بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
سازمان هاي پولي و مالي
اسلاید 3 :
هدف درس : بررسي نقش موسسات پولي و ما لي در تامين نياز هاي سازمان هاي بازر گاني و امور سرمايه گذاري و اشنا نمودن دانشجويان با فعاليتها و مسايل جاري بازار پول و سرمايه
سر فصل درس :
1- پس انداز ها و تمركز منابع ما لي جامعه
2- روشهاي تشكيل سرمايه ، محاسبه هزينه سرمايه و انتخاب منبع تامين مالي
3- مشخصات بازار هاي پولي و مالي در كشورهاي در حال توسعه
4- پيش بيني روند فعا ليتها در بازار هاي ما لي ، بازار سهام ، بازار اوراق بهادار و بازار سرمايه
5- عوامل اقتصادي موثر بر جريان پول و سرمايه ، تحولات بازار هاي مالي ، تورم ، تغيرات نرخ بهره ، مبادلات ارزي
6- نقش سيستم بانكي جديد در بازارهاي پولي و مالي ايران
7- منابع مالي خارجي ، وامها، اعتبارات و ذخاير پولي بين المللي
اسلاید 4 :
8- نقش درآمد حاصل از صادرات نفت در بازارهاي ما لي كشورهاي صادر كننده
9- تهيه گزارش تحقيقي بوسيله دانشجو در مورد يكي از مسايل بازار هاي پولي و مالي
10- بازار اسعار ارو پا
11- مسايل جاري در امور پولي و مالي بين الملل
اسلاید 5 :
پس انداز و تمركز منابع مالي جامعه
اسلاید 6 :
مقدمه
هركشوري براي رسيدن به رشد و توسعه اقتصادي نياز به سرمايه گذاري دارد و شرط لازم براي سرمايه گذاري پس انداز است . در واقع فرض بر اين است كه رشد اقتصادي لازمه اش پس انداز است كه بايد به سرمايه گذاري تبديل شده و به دنبال خود افزايش توليد و رشد اقتصادي را به بار آورد .پس انداز از دو جزء تشكيل مي شود
پس انداز بخش خصوصي
پس انداز دولتي
پس انداز بخش خصوصي شامل پس انداز خانوارها و پس انداز بنگاه هاي اقتصادي خصوصي است .
پس انداز و تمركز منابع مالي جامعه
اسلاید 7 :
مفهوم پس انداز
بطور ساده پس انداز عبارت است از بخشي از درآمد هاي افراد كه خرج نشده است ، اما در تحليل هاي اقتصاد كلان مفهوم صحيح پس انداز را بايد ازجريان دايره وار درآمد و توليد ملي فهميد . با توجه به اينكه هر درآمدي كه ايجاد مي شود از طرف ديگر به معني توليد كالا و خدمات است ، لذا خود داري از مصرف و خرج نكردن تمام درآمد به معني مصرف نشدن بخشي از كالا و خدمات توليد شده نيز بوده و در واقع در مفهوم اقتصاد كلان همين بخش از توليد مصرف نشده است كه بيانگر پس انداز مي باشد .
پس انداز وتمركز مالي جامعه
اسلاید 8 :
چنانچه به پس انداز از ديد تشكيل سرمايه بنگريم ، مناسب ترين مفهوم پس انداز است زيرا پس انداز و سرمايه گذاري در دنياي واقعي از هم جدا نيستند . به عبارت ديگر همان كالا و خدماتي كه بر اثر خودداري افراد جامعه از خرج كردن همه درآمد يا بر اثر پس انداز به مصرف نرسيده است ، مي تواند تبديل به سرمايه گذاري شود . اما تصميم گيري راجع به پس انداز ، ناشي از ترجيحات جامعه بين مصرف حال و آتي است ، در حالي كه تصميم گيري راجع به سرمايه گذاري ناشي از امكان پذيري فعاليت هاي توليدي و سوداوري آن مي باشد . بنابر اين امكان دارد پس انداز ايجاد شده به سرمايه گذاري تبديل نشود، حتي اگر پس انداز كننده و سرمايه گذار فرد واحدي باشند .
اسلاید 9 :
نظريات مربوط به پس انداز
نظریه کلاسیک ها
اقتصاددانان كلاسيك معتقدند كه تمركز سرمايه كليدي براي توسعه اقتصادي است . از طرف ديگر براي تمركز سرمايه نياز به پس انداز بيشتر وجود دارد . به عبارتي آنها معتقدند كه پس انداز به وسيله دست نامرئي به سرمايه گذاري تبديل مي شود و لذا بحث سرمايه گذاري نزد آنها يك بحث پس انداز است . به نظر علماي قرن نوزدهم وجود پس انداز شرط لازم و كافي براي به وجود آمدن سرمايه گذاري بوده و قيمتي كه اين دو را تضمين مي كند نرخ بهره است . به عبارت ديگر آنها معتقدند كه اگر پس انداز افزايش يابد بر اثر قانون عرضه و تقاضا ، سرمايه گذاري نيز افزايش مي يابد و ترقي اقتصادي حتمي است .
از آنجا كه اقتصاد دانان كلاسيك به آينده خوشبين هستند و به تقاضاي نقدينگي پول اعتقاد ندارند ، بدين ترتيب فرض مي شود كه پس انداز كنند گان پس اندازهاي خود را در راههايي به كار مي برند كه از آن بهره به صورت درآمد كسب گردد و نه اينكه آن را به شكل غير فعال نگهداري كنند . در نتيجه پس انداز براي مقاصد سرمايه گذاري هميشه در دسترس بخش توليد ي قرار دارد و تا هنگامي كه درآمدملي ثابت فرض شود ، روابط متقابل بين سرمايه گذاري و پس انداز بر حسب تحليل كلاسيك بر سطح كلي توليد اثر نداشته و بر تركيب توليد اثر مي گذارد .
پس انداز و تمركز مالي جامعه
اسلاید 10 :
نظریه کینز
كينز در مورد عملكرد بازار پس انداز و سرمايه گذاري با نظريه كلاسيك ها كاملا مخا لف است . به نظر كينز فرض نئو كلاسيك ها مبني بر اينكه پس انداز كنند گان و سرمايه گذاران يك گروه واحد هستند و به خاطر يك عامل مشترك ، پس انداز و سرمايه گذاري مي كنند فرض صحيحي نيست . كينز معتقد است پس انداز كنندگان و سرمايه گذاران دو گروه مختلف هستند و به خاطر عوامل مختلف پس انداز و سرمايه گذاري مي كنند . به نظر كينز پس انداز تابع درآمد ملي و سرمايه گذاري تابع كارايي نهايي با نرخ بهره است . وي معتقد است كه اگر ميل متوسط به پس انداز ( در صورت برونزا بودن سرمايه گذاري بخش خصوصي و مخارج دولت ) افزايش يابد ، مردم بيشتر پس انداز مي كنند ، كه اين باعث افزايش نا خواسته در موجودي انبار شده و در نتيجه توليد كنند گان توليد خود را تا آنجا
اسلاید 11 :
كاهش مي دهند كه موجودی انبارصفر شود ، بنا بر اين پس انداز به حا لت اوليه خود بر مي گردد ولي در سطح درآمد پايين تر .
از طرف ديگر و ي معتقد است كه اگر فرض ثابت بودن سرمايه گذاري و مخارج دولت و مستقل بودن اين دو از درآمد ملي را تغيير دهيم و آنها را تابعي فزاينده از درآمد ملي در نظر بگيريم ، افزايش در پس انداز نه تنها موجب كاهش درآمد ملي شده ، بلكه به كاهش سطح تحقق يافته پس انداز اجتماعي منجر مي شود . چون كاهش درآمد ملي ، سرمايه گذاري برنامه ريزي شده را هم كاهش مي دهد . اين در واقع همان پديده اي است كه اصطلاحا به آن تناقض خست گفته مي شود .
اسلاید 12 :
نظريه چرخه زندگي : نظريه اي كه كاملا پذيرفته شده و بسط و گسترش يافته تا رفتار پس انداز را در سطح انفرادي و در سطح كل توضيح دهد ، نظريه چرخه زندگي است . اين نظريه ابتدا توسط برو مبرگ و موديگلياني مطرح و سپس توسط موديگلياني و آندو تكميل شد . به طور خيلي ساده اين فرضيه بيان مي كند كه انگيزه عمده براي پس انداز به وسيله اشخاص به منظور يكنواخت كردن مصرف و بر اساس درآمد پيش بيني شده در طول زمان است . طبق مدل چرخه زندگي كه در فهم رفتار پس انداز كمك بسيار كرده است ، نرخ پس انداز تحت تاثير نرخ رشد درآمد سرانه ، موجودي ثروت ، خصوصيات جمعيتي قرار مي گيرد . سياست هاي كه روي اين متغيير ها اثر مي گذارد ممكن است نرخ پس انداز را تغيير دهند . طبق فرضيه چرخه زندگي ، هر عاملي كه بخواهد روي نرخ پس انداز تاثير بگذارد بايد روي عناصر اساسي اين مدل اثر گذار با شد .
اسلاید 13 :
نظریه دوزنبری
دوزنبري با رائه فرضيه درآمد نسبي معتقد است كه پس انداز نه تنها با درآمد جاري بلكه همچنين با سطوح درآمد قبلي و عادات گذشته پس انداز کننده، ارتباط دارد . بنا بر اين زماني كه درآمد جاري نسبت به بالاترين درآمد دوره ي قبل يا حد اكثر درآمد گذشته افزايش يابد ، ميل متوسط به پس انداز نيز افزايش خواهد يافت و با افزايش ميل متوسط به پس انداز ، پس انداز كل نيز افزايش مي يابد . بنا بر اين افزايش درآمد جاري نسبت به بالاترين درآمد دوره قبل ( يا همان رشد اقتصادي ) موجب افزايش پس انداز مي شود .
اسلاید 14 :
فرضيه درآمد دائمي :
اين فرضيه كه در سال 1956 به وسيله فريدمن مطرح شد اغلب براي بررسي نوسانات در سطح كلان و رابطه كوتاه مدت بين مصرف ، پس انداز و درآمد بكار برده مي شود . با اين حال اين فرضيه دلالت بر و جود رابطه بلندمدت بين پس انداز و رشد نيز دارد . ايده اساسي اين نظريه مبتني بر اختلاف ميان رفتار تصادفي يا زود گذر با رفتار بلند مدت يا دائمي عوامل اقتصادي است . در اين راستا فريدمن مقادير مصرف و درآمد جاري ( قابل مشاهده ) را به دو مولفه ي زود گذر ( موقت ) و دائمي تفكيك كرده و فرض مي كند كه هيچ گونه همبستگي ميان اجزاي زود گذر و دائمي و جود ندارد و اجزاي زودگذر تنها يك نوسان تصادفي در اطراف اجزاي دائمي دارند . اين فرضيه ، مصرف را
اسلاید 15 :
تابعي از درآمد دائمي تعريف مي كند و به موجب آن درآمد دائمي مورد انتظار خانوارها
به عنوان يك سطح درآمد سالانه ثابت در بلند مدت از درآمد موقت كوتاه مدت آنها تفكيك مي شود .
فريدمن معتقد است هدف اصلي پس انداز ، جلوگيري از نوسانهاي مصرف در طول زمان در يك حد تعادلي است . بنا بر اين يك عامل موثر در پيشگيري از نوسان هاي مصرف ، افزايش پس انداز است و افزايش پس انداز نيز فقط از طريق افزايش درآمد دائمي صورت مي گيرد . به عبارتي افزايش درآمد دائمي خانوارها ( به دليل رشد اقتصادي ) موجب افزايش پس انداز آ نها مي شود .
اسلاید 16 :
عوامل موثر بر پس انداز
بر اساس نظريه هاي اقتصادي عوامل متعددي بر پس انداز اثر مي گذاردكه در ادامه به بعضي از آنها اشاره مي شود .
1- درآمد سرانه و رشد درآمد سرانه
با توجه به شواهد تجربي مي توان گفت كه سطح پس انداز سرانه و نسبت پس انداز ها اساسا تابعي از سطح درآمد سرانه و رشد درآمد سرانه هستند . انديشه اين است كه افراد دوست دارند طي دوره عمر خود مصرف را يكنواخت سازند به گونه اي كه وقتي درآمدشان پايين است ( درسنين جواني و پيري ) از پس انداز مايه بگذارند وزماني كه كار مي كنند ودرآمدشان بالاست ، پس انداز مي كنند . پس اگر به هر علت درآمد افزايش يابد و شتاب گيرد ، افراد بيشتر پس انداز خواهند كرد تا در دوره بازنشستگي سطح مصرف بالاتري داشته باشند.
اسلاید 17 :
بدين ترتيب اگر رشد درآمد يك كشور نسبت به ديگر ي سريع تر باشد ، اين امر باعث نسبت بالاتري از پس انداز ها در آن كشور خواهد شد .
2- نرخ بهره و تورم : نرخ بهره داراي دو اثر جانشيني و درآمدي بر پس انداز است . از ديدگاه اثر جانشيني ، افزايش نرخ بهره موجب جايگزيني مصرف آتي به جاي مصرف حال گشته و پس انداز افزايش مي يابد . ولي از طرف ديگر با افزايش نرخ بهره ، مصرف بيشتر آتي با پس انداز كمتري در زمان حال نيز امكانپذير گشته و در حقيقت ممكن است از ديدگاه اثر درآمدي پس انداز كاهش يابد .
افزايش نرخ تورم نيز از چند جهت بر نرخ پس انداز اثر مي گذارد . از طريق توزيع درآمد به نفع صاحبان سود ، قاعدتا تاثير مثبتي بر روي پس انداز دارد . از طرف ديگر در شرايطي كه
اسلاید 18 :
نرخ بهره اسمي همراه باتورم افزايش نيابد ، تورم به ضرر پس انداز كنندگان عمل كرده و اثر منفي بر پس انداز دارد . در عين حال تورم موجب كاهش ارزش حقيقي ثروت شده و در نتيجه عدم اطمينان را افزايش داده كه اين امر منجر به افزايش پس انداز حتياطي مي شود
لذا بررسي تاثير تور م بيشتر يك موضوع تجربي
3-مالیات ها
از آنجا که مالیات ها بر درآمد قابل تصرف اثر می گذارد ، هنگامی که افزایشی در نرخ مالیاتها رخ دهد ، نرخ پس انداز کاهش می یابد . ( البته با فرض ثبات سایر عوامل )
اسلاید 19 :
آثار ماليات ها بر كاهش مصرف و پس انداز به ترتيب موضوعي مورد اختلاف است . برخي مطالعات كشوري در زمينه رفتار پس انداز ابراز مي دارند كه افزايش در ماليات ها در كشورهاي در حال توسعه صرفا مصرف بخش خصوصي را بدون اثر يا با اثر اندكي بر پس انداز كاهش مي دهد .
از آنجا كه ماليات ها بر درآمد قابل تصرف افراد اثر مي گذارد ، هنگامي كه افزايشي در نرخ ماليات رخ مي دهد ، نرخ پس انداز كاهش مي يابد . مطالعات تجربي نشان مي دهد كه افزايش ماليات بر مصرف به جاي افزايش ماليات بر درآمد ، به پس انداز خصوصي كمتر لطمه مي زند و ابزار مهمتري از نظر سياست گذاري است .
اسلاید 20 :
4- و يژگي هاي جمعيتي
از آنجا كه افراد جوان زير 20 سال و همچنين ، افراد بازنشسته و سالخورده داراي پس انداز منفي هستند ، لذا ، افزايش نسبت اين دو گروه به كل جمعيت طبق نظريه چرخه زندگي ، بايد تاثير منفي روي پس انداز داشته باشد .
يكي ديگر از شاخص هاي جمعيتي موثر بر پس انداز ، ضريب شهر نشيني است . از آنجا كه هزينه يك خانوار شهري نسبت به يك خانوار روستايي بالاتر است در نتيجه احتمال اينكه افزايش شهرنشيني اثر منفي بر روي پس انداز كل داشته باشد ، وجود دارد .