بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مطالعات آینده و نقش آن در سیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری
اسلاید 2 :
فهرست مطالب
1- مقدمه
2- قضاوتهای ذهنی در مطالعات آینده
3- روش ها و تکنیکهای مطالعات آینده
4- کارکردها و تاثیرات عام مطالعات آینده بر چرخه سیاستگذاری
5- انطباق کارکردهای عام مطالعات آینده بر چرخه سیاستگذاری
6- مطالعه موردی: برنامه ملی آیندهنگاری ایران
اسلاید 3 :
1- مقدمه
مطالعات روشمند آینده
در فضایی با شرایط:
اسلاید 4 :
مطالعات آینده چیست؟
1- مقدمه (ادامه)
اسلاید 5 :
مطالعات روشمند آینده
مطالعات آینده
1- مقدمه (ادامه)
اسلاید 6 :
2- قضاوتهای ذهنی در مطالعات آینده
برای برای ایجاد ارتباط قوی تر بین مطالعات آینده و تجزیه و تحلیل سیاستها، نیاز است که به بررسی سطوح مختلف عدم قطعیت بپردازیم و ابهامات، سردرگمی ها و هم پوشانی هایی که در میان اصطلاحات مورد استفاده در حوزه آینده وجود دارد را برطرف کنیم.
مطالعات آینده
عدم قطعیت
معرفی
اسلاید 7 :
ابعاد مختلف عدم قطعیت
در مورد پدیده های مختلف معمولا ماهیت و موقعیت عدم قطعیت از قبل تعیین شده و مشخص است اما سطح عدم قطعیت از دید ناظر بیرونی می تواند در طیف قطعیت کامل تا عدم قطعیت کامل قرار بگیرد.
2- قضاوتهای ذهنی در مطالعات آینده (ادامه)
اسلاید 8 :
ارتباط میان مفاهیم مختلف آینده و سطح عدم قطعیت
اسلاید 9 :
آیندهشناسی
سطح اول عدم قطعیت
(حداقل عدم قطعیت)
آینده های قطعی
آینده های قابل پیش بینی مبتنی بر برون یابی روند
مشخص بودن عامل و احتمال وقوع رویداد
مثال: به طور قطع شیوع یک بیماری می تواند تاثیر عمده ای بر آینده بسیاری از جوامع داشته باشد.
ابزار سیاستگذاری:
تضعیف، تقویت ویا حفظ روندهای موجود (طراحی سیاستهای بهینه)
اسلاید 10 :
پیش بینی
سطح دوم عدم قطعیت
آینده های محتمل
پیش بینی احتمالات با روش بیزین
مشخص بودن عامل و غیر مشخص بودن احتمال وقوع رویداد
مثال: تغییر احتمالی بازده آتی ناشی از یک دارایی نوعی پیشبینی و مبتنی بر ریسک است.
ابزار سیاستگذاری:
مدیریت ریسک
(کاهش ضرر و افزایش منفعت)
اسلاید 11 :
آینده نگاری
سطح سوم عدم قطعیت
آینده های باور پذیر
آیندههای بدیل با استفاده از روش توسعه سناریو
غیرمشخص بودن عامل و غیر مشخص بودن احتمال وقوع رویداد
مثال:آینده های باور پذیر صنعت برق
1- سناریو تولید برق مبتنی بر نیروگاه فسیلی
2- سناریو تولید برق مبتنی بر انرژی هسته ای
3- سناریو تولید برق مبتنی بر انرژی نو و تجدیدپذیر
4- توسعه شبکه هوشمند برق
ابزار سیاستگذاری:
اتخاذ سیاستی که در میان همه سناریوها در حد رضایت بخش عمل کند.
اسلاید 12 :
آینده پژوهی
سطح چهارمعدم قطعیت
(حداکثرعدم قطعیت)
آینده های ممکن
توسعه آیندههای ممکن با استفاده از روش سیگنالهای ضعیف تغییر که منجر به شگفتی سازها میشوند.
غیر مشخص بودن عامل و غیر مشخص بودن احتمال وقوع رویداد
مثال: جابجایی قطبهای مغناطیسی زمین.
ابزار سیاستگذاری:
سیاستهای اقتضایی متناسب با اقتضای شرایط
اسلاید 13 :
3- روشها و تکنیکهای مطالعات آینده
انواع دسته بندی روشهای مطالعات آینده
اسلاید 14 :
دسته بندیهای اولیه روش هابه تناسب استفاده آن ها در مراحل پژوهش
3- روشها و تکنیکهای مطالعات آینده (ادامه)
اسلاید 15 :
الگوی آلتونن
در این الگو "طبیعت درک سیستم" و "ابزار کنترل یا هدایت سیستم" دو محور اصلی تقسیم بندی هستند:
طبیعت درک سیستم
نوپدید (امکان طراحی سیستم وجود ندارد)
طراحی شده (امکان طراحی سیستم وجود دارد)
ابزار کنترل یا هدایت سیستم
ابتکاری (پذیرفتن ابهام)
قانونمند بودن (بر طرف کردن ابهام)
از تقاطع این دو محور چهار ناحیه به وجود می آید که عبارتند از: پیچیدگی اجتماعی، پیچیدگی ریاضی، پیچیدگی سیستمی و پیچیدگی مهندسی
3- روشها و تکنیکهای مطالعات آینده (ادامه)
اسلاید 16 :
ادامه الگوی آلتونن
3- روشها و تکنیکهای مطالعات آینده (ادامه)
اسلاید 17 :
الماس پوپر
در این مدل با محوریت ماهیت روش ها و قابلیت روش ها، دسته بندی انجام شده است:
منظور از ماهیت روش ها
کمی
کیفی
ترکیبی
منظور از قابلیت روشها
خلاقیت یا شواهد
تعاملی بودن یا خبره محور بودن
3- روشها و تکنیکهای مطالعات آینده (ادامه)
اسلاید 18 :
الماس پوپر (ادامه)
3- روشها و تکنیکهای مطالعات آینده (ادامه)
اسلاید 19 :
انطباق روش ها بر الماس پوپر
درآینده شناسی، با آینده قطعی مواجه هستیم پس نیازمند روشهای مبتنی شواهد داریم.
در پیش بینی، با آینده های محتمل مواجه هستیم پس نیازمند روشهای مبتنی بر خبرگی هستیم.
در آینده نگاری، با آینده های باور پذیر مواجه هستیم پس نیازمند روشهای تعاملی هستیم.
در آینده پژوهی، با آینده های ممکن مواجه هستیم پس نیازمند روشهای خلاقانه هستیم.
3- روشها و تکنیکهای مطالعات آینده (ادامه)
اسلاید 20 :
سه کارکرد اصلی
4- کارکردها و تاثیرات عام مطالعات آینده
