بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
به کارگیری «نظریه پردازی زمینه بنیان» (Grounded Theory) در تحقیقات حسابداری و حسابرسی
اسلاید 3 :
نظریه پردازی زمینه بنیان (Grounded Theory) چیست؟
مروری کلی بر تحقیقات کیفی
اسلاید 4 :
روشهای کیفی .
برای پردهبرداشتن از پدیدههایی که کمتر شناخته شدهاند و دیدن اینکه در پشت آنها چه نهفته است، به کار گرفته میشوند.
علاوه بر این برای کسب نگاهی نو دربارۀ آن چیزهایی که میزانی از آگاهی دربارۀ شان وجود دارد، نیز به کار گرفته میشوند.
میتوانند جزئیات ظریفی از پدیدههایی که ارائۀ آنها به روشهای کمی مشکل است، به دست دهند. (استراوس و کوربین، 1998)
در اين نوع از پژوهشها بجاي تلاش در توضيح صرف روابط علت و معلولي، به تفسير وقايع و پديدهها در محيطهاي طبيعي پرداخته تا پيچيدگي هاي آن رخدادها و وقايع را به وضوح روشن نمايد.
روش تحقیق کیفی
اسلاید 5 :
سه جزء اصلي در پژوهشهاي کيفي
اسلاید 6 :
مطالعات کمی
آزمون نظریه (فرضیه)
مطالعات کیفی
خلق نظریه
اندازه گیری واقعیات عینی (بررسی صفات و ويژگی های پديده ها)
بررسی مفاهیم و پدیده های ذهنی (بررسی معنی و مفهوم پديده ها )
تمرکز بر متغیرها (اعداد و واحدهای کمی)
تمرکز بر مفاهیم عمیق (کلمات و عبارات)
آنالیز مفهومی همزمان با انجام پژوهش
ابزار عینی جمع آوری اطلاعات
محوریت محقق در جمع آوری و تفسیر داده ها
مقایسه برخی ویژگیهای پژوهش کمی و کیفی
آنالیز آماری در پایان پژوهش
چارچوب انعطاف ناپذیر(ذهن ساختاریافته)
نمونه های فراوان و غیر فعال در فرآیند تحقیق
قبول یا رد فرض اولیه (تعمیم پذیری)
خلق مفاهیم و نظریه ی جدید (عدم تعمیم پذیری)
مشارکت کنندگان محدود، فعال در پژوهش و همکار
چارچوب انعطاف پذیر (ذهن ساختارپذیر)
اسلاید 7 :
سابقه ”نظریه پردازی زمینه بنیان“ به سال 1967 و انتشار اثر ”گلیزر و استراوس“ بازمی گردد.
اسلاید 8 :
”. کشف تئوري در پژوهشهاي علوم اجتماعي بر اساس گردآوري نظام مند داده ها. براي رسيدن به مرحله اي از شناخت از موضوع مورد مطالعه که ما را قادر مي سازد نظريه اي را که بر اساس داده هاي واقعي ساخته ايم . با نظريه هاي موجود مقايسه کنيم.“
(Glazer & Strauss, 1967)
به کمک تئوری ساخته شده می توان فرضیه هایی تدوین کرد که پژوهشهای بعدی به آزمون آنها بپردازند.
گراندد تئوری نه برای آزمون فرضیه که روشي برای تولید آن است.
نظریه پردازی زمینه بنیان از نگاه پديد آورندگان آن
اسلاید 9 :
نظریهپردازی زمینهبنیان روشی است که هدف آن شناخت و درک تجارب افراد از رویدادها و وقایع در بستری خاص است (استراوس و کوربین، 1998).
در این روش با استفاده از داده ها، نظریه ای تکوین می یابد که این نظریه، یک فرایند یا پدیده را تبیین می کند.
بروز اختلاف نظرهایی بین گلیزر و استراوس:
- گلیزر: رهیافت ظاهرشونده (emergent)
- استراوس و کوربین: رهیافت نظام مند systematic)): برای تدوین نظریه در رابطه با یک پدیده، مجموعه ای سیستماتیک از رویه ها را به کار می گیرد.
نظریه پردازی زمینه بنیان Grounded Theory
اسلاید 10 :
از نوعی رویکرد استقرایی بهره می گیرد؛ یعنی روند شکل گیری نظریه در این روش حرکت از جزء به کل است.
این روش یک سلسله رویههای سیستماتیک را به کار میگیرد تا نظریه ای مبتنی بر استقرا درباره پدیده مورد نظر ایجاد کند.
یافتههای تحقیق دربرگیرنده تنظیم نظری واقعیت تحت بررسی است نه یک سلسله ارقام یا مجموعه ای از مطالب که به یکدیگر وصل شده باشند.
هدف آن ساختن و پرداختن نظریهای است که در زمینه مورد مطالعه صادق و روشنگر باشد.
این روش پژوهش بر سه عنصر: مفاهیم، مقولهها و گزارهها استوار است.
به طور کلی هدف عمده این نوع نظریه پردازی تبیین یک پدیده از طریق مشخص کردن عناصر کلیدی (مفاهیم، مقولهها و گزارهها) آن پدیده و سپس طبقهبندی روابط این عناصر درون بستر و فرایند آن پدیده است (Corbin and Strauss, 1990).
ویژگیهای کلی نظریه پردازی زمینه بنیان
اسلاید 11 :
تدوین پرسشهای پژوهش
گردآوری داده ها
کدگذاری داده ها در سه مرحله
کدگذاری باز
کدگذاری محوری
کد گذاری انتخابی
نوشتن یادداشت تحلیلی: ثبت اندیشه ها و تفسیر خود از داده ها
نگارش و تدوین نظریه
مراحل اجرای پژوهش به شیوة GT
اسلاید 12 :
مصاحبه
مشاهده
اسناد، پيشينه ها و پيمايش
عکس و فيلم
يادداشتهاي پژوهشگر
يادداشتهاي شرکت کنندگان
ترکيبي
روشهاي گردآوري داده ها
اسلاید 13 :
هدف از مطالعه کیفی دستیابی به عمیق ترین درک ممکن در خصوص موضوع مورد بررسی از دید مشارکت کنندگان است.
ویژگی های مشارکت کنندگان.
مشارکت کنندگانی که بیشترین اطلاع و تجربه را در خصوص موضوع تحقیق دارند.
نمونه گیری هدفمند
اسلاید 14 :
نمونه گیری
انتخاب افرادی که بتوانند نماینده ی کل جمعیت باشند.
نمونه گیری در مطالعات کمی
نمونه گیری در مطالعات کیفی
انتخاب افرادی که بتوانند بیشترین کمک را در فهم یک پدیده انجام دهند.
اسلاید 15 :
روش نمونه گیری:
نظریهپردازی زمینهبنیان مانند انواع دیگر پژوهشهای کیفی متکی بر تصورات معرف بودن نمونۀ آماری برای تعمیمپذیری دادهها و اصالت یافتهها نیست و عموماً نمونهها به صورت هدفمند انتخاب میشوند .
در طی فرآیند تحقیق از فرآیند نمونهگیری نظری ((Theoretical sampling استفاده می شود.
نمونهگیری نظری، به عنوان فرآیندی تعریف میشود که در برگیرندۀ جمعآوری دادههای مداوم برای خلق نظریه است، به گونهای که تحلیل قبلی بر نحوۀ تصمیمگیری در مورد این که چه دادههایی باید جمعآوری شود اثر میگذارد. این روش نظری است، چون از طریق الگوی در حال تکوین راهنمایی میشود. نمونهگیری نظری در واقع یکی از ویژگیهای اساسی نظریهپردازی زمینهبنیان است .
اسلاید 16 :
تحلیل داده ها:
اسلاید 17 :
روش تجزیه و تحلیل دادهها
مفهومسازی و گزارش این ارتباطات در سطح بالاتری از انتزاع
کدگذاری محوری
کدگذاری انتخابی
یافتن مقولات مفهومی در دادهها در سطح اولیهای از انتزاع
یافتن ارتباطات بین مقوله ها
اسلاید 18 :
تحلیل دادهها
1. کُدگذاری باز (Open Coding): عبارت است از روند خرد كردن، مقایسه كردن، مفهوم پردازی و مقولهبندی دادهها. روش کُدگذاری باز، نه تنها به كشف مقولهها میانجامد بلكه خصوصیات و ابعاد آنها را نیز روشن میسازد.
2. کُدگذاری محوری (Axial Coding): عبارت است از سلسله رویههایی كه پس از کُدگذاری باز انجام میشوند تا با برقراری پیوند بین مقولهها، اطلاعات را به شیوههای جدیدی با یكدیگر مرتبط سازند.
3. کُدگذاری انتخابی (Selective Coding): عبارت است از روند انتخاب مقولهی هسته به طور منظم و ارتباط دادن آن با سایر مقولهها، اعتبار بخشیدن به روابط و پر كردن جاهای خالی با مقولههایی كه نیاز به اصلاح و گسترش دارند.
اسلاید 19 :
اعتبار بخشی به نتایج تحقیق و ارزیابی کیفیت پژوهش
اسلاید 20 :
ملاک ارزیابی یک مطالعه به روش گراندد تئوری، به ارزیابی نظریه پیشنهادی آن متکی است (گلیزر، 1978، 1992) و همچنین به شیوه هایی که منجر به تکوین آن شده است (استراوس و کوربین، 1990، 1998)
در بیست سال گذشته، در تحقیقات مختلف معیارهای متفاوتی برای ارزیابی پژوهشهای کیفی از جمله تحقیقات مبتنی بر روش نظریهپردازی زمینهبنیان ارائه شده است. همانگونه که سیل یادآور میشود، تلاش برای ایجاد معیارهایی جهت قضاوت دربارۀ کیفیت مطالعات، کنترلنشدنی بهنظر میرسد و البته توافقها و همپوشیهای زیادی بین این معیارها دیده میشود.
برخی از روشهایی که عمدتا برای اعتباربخشی به مدل و نتایج تحقیق استفاده می شود:
زاویه بندی (اجماع/مثلثسازی)
کنترل اعضا (بررسی توسط اعضا)
ارزیابی بر اساس 10 شاخص "مقبولیت" (استراوس و کوربین، 2008)
نحوه ارزیابی و اعتباربخشی به کیفیت پژوهش
