پاورپوینت بیماری سل

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

تقريباً يك سوم جمعيت جهان (حدود 2 ميليارد نفر) به ميكروب سل آلوده و در خطر ابتلا به بيماري سل قرار دارند و هر ساله حدود 9 ميليون نفر به سل فعال مبتلا شده و حدود 5/1 ميليون نفر در اثر اين بيماري جان مي سپارند. بيش از 90% موارد بيماري و مرگ ناشي از سل در كشورهاي در حال توسعه رخ مي دهد، كشورهايي كه 75% موارد بيماري در آنها به فعال ترين گروه سني به لحاظ اقتصادي (يعني 15 تا 54 سالگي) تعلق دارد. در اين كشورها يك فرد بزرگسال مبتلا به سل بطور متوسط 3 الي 4 ماه قادر به كار كردن نبوده و لذا 20 تا 30% درآمد سالانه خانواده وي از دست مي رود؛ اين در حاليست كه با مرگ چنين فردي بطور متوسط 15 سال درآمد خانواده بطور يكجا از بين خواهد رفت.

اسلاید 3 :

آلودگي همزمان به ويروس ايدز خطر ابتلا به بيماري سل را بطور معناداري افزايش مي دهد. كشورهاي با شيوع بالاي HIV، به ويژه كشورهاي واقع در افريقاي زير صحرا، شاهد افزايش چشمگير تعداد بيماران مبتلا به سل و افزايش2 تا 3 برابر ميزان هاي بروز گزارش شده سل در دهه 90 بوده اند. بيماري سل كه بزرگترين علت مرگ ناشي از بيماري هاي عفوني تك عاملي است (حتي بيشتر از ايدز، مالاريا و سرخك)، داراي مرتبه دهم در بار جهاني بيماري هاست و پيش بيني مي شود تا سال 2020 همچنان جايگاه كنوني خود را حفظ كند و یا تا رتبه هفتم بالا رود. همزمان، مقاومت چند دارويي، كه نتيجه مديريت ضعيف درمان سل است مشكلي جدي و روبه فزوني در بسياري از كشورهاي جهان مي باشد.

اسلاید 4 :

مايكوباكتريوم توبركلوزيس

اسلاید 5 :

سل يك بيماري باكتريال است كه بوسيله مايكوباكتريوم توبركلوزيس (و گاه مايكوباكتريوم بوويس و مايكوباكتريوم افريكانوم) ايجاد مي شود. اين ارگانيسم ها همچنين تحت عنوان Tubercle Bacilli (به واسطه ايجاد ضايعاتي با نام توبركل) و يا باسيل اسيد فاست (AFB) شناخته مي شوند. زماني كه خلطِ حاوي Tubercle Bacilli تحت رنگ آميزي خاص و سپس بررسي ميكروسكوپي قرار مي گيرد، باسيل به رنگ قرمز مشاهده مي شود. دليل اين امر اسيد فاست بودن باسيل (يعني بقاي ماده رنگي در ديواره ارگانيسم حتي پس از شسته شدن با اسيد الكل) مي باشد. باسيل ســل مي تواند در بافت ها به حالت خفته در آمده و براي سالها در همين وضعيت باقي بماند.

اسلاید 6 :

عفونت سلي و بيماري سل

اسلاید 7 :

عفونت سلي (يا آلودگي به ميكروب سل) زماني اتفاق مي افتد كه فرد باسيل سل را در بدنش حمل كند، اما تعداد باکتری ها کم بوده و درحالت خفته قرار داشته باشند. دراين حالت اين باكتري هاي خفته تحت كنترل سيستم دفاعي بدن بوده و باعث بيماري نمي شوند. بسياري از مردم جهان به اين عفونت دچار بوده و در عين حال سالم مي باشند.بيماري سل حالتـي است كه در آن يك يا چند ارگان بدن بيمار شده و ابتلاي خود را با بروز علائم و نشانه هاي باليني متظاهر مي كنند؛ كه اين امر به دليل آن است كه باسيل هاي سل موجود در بدن شروع به تكثير نموده و تعدادشان به حدي مي رسد كه بر دفاع بدن غلبه مي كند.

اسلاید 8 :

منابع عفونت

اسلاید 9 :

مهم ترين منبع عفونت، يك بيمار مبتلا به سل ريوي است كه سرفه مي كند و معمولا داراي گسترده خلط مثبت است. سرفه در چنين فردي سبب ايجاد ذرات كوچك عفوني مي شود. كه اين ذرات از ترشحات تنفسي با قطري معمولا كمتر از 5 ميكرومتر و حاوي باسيل هاي سل تشكيل شده اند. هرسرفه قادر است تا 3000 ذره عفوني را توليد كند. اين ذرات عفوني همچنين مي توانند از طريق صحبت كردن، عطسه، تف كردن و آواز خواندن در هوا منتشر شده و مدت ها به صورت معلق در هوا باقي بمانند. تابش مستقيم نور خورشيد ظرف مدت 5 دقيقه باسيل هاي سل را مي كشد، اما اين ارگانيسم ها مي توانند مدت ها در تاريكي زنده بمانند. به همين دليل است كه انتقال عموماً در مكان هاي بسته صورت مي پذيرد. ذرات عفوني مذكور به قدري كوچكند كه از مكانيسم هاي دفاعي برونش ها و مجاري تنفسي عبور كرده و به آلوئل هاي ريوي (يعني محلي كه در آن تكثير باسيل ها و عفونت آغاز مي شود) راه مي يابند.

اسلاید 10 :

دو عامل، تعيين كننده ميزان خطر مواجهه با باسيل در يك فرد مي باشد: "غلظت ذرات عفوني در هواي آلوده شده" و "طول مدتي كه فرد از آن هوا تنفس ميكند".

اسلاید 11 :

راه هايي كه سل از طريق آنها منتقل نمي شود سل از طريق غذا، آب، تماس جنسي، تزريق خون يا نيش حشرات انتقال نمي يابد.

اسلاید 12 :

سير طبيعي سل درمان نشده

در صورت عدم دريافت درمان ضد سل، پس از گذشت پنج سال از بيماري، 50% بيماران مبتلا به سل ريوي فوت كرده، تا 25% آن ها به دليل برخورداري از يك دفاع ايمني قوي خود بخود بهبود يافته و 25% آنها مبتلا به سل مزمن عفونت زا باقي خواهند ماند.

اسلاید 13 :

انواع سل

اسلاید 14 :

1) سل ريوي:

در صورتي كه بيماري سل پارانشيم ريه را درگير كرده باشد به آن “سل ريوي” اطلاق مي گردد. نكته قابل توجه آنكه چنانچه درگيري غدد لنفاوي مدياستينال و / يا ناف ريه يا پلورال افيوژن سلي با نماي غير طبيعي راديولوژيك در ريه ها همراه نباشد بيمار در گروه سل خارج ريوي طبقه بندي مي شود.با توجه به تعریف فوق، سل ارزنی را به دلیل درگیری پارانشیم ریه ها، در گروه سل ریوی طبقه بندی و ثبت می کنند؛ هر چند که به دلیل گرفتاری سایر اعضای بدن، به طور همزمان شکل شدید سل خارج ریوی نیز محسوب می شود.سل ريوي بيش از 80 % موارد ابتلا به سل را تشكيل مي دهد و نزد بالغين غالباً همراه با اسميرخلط مثبت (يعني حاويAFB) است كه در آن صورت به شدت قابل سرايت مي باشد. مواردي كه در آنها خلط در آزمايش مستقيم منفي يا فقط در كشت مثبت باشد، كمتر مسري بوده و پيش آگهي اين بيماران حتي در صورتي كه به عللي درمان نشوند غالبا بهتر از موارد اسمير خلط مثبت است.

اسلاید 15 :

2- سل خارج ريوي:

به ابتلاي ساير اعضاي بدن به غيراز ريه ها سل خارج ريوي اطلاق مي گردد؛ كه شامل گره هاي لنفاوي بدن از جمله مدياستن، پلور، استخوان ها و مفاصل (مخصوصاً ستون فقرات)، مجاري ادراري- تناسلي، سيستم عصبي (مننژ)، روده ها و ديگر اعضاي بدن است.سل خارج ريوي به ندرت به افراد ديگر انتقال مي يابد.شدت بيماري سل بر اساس تعداد باسيل، وسعت بيماري و محل آناتوميك تعيين مي شود. مشخص كردن شدت بيماري به دليل ضرورت توجه خاص به بيماران شديد اهميت دارد زيرا احتمال مرگ و مير (مثلا در پريكارديت) يا بوجود آمدن معلوليت و ناتواني (براي مثال در سل ستون مهره ها و مننژيت سلي) در آنان بيشتر است.اشكال سل خارج ريوي كه به عنوان "اشكال شديد" طبقه بندي مي شوند شامل موارد ذيل مي باشد:

مننژيت سلی، سل ارزنی، پريكارديت سلی، پلورال افيوژن دو طرفه يا شديد، سل ستون مهره ها، سل دستگاه گوارش و سل دستگاه ادراري تناسلي.طبق تعریف، سل خارج ریوی تا زمانی که وجود مایکوباکتریوم توبرکلوزیس در بیمار ثابت نشود، مورد قطعی محسوب نمی شود؛ به همین دلیل وجود شواهد و مستندات اثبات کننده در سل خارج ریوی از اهمیت بالایی برخوردار است.

اسلاید 16 :

اشكال سل خارج ريوي كه به عنوان "اشكال با شدت كمتر" طبقه بندي مي شوند شامل موارد ذيل مي باشند:

سل غدد لنفاوي، افيوژن پلور (يك طرفه) ناشی از سل، سل استخوان (به جز ستون مهره ها)، سل مفاصل محيطي و پوست.

توجه: بيماري سل كودكان نيز همانند سل بالغين به دو شكل ريوي و خارج ريوي تظاهر مي كند.

در شكل ريوي، نزدكودكان اغلب بدست آوردن خلط ممكن نبوده و نتيجه آزمايش خلط يا شيره معده معمولاً حتي در كشت نيز منفي مي باشد؛ لذا تشخيص عمدتاً بر تاريخچه باليني، سابقه تماس كودك با فرد مبتلا به سل ريوي با اسمير خلط مثبت (مخصوصاً در خانواده)، راديوگرافي قفسه سينه و تست توبركولين استوار است.