بخشی از مقاله
چکیده
اهمیتی که منابع انسانی در رشد ،شکوفایی و بالندگی سازمان ها دارند توجه روزافزون پژوهشگران رابه خود جلب کرده است .نیروی انسانی یکی از با ارزش ترین منابع هر سازمانی محسوب می شود و شناخت عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی ضرورت دارد.از آنجایی که مهم ترین عامل یا اهرم اصلی کاهش یا افزایش بهره وری سازمان منابع انسانی آن است لذا یکی از مسائل مهم تلاش برای ارتقای بهره وری نیروی انسانی سازمان ها می باشد.از این رو تلاش می شود در این مقاله عوامل موثر بر ارتقای بهره وری منابع انسانی از طریق مدل های ارایه شده در این زمینه بررسی و عوامل مهم شناسایی و کشف شوند.
مقدمه
ازعوامل مهم بقاء حیات سازمان ها ،نیروی انسانی کیفی و توانمند است.به عبارتی اهمیت نیروی انسانی توانمند در سازمان های امروزی حتی از فن آوری های جدید و منابع مالی بیشتر است.امروز تفاوت اصلی سازمان ها را باید در دانایی آنها دانست.نقش نیروی انسانی کارآمد توانا و دانا در تحقق اهداف سازمانی امری غیر قابل انکار می باشد
در دنیای پررقابت امروز منابع انسانی مولد مهمترین سرمایه سازمان تلقی می گردد که می تواند موجبات تغییر و تحول در سایر عوامل سازمانی و نتایج اساسی را فراهم آورد.اگر تا دهه های گذشته معیار برتری برای یک کشور حجم نیروی انسانی ،سلاح های مدرن ،ارتش نیرومند،سرزمین وسیع یا منابع زمینی گسترده وحق وتو در مجامع بین المللی بود ،از این پس قدرت یک کشور به کیفیت نیروی انسانی و سطح بهره وری آن بستگی دارد
نیروی انسانی یکی از باارزش ترین منابع هر سازمان محسوب می شود و از دیر باز تاکنون عامل اصلی پیشرفت ممالک مختلف بوده است.نیروی انسانی توانا و کارآمد است که بتواند سازمان را کارآ،سودآور و مفید به حال جامعه بسازد و در کل کشور را شکوفا و از وابستگی برهاند.پایین بودن بهرهوری در شرکت ها سبب می شود تا به عامل بهسازی و ارتقای نیروی انسانی توجه بیشتری شود اولین گام ارتقای بهره وری بهبود بهره وری فردی و انسانی است و راهی است که به بهره وری کل سازمان منتهی می شود.
بهبود ارتقاء بهره وری نیروی انسانی به تلاش برنامه ریزی شده همه جانبه نیاز دارد و از طریق بکارگیری معیارهای گوناگون بهره وری در عمل ،شروع می شود برنامه ریزی برای بهبود بهره وری شامل تغییر در روش های انگیزشی کارکنان ،بهبود شرایط کار ،بهبود نظام ها ،روش ها و تکنولوژی هاست.نیروی انسانی ،مهمترین عامل در بهبود بهره وری است
امروزه نقش واهمیت نیروی انسانی بر کسی پوشیده نیست در بین عوامل تولید - زمین ،نیروی انسانی ،فنآوری و سرمایه - با ارزش ترین ،کمیاب ترین و نادرترین عوامل نیروی انسانی است
توجه نکردن به بهره وری نیروی انسانی و توجه صرف به دیگر عوامل نه تنها سبب کاهش کارآیی و اثر بخشی در سازمان می شود بلکه سبب افزایش ضایعات و حوادث و ایجاد نارضایتی در نیروی انسانی می گردد.بنابراین برای افزایش بهره وری در نیروی انسانی ابتدا باید عوامل تسهیل کننده در افزایش کارآیی را شناخت و سپس در جهت کاهش عوامل بازدارنده و تقویت عوامل تسهیل کننده اقدام کرد
بهبود بهره وری یکی از مهمترین راهکار های توسعه اقتصادی و اجتماعی است .بهبود بهره وری می تواند اصلاح و بهبود فرآیندها،بهبود روابط کاری ،اصلاح رفتارهای فردی و گروهی ،افزایش انگیزه کاری ،افزایش کیفیت زندگی ،افزایش سطح رفاه ،افزایش اشتغال ،افزایش حقوق و دستمزد - به دلیل بهبود تولید و سود در سازمان - را در پی داشته باشد
هنگامی که کشور های جهان سوم اعم از توسعه نیافته ،در حال توسعه و یا توسعه یافته از مشکلات اقتصادی نظیر تورم ،رکود ویا کسادی اقتصادی رنج می برندبه اهمیت بهبود بهره وری پی می برند .از آنجا که مهم ترین عامل یا اهرم اصلی کاهش یا افزایش بهر ه وری سازمان منابع انسانی آن استلذا یکی از مسائلی که مدیران سازمان های پیشرو را در دهه های آینده در گیر خود خواهد ساخت تلاش برای افزایش بهره وری نیروی انسانی شاغل در سازمان های خود می باشند.
مبانی نظری
عوامل موثر در ارتقای بهره وری نیروی انسانی
برای ارتقای بهره وری باید قبل از هر چیز عوامل موثر بر بهره وری را به خوبی شناخت.عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی را می توان در قالب تحصیلات ،آموزش،تجارب نیروی کار،کیفیت مدیریتی،سرمایه گذاری در تجهیزات،تکنولوژی و محیط اجتماعی دسته بندی کرد - - Francalanci and Golal,1998در مدل کانن عوامل موثر بر بهبود بهره وری نیروی انسانی عبارتند از :نظام شایسته سالاری ،نظام پاداش و خدمت ،حقوق ماهانه مکفی ،فوق العاده های شغلی و مزایای بازنشستگی،آموزش و بالنده کردن نیروی کار.
