بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
اسلاید 2 :
انگیزه های خاص در وضع حدیث
اسلاید 3 :
1-انگیزه های سیاسی،اجتماعی
2-انگیزه های سیاسی فرهنگی
3-انگیزه های فرقه ای
4-انگیزه های خاص
- حفظ جایگاه
- غلبه در کشمکش
- تعصب های قبیله ای
- هوس رانی
- درآمدزایی (احادیث پزشکی- احادیث داستانی)
- خیرخواهی
انگیزه های وضع حدیث
اسلاید 4 :
.عالمان درباری مطابق میل حاکمان سخن می گفتند که انتهای این کار
ذلت بار افزودن یا کاستن از دین بود . جایگاه این افراد در حکومتهای به ظاهر دینی ( امویان، عباسیان) بالاتر می باشد.
نمونه :ابولبختری وهب بن وهب که در دستگاه خلافت هارون الرشید منصب قضاوت داشت و برای کارها و خواستهای او توجیه شرعی آورده و حدیث می ساخت.
حفظ مقام و جایگاه دنیایی
اسلاید 5 :
عالمان فاقد روح علمی برای غلبه بر دیگران حدیث می ساختند.
نمونه :عبدالعزیز برای پیروزی بر خصمش حدیث ساخت و به پیامبر نسبت داد که فتح مکه به زور بوده است.
غلبه در کشمکش
اسلاید 6 :
بسیاری از روایاتی که نژاد، زبان، منطقه خاص و قبیله ی معینی را با صراحت مدح یا نکوهش می کنند در معرض اتهام جعل هستند.
فخرفروشی یا چیرگی بر رقیبان محرک این جاعلان بود.
مانند روایاتی در مدح قوم عرب و زبان عربی . البته متن این روایات چنان نامعقول است که نیازی به نشان دادن ناسازگاری آنها با مبانی عقیدتی
(عقل و قرآن)نیست.( إِنَّ أَکرَمَکُم عِندَ اللهِ أَتقاکُم )(حجرات/13)
جعلیات سیاسی که به دستور قریش و بنی امیه می ساختند به هدف برتر نشان دادن قوم عرب بر سایر اقوام و شاید ایرانیان بود که بخش مهمی از پشتوانه حکومت امام علی(ع)را تشکیل می دادند و در نتیجه می خواستند زمینه نفوذ فرزندان امام را درمیان آنها از بین ببرند.
نمونه : ابوهریره حدیث از پیامبر ساخت که هر گاه خداوند خشمناک بودند وحی را به فارسی و هرگاه خشنود به عربی می فرستادند.
تعصب قبیله ای
اسلاید 7 :
دست یابی به شهوت ها یی مثل غنا وشراب که دو هوس اصلی عرب جاهلیت بود انگیزه دیگری برای جاعلان شد.
طبق قرآن کریم(مائده /90)باده نوشی تحریم ومجازات سنگینی داشت.
وآیات حجاب غنا(رقص وآواز خوانی)منع شده بود.
حاکمان غاصب وهمکارانشان نوشیدنی ویژه ای یافتند به نام نبیذ و روایاتی در جواز آن ساختند.
جاعلان می خواستند حضور و یا سفارش پیامبر را از این مجالس نشان دهند.
نمونه:حدیثی از قول عایشه که گروهی از حبشه در روز عید به مسجد آمدند ورقصیدند پیامبر مرا خواند ومن سرم را برشانه اش نهادم وآن قدر دیدیم تا روی گرداندیم.
هوس رانی
اسلاید 8 :
مال دوستی و رونق بخشی به کار،انگیزه دیگرجعل حدیث بود.آنان برای سود بیشتر کالا های خود رامحبوب ویا توصیه شده پیامبرمعرفی وآن را به صورت گسترده می فروختند.
نمونه:فردی به امام صادق(ع)عرض میکند ،پیامبر(ص)فرمودند 70 پیامبر عدس را تقدیس کرده اند امام می فرمایند همان چیزی که شما نخود می نامید ما عدس مینامیم.
البته همه ی احادیث پزشکی جعلی نیستند . ائمه با تعلیم الهی یا تجربه ی بشری می توانستند بسیاری از سوال های مردم را پاسخ دهند هر چند این کار در حوزه ی فعالیت ایشان نبود.
روایت های پزشکی زیادی در کافی و محاسن برقی وجود دارد.
درآمد زایی (احادیث پزشکی)
اسلاید 9 :
احادیث به کار رفته در حرفه نقالی و داستان سرایی.داستان سرایانی که گاه به دروغ تایید ائمه را به قصه خود می افزودند.
البته با انگیزه ی عالمان یهود و نصارا در نقل اسرائیلیات تفاوت دارد . زیرا این ناقلان عامی در پی سود های شخصی خود بودند.
نمونه : فردی در مسجد پس از نماز حدیثی از پیامبر گفت که هرکس ذکر(لا اله الا لله) بگوید خداوند از هر کلمه ی آن پرنده ای که منقارش از طلا و پرش مرجان است را خلق می کند و.
درآمد زایی (احادیث داستانی)
اسلاید 10 :
گروهی بدون نظر به منفعت شخصی ودنیایی واز روی ساده اندیشی حدیث جعل می کردند وبه دین ضربه می زدند.
حقیقت و رمز دین داری اطاعت محض است وعمل آنان منجر به افزودن به دین که همان بدعت است می شد.
نمونه:فردی برای هر یک از سور قرآن فضیلت هایی نقل میکرد ودلیل جعل این گونه روایات رامقابله با بی میلی مردم ورجوع آنها به فقه حنفیه می گوید.
البته روایات معتبری در ثواب قرائت سوره های حمد و توحید و معوذتین و.بیان شده که مصداق آن آیه شریفه است که هرکس کتاب خدا را بخواند و نماز بپای دارد و از آنچه بدیشان روزی داده ایم به صورت نهان وآشکار انفاق کند امید به تجارتی بسته که هرگز زوال نمی پذیرد.(فاطر/29)
ومن الله توفیق
خیرخواهی
