بخشی از مقاله
چکیده
فرهنگ سازمانی، نوعی برنامه ریزي اندیشه جمعی است که در سالیان اخیر به عنوان یک تفکر غالب در عرصه سازمانها مطرح بوده است. با توجه به اهمیت فرهنگ سازمانی و اینکه عرصه نیروي انسانی توانمند و کارآمد، امري محدود، وقتگیر و پرهزینه است، شناسایی نقاط قوت و ضعف فرهنگ سازمان گامی موثردر جهت در موفقیت سازمانها است.
هدف اصلی از انجام این تحقیق آسیب شنایی فرهنگ سازمانی در شرکت برق منطقهاي یزد با استفاده از محاسبه شکاف موزون شاخصهاي فرهنگ سازمانی و همچنین ارایه راهکارهاي پیشنهادي جهت بهبود نقاط قوت و رفع نقاط ضعف شاخصهاي فرهنگ سازمانی در این شرکت میباشد. بدین منظور، از مدل دنیسون که مدلی نسبتاً جدید و کامل است، در محیط فازي استفاده شده است، شکافهاي هر یک از مولفهها بدست آمده و در هر بخش با استفاده روش تاپسیس رتبهبندي و مهمترین و تاثیرگذارترین آنها با استفاده از قانون پاره تو شناسایی شده است.
مقدمه
کشورهاي درحال توسعه با نوعی پایین بودن اثربخشی و کارایی سازمانی مواجه هستند و این درحالی است که جهت رفع این مشکل، وجود افرادي با تعهد بالاي سازمانی که داراي ارزشها و باورها ي مشترکی باشند، لازم و ضروري است . اهمیت این امر وقتی بیشتر نمایان می شود که نظام اداري و سازمانی را به منزله ابزاري جهت تحقیق اهداف توسعه در ابعاد مختلف، تلقی کنیم . با این تعبیر، وجود یک حس و باور مشترك میان مجموعه اعضاي سازمان جهت انسجام بخشیدن به بخشها و مؤلفه هاي مختلف، الزامی است .
فرهنگ سازمانی، نقش بسیار استراتژیک را در انسجام و یا افول سازمانی ایفا می کند در این پژوهش از مدل فرهنگ سازمانی دنیسون استفاده شده است که مبتنی بر نظریهها و یافتههاي علمی است و علاوه بر تحقیقات انجام شده در امریکا، سایر تحقیقات در کشورهاي چین ، روسیه و تایوان نیز آن را پشتیبانی و تأیید میکنند .این مدل داراي چهار بعد اشتیاق به کار، انطباق پذیري، ثبات و یکپارچگی و رسالت می باشد. مدل فرهنگ سازمانی دنیسون در مقایسه با سایر مدل هاي فرهنگ سازمانی، از مزایاي زیر برخوردار است:
− به جاي ارزیابی شخصیت، رفتار گروهی را محک میزند.
− اندازه گیري را تا پایین ترین سطوح سازمان انجام میدهد.
− در تمام سطوح یک سازمان کاربرد دارد.
با توجه به نوآوري این تحقیق در سنجش مولفههاي فرهنگ سازمانی با رویکرد فازي، بکارگیري تحلیل شکاف موزون مولفههاي فرهنگ سازمانی و در نتیجه شناسایی بیشترین شکاف فرهنگی موجود بین مولفهها میتواند در شناسایی نقاط قوت و ضعف فرهنگی سازمان کمک نموده و دیدگاه مناسبی را جهت تصمیمگیري براي مسئولین امر فراهم میکند.
مدل دنیسون فرهنگ سازمانی
پرفسور دانیل دنیسون - 2000 - تحقیقاتی در زمینه فرهنگ سازمانی و اثربخشی سازمان انجام و ویژگیهاي فرهنگ سازمانی را اینگونه برشمرده است:
اهداف تحقیق
١. شناسایی وضعیت موجود مولفههاي فرهنگ سازمانی در شرکت برق منطقهاي یزد.
٢. تعیین شکاف موزون بین وضعیت موجود و مطلوب شاخصهاي فرهنگ سازمانی در شرکت برق منطقهاي یزد.
٣. ارایه راهکارهاي مناسب فرهنگی جهت از رفع نقاط ضعف و قوت فرهنگی موجود در این شرکت.
روش گردآوري اطلاعات
این تحقیق برحسب هدف از نوع کاربردي و بر حسب نحوه گردآوري دادهها از نوع توصیفی و از گروه پیمایشی می- باشد. براي جمع آوري اطلاعات از روش پرسشنامه و کتابخانه اي استفاده شده است .لذا بر اساس چارچوب نظري تحقیق ، پرسشنامه استاندارد دنیسون به کار گرفته شد .این پرسشنامه داراي 60 مولفه است که هر 15 مولفه به یک ویژگی و هر 5 مولفه یک شاخص از فرهنگ سازمانی را نشان میدهد.
