بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
سیاستهای علم و فناوری برای تقویت نظام های منطقه ای نوآوری
اسلاید 2 :
فهرست مطالب
1- مقدمه
2- مفاهیم زیربنایی
3- نظام منطقه ای نوآوری
4- سیاست نوآوری در رویکرد نظام منطقه ای نوآوری
5- مطالعه موردی ایران
اسلاید 3 :
1- مقدمه
تاثیر مکان بر توسعه اقتصادی
دیدگاههای متکی به صرفه های خارجی مکانی
صرفه های ناشی از تخصص (مرکز-ناحیه جانبی)
ظهور فناوری های جدید در مراکز و تمایل تمرکز صنایع در داخل مراکز یا حاشیه آنها
نواحی جانبی به عنوان مکان درجه دوم دارای ویژگیهای مانع توسعه صنعتی
صرفه های ناشی از تنوع (شهری سازی)
ارتباط بنگاهها در صنایع مختلف + تنوع اشتغال محلی
مکتب جغرافیای اقتصادی تکاملی
تاثیر ویژگیهای مکانی-زمانی بر ماهیت نظام اقتصادی و مسیر تکامل آن
اسلاید 4 :
2- مفاهیم زیربنایی
اقتصاد تکاملی
تبیین فرآیندهایی که موجب خود-گشتاری اقتصاد از درون می شوند
اصول بنیادین:
تغییر مداوم
برگشت ناپذیری
زایش و نوآوری به عنوان منبع خودگشتاری
اصل بنیادین جغرافیای اقتصادی تکاملی:
سازوکارهای گشتار اقتصادی مناطق نه سرچشمه یکسانی دارند و نه یکسان عمل می کنند
اسلاید 5 :
2- مفاهیم زیربنایی: وابستگی به مسیر، انتخاب مسیر جدید
اهمیت خط سیرتاریخی و ساختار صنعتی منطقه
تصادفی نبودن خلق مسیر توسعه اقتصادی
مسیر جدید حاصل رفتارهای خُرد عوامل اقتصادی منطقه است
وابستگی به مسیر در سطح بنگاه
محدودیت رفتاری ناشی از پایه دانشی بنگاه (قابلیت جذب)
چشم انداز محدود ناشی از فعالیتها و بازارهای موجود
وابستگی به مسیر در شکل گیری خوشه ها
فرآیندهای محلی یادگیری تعاملی
تاثیرگذاری تصمیمات کارآفرینان بر یکدیگر در انجام فعالیتهای مشابه یا مکمل
اسلاید 6 :
2- مفاهیم زیربنایی: وابستگی به مسیر، انتخاب مسیر جدید (ادامه)
شیوه های تغییر مسیر اقتصادی مناطق
گسترش مسیر
مدرن سازی/ارتقاء مسیر
شاخه سازی مسیر
واردات مسیر
خلق مسیر
اسلاید 7 :
2- مفاهیم زیربنایی: همجواری، قفل شدگی
همجواری جغرافیایی
مهمترین عامل سرریز، مبادله دانش و یادگیری، بویژه برای دانش ضمنی
همجواری سازمانی
توان سازمان برای ایجاد تعامل میان اعضای آن
منطق تعلّق و تشابه
همجواری نهادی
میزان تاثیرپذیری تعاملات بین بازیگران از محیط نهادی
فرهنگ و زبان مشترک
اسلاید 8 :
2- مفاهیم زیربنایی: همجواری، قفل شدگی (ادامه)
همجواری شناختی
سطح آستانه دانشی فناوری جدید
افرادی که پایه دانشی و تجربی مشابه دارند بهتر از همدیگر یاد می گیرند
همجواری اجتماعی
اعتماد بر اساس دوستی، خویشاوندی و تجربه
کمبود همجواری / همجواری بیش از حد = قفل شدگی و شکست سیستم
اسلاید 9 :
2- مفاهیم زیربنایی: حکمرانی
فرمهای سازمانی و فرآیندهایی که از طریق آنها فعالیتهای اقتصادی در یک حوزه خاص هماهنگ و کنترل میشود
سبک حکمرانی: روش های تصمیم گیری منطقه در مورد گشتار و تغییر مسیر رشد
حکمرانی سلسله مراتبی
تعاملات رسمی، عمودی و مبتنی بر قدرت دولت
حکمرانی بازاری
تعاملات بر اساس عرضه و تقاضای بازار، غیررسمی، کمترین دخالت دولت
حکمرانی شبکه ای
تعاملات بر اساس اعتماد و منافع متقابل (دولت به عنوان هماهنگ کننده)
اسلاید 10 :
3- نظام منطقه ای نوآوری
درک محدود از RIS:
زیرنظام اکتشاف و تولید دانش جدید
زیرنظام اشاعه و بهره برداری از دانش و تبدیل آن به نوآوری
درک گسترده از RIS:
شامل تمام عوامل اجتماعی-اقتصادی و نهادهای موثر بر نوآوری از جمله نهادهای غیررسمی
وابستگی تمامی اجزاء RIS از جمله نهادها به زمینه و زمان
تغییر و گشتار
اینرسی و قفل شدگی
اسلاید 11 :
3- نظام منطقه ای نوآوری (ادامه)
عوامل منطقه ای موثر بر رفتار نوآوری
عوامل زمینه ساز:
ویژگی های ثابت منطقه
ویژگی های جمعیتی منطقه
عوامل تسهیل گر:
سیاست ها و فعالیت های مرتبط با سیاست ها
ویژگیهای اقتصادی منطقه
تاثیرگذاری متقابل عوامل بر یکدیگر
اسلاید 12 :
انواع نظام های منطقه ای نوآوری
شکل1- گونه شناسی کوک و همکاران
اسلاید 13 :
انواع نظام های منطقه ای نوآوری (ادامه)
گونه شناسی آشیم:
نظام منطقه ای انسجام یافته محلی
غلبه فرآیندهای یادگیری تعاملی محلی
نظام منطقه ای شبکه بندی شده
غلبه تعاملات کاربر-تامین کننده
نظام ملی-منطقه ای شده
زیرساخت نهادی یکپارچه شده داخل نظام ملی/بین المللی نوآوری
اسلاید 14 :
گونه شناسی توتلینگ و تریپل (مناطق غیرنوآور )
شکل 2- کاستی های نظام منطقه ای نوآوری در مناطق غیرنوآور
انواع نظام های منطقه ای نوآوری (ادامه)
اسلاید 15 :
نواحی بزرگ شهری (گونه شناسی توتلینگ و تریپل)
شکست گسستگی:
صنایع متعدد، فقدان خوشه های دانشی
پژوهش منحصر به شرکتهای بزرگ
شکل گیری شرکتهای جدید و نوآوری کمتر از حد انتظار
دانشگاهها و موسسات پژوهشی زیاد و باکیفیت بدون پیوند با صنعت
تنوع زیاد موسسات آموزشی
شدت خدمات انتقال دانش و فناوری
شبکه بندی ضعیف نوآوری و خوشه ای / چیرگی پیوندهای بازار
اسلاید 16 :
نواحی صنعتی قدیمی (گونه شناسی توتلینگ و تریپل)
شکست قفل شدگی:
چیرگی شرکتهای بزرگ، تخصص در صنایع بالغ
چیرگی نوآوریهای فرآیندی و تدریجی
جهت گیری دانشگاهها و موسسات پژوهشی بر صنایع/فناوریهای سنتی
تاکید موسسات آموزشی بر مهارتهای فنی / عدم توجه به مهارتهای مدیریتی و جدید
وجود سازمانهای زیاد و تخصصی انتقال دانش و فناوری اما فاقد هماهنگی
شبکه های قفل شده در ویژگی های فناوری/سیاسی
اسلاید 17 :
نواحی جانبی (گونه شناسی توتلینگ و تریپل)
شکست نازکی سازمانی:
عدم وجود خوشه ها / خوشه های ضعیف و توسعه نیافته
چیرگی شرکتهای کوچک و متوسط
چیرگی نوآورهای فرآیندی و تدریجی
دانشگاهها و موسسات پژوهشی کم یا ضعیف
تاکید آموزشها بر پیش نیازهای سطوح پایین یا میانی
ساختار ضعیف خدمات انتقال دانش/فناوری و عدم وجود خدمات تخصصی
تعداد کم شبکه ها به دلیل خوشه بندی ضعیف و ساختار نازک (نحیف) سازمانی
اسلاید 18 :
گونه شناسی دیگری از کوک
توجه به برونداد و پیکربندی منطقه:
IRIS: نظام نوآوری منطقه ای مبتنی بر نهادها
مناسب برای پیشبرد نوآوریهای تدریجی
تعاملات قوی کاربر-تولیدکننده، چارچوب نهادی پشتیبان، سرمایه گذاری عمومی در پژوهش های کاربردی، رواج سرمایه گذاری صبور و دیدگاه بلندمدت ذینفعان
ERIS: نظام نوآوری منطقه ای مبتنی بر کارآفرینی
مناسب برای نوآری ریشه ای و شکوفا شدن صنایع نوین
رواج سرمایه گذاری ریسک پذیر، کارآفرینی، برتری علمی، تقاضای بازار و انتظار سودآوری کوتاه مدت توسط سرمایه گذاران
اسلاید 19 :
4- سیاست نوآوری در رویکرد نظام منطقه ای نوآوری
انواع استراتژیها:
بازیگر محور (حمایت از ذینفعان)
تقویت پتانسیل و عملکرد نوآوری بازیگران (بنگاهها، دانشگاهها، موسسات پژوهشی و .)
سیستم محور (رفع شکستهای سیستم)
پیشبرد جریان دانش محلی و غیرمحلی
تنظیمات نهادی و سازمانی RIS
اسلاید 20 :
سیاست های نوآوری در RIS ضعیف (نواحی جانبی)
چالش اصلی: گسستگی نظام نوآوری، نازکی سازمانی و نهادی، عدم تنوع پایه دانشی
استراتژی اصلی: استراتژیهای سیستم محور و شبکه سازی در کنار سیاست های نوآوری سطح بنگاه
تاکید کمتر به ظرفیت توسعه درون زا در منطقه
چند بنگاه توانمند می توانند دروازه ورود دانش خارجی به داخل منطقه باشند
پشتیبانی از فرآیندهای نوآوری بنگاههای خاص که توان نوآوری دارند
اشاعه شایستگی ها و فناوری از بنگاههای توانمند به بنگاههای محلی
اهمیت استراتژی انتشار به دلیل سرریز کم در منطقه
استفاده از ابزارهای پیوندزنی نظیر پارکهای فناوری
جذب بنگاههای نوآور و شعب موسسات پژوهشی ملی یا بین المللی
4- سیاست نوآوری در رویکرد نظام منطقه ای نوآوری (ادامه)
