بخشی از مقاله
چکیده
هزینه نقل وانتقال پولی ومالی به وسیله اینترنت وسیستم های الکترونیکی حدود یک سوم هزینه هایی است که صندوقدار یک سیستم مالی آن را انجام می دهد. پیشرفت فناوری جدید باعث شده تاافراد بتوانند اموربانکی خود رادر خانه انجام دهند .
صنعت بانکداری همواره دربرابر تغییرات نیازها وخواسته های مشتریان با تغییرروندهای اجتماعی وجمعیتی ، پیشرفت های تکنولوژی اطلاعات ، استراتژیهای کانالهای توزیع دربخش خدمات مالی واکنش هایی راازخود نشان داده وبه سرعت با تکنولوژی همراه شده است .لذابا توجه به وجود بانکداری اینترنتی زندگی امروزی را نمی توان بدون خدمات اینترنتی تصور کرد .
در این تحقیق سعی شده تابا بررسی عوامل موثربرپذیرش بانکداری اینترنتی باتلفیق مدل پذیرش فناوری وتئوری ریسک ادراک شده به تحلیل این موضوع بسیار مهم پرداخته شود .
-1 مقدمه
یکی از مهمترین پدیدههای ناشی از انقلاب اطلاعات، تحول در شیوههای سنتی تجارت و جایگزینی آن با تجارت الکترونیک است. از این رو به واسطه نقش پول و بانکداری در تجارت، بانکداری الکترونیک اصلیترین زیربنای تجارت الکترونیک محسوب میشود.
طبیعتا در این میان، نقش بانکها و موسسات اقتصادی در نقل و انتقال پول بسیار حیاتی است. هنگامی که در سال 1995 اینترنت قابلیتهای تجاری خود را علاوه برجنبههای علمی و تحقیقاتی به نمایش گذاشت، موسسات تجاری و بانکها در کشورهای پیشرفته اولین نهادهایی بودند که تلاش جدی خود را برای استفاده هر چه بیشتر از این جریان بکار انداختند. محصول تلاش آنها نیز همان بانکداری الکترونیک امروزی است. سپس به سرعت مشخص شد که اینترنت بستر بسیار مناسبی برای انواع فعالیتهای بانکداری و اقتصادی به شمار میرود.
با توسعه اقتصاد بین المللی و رقابتی شدن بازارها، بانکها نیز تحت تأثیر قرار گرفته اند، نیروی اصلی در این محیط تکنولوژی است که موجب شکستن موانع قانونی، جغرافیایی و صنعتی شده و محصولات وخدمات جدیدی ایجاد کرده است. امروزه بسیاری از بانک ها در سطح جهان ، خدمات خود را بصورت الکترونیکی ارائه می دهند تغییراتی که به واسطه ظهور اینترنت و فناوری اطلاعات و ارتباطات در زندگی یکایک افراد جوامع مختلف ایجاد شده، باعث گردیده که سرعت نشر مفاهیم، فناوری نوین و نیز خدمات تازه افزایش چشمگیری یابند.
گسترش ارتباطات الکترونیک و دسترسی تعداد زیادی از مردم جهان به شبکه جهانی اینترنت، بستری مناسب برای برقراری مراودات تجاری و اقتصادی فرآهم نموده است توسعه فعالیتهای اینترنتی بر اساس فناوری اطلاعات و ارتباطات اینترنتی باعث پیدایش و ظهور بانکداری الکترونیکی شده است که خدمات خود را از طریق کانالهای توزیع الکترونیکی بدون وجود شعبه انجام می دهند.
مطالعات بسیاری در زمینه پذیرش در کشورهای مختلف دنیا انجام شده است که بخش اعظم این تحقیقات مبتنی بر تئوریهای رفتاری می باشد به همین منظور پژوهشگران به دنبال بررسی عوامل موثر بر شکل گیری رفتارها و نقش متغیرهای مختلف درآن می باشند .با شناسایی عوامل موثر بر پذیرش این تکنولوژی ها در بانکداری الکترونیکی ، می توان شرایطی را ایجاد کرد که موجب پذیرش بهتر بانکداری الکترونیکی توسط مشتریان و تمایل بیشتر افراد به استفاده از این گونه خدمات شد. هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر پذیرش بانکداری اینترنتی با تلفیق مدل پذیرش تکنولوژی و ریسک ادراک شده است .در این پژوهش با تلفیق مدل پذیرش فناوری و ریسک درک شده ، عوامل موثر بر پذیرش بانکداری الکترونیکی را تحلیل می کنیم.
بانکداری الکترونیکی قادر به کاهش هزینه ها ، جلب رضایت مشتریان به جهت دسترسی آسان به تراکنش های مالی در هر زمان و هر مکان می باشند در واقع به دلیل اینکه استفاده از بانکداری الکترونیکی توسط مشتریان بیشتر می شود فهم عوامل تاثیر گذار بر روی تصمیم گیری مشتریان در پذیرش بانکداری الکترونیکی به موضوع مهم و اساسی تری تبدیل می شود .
بانک صادرات به عنوان یکی از بانک های پیشگام در زمینه استقرار بانکداری الکترونیک است که سرمایه گذاری زیادی بر روی توسعه بانکداری الکترونیک نموده است و با راه اندازی بانکداری الکترونیکی سعی بر آن داشته فعالیت های مرتبط با بانکداری الکترونیک را متمرکز نموده و زمینه های یک بانک الکترونیک را فراهم سازد ، تا بتواند از میزان مراجعه مشتریان و ازدحام و شلوغی شعب که باعث کاهش کیفیت خدمات عرضه شده میگردد ، بکاهد . و با توجه به اینکه بانک صادرات پیشگام بودن در ارایه خدمات بانکداری الکترونیک را یکی از ضرورت های توسعه خدمات خود می شمارد و جلب رضایت مشتریان در صدر اولویت های این بانک است ، لذا به دنبال شناسایی عواملی است که در پذیرش این فناوری از سوی مشتریان موثر باشد.
-2بیان مسئله
یکی از موانع عمده بر سر راه توسعه بانکداری الکترونیک عدم پذیرش این تکنولوژی توسط مشتریان و تمایل به رویه های بانکداری سنتی است درک عواملی که موجب پذیرش یک فناوری می شود و ایجاد شرایطی که تحت آن ، فناوری های اطلاعاتی مورد نظر پذیرفته شود از پژوهشهای مهم در زمینه فناوری اطلاعات محسوب می شود.به عبارتی اینکه چرا افراد یک فناوری را می پذیرند و از آن استفاده می کنند و یا برعکس، آن را نمی پذیرند و از آن استفاده نمی کنند از مهمترین مباحث سیستم های پذیرش فناوری است . در دهه های اخیر، مدلهای مختلفی در زمینه پذیرش فناوری مطرح شده است. عوامل موثر بر پذیرش فناوری های مختلف بر حسب فناوری و کاربران مورد مطالعه و شرایط محیطی موجود متفاوت است بنابر این هر کدام از مدل های مطرح، در موارد مختلف ،عملکرد های مختلفی خواهند داشت .
مبانی تئوری این تحقیق بر اساس مدل پذیرش فناوری و ریسک درک شده می باشد.مدل پذیرش فناوری توسط دیویس - - 1998 برای تشریح و پیش بینی پذیرش سیستم های اطلاعاتی توسط کاربر نهایی پیشنهاد شده که در تحقیقات گوناگون در مورد کاربردهای فناوری اطلاعات در صنایع مختلف، به کار رفته و اعتبار آن مورد تأیید قرار گرفته است. مدل پذیرش فناوری یکی از موفق ترین مدل های آزمایش پذیرش تکنولوژی می باشد این مدل رفتار مصرف کننده را توسط دو متغییر "درک از سهولت استفاده"و "درک از مفید بودن"تحلیل می کند. طبق مدل پذیرش فناوری ، استفاده از یک فناوری اطلاعاتی به وسیله قصد استفاده از آن سیستم خاص تعیین می شود و قصد استفاده نیز به نوبه خود، به وسیله میزان مفید بودن تکنولوژی مورد نظر از دیدگاه استفاده کننده و سهولت استفاده از سیستم توسط او تعیین می شود.
-3ادبیات تحقیق
-1-3تعاریف بانکداری الکترونیکی
بانکداری الکترونیکی، نوعی خدمت بانکی است که اولین بار در سال 1995 درآمریکا مورد استفاده قرار گرفت و پس از آن به سرعت در میان سایر کشورها گسترش یافت - ون دی و . ن و همکاران 20051، ص. - 257 در مورد بانکداری الکترونیک تعاریف گوناگونی ارائه شده است که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فراهم آوردن امکان دسترسی مشتریان به خدمات بانکی با استفاده از واسطه های ایمن و بدون حضور فیزیکی.
- استفاده مشتریان از اینترنت برای سازماندهی، آزمایش و یا انجام تغییرات درحساب های بانکی خود و یا سرمایه گذاری در بانک ها برای ارائه عملیات وسرویس های بانکی.
- ارائه مستقیم خدمات و عملیات بانکی جدید و سنتی به مشتریان از طریق کانال های ارتباطی متقابل الکترونیک
پس به طور کلی میتوان گفت بانکداری الکترونیکی عبارت از فراهم آوردن امکاناتی برای کارکنان در جهت افزایش سرعت و کارایی آنها در ارایه خدمات بانکی در محل شعبه و همچنین فرآیندهای بین شعبهای و بین بانکی در سراسر دنیا و ارایه امکانات سختافزاری و نرمافزاری به مشتریان که با استفاده از آنها بتوانند بدون نیاز به حضور فیزیکی در بانک، در هر ساعت از شبانهروز از طریق کانالهای ارتباطی ایمن و با اطمینان عملیات بانکی دلخواه خود را انجام دهند. به عبارت دیگر بانکداری الکترونیکی استفاده از فناوریهای پیشرفته نرم افزاری و سخت افزاری مبتنی بر شبکه و مخابرات برای تبادل منابع و اطلاعات مالی به صورت الکترونیکی است و نیازی به حضور فیزیکی مشتری در شعبه نیست
بانکداری الکترونیکی مزایای بسیاری چون افزایش مشتری و پایین آمدن هزینه معاملات بانکی را به دنبال دارد و در ضمن بانک ها می توانند از این طریق، خدمات را با کارایی بیشتر ارائه دهند و به حفظ و افزایش سهم بازار خود بپردازند .مزایای بانکداری الکترونیک را می توان هم از دید مشتریان و هم از دید مؤسسات مالی، مورد ارزیابی قرار داد