بخشی از مقاله
چکیده
براي ارزیابی علل حذف گاو هاي شیري هلشتاین در دامداري کشت و صنعت مغان که شامل حذف اختیار و حذف اجباري می باشد از اطلاعات جمع آوري شده در طی سال هاي 1378 تا 1389 استفاده شده است. بررسی اثرات مختلف از جمله دوره شیردهی، سال حذف و علت حذف بر تولید شیر 305 روز بر تولید شیر با استفاده از رویه GLM در نرم افزار SAS انجام شد و میانگینها با استفاده از روش میانگین حداقل مربعات - LSMEANS - در سطح احتمال 0/05 مقایسه شدند.
عدم باروري بیشترین علت حذف و با کمترین میانگین سن در زمان حذف بود اما سل پایین ترین علت حذف همراه با بیشترین میانگین سن در زمان حذف را داشت. میزان تولید شیر حیوانات حذف شده به دلایل لنگش، سل و ورم پستان از نظر آماري تفاوت معنی داري نشان ندادند - - P>0/05 ولی تولید شیر حیوانات حذف شده به دلیل عدم باروري بالاتر از بقیه موارد بود . - P<0/05 -
مقدمه
فروش گاو با هدف شیردهی و یا به عنوان گاو کم تولید، حذف اختیاري میباشدحذف. غیراختیاري معمولاً به دلایل دیگري از جمله مشکلات تولیدمثلی، بیماري و جراحات وارد شده، مرگ و ورم پستان صورت میپذیرد - . - 1 تحقیقات نشان میدهد که درآمد واحدهاي پرورش گاو شیري با کاهش سطح حذف غیراختیاري افزایش مییابد 2 - ،. - 3 تغییرات محیط و مدیریت بیشترین میزان حذف غیراختیاري را سبب میشوند.
درصد سالانه گاوهاي حذف شده یا سرعت تعویض گله نقش عمدهاي در تعیین عملکرد اقتصادي یک واحد عملیاتی شیري ایفا میکند - . - 4 با کاهش حذف غیراختیاري یا اجباري، طول عمر تولیدي گاوها افزایش مییابد و این امر فرصتی براي توسعه اندازه گله و همچنین زمینه حذف انتخابی بیشتر را فراهم میکند
درصنعت گاو شیري با شناخت بهتر نسبت به عوامل تاثیرگذار بر حذف و مقاطع زمانی که احتمال حذف دامها افزایش می-یابد، میتوان با اتخاذ تصمیمات صحیح در زمان مناسب، افزایش سود و بهرهوري گلهها را تضمین نمود. درمجموع هدف این مطالعه توصیف دلایل اصلی حذف و تعیین ارتباط بین آنها در گاوهاي شیري هلشتاین مجتمع کشت و صنعت مغان میباشد.
مواد و روشها:
دادهها با مراجعه به گاوداري مجتمع کشت و صنعت مغان و از دفاتر ثبت آمار اخذ گردید.
عمل ذخیره سازي و ویرایش دادهها با استفاده از نرمافزارهاي EXCEL و FOXPRO انجام شد. با بررسی فایل ارقام دادههاي غیرعلمی و یا اشتباه حذف گردیدند. - براي مثال، دادههایی با مقادیر بسیار کوچک و یا بسیار بزرگ و به طور کلی دادههایی که در محدوده مورد نظر قرار نداشتند - .
جهت بررسی عوامل مؤثر بر تولید شیر از رویه GLM در نرمافزار SAS استفاده شد و میانگینها با استفاده ازروش میانگین حداقل مربعات - LSMEANS - درسطح احتمال - P<0/05 - 0/05 مقایسه شدند. مدل آماري استفاده شده براي بررسی عوامل مؤثر به صورت زیر میباشد:
yijkl= µ + Li + YCj + CRk + eikl
=µ میانگین تولید، =Li اثردوره شیردهیiام، =YCj اثرسال حذفjام، =CRk اثرعلت حذفkام، = eikl اثر باقیمانده بررسی تأثیر تولید شیر بر حذف حیوان از گله، ابتدا حیوانات را براساس مقدار تولید شیر 305 روز، به 3 سطح تولید تقسیم شد. براي اینکار از رویه FASTCLUS در نرم افزار SAS استفاده شد. با این رویه گروهبندي به نحوي انجام می گیرد که واریانس رکوردها هم در نظرگرفته شود. به این صورت که واریانس داخل گروه - کلاستر - به حداقل رسیده و واریانس بین گروهها به حداکثر برسد.
نتایج
نتایج مربوط به آمار توصیفی کل گاوهاي موجود در مجتمع کشت و صنعت دشت مغان و تعداد و درصد گاوهاي حذفی به تفکیک سال و علت حذف در جدول 1 آورده شده است.
جدول :1 آمار توصیفی کل گاوهاي موجود در مجتمع کشت و صنعت دشت مغان و تعداد و درصد گاوهاي حذفی به تفکیک سال و علت حذف
جدول یک نشان می دهد که از سال 1378 تا 1385 عدم باروري بیشترین علت حذف و بعد از آن به ترتیب لنگش و ورم پستان کم ترین علت حذف را نشان می دهد
