بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
فصل 7– الفبای زیست فناوری :
تفاوت های ظاهری افراد :
الف ) رنگ پوست تیره یا روشن
ب ) انواع رنگ چشم
ج ) توانایی لوله کردن زبان
د ) نرمه گوش پیوسته یا آزاد
ه ) چالی روی گونه هنگام لبخند زدن
و ) ..
همگی به صفات ارثی افراد بستگی دارد .
اسلاید 2 :
صفات ارثی :
تعریف :
صفاتی که از والدین به فرزندان و در واقع از نسلی به نسل دیگر منتقل می شوند .
نکته :
عامل ایجاد تفاوت های ظاهری افراد ، صفات ارثی هستند
مکان استقرار این عوامل کجاست ؟
در سلول ..
اسلاید 3 :
نگاه دقیق به سلول :
تعریف سلول :
واحد تشکیل دهنده پیکر جانداران است
مرکز فرماندهی سلول :
هسته
عامل تعیین کننده صفات ارثی داخل هسته است
ساختمان سلول :
پروتئین / لیپید / کربوهیدرات و .
ماده دیگری به نام DNA در هسته سلول قرار دارد
اسلاید 4 :
DNA چیست ؟
تعریف :
دارای اطلاعات و دستورهایی برای تعیین و ایجاد صفات ارثی ما و همه جانداران است
نکته :
این اطلاعات در واحدهایی به نام ژن قرار دارند
ژن چیست ؟
بخشی از DNA و همان عامل تعیین کننده صفات است که از سلولی به سلول دیگر و نسلی به نسل دیگر منتقل می شود .
وظیفه ژن ها :
شکل ، رنگ و بسیاری از صفات جانداران را تعیین می کند .
اسلاید 5 :
تصویر DNA
اسلاید 6 :
مراحل تبدیل DNA به کروموزم
اسلاید 7 :
تصویر کروموزوم و ژن :
اسلاید 8 :
نکته :
1 – DNA در شرایط خاصی تبدیل به رشته هایی به نام کروموزوم می شود
2 – هر جاندار تعداد کروموزوم مشخص و خاص به خود را دارد . ( انسان 46 و پروانه 380)
3 – اندازه جثه جاندار در تعداد کروموزوم نقشی ندارد .
4 – از 46 کروموزوم انسان ، دو عدد آن ها جنسی اند که جنسیت فرد را مشخص می نمایند .
5 – کروموزوم ها فقط در زمان تقسیم شدن با میکروسکوپ قابل مشاهده می باشند .
6 – برخی بیماری ها به علت نقص در ژن هاست ، مثل دیابت جوانی
7 – تعداد کروموزوم موجودات را با n2 نشان می دهند .
اسلاید 9 :
تفاوت جانداران :
1 – عوامل ارثی :
عواملی اند که از طریق کروموزوم ها و ژن ها از نسلی به نسل دیگر می رسند .
مثال :
رنگ پوست / رنگ چشم / .
2 – عوامل محیطی :
عواملی که در خارج از بدن جاندار قرار داشته و بر جاندار اثر گذار است .
مثال :
در انسان : رنگ پوست تیره در تابستان و رنگ پوست روشن در زمستان
اندازه گوش و رنگ پوست روباه قطبی و روباه آفریقایی
اسلاید 10 :
نکته :
1 - عوامل محیطی به چند دسته تقسیم می شوند :
الف ) تغذیه
ب ) آب و هوا
ج ) آداب و رسوم
2 – برخی از صفات بارز در انسان حاصل هر دو نوع عامل ( ارثی و محیطی ) می باشد .
یعنی نمی توان گفت که فقط یک عامل ارثی یا محیطی در به وجود آوردن این نوع صفت دخیل بوده است .
اسلاید 11 :
نکته :
1 – برخی از صفات ، حاصل ژن مربوطه و عوامل محیطی است
2 – سکته قلبی در برخی افراد به علت وجود ژن هایی است که دارند .
3 – البته با رعایت برخی نکات می توانند از سکته قلبی جلوگیری نمایند :
الف ) تغذیه سالم
ب ) ورزش مناسب
اسلاید 12 :
ایجاد صفات جدید در جانداران :
توضیح :
با انتقال ژن ها از جانداری به جاندار دیگر و تولید صفاتی که به طور طبیعی در آن جاندار وجود ندارد می توان صفات جدید در جانداران ایجاد نمود .
مثال :
1 – باکتری تولید کننده انسولین
2 – تولید برنج طلایی
3 – تغییر رنگ پوست خرگوش هیمالیا
اسلاید 13 :
1 – باکتری تولید کننده انسولین :
الف ) روش قدیمی :
از پانکراس گاو جهت تهیه انسولین استفاده می کردند .
ب ) روش جدید :
1 – استخراج ژن تولید انسولین
2 – تزریق این ژن به DNA باکتری
3 – ساخته شدن انسولین در باکتری
اسلاید 14 :
2 – تهیه برنج طلایی :
برنج معمولی فاقد ویتامین A می باشد
برنج طلایی دارای ماده ای است که در بدن به ویتامین A تبدیل می شود
ژن تولید این ویتامین را به برنج تزریق می نمایند
اسلاید 15 :
3 – تغییر رنگ پوست خرگوش هیمالیا :
اگر قسمتی از بدن خرگوش هیمالیا را با تکه ای از یخ بپوشانیم ، پس از مدتی مشاهده خواهیم نمود که در منطقه ای که کمپرس سرد گذاشته ایم موهای مشکی روییده است .
در واقع سرما باعث تولید موهای سیاه در قسمت سرما دیده شده است .
اسلاید 16 :
تقسیم سلول ها :
تقسیم میتوز :
تعریف :
از یک سلول دو سلول کاملا شبیه به هم و دارای تعداد کروموزوم یکسان و مشابه به وجود می آید .
ویژگی های تقسیم میتوز :
1 – در سراسر عمر انجام می شود .
2 – جهت رشد و ترمیم بافتهای آسیب دیده صورت می گیرد .
3 – سلول های تولید شده کاملا شبیه والد خود می باشند .
4 – سلول های تولید شده ، تعداد و شکل کروموزومشان با سلول والد مشابه است .
5 – قبل از انجام تقسیم یک سلول به دو سلول ، مقدار DNA دو برابر می شود .
اسلاید 17 :
تقسیم میتوز :
اسلاید 18 :
تقسیم مشکل ساز :
توده های سرطانی :
تعریف :
گاهی بدون نیاز به تولید سلول های بیشتر در بدن ، سلول ها به سرعت تقسیم می شوند و توده های سرطانی را به وجود می آورند .
عوامل محیطی ایجاد توده های سرطانی :
1 - کودهای شیمیایی
2 – آلاینده های حاصل از سوختهای فسیلی