بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
کارگاه چهارم مبانی(مبادی تصوری و تصديقی بررسی منطق پاسخدهی قرآن)
اسلاید 2 :
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم
أَقيمُوا الدِّينَ وَ لا تَتَفَرَّقُوا فيهِ
كَبُرَ عَلَى الْمُشْرِكينَ ما تَدْعُوهُمْ إِلَيْهِ
اللَّهُ يَجْتَبي إِلَيْهِ مَنْ يَشاءُ وَ
يَهْدي إِلَيْهِ مَنْ يُنيبُ
(شوری:13)
اسلاید 4 :
1. مبادی تصوريه
تعريف مفاهيم و اصطلاحات روششناسی منطق پاسخدهی و تعامل با شبههگران در قرآن کريم
اسلاید 5 :
شبهه
پيامی مشتمل بر دستگاهی شِبهاستدلالی که حقايق را مخدوش و سبب خطا و اشتباه در شناخت درست آن شود.(ر.ک: همان، ص28ـ52)
اسلاید 6 :
شبههگر
کسی که با هدف خدشه کردن حقايق شبهه سازی میکند.
هر شبهه داری شبهه گر نيست.(همان، ص67ـ71)
اسلاید 7 :
شبههدار
يا حامل شبهه؛ كسی كه به دليل محدوديت علمی دچار اشتباه در درك حقيقت شده، قصد نشر آن را ندارد و آن را تنها با هدف فهميدن بيان میكند.
علت جداکردن تعريف شبههدار از شبههگر تفاوت تعامل آنها و نيز تفاوت تعامل با آن دو است. شبههگر شبهه را مهندسی میکند و در مقابل حقيقت مقاومت میکند؛ ولی شبههدار الزاماً چنين نيست.
اسلاید 8 :
سؤال
سؤال: پيام درخواست فهم با هدف فهم ـ خواه شبهه يا غير آن ـ. (اعم از شبهه)
اسلاید 9 :
ابعاد پاسخدهی
1. معرفتی: پاسخ به شبهه
هدف: اثرگذاری بر حيطة شناختی مخاطبان
2. عاطفی و رفتاری: تعامل با شبههگر
هدف: اثرگذاری بر حيطة عاطفی و رفتاری
اسلاید 10 :
عناصر پاسخ
هر يک از عناصر دال بر حجت و برهان که ناظر بر مقدمات دستگاه شِبهاستدلالی شبههگر بوده و هدف از آن تنها نقض يا حل شبهه است.
ويژگیها: 1. معرفتی، 2. اثرگذار بر حيطة شناختی مخاطب.
اسلاید 11 :
روش پاسخدهي
همة فنون و عناصر بهکاربردهشده برای پاسخ به شبهه (در اينجا فنون و عناصر يادشده در گزارشهای قرآن بررسی میشود)
اسلاید 12 :
عناصر تعامل
هر يک از عناصر دال بر کنشی عاطفی يا رفتاری در گزارشهای قرآن که فراتر از پاسخ معرفتی به شبههگر است.
اين عناصر از تحليل مجموعهی آيات مرتبط در يک سياق به دست میآيند.
اسلاید 13 :
روش تعامل
همة عناصرِ دال بر کنشهای عاطفی و رفتاریِ فراتر از حيطة شناختی که حتی نحوة پاسخدهی را نيز در برمیگيرد.
در اين بررسی، مراد از تعامل، تعاملی است كه از جانب خدای تعالی در مواجهه با شبههگر صورت گرفته (فعل خدا) يا به آن دستور داده (أمر خدا) يا آن را به هر شكل در قرآن تأييد و تقرير فرموده است.
اسلاید 14 :
2. نظرية داوری(پيشفرض)
هيچ سخن يا عمل باطلی در قرآن کريم بيان نشده مگر اينکه قرآن بیدرنگ عناصر دال بر ابطال آن را در کلام درج کرده است.
اسلاید 15 :
تبيين نظريه(1)
«قرآن كريم همانند برخی از كتب متداول، مجمع اقوال نيست تا آرای مختلف را نقل كند و بين آنها داوری نكند، بلكه نقلهای آن با داوری همراه است. از اين رو، اگر مطلبی را نقل كند و سخنی در ابطال و ردّ آن نياورد نشانه امضا و پذيرش آن است».(جوادی آملی؛ تسنيم, ج 1, ص 45ـ46)
اسلاید 16 :
تبيين نظريه(2)
«پس از نقل گفتهی منافقان، آن را ابطال میكند: «يقولون لئن رجعنا إلی المدينة ليخرجنّ الأعزّ منها الأذلّ ولله العزة ولرسوله وللمؤمنين ولكن المنافقين لا يعلمون» (منافقون، آيهی 8)». (جوادی آملی؛ تسنيم؛ ج 1, ص 45ـ46)
اسلاید 17 :
تبيين نظريه(3)
«إِنَّما يتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ» دربردارندهی دعوت به تقواست که خدای تعالی با نقلِ بدون ردّ، آن را امضا کرده است». (طباطبايی؛ الميزان فی تفسير القرآن؛ ج 5، ص302)
اسلاید 18 :
تبيين نظريه(4)
«اينکه او [هابيل] از عالمان الهی بوده به دليل اين قول خداست که: "إِنِّي أَخافُ اللَّهَ رَبَّ الْعالَمِينَ". همانا او ترس از خدا را ادعا کرده و خدای سبحان امضايش کرده است. چنانکه فرموده: "إِنَّما يخْشَی اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ“.(فاطر: 28)». (طباطبايی؛ الميزان فی تفسير القرآن؛ ج 5، ص302)
اسلاید 19 :
بر اساس نظرية داوری
هيچ شبههای در قرآن بيان نشده مگر آنکه عناصر پاسخ در همان بيان آمده است.
اين عناصر اعم از عناصر معرفتی و تعاملی است.
اسلاید 20 :
3. ساختار گزارشهای شبهه در قرآن