بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
گزیده ای از نهج البلاغه
وقتی سختی ها به مرز کفر می رساندمان
تقوا، توكل و صبر ابزارهای معنوی اند كه انسان می تواند به وسیله آنها امتحانات الهی را با موفقیت پشت سر گذارد و اسباب توجه و الطاف الهی را فراهم آورد .
برای ما انسان ها، همه اتفاقات پیرامون و آزمون و خطاهایی كه در زندگی داریم می تواند مایه كسب تجربه باشد و همچنین وسیله ای برای نزدیك شدن به درگاه خداوند. در این صورت اگر بار دیگر خودمان یا فرد دیگری را در آن موقعیت و تحت همان آزمایش دیدیم به راحتی می توانیم راه حل مناسبی برای آن پیدا كرده و رفتاری شایسته تر از قبل بروز دهیم.
در بحران ها و سختی هایی كه در زندگی هر فردی پیش می آید، روزنه هایی برای نجات و رستگاری آن فرد وجود دارد كه باید دقت كند و با استفاده از تجربه دیگران، آن روزنه ها را ببیند و مراقب باشد كه با بی صبری و كم طاقتی آن دریچه ها را به روی خود نبندد تا زمینه ساز رشد شخصیت و شكوفایی استعدادهای درونی اش باشد.
سختی های دنیا، كتاب عبرت و تجربه است
امیرالمومنین علیه السلام در خطبه هشتاد و هشتم نهج البلاغه می فرماید: «و فی دون ما استقبلتم من عقب و ما استدبرتم من خطب معتبر» « برای شما مردم، در مشقت و سختی هایی كه رو به سوی آنها می روید و در آن حوادث بزرگی كه پشت سر گذاشته اید، عواملی برای عبرت و تجربه وجود دارد.
اسلاید 2 :
هر سختی و مشقّتی برای اینكه آسان شود نیاز به وسیله و روش برخورد متناسب با خود دارد تا بتوان به كمك آن، مشكل را از میان برداشت. شما برای اینكه بتوانید پیچ یا مهره ای را باز كنید باید آچاری را به كار گیرید كه متناسب و هم اندازه با همان پیچ و مهره ساخته شده است. اگر آچار متناسب نباشد، علاوه بر اینكه پیچ باز نمی شود ممكن است مشكلاتتان را نیز دوچندان كند. مثلا شما هیچگاه نمی توانید با پیچ گوشتی، چرخ ماشین را تعویض كنید. چرا كه پیچ گوشتی وسیله متناسب چنین كاری نیست. و یا اگر برای باز كردن مهره شماره ده از آچار شماره یازده استفاده كنید، هیچ آچار ده دیگری نخواهد توانست این مهره را باز كند چرا كه آچار بزرگتر باعث هرز شدن لبه های مهره می شود و استفاده نكردن از آچار مناسب باعث بیشتر شدن مشكلات شما خواهد شد.
همه ما انسانها به فراخور حال خود مشكلات و سختیهایی در زندگی داریم كه برای هموار شدن مسیر زندگی و رسیدن به كمال باید این سختیها و مشكلات را با ابزار متناسب با همان مشكل حل و فصل كرد. بعضی از مشكلات ما انسانها مادی است. و از جمله ابزار مادی ای كه حلال برخی مشكلات است، پول می باشد. مثل مشكل زندگی كردن در خانه كوچك و نیاز به خرید خانه ای بزرگتر. اما برخی دیگر از این مشكلات، معنوی، و یا تركیبی از معنوی و مادی می باشند كه با ابزار مخصوص به خودشان باید با آنها روبرو شد.
اسلاید 3 :
تقوا، توكل و صبر ابزارهای معنوی اند كه انسان می تواند به وسیله آنها امتحانات الهی را با موفقیت پشت سر گذارد و اسباب توجه و الطاف الهی را فراهم آورد. (من یتق الله یجعل له مخرجا و یرزقه من حیث لا یحتسب – هر كس تقوا پیشه كند خداوند راه نجاتی برای او فراهم می كند و او را از جایی كه گمان ندارد، روزی می دهد. و من یتوكّل علی الله فهو حسبه – و هركس بر خداوند توكل كند (این توكل) كفایت تمامی امورش می كند.
بحران ها و سختی هایی كه در زندگی هر فردی پیش می آید، روزنه هایی برای نجات و رستگاری آن فرد وجود دارد كه باید دقت كند و با استفاده از تجربه دیگران، آن روزنه ها را ببیند و مراقب باشد كه با بی صبری و كم طاقتی آن دریچه ها را به روی خود نبندد تا زمینه ساز رشد شخصیت و شكوفایی استعدادهای درونی اش باشد
می بینید كه خداوند یكی از راههای نجات را تقوا نام می برد و انسان متّقی را مشمول رحمت بی كران خود قرار می دهد. و همچنین كسی كه به خداوند توكل كند دیگر نباید چشم امید به جایی دیگر داشته باشد. البته این دو ابزار زمانی تأثیر خود را خواهند گذاشت كه با صبر عجین باشند چرا كه انسان برای موفقیت و پیروزی نیاز به یاری و همراهی خداوند دارد و خداوند یاری و كمك خود را در صبر قرار داده است ( و اصبروا إنّ الله مع الصابرین – صبر و استقامت كنید كه خداوند با صابرین است.
اسلاید 4 :
امیر مؤمنان علی (ع) در روایتی زیبا مىفرماید: یكى از صفات برجسته انسانى صبر و استقامت است، ایمان بى صبر و استقامت، بسان تن بى سر است كه بصورت یك لاشه غیر مفید در مىآید. (وَعَلَیْكُمْ بِالصَّبْرِ فَانَّ الصبر مِنَ الایمانِ كَالرَّأسِ مِنَ الْجَسَدِ وَلا خَیْرٍ فى جَسَدٍ لا رَأسَ مَعَهُ وَلا فى ایمانٍ لا صَبْرَ مَعَهُ
به راستى صبر و استقامت رمز موفقیت، و اساس ترقى و تكامل و شالوده نیل به هدف است مثلا سرباز بى استقامت در جبهه جنگ خود را تسلیم دشمن مىكند و سلاح و سنگر را در اختیار دشمن مىگذارد.
توجه به تاریخ پیشینیان و بررسی عملكرد آنان در برابر آزمایشهای الهی و سختیهای دنیا برای پندپذیری و آماده ساختن روح انسان نسبت به امتحانات پروردگار بسیار موءثر است. اصولاً اگر انسانی در مسایلی كه برای او پیش میآید احساس تنهایی كند از نیروی صبر و مقاومتش كاسته خواهد شد امّا توجه به این حقیقت كه این مشكلات و آزمایشهای سخت الهی برای همه اقوام و ملتها در طول تاریخ وجود داشته است سبب افزایش نیروی پایداری انسان میگردد و به همین دلیل قرآن مجید به طور مكرر برای دلداری پیامبر و تقویت روحیه او و مومنان اشاره به تاریخ گذشتگان و حوادث دردناك زندگی آنها میكند.
اسلاید 5 :
وَلَقَدْ كذّبت رُسل مِنْ قَبْلِكَ فَصَبَرُوا عَلی ما كُذِّبُوا وَاُوذُوا حتّی اتاهُمْ نَصْرُنا وَلا مُبَدِّلَ لِكَلماتِ الله وَلَقَدْ جاءَكَ مِنْ نَبإی المُرْسَلین - پیش از تو نیز پیامبرانی تكذیب شدند و در برابر تكذیبها، صبر و استقامت كردند و (در این راه) آزار دیدند، تا هنگامی كه یاری ما به آنها رسید(تو نیز چنین باش و این یكی از سنتهای الهی است) و هیچ چیز نمیتواند سنن خدا را تغییر دهد و اخبار پیامبران به تو رسیده است.
اشتباه شما این است كه می خواهید خودتان راه حلی برای پشت سر نهادن امتحانات الهی و سختیهای دنیا پیدا كنید، در صورتی كه خداوند راه پشت سر گذاردن این امتحانات را تقوا، توكل و صبر بیان نموده است. در این مدت كه با مشكلات و سختیها روبرو هستید، چه مقدار از روش خداوند برای مقابله با آنها استفاده نمودید؟ چرا به جای اینكه مدام از وضعیت به وجود آمده گلایه كنید كه سرانجامش كفر به خداوند است، سعی نكردید با رعایت تقوا این امتحانات را اسبابی برای پرورش خود بدانید و بدین سبب شكرگذار خداوند باشید. چرا با صبر و توكل بر خداوند سعی نكردید این سختی ها را آسان كنید. چرا حتی یكبار هم سعی نكردید به حكمت این سختیها توجه كنید و اینكه از خداوند حكیم انجام كار بیهوده محال است. كسی كه خالق تمام عالم است و به تمام هستی وجود داده است، نیازمند نیست كه نیاز خود را با سختی دادن به مخلوقاتش برآورده كند. این مخلوقاتند كه به بخشش و رحمت بی كران الهی نیازمندند.
اسلاید 6 :
دانش آموز زمانی كه تكالیف محوله از سوی معلم را انجام ندهد و یا با سهل انگاری انجام دهد، علاوه بر اینكه باید خود را برای رفوزه شدن و تحمّل مشقت دوباره تحصیل در همان پایه آماده كند، سختی تحمّل تنبیه معلم و شرمندگی در حضور دوستان و خانواده را نیز باید به دوش كشد. با اینكه تنبیه معلم باعث آزردگی و به مشقت افتادن دانش آموز می شود اما تنها با این روش می توان دانش آموز را نسبت به غفلت و خطایش هوشیار و آگاه كرد.
دانش آموزی كه در برابر تنبیه معلم از خود سرسختی نشان می دهد و در مقابل دلسوزی های او كج دهنی می كند، در حقیقت به غفلت و خطاهای خود افزوده است و در نتیجه باید تنبیه بیشتر و سخت تری را از جانب معلم و ناظم مدرسه تحمل كند. البته چنین دانش آموزی تا زمانی كه تنبیه می شود، باید خوشحال باشد،! چرا كه هنوز او را از مدرسه اخراج نكرده اند و كسانی هستند كه به آینده اش اهمیّت می دهند. در نتیجه فرصت بازگشت و جبران خطاها نیز برایش فراهم است. اما اگر از مدرسه اخراج و به حال خود رها شود معلوم نیست كه دوباره فرصت جبران و بازگشت برایش به وجود خواهد آمد یا نه؟ و آیا آن مدرسه دوباره او را خواهد پذیرفت؟
اسلاید 7 :
ما انسانها دانش آموزان كلاس دنیاییم كه برای قبولی و رسیدن به سعادت، ناگزیر به انجام تكالیف و دستورات پروردگار می باشیم. گاه سرپیچی از این تكالیف مستلزم تنبیه از سوی خداوند است و گاه صبر بر مصائب و سختیها، تكالیفی است كه بر عهده ما گذاشته شده است. هر كه از دستورات و تكالیف الهی سرپیچی كند علاوه بر اینكه به سعادت نخواهد رسید، باید منتظر عقوبت و تنبیه پروردگار نیز باشد. و هر كه در مقابل تنبیه خداوند كج دهنی كند، باید تنبیه و عقوبت سخت تری را متحمّل شود كه این تنبیه از جانب خداوند یا در این دنیا است و یا در آخرت. و خوشا به حال كسی كه سختیها و تنبیه هایش در همین دنیا است و در آخرت عذاب نمی شود كه عذاب آخرت بسیار از عذاب دنیا سخت تر و شدیدتر است. خداوند در سوره ابراهیم آیه 7 می فرماید: ( لئن شكرتم لأزیدنّكم و لئن كفرتم إنّ عذابی لشدید – اگر شكرگذاری كنید نعمت خود را بر شما خواهم افزود و اگر ناسپاسی كنید مجازاتم شدید است
همانطور كه دانش آموزان كلاس برای موفقیت در امر تحصیل نیازمند محبّت و از خودگذشتگی معلم اند، ما انسانها نیز برای رسیدن به سعادت و پشت سر نهادن مشكلات ناگزیر نیازمند به توجه و لطف پروردگار می باشیم و تا این لطف و توجه از جانب خداوند نباشد موفقیت و پیروزی حاصل نخواهد شد. قطعا دانش آموزان اگر در برابر امتحانات دشوار معلم كه قادر به پاسخگویی آنها نمی باشند، از خود بی ادبی نشان ندهند و صبر را پیشه كنند، بیشتر مورد توجه و محبّت معلم قرار می گیرند تا زمانی كه به نحوه امتحان گرفتن معلم بی ادبی و كج دهنی كنند.!
اسلاید 8 :
اشتباه دیگر شما این است كه خالق خود را نمی شناسید و نمی دانید كه دوستی و دوست داشتن خداوند از جنس دوستیهای زمینی نیست. ما انسانها در صورتی دیگران را دوست داریم كه برایمان كاری انجام دهند و منافع ما را تأمین كنند. اینكه خداوند را به خاطر تأمین منافع مادیمان دوست بداریم، از جنس دوستیهای زمینی است. در حالی كه دوست داشتن خداوند با شناخت حاصل می شود و شناخت خداوند با عبادت خالصانه امكان پذیر می باشد. یعنی اول باید خداوند را عبادت كرد تا دوست داشتنی كه در نهاد انسان نهفته است خود را نمایان كند. هر چه شناخت و فهم نسبت به خداوند و اوصاف و افعالش بیشتر شود فرمانبرداری و اطاعت پذیری ما نیز از دستورات الهی بیشتر خواهد شد.
ای كاش همان گونه كه ما انسانها حاضر نیستیم مادر و پدر و نزدیكانمان را رها كنیم و موجبات بی حرمتی اشان را فراهم آوریم، قدری نیز بیشتر در برابر خداوند ادب می كردیم تا شاید بدینوسیله بیشتر موجبات الطاف و توجه خداوند را كسب نماییم.
و ای كاش به معارف و آموزه های دینی امان بیشتر آشنا بودیم و می دانستیم كه صبر در برابر امتحانات الهی تا چه اندازه مشكل گشاست. (و لنبلونّكم بشیء من الخوف و الجوع و نقصٍ من الاموال و الانفس و الثمرات و بشّر الصابرین قطعا همه شما را با چیزی از ترس، گرسنگی، و كاهش در اموال و جانها و میوه ها آزمایش می كنیم و بشارت ده به استقامت كنندگان
