بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
واژه های رایج در اپیدمیولوژی
اسلاید 3 :
آلودگي، ناپاكي(Pollution)
هر نوع تغييرات غيرمطلوب در هوا، آب يا غذا در نتيجه ماده يا موادي كه ممكن است سمي باشند، اثرات نامطلوبي بر سلامت داشته باشند و يا نامطلوب باشند، حتي اگر لزوما اثرات سوئي بر سلامت نداشته باشند را آلودگي گويند، نظير آلودگي هوا با سرب.
اسلاید 4 :
انتقال عامل عفونت (Transmission of the infectious agent)
هر نوع مكانيسمي كه به وسيله آن يك عامل عفوني از يك منبع و يا يك مخزن به شخص ديگري منتقل شود را انتقال عامل عفوني گويند. اين مكانيسمها عبارتند از:
الف) انتقال مستقيم(Direct transmission )
ب) انتقال غيرمستقيم(Indirect transmission )
ج ) انتقال از طريق هوا يا هوابرد(Airborne transmission )
اسلاید 5 :
انتقال مستقيم
رسيدن بدون واسطه و ضرورتا فوري عامل عفوني به محلّ ورودش به بدن كه ممكن است منجر به ايجاد عفونت در انسان و يا حيوان گردد. به دو طریق:
- تماس مستقيم به وسيله دست زدن، گاز گرفتن، بوسيدن يا تماس جنسي
- پرتاب مستقيم( انتشار به وسيله قطرههاي كوچك) به ملتحمه چشم يا داخل بيني و يا دهان به هنگام عطسه، سرفه، خروج آب دهان، خواندن و يا صحبت كردن( معمولا در فاصله يك متري يا كمتر)
اسلاید 6 :
انتقال غيرمستقيم
1 انتقال، توسط وسيله(Vehicle-borne transmission )
2 انتقال، توسط ناقل(Vector- borne transmission )
اسلاید 7 :
انتقال، توسط وسيله
- مواد و يا اشياء آلوده از قبيل اسباببازي، دستمال، البسه خاك آلود، وسايل خواب، ظروف غذاخوري يا پخت و پز، وسايل جراحي يا زخمبندي، آب، غذا، شير، فرآوردههاي بيولوژيك شامل خون، سرم، پلاسما، بافت يا اعضاي پيوندي، يا هر مادهاي كه وسيله رساندن و داخل كردن عامل عفونت به ميزبان مستعد از طريق محل ورود مناسب آن شود.
- ممكن است عامل عفونت در داخل يا روي وسيله انتقال، تزايد و يا تكامل پيدا كرده و يا تغييري ننمايد.
اسلاید 8 :
انتقال، توسط ناقل
اول، انتقال مكانيكي با ناقل
دوم، انتقال بيولوژيكي
اسلاید 9 :
انتقال مكانيكي با ناقل
- به شكل مكانيكي و بسيار ساده به وسيله يك حشرة پرنده و يا خزنده از طريق آلوده شدن پاها، ضمائم دهاني و يا از طريق عبور عامل عفونت از داخل لوله گوارش حشره صورت ميگيرد.
- در اين روش انتقال عامل عفوني نيازي به تزايد و تكامل ندارد.
اسلاید 10 :
انتقال بيولوژيكي
- قبل از آنكه بندپاي ناقل بتواند شكل آلوده كننده عامل عفونت را به انسان منتقل كند لازم است كه عامل عفونت در بدن بندپا تزايد و يا تكامل پيدا كرده و يا هر دوي اين مراحل را بگذراند.
- عامل عفونت بعد از ورود به بدن بندپا و قبل از آنكه بتواند به صورت آلوده كننده از بدن بندپا خارج شود الزاما يك دوره كمون را طي ميكند( دوره كمون خارجي (Extrinsic incubation period
اسلاید 11 :
- ممكن است عامل عفونت از نسلي به نسل بعدي ناقل برود( انتقال، از طريق تخم)
- اگر انتقال عامل عفوني در دو مرحله از سير تكاملي بندپاي ناقل تكامل يابد، مثلا در مرحله نَمفي و بلوغ، آن را انتقال مرحله گذر (Transstadial transmission ) ميگويند.
اسلاید 12 :
- انتقال ممكن است به هنگام نيش زدن ناقل، از طريق بزاق، استفراغ و يا مدفوعي كه در روي پوست بدن گذاشته ميشود و يا ساير موادي كه قادر هستند همزمان با ايجاد زخم به هنگام نيش زدن وارد بدن شوند و يا از طريق ناحيهاي از پوست كه خارانده و يا به آن ماليده ميشود، صورت ميگيرد.
اسلاید 13 :
انتقال از طريق هوا يا هوابرد
- ذرات هواي آلوده به عوامل عفوني به صورت معلّق در هوا وجود دارند.
- ذراتي كه بين يك تا 5 ميكرون هستند بسادگي به حبابچههاي ريوي ميرسند و ممكن است در همانجا توقف كنند.
- قطرات آب دهان و ذرات بزرگتري كه بسرعت سقوط ميكنند را نميتوان انتقال به وسيله هوا ناميد.
اسلاید 14 :
ذرات قطرهاي كوچك(Droplet nuclei )
- باقيمانده كوچكي كه در اثر تبخير آب و يا مايع اطراف قطرههاي كوچكي كه ميزبان آلوده به خارج پرتاب ميكند، به جاي ميماند.
- ممكن است عمدا به وسيله دستگاههاي مختلف مخصوص توليد بخار و يا تصادفا در آزمايشگاههاي ميكروبشناسي، كشتارگاهها، كارخانههاي تبديل مواد به هنگام انجام عمل ساكشن، در زمان انجام برونكوسكوپي و يا در اطاقهاي تشريح ايجاد شود.
- معمولا اين ذرات براي مدتهاي طولاني در هوا معلق ميمانند.
اسلاید 15 :
گرد و غبار(Dust )
ذرات كوچك به اندازههاي بسيار متفاوت كه ممكن است از خاك( از جمله اسپور قارچها كه ممكن است به وسيله باد و يا وسايل ديگر از خاك جدا شوند)، لباسها، وسايل بستر و كف آلوده ساختمانها، برخاسته باشند.
اسلاید 16 :
آمار ميرايي(Mortality statistics)
- جدولهاي آماري كه از اطلاعات موجود در "گواهي فوت ، به دست ميآيند.
- بيان تعداد مرگها و يا ميزانهاي مرگ بر اساس سنّ، جنس، علّت و بعضي متغيرهاي ديگر
اسلاید 17 :
آموزش بهداشت (Health education )
- فرايندي براي آموختن رفتارهايي به مردم و يا گروهها به منظور آشنايي آنها با ارتقاء، حفظ و بهبودي وضع بهداشتيشان
- شروع با استفاده از نيروي مردم و علاقمنديهاي آنها كه ممكن است باعث بهبود شرايط زندگي آنان گردد
- هدف: برانگيختن حس مسئوليت فردي، خانوادگي و اجتماعي در زمينه مسايل بهداشتي
اسلاید 18 :
ايمنسازي نهفته (Latent immunization )
- فرايند به وجود آمدن ايمني در نتيجه يك يا چند عفونت ناآشكار را گويند.
اسلاید 19 :
ايمني، مصونيت (Immunity )
مقاومتي كه معمولا در اثر حضور پادتن و يا عمل خاص سلولها در مقابل عوامل عفوني بيماريزا و يا سموم آنها كه ايجادكننده يك بيماري عفوني خاص هستند، به وجود ميآيد.
اسلاید 20 :
مصونيت انفعالي،(Passive immunity ) يا در اثر عبور پادتنهاي مادري و يا به شكل مصنوعي در اثر تزريق پادتن محافظتكننده اختصاصي( از سرم حيوان ايمن، سرم دوران نقاهت بيماري، و يا سرم گلوبولين انساني)، به وجود ميآيد، عمر اين نوع ايمني كوتاه است.
