بخشی از مقاله
چکیده:
کشور ما ایران با داشتن وسعت زیاد ، از تنوع اقلیمی مناطق پنج گانه فیتوژئوگرافیکی، اوراسیبری، ایرانی-تورانی، مدیترانه-صحرا و عربستان-سودانی برخوردار میباشد. این تنوع زمینه رشد و شکوفایی سایر صنعت ها از جمله توریسم را فراهم نموده است. توریسم صنعتی است بین رشته ای که از عوامل بسیاری تاثیر می پذیرد و بر عوامل بسیاری تاثیر می گذارد. یکی از عوامل تاثیر گذار بر این صنعت، اقلیم میباشد و برنامه ریزی پایدار و جامع در شناخت صحیح از اقلیم به این صنعت کمک خواهد کرد که به اهداف مدیریتی پایدار و آمایش سرزمینی بلند مدت کشورمان ایران، از لحاظ فرهنگی و اقتصادی دست پیدا کند.
در این مقاله پس از معرفی تعاریف مربوط به اقلیم و کلیماتوریست به بررسی ارتباط بین این دو پرداخته و این سوال را که شناخت اقلیم چه کمکی به جذب توریست می کند؟و چه ارتباطی بین اقلیم وکلیماتوریسم وجود دارد؟ مورد کنکاش قرار خواهیم داد و در نهایت پس از بررسی این عوامل به ارائه راهکارهای مناسب جهت جذب توریست های داخلی و خارجی با متدولوژی ، نحوه معرفی مناطق دارای پتانسیل گردشگری ،خواهیم پرداخت.
مقدمه:
ایران با داشتن تنوع اقلیمی بسیار متنوع زمینه را برای توریست داخلی و خارجی باز نموده است. اما ارزش این تنوع اقلیمی در بسیاری از مطالعات و برنامه ریزی های دولتی ناشناخته مانده بطوری که از بین اقلیم های متنوع فقط چند اقلیم محدود شناخته شده است؛ همین تعداد اندک اقلیم شناخته شده در جامعه بیشترین تعداد توریست را در خود جای میدهد.
برنامه ریزی های صحیح مدیریتی توریستی ،مطابق با پارامتر های اقلیمی بارش،دما ،رطوبت،درجه ابرناکی وتابش زمینه ساز تنوع بستر تفریحاتی توریستی ،با توجه به ظرفیت برد منطقه و توانایی احیای آن در فصول مختلف خواهد شد. .اما این بهره برداری نباید مخصوص یک منطقه خاص بر اساس شرایط فصولی باشد .بلکه باید دید جامع وکلی نگر به تمام مناطق بکر توریستی کشورداشته باشیم تا بتوانیم از تمام استعداد های بالقوّه مناطق کشوری در جهت رشد اقتصادی ،اجتماعی ،فرهنگی استفاده نماییم.
توریسم:
توریسم واژه ای است فرانسوی که از ریشه "تور"گرفته شده است. این واژه نخستین بار در سال ٌٌٌَ درمجله انگلیسی به نام اسپورتینگ ماگازین آمده است. در آن زمان این لغت به معنای مسافرت به منظور تماشای آثار تاریخی و بازدید از منظر طیبعی برای کسب لذت به کار می رفت.. به نظر پیر لاروس، توریسم عمل مسافرت به منظور تفنن و لذت است و توریست کسی است که برای خوشنودی خود و لذت بردن مسافرت می کند. در عصر امروزی توریسم یکی از پویا ترین فعلیت است که نقش مهمی در توسعه پایدار محلی ایفا می کند. این صنعت از طریق ترکیب و بکارگیری همزمان منابع داخلی و خارجی منافعاجتماعی،اقتصادی،زیست محیطی و فرهنگی زیادی را به دنبال دارد.
اقلیم و توریسم:
عوامل زیادی بر صنعت توریسم تاثیر می گذارد که یکی از آنها آب و هوا و اقلیم است. همواره با موقعیت جغرافیایی، توپوگرافی، چشم انداز، پوشش گیاهی و جانوری،آب و هوا و اقلیم به عنوان یکی از مهمترین منابع پایه محلی در توسعه صنعت گردشگری نقش ایفا می کند؛ - ذوالفقاری ،ٌََّ - ما حصل شناخت درست از اقلیم رشد صنعت توریسم را درپی دارد. ماقلی هر محل یا منطقه تابعی از عوامل اقلیمی و عناصر آب و هوایی آن محل یا منطقه می باشد .
عوامل اقلیمی شامل مولفه هایی هستند که در مقیاس های کلان و خرد به تبع از موقعیت جغرافیایی محلی یا منطقه ای ، بر روی عناصر اقلیمی یعنی بارش ، دما ، رطوبت و تبخیر تاثیر می گذارند عمده ترین عوامل و پارامترهایی که نقش تعیین کننده و موثر بر اقلیم و آب و هوای منطقه دارند عبارت از ارتفاع از سطح دریا
، عرض جغرافیایی ، دوری و نزدیکی به منابع رطوبتی و دریاها ، همجواری با بیابانها وجود رشته های کوهستانی و جهت گیری آنها - یا عامل توپوگرافی در مقیاس کلان و خرد - ، توده هواهای نشات گرفته از مناطق پر فشار ، جریان های اصلی آب و هوایی محلی دانست.
اقلیم هر منطقه بر سایر بنیان های طبیعی و انسانی حیات بشری و وضعیت بوم سازگان های مختلف تاثیر قطعی و مهمی دارد . ساختار پوشش گیاهی وضعیت کشاورزی و حتی چشم انداز هر منطقه تابعی از وضعیت اقلیمی است که هر کدام در جذب توریست سهم بسزایی دارند .گاهی جنگل های دستکاشت ،تراس بندی ها در اقلیم های پر باران برای کاشت برنج و چای، کاشت گز و تاغ در مناطق بیابانی به منظور عدم جلوگیری از حرکت شن های روان،همگی خرد اقلیم ها یا میکرواقلیم هایی را به وجود می آورند که در جذب توریست توانمند است.
”خبرگذاری ایسنا“ از سوی دیگر عامل اقلیم به لحاظ تاثیر بر چشم انداز می تواند خالق چشم اندازهای بدیع و زیبای جنگلی ، نیمه جنگلی ، بیابانی و یا کویری و خشک باشد که هر یک از آنها امکانات و محدودیت ها و جاذبه های خاص گردشگری را خواهد داشت. به نظر می رسد به لحاظ گردشگری مهمترین و اصلی ترین مولفه ها و پارامترها ی اقلیمی که می بایستی مورد توجه خاص قرار گیرند شامل اقلیم زمانی - فصلی ، ماهانه - و وضعیت دما - شرایط آسایش طبیعی - و بارش و به طور کلی نوع اقلیم محل ، وضعیت تابش خورشیدی - به دلیل جاذبه و بهره گیری از تشعشع و تابش خورشیدی خصوصا برای گردشگران خارجی که کمتر از این نعمت برخوردارند - وضعیت برف گیری ارتفاعات و پتانسیل های اسکی و وضعیت بادها از نظر مطلوبیت و مضر بودن خصوصا در نواحی کویری و بیابانی هستند.وضعیت ارگانیسم بدن انسان به گونه ای است که تنها تحت شرایط اقلیمی و یا دما و رطوبت خاصی می تواند در آسایش و راحتی قرار داشته باشد، بدیهی است در رابطه با گردشگری و بسته به نوع اقلیم های متفاوت و در طول شبانه روز تعیین و مشخص کردن شرایط و محدوده های آسایش طبیعی،شرایط طبیعی و جسمانی گردشگران سهم بسزایی در برنامه ریزی و زمان بندی اوقات ورود و خروج گردشگران خواهد داشت.
بررسی بیست و هفت عنصر اقلیمی در مقیاس سالانه نشان می دهد که اقلیم ایران ساخته ششعامل گرمائی، نم و ابر، بارشی، بادی غباری و تندری است - نواحی اقلیمی ایران،مسعودیان - .ایران با داشتن ْ نوع اقلیم کلی - شکلٌ - و در مطالعات دقیق تر و جزئی تر ٌِ نوع اقلیم - شکل ٍ - ، هر چهار فصل را دارا می باشد که هر کدام از این اقلیم ها خود به خرد اقلیم هایی تبدیل می شود که زمینه ساز رشد صنعت توریسم است .اما در این رشد صنعت کلیما توریستی، رعایت برابری و عدالت دید اقتصادی از منظر دولت مردان جهت شناخت همه میکروکلیماها، ضروری است.
