بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
آشنايي با شاخص هاي پيامد خدمات برنامه هاي سلامت
«قابل استخراج از زيج حياتي و نظام جاري ثبت آمار»
اسلاید 4 :
رايجترين ابزار آماري است كه در اپيدميولوژي به كار مي رود
مقياس آماري است كه تكرار وقوع يك واقعه يا پيشامد را در يك گروه جمعيت در نقطه يا دوره مشخصي از زمان بيان مي كند.
صورت كسر: تعداد واقعه يا پيشامد بهداشتي (مانند تعداد مواليد، تعداد مرگ، تعداد بيماران،.)
مخرج كسر: جمعيتي كه در معرض آن واقعه يا پيشامد بهداشتي قرار دارند
زمان معين: معمولاً زمان، يك سال تقويمي است
ضريب k: معمولاً تواني از 10 مانند 100، 1000، 10000 و 100000 مي باشد
ميزان
اسلاید 5 :
شناسايي گروه هاي مختلف جامعه كه بيشتر در معرض خطر ابتلا به بيماري قرار دارند،
مي توان گروه هاي پرخطر را براي ارايه مراقبت هاي ويژه مورد توجه بيشتري قرار داد.
مي توان عوامل خطري كه با وقوع بيماري ها مرتبط هستند را در گروه هاي مختلف جامعه مطالعه نمود
اهميت ميزان ها
اسلاید 6 :
ميزان هاي خام (Crude Rates) مانند ميزان خام مرگ و مير (ميزان مرگ در كل جمعيت را نشان مي دهد) و ميزان خام مواليد (ميزان مواليد به ازاي كل جمعيت را نشان مي دهد)
ميزان هاي اختصاصي (Specific Rates) مانند ميزان مرگ و مير ويژه سني (ميزان مرگ و مير در هر گروه سني را نشان مي دهد)، ميزان باروري ويژه سني (ميزان باروري در هر گروه سني را نشان مي دهد)
دو نوع ميزان متداول در علوم بهداشتی
اسلاید 7 :
ميزان هايي كه احتمال وقوع مرگ را در يك جميعت نشان مي دهند، ميزان هاي ميرايي (Mortality Rate)
و
ميزان هايي كه احتمال وقوع بيماري را در يك جمعيت بيان مي كنند، ميزان هاي ابتلا (Morbidity Rate) ناميده مي شوند.
تفاوت ميزان هاي ابتلا و ميرايي
اسلاید 8 :
مشكلات بهداشتي منطقه و يا كشور را برحسب اولويت طبقه بندي نمود
با اتخاذ تدابير لازم، جهت رفع آن ها برنامه ريزي و اقدام كرد.
وضعيت بهداشتي دو منطقه يا حتي دو كشور را با هم مقايسه كرد
با كمك آمارهاي مرگ و مير مي توان :
اسلاید 9 :
تعداد موارد مرگ به ازای هزار نفر جمعیت را نشان می دهد و تحت تأثیر ساختار سنی جمعیت است به طوری که در جوامعی که موالید بیشتر و یا تعداد سالخوردگان بیشتری دارند احتمالاً این میزان بالاتر است. مانند:
میزان مرگ و میر خام
اسلاید 10 :
روند میزان مرگ و میر خام در کشور-1354تا1385
با ديدن اين نمودار، در مورد روند مرگ و مير در كشور چگونه توضيح مي دهيد؟
اسلاید 11 :
روند میزان مرگ و میر خام در کشور-1354تا1385
اسلاید 12 :
سوال: میزان های مرگ ومیر استان های زیر را مقایسه کنید؟ به نظر شما کدام استان از وضعیت بهداشتی بدتری برخوردار است؟ چرا؟
مقایسه میزان مرگ میر استان های منتخب کشور در سال 1385
اسلاید 13 :
ممکن است استان یزد در مقایسه با سایر استان ها، جمعیت سالمند بیشتری داشته باشد و به عبارت دیگر ساختار جمعیتی در این استان، سالخورده است و لذا مرگ ومیر ناشی از کهولت سن در این استان بالا است.
استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان هر دو شرایط بهداشتی نامطلوبی دارند و میزان موالید در آن بالاست یعنی ساختار جمعیتی آن جوان است ولی مرگ و میر ناشی از بیماری های عفونی، جنگ و حوادث و سوانح در این استان بالا است.
استان های تهران و اصفهان دارای ساختار جمعیتی جوان هستند و از شرایط بهداشتی مطلوبی برخوردارند بنابراین میزان مرگ و میر در این استان ها پایین است.
پاسخ:
اسلاید 14 :
كلمه "خام" در اين ميزان به معناي آن است كه اين ميزان تمام موارد مرگ رخ داده در طول سال را در كل جمعيت بيان مي كند و هيچ گونه اطلاعاتي از علت مرگ، جنس، سن، نژاد و غيره افراد فوت شده به دست نمي دهد و به همين دليل مقايسه وضعيت بهداشتي دو منطقه با تكيه بر ميزان مرگ و مير خام، ممكن نمي باشد. چه بسا:
تمام مرگ هايي كه در يك منطقه رخ مي دهند جزء ساكنين همان منطقه نيستند بنابراين بايستي آن ها را از تعداد مرگ و مير منطقه حذف نمود.
میزان مرگ و میر خام
اسلاید 15 :
در جوامع مختلف تعداد مردان و زنان و تعداد افراد گروه هاي سني مختلف، متفاوت مي باشند يعني در برخي مناطق تعداد مردها و يا افراد مسن بيشتر و در بعضي از مناطق ديگر، اكثريت با زنان و يا نسل جوان مي باشد معمولاً در مناطقي كه تعداد افراد مسن بيشتر است ميزان مرگ و مير خام نسبت به مناطقي كه نسل جوان آن در اكثريت هستند، بالاتر است.
همچنين وضعيت بهداشتي در مناطقي كه در آن نسل سالخورده بيشتر است، بهتر مي باشد.
اسلاید 16 :
مشكل اقتصادي فرد و خانواده
مشكل اياب و ذهاب
وضعيت فرهنگي خانواده و جامعه
سواد سلامت فرد، خانواده و جامعه
ساختار سني و جنسي جمعيت
وضعيت اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي منطقه
تعداد مواليد زنده و مرده زايي در منطقه
فاكتورهاي احتمالي منجر به مرگ:
اسلاید 17 :
ازبين رفتن كنترل كننده هاي طبيعي، مثل قحطي ها و اپيدمي هاي گسترده
كنترل همگاني بيماري ها مانند آبله، طاعون، وبا، .
پيشرفت در علوم پزشكي مثل استفاده گسترده از درمان هاي دارويي، آنتي بيوتيك ها و .تسهيلات بهتر بهداشتي
برنامه هاي بهداشتي فشرده
بهبود در وضعيت توزيع غذا
كمك هاي چندجانبه بين المللي
ايجاد آگاهي اجتماعي در بين توده مردم
عوامل موثر بركاهش ميزان مرگ و مير:
اسلاید 18 :
ميزان هاي مرگ و مير اختصاصي
اسلاید 19 :
از تقسيم تعداد مرگ و مير مشخص شده در يك سن و يا گروه سني خاصي بر تعداد جمعيت همان سن و يا گروه سني به دست مي آيد.
اسلاید 20 :
از تقسيم تعداد مرگ و مير مشخص شده در يك جنس بر تعداد جمعيت همان جنس به دست مي آيد.
