بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
تاریخ فلسفة غرب (عصر جدید)شوپنهاور
چارچوب درس شوپنهاور
1ـ شخصیتشناسی و آثار شوپنهاور
2ـ اشاره به فلسفههای پیش از شوپنهاور (کانت و هگل) به دلیل توجه شوپنهاور به آنها
3ـ محورهای مهم اندیشه شوپنهاور
ـ شهود هستی و اراده
ـ عقل و کارکرد آن در ادراک
ـ درد و رنج دائم و لذت گذرا
ـ گذر از رنجها با اراده
اسلاید 2 :
1. شخصیت و آثار شوپنهاور
ـ متولد سال1788 در آلمان و وفات در 1860
ـ فعالیت در بازرگانی و تحصیل در پزشکی و در نهایت انتخاب فلسفه
ـ در اوایل چندان شناخته شده نبود اما در اواخر حیات شهرت یافت
2. آثار
دربارة چهارتوی اصل جهت کافی
دو مساله اساسی علم اخلاق
درباره اراده طبیعت
و مهمترین اثر او «جهان همچون اراده و نمایش»
ـ علاقه به افلاطون و تاثر از کانت تا حدی که خود را وارث کانت میدانست
ـ با اندیشه های هگل مخالفت صریحی داشت
اسلاید 3 :
شهود هستی و اراده
ـ جهان بازنمود «من» است. یعنی هستی، همان است که مدرِک آن را شهود «نه درک ذهنی» میکند.
مثلا، درک یک درخت، در واقع تنها همان چیزی است که در ارتباط ادراکیاش با من تحقق مییابد(من مییابم).
ـ ذهن و آنچه درک میکند، ملازمند.
ـ بنیاد حقیقت ناپدیدار جهان، «اراده» است. کانت «پدیدار» را مطرح کرد؛ اما شوپنهاور اراده را.
ـ ادراک هستی (شهود هستی) وابسته به اراده است.
ـ راه پی بردن به این که هستی مورد شهود انسان است، اراده است.
ـ رهگذر درک این مطلب، شهود اراده در وجود خویش است. یعنی ما انسانها، مصداق اراده را در افعال خود مییابیم.
ـ ما باید جهان را با خود مقایسه کنیم، نه خود را با جهان، زیرا منشأ پی بردن به افعال هستی، شهود اراده و فعل در وجود خودمان است.
ـ حاصل: مبنای شوپنهاور در تحلیل ادراک، شهود (چیزی همسان با ادراک حضوری) است.
اسلاید 4 :
عقل و ادراک عقلی در دیدگاه شوپنهاور
ـ نقش عقل و قوای ذهنی، تنها حفظ شهودها و انتقال آن مدرکات به دیگران است.
ـ تنها انسان است که اراده خود را علاوه بر شهود با عقل به دیگران نیز انتقال میدهد. دیگر موجودات از این توان محرومند.
ـ عقل ابزاری است که طبیعت در اختیار انسان قرار داده تا نیازهای زیستی خود را با آن تامین کند.
ـ عقل میتواند از مرتبة زیستی پرورش یافته و به مرتبة تفکرات انتزاعی برآید و فارغ از تعلقات جسمانی به ژرفاندیشی فلسفی بپردازد.
جهان سراسر رنج
ـ چون جهان حاصل اراده های افراد انسان است و انسانها با همدیگر از راه اراده ها تعارض دارند، پس جهان سراسر رنج است.
ـ راه رهایی از رنج، رهایی از تعلقات و خواستهای دنیوی و بیاعتنایی به خواستهای نفسانی و دل بستن به حقیقت جاودان است (حقایق جاودان همان مثل افلاطونی است) که از برتر از کثرتها و تعارضهاست.
ـ عبور از کثرتها و نیل به وحدت و ذات مطلق واحد.
اسلاید 5 :
نقد و بررسی
ـ ریشة هویت انسان، نفس اوست که دارای اراده است.
ـ اراده، یعنی خواستن چیزی، پس از ادراک (تصور و تصدیق) محقق میشود. لذا، پی بردن به ارادة مطلق، وابسته به شناختن (معرفت) اوست نه تنها اراده کردن.
ـ همسان انگاری اراده انسان با دیگر موجودات، ناتمام است و نیاز به دلیل دارد.
ـ بدبینی نسبت به جهان، با اعتقاد به ذات مطلق، ناسازگار است. رنجهای طبیعت را باید به نحوی سازگار با حقیقت مطلق تفسیر کرد.
برای تحقیق
شهود مورد ادعای شوپنهاور، با علم حضوری مطرح در حکمت اسلامی چه نسبتی دارد؟
نخستین مصداق ادراک انسان از هستی چیست؟
