بخشی از مقاله
چکیده
یکی از اهداف مهم ائمه در زندگی حفظ حماسه عظیم عاشورا بود؛ لذا آن بزرگواران از شیوه‌ها و روش‌های گوناگون نسبت به احیای این امر بهره می‌بردند و در این میان نیز تأکید ویژه بر عزاداری سیدالشهدا به عنوان مهم‌ترین این معیارها مدنظر ائمه بوده است، که امروزه شیعیان از همین شیوه به عنوان اصلی‌ترین و در بیشتر موارد تنهاترین معیار برای احیای عاشورا مدد می‌گیرند، با این وجود علی‌رغم ارائه الگو از سوی اهل‌بیت در برگزاری عزاداری ساالر شهیدان متأسفانه در طول تاریخ بدعت‌ها، تحریفات و دگرگونی‌هایی در شیوه و قالب این مراسم رسوخ کرده است، مواردی که دستمایه دشمنان اهل‌بیت قرار گرفته و باعث می‌شود مکتب اصیل عاشورا به صورت وارونه در دست عالقه‌مندان اهل‌بیت در سراسر جهان قرار دهند.
مقدمه
اگر نگاهی عمیق و موشکافانه به تاریخ زندگی ائمه اطهار داشته باشیم به این نتیجه می‌رسیم که آن بزرگواران از ذره‌ذره فرصت‌ها برای بیداری و هدایت انسان‌ها استفاده می‌کردند، هر کدامشان با توجه به اوضاع و شرایط زمان خود از حربه‌ای برای پیشبرد اسام در جامعه مدد جستند. در این بین سهم سیدالشهدا قیام بود. قیامی که قرار است در آینده به عنوان ستون نگه‌دارنده اسام در جهان زنده بماند و شروعی باشد برای بیداری انسان‌های آزادی‌خواه و بیداری اذهان خفته و وجدان‌های سرد و راکد جامعه اسامی. با نگاهی گذرا به تاریخچه زندگی زین‌العابدین متوجه می‌شویم که آن حضرت از روش‌های گوناگونی برای حفظ این حماسه عظیم بهره جستند.
در دورانی که اوج خصومت و سختگیری نسبت به شیعیان در دستگاه اموی حاکم بود، دورانی که لعن امیر مؤمنان بر منابر و بعد از نماز یک فریضه دینی بود و هرگاه فردی از بنی‌امیه از جایش حرکت می‌کرد، علی را لعن می‌کرد.1 حتی امویان از شکنجه، فشارهای اقتصادی و کشتار دسته‌جمعی پیروان اهل‌بیت پروایی نداشتند، با این وجود آن حضرت در طول سی‌وچهار سال فعالیت خویش، شرایطی را که به قول امام صادق جز چهار نفر همه از اهل‌بیت رو گردانده بودند،2 به‌گونه‌ای تغییر داد که در اواخر حیاتش ده‌ها نفر از او روایت و نقل حدیث می‌کردند و شیخ طوسی 171 نفر را به عنوان راویان امام نقل کرده.1 و به این ترتیب امام رسالت خود را در رابطه با حماسه بزرگ عاشورا به پایان بردند.
این رویه وظیفه ما را در قبال حفظ حماسه عاشورا روشن می‌کند. وظیفه‌ای فراتر از عزاداری آن هم به اشکالی خارج از دستورات ائمه و عقل، بنابراین اگر امروز سهم ما از زنده نگه‌داشتن حماسه عاشورا موکول به عزاداری شده است باید در همین یک زمینه درست رفتار کنیم. ما به این وسیله اسام شیعی را در جهان انتشار می‌دهیم نباید خدای ناکرده طوری عمل کنیم که سوژه به دست دشمنان بیفتد همان‌طور که مقام معظم رهبری فرمودند:
... نسبت به شیوه عزاداری اوالً همراه با کار حرام نباشد مثل موسیقی حرام و امثال این‌ها، و موجب وهن مذهب هم نباشد یعنی کاری نکنند که سوژه به دست دشمنان بیفتد و با این شیوه عزاداری که داریم، علیه مکتب اهل‌بیت و پیروان مکتب اهل‌بیت تبلیغ سوء داشته باشند اجماالً این را می‌توانیم ویژگی عزاداری مناسب مورد رضایت اهل‌بیت برشماریم.
امام سجاد و احیای مکتب عاشورا
بعد از شهادت سیدالشهدا بار مصیبت‌ها، و سنگینی کربا بر دوش امام سجاد افتاد و با وجود تمام این مشکلت و گرفتاری‌ها، آن حضرت با گفتار و کردار خود به آیات قرآن و سیره پیامبر جامه عمل پوشانید و پویایی را به جامعه آن روز که در زیر فشار امویان مرده بودند باز گرداند و مثل کوهی استوار در برابر دشمن ایستادگی کرد و با تمام توان خود آماده مقابله با دشمن شد. «
