تحقیقات گذشته مقایسه اجمالی شد و نتایج کاربردي بدست آمد که در بخش پیشنهادات و نتیجه گیري آمده است.
-1 مقدمه :
در سالهاي اخیر با توجه به نیاز روز افزون به نقشه هاي پوشش گیاهی در کشور، استفاده از تصاویر سنجنده ف؛مًفه رواج یافته است و تا کنون تحقیقات چندي در مورد امکان تولید نقشه هاي پوشش گیاهی با استفاده از تصاویر این سنجنده به انجام رسیده و نتایجی را نیز در پی داشته است. این مقاله می کوشد ابتدا در بخش مرور منابع به ذکر تاریخچه مطالعات انجام شده در ایران با استفاده از تصاویر سنجنده ف؛مًفه و در ادامه با توجه به نقاط ضعف و قوتی که در هر کدام از پروژه هاي انجام شده وجود داشت روشی بر پایه تجربیات گذشته معرفی خواهد شد که بتوان با استفاده از آن به توان بلقوه سنجنده مذکور در تولید نقشه هاي پوشش گیاهی در سطح استانی نزدیک شد.
-2 مرور منابع:
در سالهاي اخیر تحقیقاتی بر روي کارایی تصاویر سنجنده ؛مًفه در تهیه نقشه هاي پوشش گیاهی به انجام رسیده است که در ادامه به گزیده اي از این تحقیقات اشاره خواهد شد. آبکار با استفاده از تصاویر روزانه سنجنده ف؛مًفه و ترکیبات حداکثر2 ماهانه حاصل از آنها نقشه پوشش گیاهی ایران را در سال 80-81 را تولید کرد - آبکار- - 1383 .بر اساس نتایج موجود از این پژوهش عمده ترین مشکلی که در انجام این پروژه وجود داشت اول تعداد کم تصاویر و پراکنش نامناسب آن در طول سال زراعی می باشد و دیگري زمین مبنا شدن نا مناسب تصاویر بدلیل گستردگی سطح منطقه مورد مطالعه و در نتیجه آن چند برابر شدن3 برخی از عوارض خصوصا اراضی زراعت آبی می باشد.
صادقی با استفاده از تصاویر روزانه سنجنده ؛مًفه در سال زراعی 79-80 نقشه پوشش گیاهی ناحیه شمالی ایران را در 12 کلاس تولید کرد. او در این مطالعه از ترکیبات حداکثر ماهانه و روش هیبرید جهت طبقه بندي استفاده کرد - صادقی . . - 1382 – بر اساس نتایج بدست آمده تعداد کم تصاویر و پراکنش نامناسب در تقویم زراعی منطقه عامل محدود کننده در تولید نقشه پوشش گیاهی می باشد.
آبکار و همکاران در سال 81-82 با استفاده تعداد بیشتري از تصاویر سنجنده ؛مًفه مجددا به تولید نقشه پوشش گیاهی پرداختند در این تحقیق 187 تصویر این سنجنده استفاده شد .بر اساس نتایج موجود دقت نقشه بواسطه تعداد بیشتر تصاویر افزایش نسبی داشته ولی با توجه به اینکه هنوز مشکل زمین مبنا کردن که شامل دقت و زمانبر بودن آن و همچنین محدودیت در افزایش تعداد ترکیبات حداکثر نیز موجب عدم دسترسی به توان بلقوه در تولید نقشه پوشش شد - آبکار-. - 1384
-3 مواد و روش ها :
-3-1 منطقه مورد مطالعه:
استان زنجان در شمال غربی کشورمان ایران واقع شده است مساحت این استان در حدودkm2 27278 بوده که به میزان % 1/5 از مساحت کل کشور را شامل می شود.
-3-2 روش تولید نقشه پوشش گیاهی استان زنجان:
با توجه به مرور منابع انجام شده موارد زیر جمع بندي و روش تولید نقشه پوشش گیاهی استان با توجه به دریافت ها از مطالعات قبلی طراحی شد.
-1 در نقشه هایی که در سطح ملی با استفاده از تصاویر سنجنده ف؛مًفه تولید شده بود تصاویر زمین مبنا شده داراي جابجایی کمتر از 2 پیکسل بوده. هر چند این مقدار جابجایی در مقیاس هاي مورد مطالعه قابل توجه نیست ولی در نهایت در تولید نقشه هاي پوشش گیاهی، تولید اشکال می کند.به نظر می رسد دلیل اصلی بوجود آمدن جابجایی وسعت منطقه مورد مطالعه بوده و کوچک کردن منطقه مورد مطالعه و محدود کردن آن به مرزهاي یک استان می تواند مشکل جابجایی را به حداقل برساند.
-2 مطالعات در سطح ملی نشان داده که افزایش تعداد تصاویر در طول سال زراعی مورد مطالعه روند افزایش صحت نقشه را به همراه خواهد اما بدلیل اینکه نرم افزار هاي موجود فایل هایی با حجم بالاتر از4 گیگابایت4 را پشتیبانی نمی کند لذا افزایش تعداد تصاویر بدلیل حجم زیاد آن داراي محدودیت است.
