بخشی از مقاله
چکیده
هدف از طراحی نرم افزار سامانه تشریح شده در این مقاله قرار دادن امکاناتی در اختیار محققان ، اساتید و دانشجویان، بمنظور برقراری ارتباط و اشتراک گذاری نتایج مطالعات و تجربیات بین ایشان، بدون محدودیت زمانی و مکانی بوده است . در این سامانه اینترنتی که با استفاده از فناوری سیلورلایت و در محیط برنامه نویسی ویژوال استودیو - Randolph,2010 - طراحی و در آدرس www.ansarihp.com نصب و راه اندازی شده است ، کاربران پس از ثبت نام و عضویت در سامانه می توانند گزارش های خبری و تحقیقی خودشان را ایجاد و ویرایش کنند - Eisenberg,2010 - و برای سایر کاربران - عضو و غیر عضو - نمایش دهند و بصورت آنلاین با سایر کاربران عضو گفتگوی خصوصی یا عمومی داشته باشند و پیامها و فایلها و گزارشات خود را برای یکدیگر ارسال ، مطالعه و جستجو نمایند .
ویژگی منحصر بفرد و ابتکاری این سامانه، پایدار و نیز پایستار - Conservative - بودن آن است بطوریکه هیچگاه بدلیل انقضاء Time Out های Http یا قطع و وصل شدن مکرر ارتباط کامپیوتر کاربر با اینترنت ، مشکلی در روند ارسال و دریافت Request و Response ها میان کامپیوترهای Client و Server که اساس سرویس های ارائه شده به کاربران سامانه می باشند ، بروز نخواهد کرد. مثلا اگر در حین ثبت نام و یا ارسال یا دریافت یک پیغام یا گزارش خبری و یا یک فایل ، اتصال کامپیوتر کلاینت به اینترنت برای مدتی طولانی قطع شود ، عملیات در حال اجرا با شکست مواجه نمی شود و بلافاصله پس از اتصال مجدد کامپیوتر کاربر به اینترنت ، این عملیات از همان نقطه که قطع شده بود ادامه پیدا خواهد کرد و بدین ترتیب از زمان صرف شده و نیز پهنای باند موجود در اینترنت استفاده بهینه ای بعمل میآید.
واژگان کلیدی: شبکه های اجتماعی، آموزش مجازی، سیلورلایت، ارتباطات آسنکرون، Threading
مقدمه
در این سامانه کاربران به منظور ثبت نام و عضویت ، مشخصات خود شامل نام کاربری ، رمز عبور ، نام و نام خانوادگی ، جنسیت و تاریخ تولد را در یک فرم ثبت نام وارد می کنند. سپس با زدن دکمه توسط کاربر ، این فرم به سرور ارسال می شود و در یک پایگاه داده مخصوص برای استفاده های بعدی ذخیره می شود . همچنین کاربر میتواند عکس خود را ارسال کند بطوریکه از آن پس این عکس در گزارشات تحقیقی ارسال شده توسط کاربر و یا در زمان گفتگوی آنلاین با سایر کاربران قابل مشاهده می باشد. از این سامانه می توان برای ارائه مطالب درسی و آموزش مجازی و یا انجام و ارسال تکالیف درسی دانشجویان و نیز برگزاری آزمونهای Online استفاده کرد .
همچنین این سامانه قابلیت نصب بر روی سرورهای یک سازمان را دارد بطوریکه می توان از آن برای ایجاد تسهیل در ارتباطات بین ادارات مختلف آن سازمان و یا گفتگوی آنلاین و اشتراک گذاری منابع اطلاعاتی بین کارمندان سازمان استفاده کرد . در اینصورت ارسال نامه های اداری و تبادلات اطلاعاتی بر روی بستر شبکه انجام می شود و نیاز به جابجائی فیزیکی نامه هاو اطلاعات و حضور فیزیکی افراد برای این جابجایی ها نمی باشد و لذا در زمان و هزینه های جابجائی صرفه جوئی می شود. همچنین امکان گروه بندی کاربران و نیز طبقه بندی اطلاعات و پیامها و نامه ها وجود دارد . بطوریکه نامه ها و فایل ها و مکالمات و پیام های مبادله شده میان کاربران عضو در گروه ها می توانند بصورت خصوصی و امن منتقل شوند .
روش تحقیق
برای ساختن این سامانه تحت وب از فن آوری جدید Microsoft Silverlight استفاده شده است که از طریق آن امکان بکارگیری همزمان انواع محتوای چند رسانه ای ، انیمیشن ها ، وب کم ، میکروفون ، برقراری ارتباطات سنکرون و آسنکرون کلاینت با سرویس های - Windows Communication Foundation - WCF و دیتابیس های سمت سرور در اختیار طراح یا برنامه نویس سایت قرار میگیرد - Scanlon, 2010 - , - Beres, 2010 - .در تهیه نرم افزار این سامانه تحت وب از پایگاه های داده Microsoft Access و زبان های برنامه نویسی HTML ، Javascript ، VB.Net ، - Eisenberg, 2010 - - eXtensible Application Markup Language - XAML و زبان محاوره با بانکهای اطلاعاتی SQL در محیط برنامه نویسی Microsoft Visual Studio، استفاده شده است .
انواع فونت های فارسی را می توان از طریق نرم افزار سامانه به آن اضافه کرد که قابل استفاده در زمان تایپ و ارسال مقالات و گزارش های خبری و ارسال پیغام در اتاق های گفتگو می باشند . بطوریکه لازم نیست فونت اضافه شده به سامانه از قبل بر روی سیستم کاربر نصب شده باشد. همچنین به منظور زیبا سازی سامانه، در زمان کلیک بر روی دکمه ها و همچنین رفتن از یک صفحه به صفحه دیگر برای اولین بار از افکت های دیداری - Visual Effects - ، انیمیشن ها، تریگرها - Triggers - و تبدیلات - Transforms - سیلورلایت - Eisenberg, 2010 - به نحوی مبتکرانه استفاده شده است. سامانه به گونه ای طراحی شده است که سابروتین ها و ماجول های نرم افزاری اصلی و لازم برای برقراری انواع تعاملات الکترونیکی میان کاربران - کارمندان ، دانشجویان ، محققان ، اساتید و غیره - بر بستر وب را داشته باشد. بطوریکه بتوان براحتی در آینده امکانات مورد نیاز و جدید را با استفاده از این ماجولها به سامانه اضافه کرد.
بعنوان مثال در نرم افزار سامانه یک ماجول برای Sample گیری و ضبط صدا از میکروفون و نیز گرفتن تصویر از وب کم ایجاد شده است که از این امکان در اتاق های گفتگو - چت روم - استفاده می شود . با رشد فزاینده استفاده از انواع ارتباطات الکترونیکی بر بستر وب از قبیل دولت الکترونیک ، تجارت الکترونیک ، دور کاری ، درمان از راه دور و غیره ، تبادل اطلاعات در محیطی امن و حفظ محرمانگی اطلاعات ضروری به نظر می رسد . بدین منظور در نرم افزار سامانه یک ماجول برای رمزگذاری پیغامهای مبادله شده میان کاربران وجود دارد بطوریکه این پیغامها قبل از ارسال و در کامپیوتر فرستنده پیغام توسط کلید رمزنگاری اختصاصی فرستنده پیغام رمزگذاری میشود و سپس این پیغام در کامپیوتر سمت گیرنده پیغام توسط کلید رمزنگاری عمومی همان فرستنده پیغام - که بصورت عمومی در اختیار همه کاربران قرار داده شده است - رمزگشایی می شود .
- Ashish,2010 - همچنین از این ماجول می توان برای ایجاد زیرساخت های امنیتی از قبیل PKI - Public Key Infrastructure - و امضای دیجیتال - Digital Signing - استفاده کرد . پایگاه داده سامانه توسط نرم افزار مایکروسافت اکسس در سرور میزبانی میشود و محل ذخیره سازی کلیه اطلاعات لازم راجع به انواع سرویس های مورد نیاز کاربران می باشد . در صورت نیاز به ارتقاء و یا اعمال اصلاحات و تغییراتی در نرم افزار یا سرویس های سامانه می توان این پایگاه داده را توسعه داد و یا ویرایش کرد و درصورت لزوم از فیلدهای جدیدی در جداول پایگاه داده استفاده و یا جداول جدیدی را به پایگاه داده اضافه کرد و بطور همزمان ماجولهای نرم افزاری سمت کلاینت و سمت سرور را نیز توسعه داد .
یافته ها
همانطور که اشاره شد ، ویژگی منحصر بفرد و ابتکاری این سامانه Conservative بودن آن است . ما نحوه پیاده سازی این ویژگی را از دید نرم افزاری و فنی تشریح خواهیم کرد . بدین منظور ما از مفاهیم ارتباطات آسنکرون و - Ghosh, 2010 - Threading استفاده می کنیم. در این سامانه برقراری ارتباط میان کامپیوتر کاربر و کامپیوتر سرور از نوع آسنکرون می باشد و لذا دریافت پاسخ از سرور می تواند بصورت چند مرحله ای و در زمان هائی مجزا از زمان ارسال درخواست باشد . با استفاده از این ویژگی هر زمان که بخشی از اطلاعات - مثلا چند سطر از یک جدول یا چند کیلوبایت از یک فایل - دریافت شد، بطور خودکار بخش بعدی نیز درخواست میشود. همچنین از فواصل زمانی بین درخواست ها و دریافت های متوالی که بصورت آسنکرون انجام می شوند ، می توان به عنوان زمان بیکاری - Idle - Time استفاده کرد و درخواست ها - و دریافت ها - ی سرویس ها و پردازش های دیگر را ارسال و اجرا کرد . برای مثال وقتی که یک کاربر برای مشاهده یک جدول با 100 رکورد بر روی یک دکمه درخواست - مثلا دکمه - کلیک می کند ، در مرحله اول 10 رکورد از کامپیوتر سرور برای کامپیوتر
