بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام این پژوهش طراحی و تدوین برنامه راهبردی توسعه ورزش همگانی استان فارس با تأکید بر دستگاههای اجرایی بود. با توجه به هدف تحقیق، پژوهش حاضر بر اساس هدف از جمله تحقیقات کاربردی و بر اساس روشهای گردآوری اطلاعات از جمله تحقیقات توصیفی -پیمایشی است که به صورت میدانی انجام گرفته است و در حیطه مطالعات استراتژیک قرار می گیرد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیهی مدیران و کارشناسان ارشد دستگاه های اجرایی استان بود - N=62 - ، نمونه گیری به صورت تصادفی ساده نسبی از همه سازمان ها انجام گرفت.
جهت جمعآوری داده های پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مدل برنامهریزی استراتژیک SWOT استفاده شد که در مجموع 2 پرسشنامه شامل پرسشنامه مشخصات فردی و پرسشنامه تعیین میزان تأثیر نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای ورزش همگانی استان بود. روایی محتوایی پرسشنامههای مورد نظر پس از اعمال نقطه نظرات اساتید و متخصصان مدیریت ورزشی مورد تأیید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ بیش از α=0/78 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد.
جهت ارائه دادههای توصیفی از شاخصهای آماری فراوانی، درصد فراوانی و رسم نمودار و جداول استفاده شد و جهت تجزیه تحلیل دادهها در بخش آمار استنباطی با استفاده از آزمون KMO مناسب بودن سئوالات بررسی شد که نتایج آزمون حکایت از مناسب بودن سئوالات داشت. بهمنظور رتبه-بندی قوتها، ضعفها، فرصتها و تهدیدها از آزمون رتبهای فریدمن و خی-دو استفاده شد.
نتایج نشان داد که بین اولویت بندی نقاط قوت - χ2=67/62 - ، نقاط ضعف - χ2=99/35 - ، فرصتها - χ 2=135/18 - و تهدیدات - χ2=32/78 - توسعه ورزش همگانی استان تفاوت معناداری وجود دارد - Sig=0/01 - و به طور کلی 20 نقطه قوت، 26 نقطه ضعف، 21 فرصت و 18 تهدید برای توسعه ورزش همگانی استان شناسایی شد؛ همچنین با توجه به نتایج ماتریس داخلی و خارجی، توسعه ورزش همگانی در منطقه محافظه کارانه قرار دارد که برای آن 6 استراتژی تدوین شد.
مقدمه
در طول زندگی بشر تلاشهای زیادی برای حفظ و توسعه سلامتی انسانها شده است. در این میان ورزش نقش برجستهای در حفظ سلامتی دارد. با وجود آنکه بیماریهای مزمن جزو شایعترین و پرهزینهترین مشکلات بهداشتی محسوب میشوند، باید اذعان نمود که با اتخاذ تدابیر مناسب میتوان به طور مؤثر و چشمگیرتر از بروز این موارد پیشگیری کرد - خسروزاده و همکاران، . - 1390
در دنیای کنونی، ورزش از نظر مفهوم توسعه یافتگی معنای گسترده و ژرفی یافته است و تقریباً تمامی کشورها میکوشند تا زمینه-های توسعه و گسترش خود را از فراسوی فعالیتهای ورزشی بهتر بشناسند. از طرف دیگر، کشورهای عقب نگهداشته شده تلاش می-کنند با موفقیت در میدانهای ورزشی از رقابت جهانی بازنمانند؛ بنابراین ورزش پدیدهای همگانی است و با گسترش آن مردم و قشرهای گوناگون یک جامعه از فواید آن بهرهمند میشوند. در ششمین کنگره جهانی ورزش همگانی در سال1996 اعلام شد که ورزش در قرن 21 عامل فرهنگی مهمی برای بهبود زندگی بشر محسوب میشود.
ورزش میتواند آرمانی باشد که موجب کنار گذاشتن اختلافات گروهی و برطرف کردن مناقشات سیاسی، نژادی و مذهبی از طریق تفاهمهای صلحآمیز شود. همچنین ورزش میتواند راه-حل مناسبی برای تأمین سلامت جسمانی، روانی، اجتماعی و معنوی باشد. بسیاری از کارشناسان ورزش اعتقاد دارند که ورزش همگانی ذاتاً درآمدزا نیست و در نتیجه دولت باید با سیاستهای حمایتی برای گسترش آن اقدام کند - حمیدی، . - 1391 دولت و ارکان آن باید از ورزشهای همگانی حمایت کنند. در این افزایش بودجه ورزش همگانی میتواند در گسترش و توسعه این حوزه ورزش مؤثر باشد.
همچنین تحقیقات نیز نشان داده است که عملکرد سازمانهایی که به مدیریت اسراتژیک می پردازند بیشتر و بالاتر از دیگر سازمانهاست، دست یابی به یک حلقه ارتباط مناسب بین محیط یک سازمان و استراتژی، ساختار و فرآیندهای آن سازمان آثار مثبتی بر عملکرد آن دارد - اعرابی و همکاران، . - 1391 طی مدیریت سازمانها محیط داخلی و خارجی خود را تحلیل کرده و از آن شناخت کسب می کنند، علاوه بر آن مسیر استراتژیک خود را پایه گذاری کرده و استراتژیهایی را خلق می کنند که آنها را برای رسیدن به اهداف تعیین شده کمک نماید، و آن استراتژیها را به اجرا می گذارند، تمامی این اقدامات برای ارضای اعضای کلیدی تشکیلاتی سازمان که ذینفع نامیده می شوند به انجام می رسد - خاکی و همکاران، . - 1384
روش تحقیق
روش تحقیق توصیفی- پیمایشی است و به لحاظ هدف در زمره تحقیقات کاربردی قرار دارد. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردید. جهت دستیابی به اهداف تحقیق مدیران ادارات ورزش و جوانان و همچنین کارشناسان ورزش مرکز استان و شهرستان ها و همچنین مسئولان هیئت های ورزش همگانی شهرستان ها، جامعه تحقیق مورد نظر را تشکیل دادند که نمونه های تحقیق با توجه به محدود بودن جامعه آماری به صورت کل شمار و برابر با جامعه آماری بودند . - N=n=62 - گردآوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق ، یکی از مراحل اساسی آن است و به لحاظ اهمیت آن، گاه به اشتباه ، روشهای گردآوری داده ها را روش های تحقیق می نامند .
مرحله گردآوری داده ، آغاز فرآیندی است که طی آن ، محقق یافته های میدانی و کتابخانه ای را گردآوری می کند و با روش استقرایی به فشرده سازی آنها از طریق طبقه بندی و سپس تجزیه و تحلیل میپردازد و فرضیه های تدوین شده خود را مورد ارزیابی قرار می دهد و در نهایت، حکم صادر میکند و پاسخ مساله تحقیق را به اتکای آنها می یابد.
به عبارتی ، محقق به اتکای اطلاعات گردآوری شده ، واقعیت و حقیقت را آنطوری که هست ، کشف می نماید - خاکی،1386، ص . - 234 بطور کلی، عقیده بر این است که در این گونه تحقیقات از روش ها و شیوه هایی مانند بررسی اسناد و مدارک - سند کاوی - ، تحلیل تحقیقات انجام شده - فرا تحلیل - ، تولید اطلاعات - اکتشافی - و توصیف وضعیت مطلوب - آینده پژوهی - استفاده می شود.
در این تحقیق برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز از روش های زیر استفاده شد:
✓ بررسی اسناد و مدارک موجود مربوط به سوابق و فعالیت های گذشته و هیئت ورزش های همگانی استان فارس.
✓ بررسی مطالعات و برنامه های تدوین شده ورزش همگانی استان فارس .
✓ نظر سنجی از ذینفعان ورزش همگانی استان هرمزگان و نخبگان با استفاده از پرسشنامه ها.
✓ مطالعات کتابخانه ای، که در این تحقیق از طریق کاوش مستندات از طریق شبکه اینترنت و منابع کتابخانه ای به مرور منابع در زمینه ورزش همگانی کشور و جهان پرداخته شد، و در موارد مرتبط استفاده شد. تجزیه و تحلیل SWOT با استفاده از روش دلفی انجام شد. برای دستیابی به داده های مورد نیاز تحقیق ابتدا پرسشنامهای برای تعیین نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدهای موجود جهت توسعه ورزش همگانی استان طراحی شد و برای کلیه صاحبنظران فرستاده شد. پرسشنامههای اولیه جمع آوری و با توجه به نظرات صاحب نظران پرسشنامهای دیگری شامل مهم ترین نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدها طراحی و برای اجماع نظر، مجدداً برای نمونه های تحقیق ارسال شد. نهایتاً تعداد نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید شناسایی شدند.
مقصود از پایایی آن است که اگر ابزار اندازهگیری در یک فاصله زمانی کوتاه چندین بار به گروه واحدی از افراد داده شود نتایج حاصل نزدیک به هم باشدتقریباً. آلفای کرانباخ را میتوان شاخص مناسبی برای اعتبار و هماهنگی درونی به کار برد .در این تحقیق پایایی پرسشنامه مربوط به فرایند تحلیل سلسله مراتبی با آزمون آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفت.توانایی ابزار در حفظ پآیایی خود در طول زمان، حاکی از پایداری آن و تغییر پذیری اندک آن می باشد. این توانایی، گویای برارزش ابزار است؛ چرا که هر زمان اندازه گیری صورت گیرد، نتایج پایدار به دست می آید. روایی پرسشنامهها را با نظر خواهی از اساتید و متخصصان مدیریت ورزشی مورد بررسی و تایید قرار گرفت.
-5-2مراحل انجام آنالیز SWOT
- تشکیل جلسه تجزیه تحلیل SWOT
-2 توصیح اجمالی هدف جلسه و مراحل انجام کار
-3 استفاده از روش طوفان ذهنی برای شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصتها و تهدیدات
-4 اولویتبندی عوامل داخلی و خارجی
-5 تشکیل ماتریسSWOT و وارد کردن عوامل انتخاب شده به آن با توجه به اولویت بندی
-6 مقایسه عوامل داخلی و خارجی با یکدیگر و تعیین استراتژیهای
SO، WO، ST، WT -7 تعیین اقدامات مورد نیاز بری انجام استراتژیهای تعیین شده
-8 انجام اقدامات و بررسی نتایج آنها
-9 برزو رسانی ماتریس SWOT در فواصل زمانی مناسب
در بخش آمار توصیفی داده ها به صورت فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد، و درصد در قالب نمودارها و جداول استفاده شد. دادهها از طریق تحلیل سلسله مراتبی و با استفاده از ماتریس مقایسههای دوگانه وزن دهی و توسط نرم افزار2.0 Expert Choiceرتبه بندی شد. پس از آن با استفاده از مدل دیوید - 1387 - استراتژیهای توسعه ورزش همگانی کشور تدوین شد. کلیه محاسبات از طریق نرم افزارهای SPSS 20.0 و Excel 2013 صورت گرفت.
یافته ها
یافتههای توصیفی پژوهش بهقرار زیر است:
1. یافته های مربوط به نمونه های تحت بررسی براساس جنسیت نشان می دهد که 33/9 درصد 21 - نفر - از نمونه زن و 66/1 درصد 41 - نفر - مرد بودند.
2. یافته های مربوط به نمونه های تحت بررسی براساس سن نشان می دهد که 4/8 درصد از نمونه زیر 30 سال بودند در حالی که 22/6 درصد بالای 50 سال بودند.
3. یافته های مربوط به نمونه های تحت بررسی براساس سابقه شغلی نشان می دهد که سابقه شغلی 11/3 درصد از نمونه زیر 5 سال بود در حالی که 32/3 درصد سابقه شغلی بالای 15 سال داشتند.
4. یافته های مربوط به نمونههای تحت بررسی براساس مسئولیت نشان می دهد که 46/8 درصد کارشناس ورزش بودند. یافتههای پژوهش در خصوص آمار استنباطی بهقرار زیر است:
1. برای اطمینان از مناسب بودن سؤالات مربوط به نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای توسعه ورزش همگانی استان از آزمون کایزر-مهیر-الکین - KMO - استفاده شد که نتایج بیانگر مناسب بودن تمام عوامل داشت . - KMO>0/7 -
2. نتایج آزمون فریدمن مربوط به سوال اول تحقیق نشان داد که بین نقاط قوت ورزش همگانی استان از دیدگاه نمونه تحقیق تفاوت معناداری وجود دارد.
