بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
بررسی فراوانی انحراف سپتوم بینی در بیماران مبتلا به سینوزیت مزمن در مرکز آموزشی درمانی امام رضا (ع) تبریز در سال 1392
اسلاید 3 :
خلاصه
مقدمه:
سینوزیت مزمن به عفونت سینوس های پارانازال گفته می شود که بیش از دوازده هفته ادامه داشته باشد. علایم این بیماری مشابه سینوزیت حاد است با این تفاوت که سردرد و درد صورت و تب در این نوع سینوزیت به ندرت دیده می شود. ابتلا به سینوزیت مزمن در اثر اختلالات میکروآناتومیک خصوصاً در راه های هوایی باریک و نواحی تماس مخاطی بینی و سینوس ها ایجاد می شود. از جمله عوامل زمینه ساز می توان از انحراف سپتوم بینی نام برد.
هدف این مطالعه بررسی شیوع سینوزیت مزمن در بیماران با انحراف سپتوم بینی و همچنین بررسی میزان انسداد راههای تخلیه سینوسی به علت انحراف سپتوم و شدت و مدت بروز سینوزیت مزمن در بیماران مراجعه کننده به درمانگاه گوش، حلق و بینی مرکز آموزشی درمانی امام رضا (ع) تبریز می باشد که به عنوان یکی از مراکز اصلی ارجاع بیماران در شمال غرب ایران است.
اسلاید 4 :
مواد وروش ها:
این مطالعه مقطعی و از نوع توصیفی – تحلیلی است. موارد مورد مطالعه شامل 100 بیمار مبتلا به سینوزیت مزمن در محدوده سنی 14تا 60 سال می باشند که توسط متخصصین ENT ویزیت شده اند. اطلاعات بیماران از قبیل سن، جنس، سابقه بیماری سینوزیت ,سابقه درمان دارویي , جراحی برای انحراف بینی (در صورت وجود)، نتیجه سی تی اسکن و . در برگه پرسشنامه بیمار ثبت شده است. داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار آماری 17 SPSS مورد بررسی و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته است.
یافته ها:
40% بیماران با علایم مشکوک به سینوزیت,مبتلا به سینوزیت مزمن بوده اند. شایعترین علت سینوزیت این بیماران انحراف سپتوم بینی بوده است. 12% بیماران سابقه سپتوپلاستی داشته اند. در 38% بیماران سابقه ترومای بینی وجود داشته است. بین انحراف تيغه بيني و جنسيت رابطه معنيداري وجود داشته است. در زنان انحراف سپتوم به راست و در مردان انحراف سپتوم به چپ به طور معناداری بیشتر بوده است. بین انحراف تيغه بيني و سابقه تروما رابطه معنيداري وجود دارد. در بیمارانی که سابقه سپتوپلاستي نداشته اند، انحراف به طرف راست بیشتر بوده است.
اسلاید 5 :
نتیجه گیری: با توجه به ارتباط سینوزیت مزمن با انحراف سپتوم بینی بنظر می رسد تعیین روش های درمانی و پروفیلاکسی موثر بر سینوزیت و انجام روش های تشخیصی لازم و مناسب در افراد دارای انحراف سپتوم بینی ضروری می باشد.
اسلاید 6 :
مقدمه
سینوزیت مزمن به، عفونت سینوس های پارانازال گفته می شود که بیش از دوازده هفته ادامه داشته باشد. در این نوع سینوزیت معمولا عوامل مستعد کننده که در مورد سینوزیت حاد گفته شد وجود دارد. علایم این بیماری مشابه سینوزیت حاد است با این تفاوت که سردرد ودرد صورت و تب در این نوع سینوزیت به ندرت دیده می شود(1, 2).
سینوزیت مزمن در معیار های معرفی شده بر اساس وجود گروهی از علائم و نشانه های بیماری همراه با یافته های رادیولوژیک مشخص می شود. ابتلا به سینوزیت مزمن در اثر اختلالات میکروآناتومیک خصوصاً راه های هوایی باریک و نواحی تماس مخاطی در بینی و سینوس ها ایجاد می شود(3, 4).
از جمله عوامل زمینه سازبرای انسداد دهانه سینوس ها و ایجاد سینوزیت مزمن می توان از انحراف سپتوم بینی نام برد(5, 6).
اصول درمانی شامل شناسایی عوامل و معالجه براساس آن است. معالجه با آنتی بیوتیک مناسب در رینوسینوزیت معمولا حداقل 4-3 هفته طول می کشد و برای انتخاب آنتی بیوتیک باید نمونه برداری شود و نمونه فوق لازم است که کشت داده شده و طی کشت نوع آنتی بیوتیک با طیف اثر لازمه انتخاب شود. در صورت مقاوم بودن میکروب ممکن است آنتی بیوتیک وریدی تجویز شود. دیگر موارد درمانی شامل استفاده از قطره کورتیکواستروئید بینی، شتشو با آب نمک، استعمال دوره های کوتاه مدت از استروئیدهای خوراکی، ضداحتقان، ضد درد و موکولیتیک ها است. بیمارانی که آلرژی دارند ، آنتی هیستامین خوراکی ,کورتون موضعی و ایمونوتراپی، ممکن است نقش مهمی بازی کند(7).
اسلاید 7 :
تیغه بینی که از قسمتهای غضروفی، استخوانی و مخاطی تشکیل شده است، فضای بینی را به دو قسمت تقسیم می کند. در اثر ضربه یا رشد ناهماهنگ، گاهی این تیغه انحنای شدید به یک یا دو طرف بینی پیدا می کند و تنفس از راه بینی را دشوار می سازد. اصلاح انحراف تیغه بینی با جراحی امکان پذیر است. جراحی که بدین منظور صورت می گیرد سپتوپلاستی نام دارد (5, 8).
هدف این مطالعه بررسی شیوع سینوزیت مزمن در بیماران با انحراف سپتوم بینی است، همچنین بررسی میزان انسداد راههای تخلیه سینوسی بر اثر انسداد سپتوم و شدت و مدت بروز سینوزیت مزمن در مرکز آموزشی درمانی امام رضا (ع) تبریز می باشد که به عنوان یکی از مراکز اصلی ارجاع بیماران در شمال غرب ایران است.
اسلاید 8 :
تعريف واژه های کلیدی
· سینوس: سینوسها فضاهای خالی پراز هوا هستند که در قسمت جلو جمجمه در ضخامت
استخوانهای سر و صورت قرار دارند. این فضاها با منافذ ظریف به داخل بینی راه پیدا می کنند. سطح داخل آن ها از لایه نازک بافت پوششی مفروش شده است. این مخاط ترشحات نرم و چسبنده ای به نام ترشحات مخاطی تولید می کنند تا مسیر بینی را مرطوب نگه دارد.
· سینوزیت: آماس حاد یا مزمن لایه مخاطی در یک یا چند حفره اطراف بینی است.
· سینوزیت مزمن: باقی بودن علائم سینوزیت مانند احساس فشار در صورت ،گرفتگی بینی و ترشحات پشت حلق است که بیش تر از 12 هفته باقی باشد.
· انحراف بینی: انحراف بینی (Septal Deviation) معمولاً کجی تیغه بینی در قسمت غضروفی یا استخوانی داخلی بینی است وممکن است تاثیری روی شکل ظاهری بینی گذارد.
· سپتوپلاستی: سپتوپلاستی نام عمل جراحی اصلاحی است که در آن انحراف تیغه میانی بینی تا حد امکان اصلاح می شود.
اسلاید 9 :
· گرافی واترز: در یک رادیو گرافی واترز استاندارد ریج پتروس استخوان تمپورال در زیر سینوس ماگزیلا تصویر می شود. این رادیوگرافی برای بررسی سینوسهای ماگزیلاری اختصاصی بوده و در تشخیص سینوزیت بکار میرود. در این رادیوگرافی سینوسهای فرونتال واتموئید قدامی و خلفی مشاهده می شوند. اما رادیوگرافی اختصاصی برای مشاهده سینوس فرونتال ، تکنیک کالدول (Caldwell) می باشد. برای تشخیص شکستگی استخوان گونه (زایگوما) و اتصالات این استخوان با استخوانهای فرونتال، ماگزیلار و تمپورال، شکستگی های بینی و دیواره های طرفی، تحتانی و فوقانی اربیت از تکنیک (ساب منتوورتکس و عکس لترال) استفاده می شود.
اسلاید 10 :
اهداف مطالعه
هدف كلي طرح:
بررسی فراوانی انحراف سپتوم بینی در بیماران مبتلا به سینوزیت مزمن در مرکز آموزشی درمانی امام رضا (ع) تبریز در سال 1392
اهداف اختصاصي طرح:
تعیین فراوانی سینوزیت مزمن و انحراف بینی در بیماران مرکز آموزشی درمانی امام رضا (ع)
تعیین علل سینوزیت مزمن در بیماران مورد بررسی
تعیین علل انحراف بینی در بیماران مورد بررسی
تعیین ارتباط بین انحراف بینی و بروز سینوزیت مزمن در بیماران مورد بررسی
تعیین فراوانی سابقه جراحی انحراف سپتوم بینی در بیماران مبتلا به سینوزیت مزمن
تعیین فراوانی سابقه تروما در بیماران مبتلا به سینوزیت مزمن و انحراف سپتوم بینی
اسلاید 11 :
فرضیههای طرح:
فراوانی انحراف سپتوم بینی در بیماران مبتلا به سینوزیت مزمن چقدر است؟
فراوانی انحراف سپتوم بینی در بیماران مبتلا به سینوزیت مزمن در ارتباط با جنس و سن بیماران چگونه است؟
میزان وجود سابقه مداخله جراحی برای اصلاح انحراف سپتوم بینی در بیماران سینوزیت مزمن چقدر است؟
اهداف كاربردي طرح:
بررسی میزان تاثیر انحراف بینی در بروز سینوزیت مزمن و تعیین میزان تاثیر مثبت سپتوپلاستی در جلوگیری از آن
اسلاید 12 :
بررسی متون
سینوزیت مزمن یکی از شایعترین علل مراجعه بيماران به پزشك مي باشد. سالانه در حدود 25 میلیون نفر در ايالات متحده امریکا به این بیماری مبتلا می شوند و هزینه ای هنگفتی به سیستم پزشکی اين كشور تحميل می گردد. با توجه به آمارهای ملی امریکا، سینوزیت، پنجمین بیماری تشخیصی است که برای آن آنتی بیوتیک تجویز می شود(9-12).
سینوزیت مزمن در معیارهای معرفی شده بر اساس وجود گروهی از علایم بیماری با یافته های رادیولوژیک مشخص می شود. در این میان توسعه راهنماهای جامع برای تشخیص و درمان رینوسینوزیت، یک بحث مهم برای متخصصین گوش و حلق و بینی بوده است. ليكن تصویربر داری تشخیصی به طورکلی جهت تایید تشخیص ,عود یا عوارض بیماری مورد استفاده قرار مي گیرد. پیشرفت در تکنیکهای تصویر برداری , مانند سی تی اسکن و MRI، تشخیص ,پیگیری و درمان این بیماری را افزایش داده است و لذا اغلبي از پزشکان سی تی اسکن را جهت تایید تشخیص سینوزیت مزمن و تعیین شدت بیماری بکار مي برند(13-17).
همچنین سی تی اسکن برای تعیین موارد واریاسیونهای آناتومیک و نيز تعيين نقشه راه در موارد جراحی هم بکار مي رود. بنابراین سی تی اسکن به عنوان يك جز اساسی درپیگیری درمان سینوزیت مزمن بکار مي رود(18).
اسلاید 13 :
واریاسیون های آناتومیک متعددی که بوسیله سی تی اسکن می توان تشخیص داد شامل: انحراف سپتوم بینی، کونکابولوزا، کونکای میانی پارادوکس، واریانس های زائده قلابی، سلول آگرنازی، سلول هالر، سلول انودی و واریاسیون های بولا اتموئیدالیس که به صورت مختصر توضیحاتی در مورد این واریاسیون ها ذکر خواهد شد(19).
انحراف سپتوم بینی که اغلب علت آن تکاملی است ولی به دنبال تروما هم ایجاد می گردد. در این حالت سپتوم بینی می تواند کورنه میانی را تحت فشار قرار داده و باعث تنگ شدن مئاتوس میانی شود(19, 20).
کونکابولوزا که به کورنه میانی هوادار اطلاق می گردد، می تواند یک یا دو طرفه باشد و می تواند باعث انسداد مئاتوس میانی گردد(21).
کونکای میانی پارادوکس به حالتی اطلاق می شود که در آن کورنه میانی تحدبی به طرف خارج یا دیواره لترال بینی پیدا کند و می تواند باعث وارد آوردن فشار به مئاتوس میانی و اختلال درناژ سینوس ها گردد(19).
در واریاسیون های زائده قلابی این زائده می تواند به شکل های مختلف درآید و درناژ سینوس ها را مختل کند(19).
اسلاید 14 :
سلول آگرنازی, قدامی ترین سلول هوایی اتموئید است که در قدام لترال و پایین مجرای فرونتال قرار دارد و پنوماتیزاسیون بیش از حد این سلول می تواند باعث تنگی مجرای فرونتال و ایجاد سینوزیت مزمن فرونتال گردد(22).
سلول هالر نیز از سلول های هوایی اتموئید است که به کف اربیت یا سقف ماگزیلا رشد کرده و می تواند باعث سینوزیت مزمن ماگزیلاری گردد(19).
سلول انودی جزو سلول اتموئیدال خلفی است که در مسیر عصب اپتیک قرار دارد(22).
بولا اتموئیدالیس بزرگترین و ثابت ترین سلول هوایی اتموئیدال قدامی است و پنوماتیزاسیون زیاد آن موجب انسداد استئومئاتال کمپلکس می گردد(19, 22).
با توجه به اینکه اغلب واریاسیون های آناتومیک به استثنای انحراف سپتوم بینی در دیواره لترال اتفاق می افتد و ونتیلاسیون و درناژ سینوس نیز در این ناحیه انجام می شود، می توان انتظار داشت که این ناهنجاری های آناتومیک جریان موکوسیلیاری را مختل کرده و باعث مستعد شدن به سینوزیت مزمن می گردند.با این وجود نقش واریاسیون های آناتومیک در پاتوژنز سینوزیت مزمن به عنوان عامل مستعد کننده مورد تردید است(23).
در کتاب Cummings از واریاسیون های آناتومیک به عنوان عامل زمینه ساز مهم برای سینوزیت مزمن یاد شده است(24).
اسلاید 15 :
علل زیادی برای ایجاد سینوزیت مزمن مطرح است که اغلب همپوشانی دارند. یکی از علتهای سینوزیت مزمن که مربوط به خود میزبان است و کمتر اکتسابی می باشد تغییر در ونتیلاسیون و درناژ طبیعی سینوسهاست. علل گوناگونی می تواند درناژ سینوس ها را مختل کند. یکی از علل مهم، واریاسیون های آناتومیک سینوس ها هستند.از علل مهم دیگر می توان پولیپوز ,تومورها, انحراف سپتوم بینی, اجسام خارجی را نام برد.(25).
مطالعات بسیاری برای اثبات این اثر در جوامع مختلف انجام شده است و نتایج گوناگونی در مورد ارتباط هر کدام از واریاسیون های آناتومیک و سینوزیت مزمن بدست آمده است. مثلا شیوع گزارش شده در مورد انحراف سپتوم بینی در گروه های مورد مطالعه 12% تا 58% در جوامع متفاوت است(26).
از لحاظ تاثیر این واریاسیون بر سینوزیت مزمن بصورت تئوریک بیان شده است که انحراف شدید سپتوم می تواند بر کورنه میانی فشار آورده و باعث تنگ شدن مئاتوس میانی گردد(24).
این انحراف باید بسیار شدید باشد تا بتواند باعث ایجاد این اثر فشاری گردد. تعریف متعدد و مختلفی از انحراف سپتوم بینی و درجه بندی آن از لحاظ شدت در منابع و مراجع وجود دارد. لذا به این مسئله باید توجه کرد که وجود انحراف سپتوم از خط وسط عامل مستعد کننده برای سینوزیت مزمن می باشد(8, 27).
اسلاید 16 :
سینوزیت به عنوان یک علت مهم و شایع موربیدیتی در تمام سنین رو به افزایش است. از جمله عوامل زمینه ساز این بیماری می توان از انحراف تیغه میانی بینی نام برد. رینوسینوزیت مزمن در حال حاضر با وجود گروهی از اختلالات با ویژگی هایی چون التهاب مخاط بینی و سینوس های پارانازال حداقل به مدت 12 هفته مشخص می شود، در این بیماران علایم ترشحات بینی، احتقان بینی و دردهای صورتی در گزارش های اولیه دیده شده است، ولی وجود تمامی علایم با هم الزامی نیست(28).
دلایل شایع بروز سینوزیت شامل عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی، رینیت آلرژیک، رینیت وازوموتور و بعضا انحراف سپتوم بینی است(29).
اختلالات میکروآناتومیک در دیواره جانبی بینی و سینوسها میتواند موجب تنگی راه تخلیه و اختلال در تهویه سینوسها گردد و همچنین استعداد ابتلا به عفونت سینوس را افزایش دهد. انحراف S شکل سپتوم بینی، کونکابولوزا، زائده آنسینیت با انحراف بداخل، بزرگی بولای اتموئید و استیوم فرعی در بیماران دچار سینوزیت مزمن شیوع بالاتری دارند و می توانند از عوامل زمینه ساز سینوزیت مزمن باشند(30).
انحراف سپتوم نیز بیشترین وشایعترین دفورمیتی بینی است که می تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد. شیوع انحراف بینی در مطالعه اویگا بر اساس سی تی اسکن 40 % بوده است(1).
اسلاید 17 :
شیوع نسبتا بالای سینوزیت و انحراف بینی و عوارض احتمالی متعاقب آن از جمله سلولیت اربیت، مننژیت، ترومبوز سینوس کاورنوس و . و همچنین عوارض ناشی از انحراف سپتوم بینی در مراحل ابتدایی در رادیوگرافی قابل مشاهده می باشند و در این مرحله قابل درمانند.
تنگی این گذرگاه سبب بروز اختلال جریان موکوسیلیاری می گردد که این مسئله منجر به استاز ترشحات و التهاب مخاطی، آزادسازی مدیاتورها، تجمع میکروبی، مهاجرت سلولهای التهابی و تشکیل یک سیکل معیوب می شود(1, 31).
این ناحیه شامل زائده آنسینیت ،هیاتوس سمی لوناریس، اتموئیدبولا و سایر سلولهای اتموئید قدامی، رسس فرونتال و استیوم ماگزیلاری می باشد(31).
در مطالعه زادانفرخ و همکاران در سال 1380 در تهران ,که جهت بررسی مقایسه ای وضعیت آناتومیک دیواره جانبی بینی در بیماران مبتلا به سینوزیت انجام شده است، یکصد مجموعه بینی و سینوس بررسی گردید. فراوانی انحراف سپتوم به شکل Sدر بیماران دچار سینوزیت مزمن 28 % موارد بود. شیوع کونکابولوزا دراین بیماران برابر 32 % بوده است(30).
در مطالعه کندی و همکاران در سال 1999 انحراف سپتوم در بیماران دچار سینوزیت مزمن شیوعی معادل 21% داشت(31).
اسلاید 18 :
اشتامبرگر انحراف سپتوم را بعنوان عامل زمینه ساز سینوزیت مزمن مطرح می نماید(31).
Arslan و همکاران طی مطالعه ای در سال 1999 شیوع کونکابولازا را در 30% بیماران مبتلا به سینوزیت مزمن ذکر نموده اند(2).
Jorissen و همکاران در سال 1996 کونکابولوزا را از عوامل موثر در شیوع سینوزیت مزمن قلمداد نموده اند(32).
در مطالعه Aktas و همکاران در سال 2001 که در مورد ارتباط کونکا بولوزا، انحراف بینی و سینوزیت انجام داده اند و در این تحقیق باCT اسکن سینوس های پارانازال بیماران مبتلا به سینوزیت مورد بررسی قرار گرفته است و این ارتباط را تایید نموده اند(8).
Collect و همکاران در سال 2003 مروری بر مقالات انگلیسی و فرانسوی منتشر شده بین سالهای 1980 تا 2001 انجام داده اند که نشان دهنده ی افزایش شیوع وشدت در بیماری های سینوسی مرتبط با افزایش زاویه انحراف سپتوم در ناحیه استیومیاتال کمپلکس بود و ارتباط چشمگیری بین شکل سپتوم بینی و شدت بیماری سینوس را نشان داد(7).
در مطالعه شیخی و همکاران که در سال 1389 در اصفهان انجام شد، شایعترین علامت در سینوزیت مزمن انسداد راه تنفسی بینی با 66% و نادرترین علامت تب ولرز با 8/1درصد بوده است(33).
اسلاید 19 :
سپتوپلاستی عبارت است از جراحی اصلاح انحراف تیغه میانی بینی. تیغه میانی بینی (سپتوم) ممکن است به علل گوناگون دچار انحراف از خط وسط باشد. از علل شایع انحراف سپتوم بینی میتوان به آسیب های ناشی از ضربات وارده به بینی اشاره نمود. از طرفی ممکن است طی فرایند رشد سپتوم بینی دچار انحراف از خط وسط گردد و یا اینکه آسیب وارده به بینی نوزاد حین عبور از کانال زایمانی زمینه انحراف بینی را در آینده فراهم آورد(1-3, 7, 34).
انحراف سپتوم بینی از علل مهم گرفتگی بینی و خونریزی مکرر از بینی است .برخی اوقات نیز انحراف سپتوم بینی موجب سردرد در بیمار است و نیز سینوزیت مزمن می تواند به علت گرفتگی بینی و عدم تخلیه مناسب سینوس ها ناشی از انحراف سپتوم بینی دیده شود. با عمل جراحی اصلاح انحراف بینی مسائل یاد شده برطرف می گردند. به عنوان مثال فردی که دچار سردرد مزمن است و علت سر درد وی انحراف سپتوم و تماس با دیواره لاترال است با جراحی سپتوپلاستی از سر درد رهایی می یابد .یا اینکه خرخر شبانه در بیماری که دچار انحراف شدید سپتوم است با جراحی سپتوپلاستی بهبود می یابد. سپتوپلاستی معمولا شکل ظاهری بینی را تغییر نمی دهد. اما میتوان همزمان با جراحی زیبایی بینی اقدام به سپتوپلاستی نمود تا علاوه بر شکل ظاهری بینی تنفس بیمار نیز بهبود یابد. (5, 8).
اسلاید 20 :
تصویر 1-2: عدم تخلیه مناسب سینوس ها ناشی از انحراف سپتوم بینی
